Η γλυφοσάτη είναι ένα ευρέως φάσματος συστηματικό ζιζανιοκτόνο και ξηραντικό καλλιεργειών που χρησιμοποιείται για να εξοντώσει ζιζάνια, κυρίως μονοετών πλατύφυλλων και αγρωστωδών που ανταγωνίζονται τις καλλιέργειες. Η ζιζανιοκτόνα δράση του ανακαλύφθηκε από τον χημικό της Monsanto, Τζον Ε. Φρανζ το 1970 και τέσσερα χρόνια αργότερα διατέθηκε στην αγορά για γεωργική χρήση με την εμπορική ονομασία Roundup.
Σύντομα η Monsanto διέθεσε στην αγορά και τις γενετικά τροποποιημένες καλλιέργειες με αντοχή στη γλυφοσάτη, που επέτρεψε στους αγρότες να εξοντώνουν τα ζιζάνια χωρίς να βλάπτονται οι καλλιέργειές τους. Το 2007 η γλυφοσάτη ήταν το πιο ευρέως χρησιμοποιούμενο ζιζανιοκτόνο στον αμερικάνικο γεωργικό τομέα, και το δεύτερο πιο χρησιμοποιούμενο (μετά από το 2,4-D) στους οικιακούς κήπους.
Το ζιζανιοκτόνο αυτό είναι διασυστηματικό, μη εκλεκτικό, δηλαδή μετακινείται ελεύθερα στους ιστούς των φυτών και καταστρέφει ανεξέλεγκτα. Λόγω των υπολειμμάτων που αφήνει στα φυτικά προϊόντα, των επιβλαβών τους επιδράσεων στην ανθρώπινη υγεία (ο ΠΟΥ το έχει ταξινομήσει ως “πιθανώς καρκινογόνο για τον άνθρωπο“, κατηγορία 2Α) και τις δυσμενείς επιπτώσεις που προκαλεί στο οικοσύστημα, απαγορεύτηκε η χρήση του σε αρκετές χώρες όπως η Αργεντινή, Αυστραλία, Αυστρία, Βέλγιο, Βραζιλία, Καναδάς, Δανία, Τσεχία, Γαλλία, Ιταλία, Ινδία κ.ά. Δυστυχώς στην Ελλάδα το Υπουργείο Γεωργικής Ανάπτυξης ενέκρινε τη χρήση της γλυφοσάτης και χορήγησε πενταετή άδεια διάθεσης στην αγορά μέχρι το τέλος του 2023.
Σχετικά με τις μέλισσες. Οι πρώτες μελέτες έδειξαν ότι η γλυφοσάτη ήταν σχετικά ακίνδυνη για τις μέλισσες, το γόνο και την ανάπτυξη τους. Πρόσφατες όμως μελέτες που δημοσιεύτηκαν το 2021 έδειξαν ότι είναι τοξική για τις μέλισσες. Συσσωρεύεται σε μικρές συγκεντρώσεις στη γύρη και το νέκταρ οι οποίες δεν θανατώνουν άμεσα τις μέλισσες. Η κατανάλωση όμως έστω και μικρών ποσοτήτων αλλοιώνει τη φυσική χλωρίδα του εντέρου των μελισσών δηλαδή θανατώνει τους λακτοβάκιλους, τα ωφέλιμα βακτήρια, τους ζυμομύκητες και άλλους χρήσιμους μικροοργανισμούς με αποτέλεσμα οι μέλισσες να γίνονται περισσότερο επιρρεπείς σε παθογόνες ασθένειες και να μειώνεται σημαντικά η διάρκεια ζωής τους.
Παράλληλα οι υψηλές συγκεντρώσεις γλυφοσάτης στο Roundup που φτάνουν τα 480 g/L βρέθηκαν τοξικές για τους βομβίνους και τις αγριομέλισσες που φωλιάζουν στο έδαφος καθώς το ζιζανιοκτόνο αυτό προσροφάται έντονα από το έδαφος. Λόγω της υψηλής αυτής τοξικότητάς του, επηρεάζεται σημαντικά η επικονίαση με όλες τις δυσμενείς επιπτώσεις στον περιβάλλον.
πηγές: wikipedia, Ανδρέας Θρασυβούλου Ομότιμος Καθηγητής Μελισσοκομίας