Ορισμένες μέλισσες είναι μοναχικές, μερικές ζουν σε μικρές ομάδες, και μερικές σε αποικίες χιλιάδων ατόμων. Μελετώντας το γονιδίωμα σε 10 είδη μελισσών που εκπροσωπούν και τους τρεις αυτούς τρόπους ζωής, οι επιστήμονες κατάφεραν να εντοπίσουν τις γενετικές υπογραφές των κοινωνικών μελισσών.

Μοναχικές μέλισσες.

Τα αποτελέσματα, που δημοσιεύθηκαν στο περιοδικό Science, αποκαλύπτουν ότι το βασικό χαρακτηριστικό που καθορίζει την κοινωνικότητα, σ’ αυτά τα έντομα, είναι η ρύθµιση της γονιδιακής έκφρασης. «Οι μέλισσες είναι πολύ κοινωνικά όντα, όπως και εμείς και γι αυτό έχει ενδιαφέρον να δούμε ποιοι είναι οι μηχανισμοί που οδηγούν στην εξέλιξη ενός τέτοιου σύνθετου συστήματος» δήλωσε ο Laurent Keller εξελικτικός βιολόγος του Πανεπιστημίου της Λωζάνης.

Και ενώ ο άνθρωπος είναι κοινωνικό ον που παρουσιάζει συνεταιριστική συμπεριφορά δεν μπορεί να θεωρηθεί ευκοινωνικό. Ένα βασικό χαρακτηριστικό των ευκοινωνικών όντων είναι ο περιορισμός της αναπαραγωγής σε ένα μόνο άτομο, όπως είναι η βασίλισσα (μάνα) στις μέλισσες και τους τερμίτες. Η μετάβαση από την μοναχική ζωή στην ευκοινωνική μοιάζει πολύ με την μετάβαση των μονοκύτταρων σε πολυκύτταρους οργανισμούς. «Είναι μια από τις σημαντικότερες μεταβάσεις της εξέλιξης» δήλωσε η Karen Kapheim του Πολιτειακού Πανεπιστημίου της Γιούτα η οποία ηγήθηκε της μελέτης.

Στις κοινωνικές μέλισσες, η βασίλισσα είναι υπεύθυνη για την αναπαραγωγή.

Πράγματι, ορισμένες ευκοινωνικές ομάδες αναφέρονται ως υπεροργανισμοί. Μια τέτοια ομάδα μοιάζει περισσότερο με έναν οργανισμό όπου η βασίλισσα μπορεί να θεωρηθεί το αναπαραγωγικό σύστημα και οι εργάτες το σώμα. Και ενώ η γονιδιακή έκφραση αυξάνεται ή μειώνεται ανάλογα με τον τύπο κυττάρου στους πολυκύτταρους οργανισμούς, μερικοί ερευνητές έχουν προβλέψει ότι η εξέλιξη της ευκοινωνικότητας απαιτεί, από ένα είδος, να αυξήσει την ικανότητά του να ρυθμίζει τα γονίδια του ατομικά.

Για να διερευνηθεί κατά πόσο αυτό όντως συμβαίνει, η Kapheim και οι συνεργάτες της ανέλυσαν τις αλληλουχίες του γονιδιώματος, σε 10 είδη μελισσών, εκ των οποίων οι τρεις ζούσαν μοναχική ζωή ενώ οι επτά ήταν κοινωνικά είδη από δύο ανεξάρτητες προγονικές προελεύσεις, καθώς και διαφορετικούς βαθμούς ευκοινωνικότητας. Οι αναλύσεις αποκάλυψαν ένα σαφές πρότυπο δυνητικής αύξησης για τη ρύθµιση της γονιδιακής έκφρασης και στους δύο εξελικτικούς κλάδους της ευκοινωνικής μέλισσας.

