Όταν οι γυρεόκοκκοι από τους ανθήρες ενός λουλουδιού, μεταφερθούν στον ύπερο ενός άλλου λουλουδιού, έχουμε την επικονίαση. Έτσι σχηματίζονται σπόροι που θα δώσουν καινούρια φυτά. Επικονίαση μπορεί να γίνει με τη βοήθεια του ανέμου, του νερού, ορισμένων ζώων, αλλά κυρίως από τα έντομα. Οι μέλισσες αποτελούν το 80% περίπου των επικονιαστικών εντόμων. Φυσικά δεν το κάνουν συνειδητά, αλλά προκειμένου να συλλέξουν γύρη, η οποία αποτελεί την κύρια πηγή πρωτεϊνών στην διατροφή τους, την μεταφέρουν από άνθος σε άνθος γονιμοποιώντας τα φυτά.
Καρπός αμυγδαλιάς, δέντρο του οποίου η παραγωγή εξαρτάται από την επικονίαση.
Δεν χρειάζονται όλα τα φυτά την επικονίαση στον ίδιο βαθμό. Υπάρχουν άλλα που την έχουν μεγάλη ανάγκη (κερασιά, αχλαδιά κτλ) και άλλα λιγότερο. Γι αυτό το λόγο σε περιοχές με καλλιέργειες που εξαρτώνται πολύ απ’ την επικονίαση η εγκατάσταση κυψελών είναι υποχρεωτική. Οι μέλισσες βελτιώνουν τις αποδόσεις και την ποιότητα καρπού. Ακολουθεί ένας πίνακας με την αναγκαιότητα των καλλιεργειών από την επικονίαση.
| Καλλιέργεια | Ανάγκη για μέλισσες |
| Αβοκάντο |  |
| Αγγουριά | |
| Ακτινίδιο | |
| Αχλαδιά | |
| Κερασιά | |
| Κολοκυθιά | |
| Μηδική | |
| Μηλιά | |
| Πεπονιά | |
| Βερυκοκκιά |  |
| Καρπουζιά | |
| Ροδακινιά | |
| Σινάπι | |
| Τριφύλια | |
| Φραουλιά | |
| Αμπέλι |  |
| Αμυγδαλιά | |
| Πορτοκαλιά/Λεμονιά | |
| Ελιά | |
Η επικονίαση των χιλιάδων ειδών άγριων φυτών που αποτελούν αναπόσπαστο κομμάτι του φυσικού περιβάλλοντος είναι αδύνατο να υπολογιστεί με ακρίβεια και να μεταφραστεί σε οικονομικό όφελος. Υπολογίζεται ότι μια μέτρια αποικία μελισσών έχει 20 έως 40 φορές περισσότερη αξία για την επικονίαση των φυτών, παρά για την παραγωγή μελιού. Ειδικά δε, στα νησιά που πάσχουν από ανομβρία παίζει σπουδαίο ρόλο στη διατήρηση της βλάστησης (κύρια της φρυγανικής χλωρίδας) και την προστασία από παραπέρα υποβάθμιση.
Καρπός βυσσινιάς αμέσως μετά το τέλος της ανθοφορίας. Η παρουσία των μελισσών αυξάνει κατά πολύ την παραγωγή.
Τα φρυγανικά οικοσυστήματα καλύπτουν το 13-15% της Ελλάδας και αποτελούν την τυπική βλάστηση των περιοχών με ξηρό μεσογειακό κλίμα, περιορισμένο διαθέσιμο νερό και φτωχά εδάφη, κυρίως στη Ν. Ελλάδα και στο Αιγαίο, σε χαμηλά υψόμετρα. Από μια περιορισμένης έκτασης μελέτη που έγινε στο Βοτανικό Κήπο της Αθήνας (ΠΕΤΑΝΙΔΟΥ, 1991) βρέθηκε ότι ένας πολύ μεγάλος αριθμός ειδών μελισσών (262 είδη) επισκέπτεται και επικονιάζει τα είδη της φρυγανικής αυτής χλωρίδας.
Τα σημαντικότερα φρυγανικά είδη στην Ελλάδα είναι:
| Αφάνα- αστοιβή (Sarcopoterium spinosum) |
| Δενδρολίβανο (Rosmarinus officinalis) |
| Θυμάρια (Thymus spp.) |
| Φασκόμηλο (Salvia) |
| Λεβάντες (Lavandula ) |
| Τριφύλλια (Trifolium) |
| Θυμελαία (Thymelaea) |
| Αρνόχορτο/χηνοπόδι (Plandago) |
| Λαδανιές (Cistus) |
| Ασφόδελος (Asphodelus spp.) |
| Σουσούρα – Ρείκι (Erica) |
| Aσφάκα (Phlomis fruticosa) |
| Ανθυλλίδα (Anthyllis) |
| Ήρα (Lolium temulentum) |
| Γενίστα (Genista) |
| Χαμαιδρυά (Teucrium chamaedrys) |
| Αμάραντο (Teucrium polium) |
| Σερνικοβότανα (Orchis) |
| Σιδερίτης (Stahys) |
| Κρόκος (Crocus) |
| Θρούμπι (Satureia thrympa) |
| Ηλίανθος (Helianthemum ) |
| Βαλσαμόχορτο (Hypericum olympicum) |
| Πεντάφυλλο (Potentilla hirta) |
πηγές από: Wikipedia, Κέντρο Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης Αρναίας