Οι εκπληκτικοί κυνηγοί του μελιού που διακινδυνεύουν τη ζωή τους στους πρόποδες των Ιμαλαΐων!

Όταν κάποιος σκέφτεται το μέλι, το μυαλό του δεν πηγαίνει σε ανθρώπους που αιωρούνται σε απόκρημνους γκρεμούς για να το συλλέξουν. Αυτό όμως κάνουν κάθε χρόνο στο Νεπάλ.

a1

Ρισκάρουν τη ζωή τους για να μαζέψουν το άγριο μέλι από τους γκρεμούς, σκαρφαλώνοντας σε μακριές σκάλες από μπαμπού και συλλέγοντας τις κηρήθρες με τον παραδοσιακό, αλλά πολύ επικίνδυνο τρόπο.

a2

a14

Αυτό όμως δεν είναι ένα οποιοδήποτε μέλι και δεν προέρχεται από μια οποιαδήποτε μέλισσα. Η μέλισσα των Ιμαλαΐων (Apis dorsal laborious) είναι η μεγαλύτερη μέλισσα του κόσμου. Ζει μόνο στα Ιμαλάια και χτίζει την κυψέλη της σε εξαιρετικά μεγάλα υψόμετρα.

a15

a3

Όσο για το ίδιο το μέλι είναι κίτρινο και θεωρείται ένα από τα πιο πολύτιμα μέλια του κόσμου. Οι πρεσβύτεροι των φυλών της κοινότητας κρέμονται στους γκρεμούς για να τρυγήσουν το μέλι.

a4

a20

Οι κυνηγοί του μελιού ζουν στο ορεινό χωριό της φυλής Gurung, στην περιοχή Kaski του Νεπάλ. Κάνουν χρήση του καπνού του τσιγάρου για να ηρεμήσουν τις μέλισσες, καθώς το καπνιστήρι είναι δύσκολο να χρησιμοποιηθεί σ’ αυτές τις συνθήκες.

a5

Στήνουν σκάλες και με τη βοήθεια σχοινιών σκαρφαλώνουν στις φωλιές των μελισσών. Εκεί δεν υπάρχουν κυψέλες και πλαίσια και έτσι με ένα μαχαίρι κόβουν τις κηρήθρες τις οποίες μεταφέρουν σε καλάθια.

a17

a6

Ωστόσο, ο τρόπος ζωής τους έχει αλλάξει τελευταία λόγω της μείωσης των πληθυσμών των μελισσών και της κλιματικής αλλαγής αλλά και λόγω της κρατικής παρέμβασης στις εξαγωγές μελιού.

a7

Η αρχαία αυτή παράδοση χρονολογείται από το 11.000 π.Χ.

a9

Οι περισσότερες από τις φωλιές βρίσκονται σε απότομες απρόσιτες περιοχές πάνω στους βράχους με νοτιοδυτικό προσανατολισμό για να αποφύγουν επιθέσεις από αρπακτικά αλλά και για μεγαλύτερη έκθεση στον ήλιο.

a10

a11

Αρχικά μία ομάδα στο έδαφος συλλέγει φύλλωμα με το οποίο προκαλούν εστίες φωτιάς ώστε να “καπνιστούν” οι μέλισσες. Στο Νεπάλ λένε ότι η πιο δύσκολη δουλειά είναι του κόφτη. Οι κόφτες κρατώντας μαχαίρια και καλάθια ανεβαίνουν σε σχοινιά μέχρι και 50 μέτρων και με το ένα χέρι κόβουν την κηρήθρα ενώ με το άλλο κρατούν το καλάθι στο οποίο θα πέσει.

a13

Κατεβαίνοντας οι φουσκάλες στα πόδια απ’ τα τσιμπήματα αλλά και το τρίψιμο απ’ τα σχοινιά γίνονται ορατές…

article-0-1C6B3CAD00000578-982_964x641

a22

Περαιτέρω προβλήματα προέρχονται από την αύξηση της εξαγωγής του μελιού Ιμαλαΐων, το οποίο πωλείται στην Ιαπωνία, την Κίνα και την Κορέα για χρήση σε παραδοσιακά φάρμακα.

a19

a23

Το ανοιξιάτικο μέλι είναι από τα πιο ακριβά παγκοσμίως καθώς φτάνει τα 40 ευρώ το κιλό και εξάγεται σε ολόκληρο τον κόσμο.