«Η μελέτη δείχνει ότι υπήρξε μια αύξηση στην πολυπλοκότητα της γονιδιακής ρύθμισης με ταυτόχρονη αύξηση της κοινωνικής πολυπλοκότητας» δήλωσε η Amy Toth του Πολιτειακού Πανεπιστημίου της Αϊόβα. Αλλά ίσως το πιο εντυπωσιακό σύμφωνα με την Kapheim, ήταν οι ανεξάρτητες μεταβάσεις που μελετήθηκαν φαίνεται να ήταν πραγματικά ανεξάρτητες. Δηλαδή το σύνολο των γενετικών υπογραφών ευκοινωνικότητας ήταν παρόμοιο ανεξάρτητα από την καταγωγή.

Το επόμενο βήμα είναι να διευρυνθεί η σύγκριση σε μια ευρύτερη ποικιλία κοινωνικών ειδών, όπως για παράδειγμα στα πρωτεύοντα.

πηγή: The Scientist

Είναι αλήθεια ότι οι περισσότεροι άνθρωποι γνωρίζουν ελάχιστα για τη μελισσοκομία. Έχουν δημιουργηθεί κάποια στερεότυπα για αυτή τη τέχνη που πολλές φορές είναι αστεία. Έτσι δημιουργήσαμε την παρακάτω χιουμοριστική εικόνα για το πως βλέπουν τη μελισσοκομία διάφορες κοινωνικές ομάδες, οι μέλισσες αλλά και εμείς οι μελισσοκόμοι.

Ο χορός των μελισσών είναι ένας όρος που χρησιμοποιείται στην μελισσοκομία για να περιγράψει μια συγκεκριμένη συμπεριφορά συλλεκτριών, οι οποίες επιστρέφοντας στην κυψέλη εκτελούν μια κίνηση που θυμίζει 8, ώστε να μεταδώσουν πληροφορίες στις υπόλοιπες μέλισσες της αποικίας, για την ακριβή θέση που βρίσκεται η τροφή. Οι πληροφορίες αυτές έχουν να κάνουν με την κατεύθυνση και την απόσταση.

Όταν μία συλλέκτρια μέλισσα εντοπίσει τροφή, επιστρέφει πίσω στην κυψέλη ώστε να ενημερώσει τις συντρόφισσες της. Ο πληθυσμός όμως δεν θα ωφελούνταν αν μάθαινε ότι πχ σε απόσταση 2 χιλιομέτρων υπάρχει μια ανθισμένη φλαμουριά, εάν ταυτόχρονα δεν γνώριζε και την κατεύθυνση. Γι αυτό η συλλέκτρια εκτελεί έναν χορό που δείχνει με απόλυτη ακρίβεια την κατεύθυνση της ευθύγραμμης διαδρομής.

Η μέλισσα υποδεικνύει την κατεύθυνση, υπολογίζοντας τη γωνία που σχηματίζουν οι ηλιακές ακτίνες στην ευθεία ανάμεσα στην κυψέλη και την τροφή. Ενώ υποδεικνύει την απόσταση ανάλογα με τη διάρκεια εκτέλεσης του χορού (βλέπε σχήμα). Τι γίνεται όμως όταν πρέπει να το κάνει αυτό στο εσωτερικό της κυψέλης όπου επικρατεί σκοτάδι και δεν βλέπει τον ήλιο;

Εκεί χρησιμοποιεί μια ακόμα πιο εντυπωσιακή μέθοδο! Μετατρέπει τη γωνία προς τον ήλιο σε αντίστοιχη γωνία προς την κατεύθυνση της βαρύτητας. Έτσι κάνει τον εξής συμβολισμό: κίνηση προς τα πάνω, σημαίνει ότι η τροφή βρίσκεται προς την κατεύθυνση του ήλιου και αντίστροφα. Διαδρομή πχ 60° προς τα αριστερά από την κατακόρυφο και πάνω, σημαίνει πηγή τροφής 60° αριστερά απ’ την κατεύθυνση προς τον ήλιο κτλ. Οι νεοφώτιστες μέλισσες βγαίνοντας απ’ την κυψέλη με αυτή την πληροφορία, κάνουν τη μετατροπή της βαρύτητας με τη θέση του ήλιου καθώς πετούν.

