Τυπική ανοιξιάτικη επιθεώρηση στα μελίσσια και να τα πρώτα βασιλικά κελιά σμηνουργίας! Και ακόμα δεν έχει ανοίξει το άνθος της πορτοκαλιάς, το οποίο περιμένουμε από μέρα σε μέρα. Η φετινή άνοιξη, μετά από μία πολύ κακή χρονιά, θα είναι πολύ έντονη. Ας τα πάρουμε όμως απ’ την αρχή.
Βασιλικό κελί σμηνουργίας το οποίο έχει σφραγιστεί. Συνήθως όταν σφραγίζεται το κελί η παλαιά βασίλισσα με ένα μέρος του πληθυσμού εγκαταλείπει την κυψέλη. Αν όμως ο μελισσοκόμος είναι τυχερός και δεν έχει σμηνουργήσει το μελίσσι το πλαίσιο αυτό μαζί με το κελί μπορεί να χρησιμοποιηθεί για τη δημιουργία μίας παραφυάδας.
Συνήθως την άνοιξη όπου τα περισσότερα φυτά ανθίζουν, τα μελίσσια αρχίζουν να εργάζονται πυρετωδώς καθώς οι συλλέκτριες φέρνουν νέκταρ στην κυψέλη. Η βασίλισσα βλέποντας το αυτό αρχίζει να γεννά με μεγαλύτερο ρυθμό ώστε να δημιουργήσει πληθυσμό που θα εκμεταλλευτεί όσο το δυνατόν περισσότερο την νεκταροέκκριση που υπάρχει έξω. Έτσι κάποια στιγμή φτάνει η ώρα, ειδικά αν ο μελισσοκόμος δεν φροντίσει να δώσει έγκαιρα χώρο, όπου η μάνα μπλοκάρεται από τις εργάτριες που γεμίζουν τα πλαίσια με μέλι και γύρη και δεν έχει χώρο να γεννήσει. Τότε η μάνα μαζί με ένα μέρος του πληθυσμού (περίπου τα 2/3 του συνόλου) εγκαταλείπει την κυψέλη οδεύοντας προς τη δημιουργία μιας καινούργιας αποικίας. Θεωρείται εν μέρει επιβλαβής, διότι παράγεται διάσπαση της δύναμης του μελισσιού. Πριν φύγουν όμως δεν αφήνουν τον υπόλοιπο πληθυσμό στην τύχη του αλλά δημιουργούν βασιλικά κελιά, συνήθως στις άκρες των πλαισίων, ώστε να γεννηθεί νέα μάνα.
Βασιλικό κελί σμηνουργίας το οποίο δεν έχει ακόμα σφραγιστεί. Χτίζονται συνήθως στις άκρες των πλαισίων λόγω έλλειψης χώρου και σ’αυτό διαφέρουν από τα βασιλικά κελιά αντικατάστασης.
Αυτό λοιπόν αντικρίσαμε σε ορισμένα μελίσσια μας και μάλιστα πριν την κύρια ανθοφορία της πορτοκαλιάς. Για να καταλαγιάσουμε το φαινόμενο καθώς ακόμα δεν είχε φύγει κάποιο μελίσσι κόψαμε παραφυάδες παίρνοντας πλαίσια με γόνο και μέλι και δίνοντας στα μελίσσια αντ’ αυτού άδεια πλαίσια ώστε να έχουν χώρο. Οι παραφυάδες μας ήταν μεν ορφανές αλλά τα πλαίσια με γόνο τα οποία τους δώσαμε είχαν επάνω βασιλικά κελιά ώστε να έχουν την ευκαιρία να βγάλουν δικές τους βασίλισσες. Στη συνέχεια μεταφέρθηκαν 5 χλμ μακριά ώστε να μην επέστρεψουν στις αρχικές τους κυψέλες. Στα μητρικά μελίσσια, χαλάσαμε όλα τα βασιλικά κελιά ώστε να σταματήσουμε τη σμηνουργία. Έλεγχος έπρεπε να ξαναγίνει άλλες δύο φορές ανά 5-6 ημέρες και να χαλαστούν τυχόν νέα βασιλικά κελιά μέχρι να καταλαγιάσει τελείως το φαινόμενο. Επίπονη δουλειά καθώς το παραμικρό λάθος, πχ αν ξεφύγει έστω ένα κελί, οδηγεί σε σμηνουργία.
Οι παραφυάδες εγκαταστάθηκαν 5χλμ βορειότερα στα ακτινίδια τα οποία δίνουν γύρη.
Τέτοια εποχή και μετά από τόσο βαρύ χειμώνα, δεν έχουμε έτοιμες μάνες ώστε να δώσουμε στις παραφυάδες μας και να γλιτώσουμε χρόνο αλλά και το ρίσκο του εγχειρήματος. Έχουμε αφήσει 2 κελιά σε κάθε μελίσσι, τα καλύτερα, αλλά δεν γνωρίζουμε την ηλικία τους. Έτσι τα παρακολουθούμε συχνά ώστε να δούμε πότε θα βγει η μάνα και να χαλάσουμε το δεύτερο κελί (αν δεν το κάνει η ίδια). Στη συνέχεια θα περιμένουμε άλλες 10-15 περίπου ημέρες ώστε να βγει, να γονιμοποιηθεί και να αρχίσει να γεννάει. Αν μετά από όλο αυτό το διάστημα επιθεωρήσουμε το μελίσσι και βρούμε φρέσκο γόνο σημαίνει ότι όλα πήγαν καλά.