a18

a21

a24Μέλη της φυλής Gurung.

article-2584541-1C6DFD2F00000578-968_964x593Η περιοχή Kaski του Νεπάλ

Οι Μελωμένοι Άνθρωποι

Του Paul Salopek

Πριν από τρία χρόνια, στις όχθες του ποταμού Alazani στην πρώην σοβιετική δημοκρατία της Γεωργίας, ο αρχαιολόγος Zurab Makharadze, μελετούσε έναν τάφο που χρονολογείται από την Εποχή του Χαλκού.

mellification1Αρχαιολογικές ανασκαφές σε έναν τάφο στην Γεωργία όπου βρέθηκαν μούμιες 4000 ετών ταριχευμένες στο μέλι.
Φωτογραφία του Εθνικού Μουσείου της Γεωργίας

Μία από τους βοτανολόγους μας το παρατήρησε πρώτηδήλωσε ο Makharadze. Ήταν στο εργαστήριο και εργαζόταν στο μικροσκόπιο της, αναλύοντας δείγματα όταν άρχισε να χαμογελά.” Τα δείγματα, στην προκειμένη περίπτωση, ήταν άγρια μούρα, τα οποία χρησιμοποιούσαν σαν προσφορά στους νεκρούς. Το άρωμά τους ήταν έντονο και είχαν έντονη γλυκιά γεύση με νότες μελάσας. Τα μούρα ήταν εκπληκτικά καλά διατηρημένα και ήταν ακόμα κόκκινα παρότι ήταν 4300 χρόνων! Είχαν διατηρηθεί μέσα σε μέλι.

mellification2Ο αρχαιολόγος Zurab Makharadze με ξηρούς καρπούς 4000 ετών.
Φωτογραφία του Paul Salopek

Τα άλλα αντικείμενα που βρέθηκαν στον χώρο της ταφής, που ονομάζεται Ananauri 3, ήταν πολύ πιο εντυπωσιακά. Σε έναν νεκρικό θάλαμο που είχε καταρρεύσει, βρέθηκαν όμορφα χρυσά κοσμήματα, κεχριμπαρένιες χάντρες (πιθανόν απ’ την περιοχή της Βαλτικής ή της Ινδίας) αλλά και εντελώς άθικτα υφάσματα, δέρματα και καλάθια. Αυτός που ήταν θαμμένος εκεί ήταν είτε κάποιος σημαντικός αρχηγός ή κάποιος θρησκευτικός ηγέτης. Μαζί του βρέθηκαν θαμμένοι και άλλοι έξι άνθρωποι, πιθανότατα σκλάβοι.

Ο Ananauri 3 ρίχνει φως σε φυλές ανθρώπων για τους οποίους μέχρι τώρα γνωρίζαμε ελάχιστα, τους Martkopi και Bedeni. Καλλιεργούσαν δημητριακά και εκτρέφανε βοοειδή για αιώνες μέχρι την εξάπλωση ενός υπερκαυκάσιου πολιτισμού γνωστού ως Araxes-Kura. Αυτό όμως που μας τράβηξε την προσοχή σ’ αυτήν την υπόθεση ήταν ένα σημείωμα του αρχαιολόγου Makharadze που έλεγε ότι το έργο των αρχαιολόγων συνεπικουρείται από προϊστορικές μέλισσες.

“Ο υγρός πηλός προστάτευσε πολλά από τα εκθέματα από τη σήψη.” δήλωσε ο Makharadze. “Αλλά αυτοί οι άνθρωποι χρησιμοποίησαν το μέλι για να ταριχεύσουν αντικείμενα. Και ήξεραν τι έκαναν.” Δεν είναι μόνο τα άγρια μούρα. Βρέθηκαν κεράσια και φουντούκια που χρησιμοποιήθηκαν ως προσφορά και ακόμα και κάποια υφαντά είχαν επικαλυφθεί με μέλι. Αυτό έγινε για να παράσχει στις ψυχές των νεκρών όλη την τροφή και τα εργαλεία που χρειάζονταν για την μετάβαση στον άλλο κόσμο.