Στις τροπικές χώρες όμως ο ήλιος βρίσκεται 2 φορές το χρόνο κατά το μεσημέρι στο ζενίθ, επομένως σε κανένα συγκεκριμένο σημείο του ορίζοντα. Έτσι είναι αδύνατο να συσχετισθεί η κατεύθυνση. Τι κάνουν λοιπόν οι μέλισσες; Βρήκαν γι αυτό το πρόβλημα μια εκπληκτικά απλή λύση… Κατά τις ώρες του μεσημεριού κάθονται σπίτι ενώ γενικά δεν συνηθίζουν να διακόπτουν την εργασία μέσα στη μέρα.

Οι μέλισσες είναι σε θέση να αναγνωρίσουν μια απόκλιση 2-3° από το ζενίθ και να το αποδώσουν σωστά κατά τον χορό.
Βιβλιογραφία:
Από τη Ζωή των Μελισσών – Karl Von Frisch
Μελισσοκομία – Νίκου Νικολαΐδη

Το Μουσείο Μελισσοκομίας και Φυσικής Ιστορίας της Μέλισσας είναι το μοναδικό στην Ελλάδα και βρίσκεται στη Ρόδο. Προσφέρει γνώσεις στους επισκέπτες για τη φύση, για το πολύτιμο έντομο τη μέλισσα, τα προϊόντα που παράγει και τα οφέλη που προσφέρει στην ανθρωπότητα.

Κατά την είσοδο στο μουσείο ο επισκέπτης εντυπωσιάζεται από τη μοναδική τρισδιάστατη οροφή σε σχήμα κηρήθρας και τις τρισδιάστατες μέλισσες που την κοσμούν. Σκοπός είναι να δημιουργηθεί στο κοινό η αίσθηση ότι εισέρχεται σε μία κυψέλη, δηλαδή μέσα στο σπίτι της μέλισσας.

Στο μουσείο μπορεί να παρακολουθήσει κανείς την ιστορία της μελισσοκομίας από την αρχαιότητα μέχρι και το σήμερα. Να μάθει πώς συλλέγονται τα προιόντα μέλισσας όπως η γύρη, ο βασιλικός πολτός και η πρόπολη και φυσικά τον τρόπο εξαγωγής και παραγωγής του μελιού.

Εντός του μουσείου συναντάμε διαφανείς κυψέλες με ζωντανά μελίσσια που δίνουν τη δυνατότητα στον επισκέπτη να παρατηρήσει από κοντά τις μέλισσες και τη βασίλισσα όπως ζουν και δρουν στο φυσικό τους περιβάλλον. Στον εξωτερικό χώρο ο επισκέπτης μπορεί με μια βόλτα στο μελισσόκηπο να γνωρίσει τα είδη φυτών και βοτάνων που συναντώνται στη Ρόδο και στην ευρύτερη περιοχή της Δωδεκανησου και μας χαρίζουν τα θεσπέσια είδη μελιού του τόπου μας.

Η ιστορία, η παράδοση και η εξέλιξη της μελισσοκομίας ξετυλίγεται σε μια διαδρομή από τα προιστορικά χρόνια μέχρι σήμερα. Ιδιαίτερο ενδιαφέρον συγκεντρώνει η συλλογή από εργαλεία, κυψέλες, μηχανήματα, πρέσες και άλλο εξοπλισμό που χρησιμοποιήθηκε στο πέρασμα του χρόνου καθώς και η αναπαράσταση της εξαγωγής μελιού από την κυψέλη.

Το Μουσείο μπορεί να φιλοξενήσει στους χώρους του οργανωμένες ή μεμονωμένες ενημερωτικές επισκέψεις και εκπαιδευτικές εκδρομές. Συγκεκριμένα προσφέρει: Σειρά εκθεμάτων που αφορούν την μελισσοκομία από την παλιά εποχή (μέχρι και 200 χρόνια πριν ) έως και την σύγχρονη.

Παρουσίαση παλιών και σύγχρονων μεθόδων μελισσοκομίας. Ενημέρωση για την ζωή της μέλισσας και για τα προϊόντα της με τη χρήση οπτικοακουστικών μέσων. (VIDEO-PROJECTOR-CINEMA, DVD, cd -rom κ.τ.λ.)

Συλλογή παλιών εργαλείων των αγροτών και μελισσοκόμων. Ξενάγηση στους χώρους λειτουργίας της σύγχρονης γραμμής συσκευασίας μελιού (κατόπιν συνεννοήσεως).

Μεγάλοι στεγασμένοι και εξωτερικοί χώροι με αναψυκτήριο για την άνετη διαμονή των επισκεπτών. Δυνατότητα αγοράς φυσικών προϊόντων μέλισσας, απαραίτητα για την υγιεινή διατροφή του ανθρώπου.

πηγή: Wikipedia, Μελισσοκομική Δωδεκανήσου

Στα τέλη του Σεπτεμβρίου που μας πέρασε, η Αμερικανική Υπηρεσία Άγριας Ζωής, πρόσθεσε στη λίστα των ειδών υπό εξαφάνιση, 5 είδη “κιτρινοπρόσωπων” μελισσών της Χαβάης. Αυτή ήταν η πρώτη φορά που κάποιο είδος μέλισσας κηρύχθηκε απειλούμενο από την U.S. Fish and Wildlife Service (USFWS). Τι γνωρίζουμε όμως για την σεξουαλική τους ζωή; Θα μπορούσε αυτή η πληροφορία να είναι το κλειδί για τη διάσωση αυτών των σπάνιων μελισσών;

Στη Χαβάη, υπάρχουν περισσότερα από 60 είδη “κιτρινοπρόσωπων” μελισσών του είδους Hylaeus, οι οποίες είναι μοναχικές και φωλιάζουν σε αρκετά διαφορετικά μέρη, όπως παράκτιες περιοχές αλλά και δάση. Στις αρχές του 1900 οι μέλισσες αυτές υπήρχαν σε μεγάλη αφθονία και ζούσαν από την ακτογραμμή μέχρι και τις υποαλπικές πλαγιές του Μάουνα Κέα. Ωστόσο η απώλεια ενδιαιτημάτων (οικοτόπων), διάφορα χωροκατακτητικά είδη και η κλιματική αλλαγή έπληξαν αυτές τις ενδημικές στη Χαβάη μέλισσες, με αποτέλεσμα σήμερα δύσκολα να τις συναντά κανείς. Αυτές οι μέλισσες είναι ο κυριότερος επικονιαστής του κοινού στη Χαβάη θάμνου σκαιβόλα (Scaevola Taccada) γνωστού εκεί ως naupaka, που τα άνθη του βγαίνουν μισά και για τους ντόπιους συμβολίζουν τον καταδικασμένο έρωτα.

Θάμνος σκαιβόλα (Scaevola Taccada) σε παραλία της Χαβάης.