Τριγυρίζοντας για περισσότερο από δύο χρόνια βόρεια από την Αφρική στη Μέση Ανατολή και στη συνέχεια ανατολικά από την Τουρκία στον Καύκασο, διαπίστωσα ότι ένα παράξενο συστατικό αυτού του ταξιδιού ήταν το ντόπιο μέλι. Στην καυτή Αραβία έφαγα μέλι της ερήμου τόσο ελαφρύ όσο και ο αέρας. Στα παγωμένα βουνά του οροπεδίου της Ανατολίας έφαγα παλιό, κρυσταλλωμένο μέλι που έμοιαζε με χιόνι. Το μέλι, ένα προϊόν που δίνει πολύ ενέργεια, είναι ιδανικό για πεζοπόρους. Και γνωρίζω επίσης ότι μπορεί να χρησιμοποιηθεί με μεγάλη επιτυχία ως αλοιφή σε εγκαύματα.

mellification3Ανθρώπινα οστά στον τάφο Ananauri 3. Οι επιστήμονες αναφέρουν ότι είναι επικαλυμμένα με απομεινάρια γύρης και μελιού.
Φωτογραφία του Εθνικού Μουσείου της Γεωργίας

Το μέλι φυσικά χρησιμοποιήθηκε ως πανάκεια για χιλιετίες. Αλλά δεν γνωρίζαμε πολλά για τη χρήση του στη μουμιοποίηση. Έχει εξαιρετικά υψηλή περιεκτικότητα σε σάκχαρα και δρα περίπου όπως το αλάτι. Μέσα του δεν αναπαράγονται τα βακτήρια αλλά πεθαίνουν. Το μέλι περιέχει επίσης μικρές ποσότητες υπεροξειδίου του υδρογόνου, το οποίο φυσικά είναι αντισηπτικό. Βάλτε άγρια μούρα μέσα σε μέλι και δημιουργείστε το τέλειο μετά θάνατον σνακ το οποίο θα διατηρηθεί για πολλούς αιώνες. Το ίδιο ισχύει και για τα πτώματα. Ο Ηρόδοτος αναφέρει ότι οι αρχαίοι Ασσύριοι ταρίχευαν τους νεκρούς τους με μέλι. Και μετά το θάνατό του το 323 π.Χ., ο Μέγας Αλέξανδρος φέρεται να βυθίζεται σε μια χρυσή σαρκοφάγο γεμάτη με μέλι.

Και τότε έρχεται στο φως η περίεργη υπόθεση των μελωμένων ανθρώπων. Τι είναι η μελιτοποίηση;

Σύμφωνα με τον Λι Σιζεν, Κινέζο φαρμακοποιό και συγγραφέα του μνημειώδους Bencao gangmu, μια συλλογή από εξωτικές θεραπείες του 16ου αιώνα, η μελιτοποίηση ήταν μια πρακτική σύμφωνα με την οποία ορισμένοι αλτρουιστές εθελοντές, συνήθως γηραιοί άνδρες από την Αραβία που θεωρούνταν άγιοι, προσφέρονταν εθελοντικά να υποστούν τη διαδικασία της μουμιοποίησης με τη χρήση μελιού. Σταματούσαν να τρέφονται με οτιδήποτε άλλο και κατανάλωναν μόνο μέλι. Έκαναν μπάνιο με μέλι, έπιναν μέλι αντί για νερό, φτάνοντας στο σημείο να ιδρώνουν και να εκκρίνουν μέλι μέχρι που αυτό πέρναγε στο αίμα τους και πέθαιναν. Τα ζαχαρωμένα και κρυσταλλωμένα σώματά τους, στη συνέχεια βυθίζονταν σε τεράστια βάζα μελιού όπου παρέμεναν για 100 χρόνια. Το τελικό αποτέλεσμα ήταν ένα μουμιοποιημένο πέτρινο γλύκισμα. Ο Μελωμένος Άνθρωπος. Ένα θαυματουργό γλύκισμα που θεωρούνταν πανίσχυρη θεραπεία για τα σπασμένα οστά και πωλούνταν στις λαϊκές αγορές σε πολύ υψηλή τιμή.

Ο ανώνυμος νεκρός μέσα στο Ananauri 3 ήταν μουμιοποιημένος στο μέλι.

Δεν βρήκαμε μέλι στο σώμα τους” μας ενημέρωσε ο Makharadze “αυτό είχε χαθεί προ πολλού. Στα οστά τους όμως βρέθηκαν υπολείμματα γύρης και μελισσών.” Οι επιστήμονες πιστεύουν ότι οι άνθρωποι αυτοί υπέστησαν τη παραπάνω διαδικασία μουμιοποίησης.

πηγή: National Geographic