Υπάρχουν πολλοί διαφορετικοί θρύλοι στη Χαβάη που εξηγούν γιατί τα άνθη αυτού του πανέμορφου θάμνου που συναντάται και στα παράλια αλλά και στο βουνό, βγαίνουν έτσι. Λέγεται ότι δύο εραστές, εξαιρετικά αφοσιωμένοι ο ένας στον άλλο, βρέθηκαν στην προσοχή της θεάς Πελέ, της Χαβανέζας θεάς της Φωτιάς και των Ηφαιστείων, η οποία εμφανίστηκε ως ξένη, σ’ αυτόν. Ότι κι αν έκανε όμως η Πελέ, οι δύο εραστές παρέμειναν αφοσιωμένοι ο ένας στον άλλο, με αποτέλεσμα να εξοργιστεί η θεά και αφού κυνήγησε τον νεαρό άνδρα στα βουνά, του έριξε λιωμένη λάβα. Οι αδερφές της καθώς το είδαν αυτό και για να τον σώσουν από βέβαιο θάνατο, τον μεταμόρφωσαν σε σκαιβόλα του βουνού. Μετά από αυτό, η Πελέ κυνήγησε τη νεαρή γυναίκα προς τη θάλασσα, αλλά για άλλη μια φορά οι αδερφές της παρενέβησαν μεταμορφώνοντας την σε σκαιβόλα της θάλασσας. Από τότε και λόγω της θλίψης τους που χωρίστηκαν, οι θάμνοι σκαιβόλα βγάζουν μισά άνθη. Λέγεται ότι όταν οι θάμνοι του βουνού και της θάλασσας επανενωθούν, τότε οι δύο νεαροί εραστές θα είναι και πάλι μαζί.

Οι επιστήμονες μέχρι σήμερα δεν είχαν συνειδητοποιήσει πόσο σημαντικές ήταν αυτές οι μέλισσες γι αυτά τα φυτά και αυτό είχε ως αποτέλεσμα τώρα που βρίσκονται σε κίνδυνο, να γνωρίζουμε ελάχιστα γι αυτές. «Δεν γνωρίζουμε σχεδόν τίποτα σχετικά με τις συμπεριφορές ζευγαρώματος αυτών των μελισσών» δήλωσε ο Sheldon Plentovich συντονιστής του προγράμματος του USFWS στα τροπικά νησιά του Ειρηνικού. Ουσιαστικά δεν έχει γίνει κάποια σοβαρή μελέτη για την αναπαραγωγική συμπεριφορά των μελισσών και έτσι όσα γνωρίζουμε είναι απόρροια κάποιων παρατηρήσεων ερασιτεχνών ερευνητών.

Γενικά οι “κιτρινοπρόσωπες” μέλισσες είναι αρκετά δραστήριες κατά τη διάρκεια του έτους αν και υπάρχουν ένα-δύο μήνες το χειμώνα όπου η δραστηριότητα τους μειώνεται. Σε αντίθεση με τις μελιτοφόρες μέλισσες που δημιουργούν μεγάλες αποικίες στις οποίες υπάρχει μόνο ένα αναπαραγωγικό άτομο, η βασίλισσα, όλες οι “κιτρινοπρόσωπες” ενήλικες μέλισσες είναι ενεργές αναπαραγωγικά. Επιπλέον, ενώ οι μελιτοφόρες μέλισσες ζευγαρώνουν στον αέρα, αυτές εδώ το κάνουν πάνω σε κάποια επιφάνεια, που μπορεί να είναι ένα φύλλο ή ένα άνθος.

Τα περίφημα μισά άνθη του θάμνου σκαιβόλα (Scaevola Taccada)

Το παιχνίδι του ζευγαρώματος ξεκινά όταν ένα θηλυκό κάτσει σε ένα λουλούδι το οποίο συχνά είναι ο θάμνος σκαιβόλα και στο οποίο αναζητά την τροφή του, νέκταρ και γύρη. Έως και 10 αρσενικές μέλισσες, στις οποίες είναι απόλυτα εμφανές το κίτρινο σημάδι στο πρόσωπο σ’ αντίθεση με το κατάμαυρο των θηλυκών, αρχίζουν να αιωρούνται σαν νέφος κάνοντας ακανόνιστες, κυκλικές κινήσεις που κυμαίνονται από 15 μέχρι 30 εκατοστά, πάνω από το θηλυκό.

Ένα αρσενικό από την ομάδα που αιωρείται στη συνέχεια θα προσεγγίσει το θηλυκό, αγγίζοντας το για λιγότερο από ένα δευτερόλεπτο πριν επιστρέψει και πάλι πίσω στο σμήνος. Άλλα αρσενικά ακολουθούν το παράδειγμά του. Δεν είναι ακόμη ξεκάθαρος ο σκοπός αυτής της συμπεριφοράς, αλλά εικάζεται ότι τα αρσενικά προσπαθούν να καταλάβουν αν το θηλυκό είναι διατεθειμένο να δεχτεί να ζευγαρώσει. Τελικά, ένα αρσενικό θα προσγειωθεί στην πλάτη του θηλυκού και θα μείνει εκεί για λίγη ώρα χτυπώντας με τις κεραίες του τις δικές της. Αυτή η συμπεριφορά δεν έχει γίνει ακόμα κατανοητή από τους επιστήμονες.

Αρσενική “κιτρινοπρόσωπη” μέλισσα της Χαβάης του γένους Hylaeus

Μετά από περίπου ένα λεπτό, και αν το θηλυκό δεν πετάξει μακριά, το αρσενικό θα κινηθεί λίγο προς τα πίσω ώστε να την γονιμοποιήσει. Σύμφωνα με τον Jason Graham, εντομολόγο από το Πανεπιστήμιο της Χαβάης, το ζευγάρωμα μπορεί να διαρκέσει από 5 δευτερόλεπτα έως και 6 λεπτά, ενώ σύμφωνα με τον Plentovich έως και 20 λεπτά. Σε ορισμένες περιπτώσεις, ένα δεύτερο αρσενικό μπορεί να επιχειρήσει “βουτιά” πριν το ζευγάρι προλάβει να τελειώσει. «Ορισμένες φορές επικρατεί φρενίτιδα» λέει ο Plentovich. Πολλά αρσενικά πάλι μπορεί να γίνουν αρκετά ανταγωνιστικά ενώ βρίσκονται στον αέρα και να στραφούν το ένα ενάντια στο άλλο.

Μετά το ζευγάρωμα, το αρσενικό θα πετάξει μακριά, ενώ το θηλυκό θα προσπαθήσει να φτιάξει μια φωλιά. Προτιμούν να χτίζουν τις φωλιές τους στις τρύπες των βράχων των κοραλλιών που ξεβράστηκαν στην ακτή ή στους μίσχους των σκαιβόλα. Οι φωλιές φτιάχνονται με γύρη και ένα είδος αδιάβροχου “σελοφάν” που παράγουν τα θηλυκά. Σε κάθε φωλιά θα τοποθετηθεί μόνο ένα αυγό. «Αυτός είναι και ο κυριότερος λόγος που οι μοναχικές μέλισσες απειλούνται περισσότερο από τις κοινωνικές μέλισσες, οι οποίες τοποθετούν χιλιάδες αυγά καθημερινά στις φωλιές τους» δήλωσε ο Graham.

Βράχοι κοραλλιών

Για να συμβάλει στην προστασία των φωλιών των “κιτρινοπρόσωπων” μελισσών από τα μυρμήγκια, τα οποία παίζουν σημαντικό ρόλο στη μείωση του αριθμού των μελισσών, ο Graham σχεδίασε και ανέπτυξε τεχνητές φωλιές. Ένα ξύλινο διάτρητο κουτί κρεμιέται από ένα κλαδί μέσω ενός καλωδίου το οποίο επικαλύπτεται με μια κολλώδη ουσία η οποία αποτρέπει τα μυρμήγκια απ’ το να πάρουν τα αυγά. Οι μέλισσες έδειξαν να αποδέχονται αυτές τις τεχνητές φωλιές και τις χρησιμοποίησαν με επιτυχία.

Οι ερευνητές ελπίζουν ότι με αυτό τον τρόπο θα καταφέρουν να αποκαταστήσουν σιγά-σιγά τους πληθυσμούς των μελισσών αυτών.

Στράτος Σαραντουλάκης – Ορεινό Μέλι
πηγές αντλήθηκαν από: Livescience, Maui Magazine, Wikipedia, Inaturalist, National Geographic

Αξιωματούχοι του αεροδρομίου Σένεφελντ, στις παρυφές του Βερολίνου, ανακοίνωσαν ότι στο εξής θα ελέγχουν την ποιότητα του αέρα περιμετρικά του συμπλέγματος, μελετώντας τις μέλισσες της περιοχής και το μέλι που παράγουν.

«Η παρακολούθηση του μελιού θα ενισχύσει το σύστημα ελέγχου της ποιότητας του ατμοσφαιρικού αέρα που χρησιμοποιούμε», δήλωσε ο υπεύθυνος περιβαλλοντικού τομέα του αεροδρομίου Γιόχεν Χάιμπεργκ. «Εκτός από τη μελέτη του μελιού, θα παρακολουθούμε επίσης τις μέλισσες και τις κηρήθρες τους, ώστε να έχουμε μια ολοκληρωμένη εικόνα της κατάστασης σε ό,τι αφορά τη ρύπανση της ατμόσφαιρας».

Συγκεκριμένα, το μέλι θα αναλύεται σε εργαστήρια προκειμένου να ανιχνεύονται επικίνδυνα χημικά που ενδέχεται να περνούν σε αυτό από το περιβάλλον μέσω της γύρης. Το Σένεφελντ είναι το μικρότερο από τα δύο διεθνή αεροδρόμια που εξυπηρετούν το Βερολίνο. Το Τέγκελ – το βασικό αεροδρόμιο- θα κλείσει τον Ιούνιο του 2012 και τότε, το Σένεφελντ θα «μεταμορφωθεί» στον -πολύ μεγαλύτερο- αερολιμένα Βερολίνου-Βραδεμβούργου, ο οποίος θα είναι πλέον ο μοναδικός στη γερμανική πρωτεύουσα. Στόχος του προγράμματος, στο πλαίσιο του οποίου οι ντόπιοι μελισσοκόμοι θα συνεργαστούν με επιστήμονες, είναι να διαπιστωθεί κατά πόσο η δραστική επέκταση του αεροδρομίου θα έχει επιπτώσεις στο περιβάλλον.

Το σύστημα του ελέγχου του μελιού ακολουθούν ήδη και άλλα ευρωπαϊκά και γερμανικά αεροδρόμια, όπως του Ντίσελντορφ και του Αμβούργου, το οποίο ήταν το πρώτο που το εφήρμοσε, το 1999. Πριν από ένα χρόνο μάλιστα, μελισσοκόμοι τοποθέτησαν έξι κυψέλες δίπλα ακριβώς στους αεροδιάδρομους, προκειμένου να διερευνηθούν οι περιβαλλοντικές επιπτώσεις της απογείωσης και της προσγείωσης εκατοντάδων αεροσκαφών σε καθημερινή βάση. Πέρα από την… εθελοντική συμμετοχή τους στην περιβαλλοντική έρευνα, οι μέλισσες παρήγαγαν και πολλά κιλά μελιού, τα οποία διατέθηκαν δωρεάν στους επιβάτες.

πηγή: Ναυτεμπορική

Νέα έρευνα Βρετανών και Ιρλανδών επιστημόνων αποκαλύπτει πως οι μέλισσες μπορούν να εθιστούν στα φυτοφάρμακα με τον ίδιο τρόπο που οι άνθρωποι εθίζονται στα τσιγάρα. Οι μέλισσες φαίνεται να προτιμούν νέκταρ ποτισμένο με νεονικοτινοειδείς χημικές ουσίες, ένα είδος φυτοφαρμάκων που χρησιμοποιούνται συνήθως για την προστασία των καλλιεργειών από τα έντομα.

Οι επιστήμονες του Πανεπιστημίου του Νιουκάστλ και του Κολλεγίου Τρίνιτι του Δουβλίνου πραγματοποίησαν μία σειρά πειραμάτων που αποκάλυψαν πως οι μέλισσες δεν μπορούσαν να γευτούν τα φυτοφάρμακα, αλλά επέστρεφαν και προτιμούσαν δείγματα νέκταρ ποτισμένα με φυτοφάρμακο, παρά ακατέργαστα δείγματα. Οι ερευνητές πιστεύουν πως οι μέλισσες δεν καταλαβαίνουν κάποια διαφορά στη γεύση, αλλά αντιδρούν σε μία αίσθηση ευφορίας καθώς τα χημικά ενεργοποιούν τις κατάλληλες περιοχές στον εγκέφαλό τους.

Συγκεκριμένα οι μέλισσες επέστρεφαν για το ίδιο νέκταρ ξανά και ξανά, μία συμπεριφορά που οι επιστήμονες παρομοίασαν με καπνιστές που ανάβουν συνεχόμενα τσιγάρα. Τα αποτελέσματα της έρευνας δημοσιεύονται την περίοδο που η Ευρωπαϊκή Ένωση εξετάζει το ενδεχόμενο μόνιμης απαγόρευσης της χρήσης νεονικοτινοειδών ως φυτοφάρμακα. Τρεις τύποι νεονικοτινοειδών βρίσκονται ήδη υπό προσωρινή απαγόρευση.

Προηγούμενες έρευνες έχουν δείξει πως αυτές οι ουσίες επηρεάζουν τον προσανατολισμό των μελισσών και την ικανότητά τους να βρίσκουν τροφή. Οι αγρότες υποστηρίζουν ότι χωρίς τα φυτοφάρμακα θα σημειωθεί μία τεράστια πτώση των αποδόσεων των καλλιεργειών όπως η ελαιοκράμβη, επειδή δε θα είναι σε θέση να προστατευτούν από παράσιτα όπως διάφοροι τύποι ψύλλων.

πηγή: Ναυτεμπορική

Ένα σπάνιο βίντεο που δημοσιεύτηκε στο επιστημονικό περιοδικό PLoS ONE, καταγράφει το άκαρι βαρρόα (Varroa destructor) να προσβάλει μια συλλέκτρια μέλισσα καθώς αυτή εργάζεται πάνω στο άνθος. Η Βαρρόα πρωτοεμφανίστηκε κάπου στην Σιγκαπούρη το 1951 και έφτασε στην Ελλάδα στα τέλη της δεκαετίας του 1970.

Με την εμφάνιση της η βαρρόα εξαφάνισε σχεδόν το σύνολο της τότε μελισσοκομίας στην Ελλάδα αφού ουδείς γνώριζε το νέο εχθρό που στην αρχή την παρομοίαζαν ως το( μικρό καβούρι), φυσικά τότε χάθηκαν στο σύνολο τους και οι πολλές αυτόχθονες φυλές μελισσών που υπήρχαν ανά την Ελλάδα άλλα και τα άγρια μελίσσια που υπήρχαν πάντα έως τότε σε κουφάλες δέντρων και σε βράχους.

Το ακάρι αυτό πολλαπλασιάζεται και αναπτύσσεται αποκλειστικά στα κλειστά κελιά του γόνου, δείχνοντας προτίμηση στα κηφηνοκελιά, όπου μπορεί και γεννά περισσότερα αυγά (έως και 7), από τα οποία τελειοποιούνται ακόμη και τα μισά. Η βαρρόα δεν σκοτώνει την μέλισσα αλλά καθώς την παρασιτεί της προκαλεί εξασθένιση με αποτέλεσμα σε μεγάλη προσβολή το μελίσσι να είναι πιο ευάλωτο σε ασθένειες.

Είναι γεγονός πλέον και όπως αποδεικνύεται και από το βίντεο ότι είναι αδύνατον να απαλλαγεί κανείς πλήρως από ακάρι καθώς οι μέλισσες αργά ή γρήγορα θα το ξανασυναντήσουν στη φύση.

με στοιχεία από: http://kthnotrofia.pblogs.gr