Πρόκειται για ένα από τα ευκολότερα cocktails που μπορεί να δημιουργήσει κάποιος, καθώς ουσιαστικά αποτελείται από σαμπάνια και χυμό πορτοκαλιού, τα οποία μπαίνουν σε ένα flute glass.

Χρόνος Εκτέλεσης 5 λεπτά

Ποσότητα 2 κοκτέιλ

Δυσκολία Πολύ εύκολο

 

Συστατικά:
2 φλ.κ. (φλιτζανάκια του καφέ) παγωμένο χυμό μάνγκο
1 φλ.κ. παγωμένο χυμό πορτοκάλι
1 φλ.κ. μέλι πορτοκαλιάς αραιωμένο σε νερό (2 μέρη μέλι – 1 νερό)
2 φλ.κ. σαμπάνια ή αφρώδης οίνος
1 φλ.κ. λικέρ (Aperol, Campari, Grand Marnier ή Triple Sec)

Εκτέλεση:
Ανακατεύουμε καλά όλα τα υλικά σε ένα σέικερ για κοκτέιλ. Σουρώνουμε και σερβίρουμε σε παγωμένο ποτήρι σαμπάνιας flute.

* Το Ορεινό Μέλι συνιστά να μη μαγειρεύετε θερμαίνοντας το μέλι σε θερμοκρασίες μεγαλύτερες των 45-50 °C γιατί έτσι χάνονται όλα του τα θρεπτικά συστατικά. *

πηγή: honey.com

Παρά τον απρόσμενα καλό καιρό του Μαΐου δεν έτρεφα μεγάλες προσδοκίες για τον έλατο της Πίνδου, μιας και φέτος δεν είχαμε χειμώνα, η χιονοκάλυψη στα βουνά δεν είχε διάρκεια και τα δέντρα δεν ποτίστηκαν όσο έπρεπε. Παρ’ όλα αυτά και εν μέσω βασιλοτροφίας μετέφερα ένα μικρό κοπάδι στα έλατα.

Τα ενθαρρυντικά δεδομένα των πρώτων ημερών έδωσαν τη θέση τους σε μια απογοητευτική στασιμότητα κατά το τελευταίο δεκαήμερο του Μαΐου, η οποία εξελίχθηκε σε μια ακόμη πανωλεθρία για τον έλατο, έπειτα από τις καθημερινές βροχές του Ιουνίου. Έτσι τα μελίσσια μεταφέρθηκαν και πάλι σε χαμηλότερο υψόμετρο για τη μελιτοφορία της βελανιδιάς.

Την ίδια στιγμή στο Γενικό Στρατηγείο (έτσι ονομάζω το βασικό μελισσοκομείο), τα μελίσσια δούλευαν στα φρύγανα, όπως το αλογοθύμαρο και το χαμοθρούμπι σε συνδυασμό με τις μελιτώδεις εκκρίσεις της αριάς και της κουτσουπιάς αλλά κυρίως στην άφθονη αυτή την εποχή γύρη της λαδανιάς. Ιδανική στιγμή για τη δημιουργία παραφυάδων ώστε να αναπληρωθούν οι απώλειες του χειμώνα.

Έτσι είχαμε ταυτόχρονα μεταφορές, κόψιμο παραφυάδων αλλά και έναν μίνι τρύγο ανοιξιάτικου ανθόμελου. Ενός ανθόμελου ανοιχτόχρωμου με με τα χαρακτηριστικά αρώματα των φρυγάνων. Όλα αυτά πήγαν πίσω τα έργα του μελισσοκομικού εργαστηρίου, τα οποία ευελπιστώ ότι θα ξεκινήσουν και πάλι εντός του μήνα. Εκκρεμεί και η μεταφορά των υπόλοιπων μελισσιών στις βελανιδιές της νότιας Πίνδου.

Η Γερμανική Προεδρία της Ευρωπαϊκής Ένωσης (2ο εξάμηνο 2020) στα συμπεράσματα αναφέρει ότι μεταξύ άλλων ζήτησε από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή να επεξεργαστεί εκ νέου τις προϋποθέσεις κυκλοφορίας του μελιού, με στόχο να δηλώνονται στην ετικέτα όλες οι χώρες παραγωγής του μελιού και να απαγορευτεί πλέον η φράση -εντός και εκτός Ε.Ε.

Με την πρόταση αυτή συμφώνησαν τα 23 από τα 26 μέλη της ΕΕ, εξέφρασαν την ικανοποίησή τους και συγχάρηκαν την Γερμανική Προεδρία για την πρωτοβουλία. Μια σχετική νομοθεσία ασφαλώς θα περιορίσει σημαντικά το παραεμπόριο διακίνησης ανώνυμου υποβαθμισμένου μελιού, την εξαπάτηση του καταναλωτή και  την κοροϊδία με την  ένδειξη «μείγμα μελιού».

Δεν συμφώνησαν η Ιταλία, η Τσεχία και η Ελλάδα χωρίς όμως να αιτιολογήσουν αυτή τους την άρνηση. Ουσιαστικά η Ελλάδα, με την άρνησή της στην γερμανική πρόταση, τάσσεται στο να συνεχιστεί η μη αναφορά των χωρών τρύγου, στη διατήρηση της ανωνυμίας των εισαγόμενων μελιών με την ένδειξη «μείγμα» και στη μη ενημέρωση του καταναλωτή για το υποβαθμισμένο, κινέζικο και «φτιαχτό» μέλι που κατακλύζει τα ράφια των σουπερμάρκετ με χαμηλές τιμές.  Στην περίπτωση του κλάδου μας, ανωνυμία στο προϊόν, σημαίνει προώθηση υποβαθμισμένων, νοθευμένων και ελληνοποιημένων μελιών και αυτό πιστεύουμε είναι από όλους κατανοητό.

Η είδηση δημοσιεύτηκε στο γερμανικό περιοδικό Deutsches Bienen-Journal  το Φεβρουάριο του 2021,  είναι σοκαριστική και δύσκολα γίνεται πιστευτή.  Είναι δυνατόν η χώρα μας να τάσσεται υπέρ της συνέχισης της παραπλάνησης του καταναλωτή και του αθέμιτου ανταγωνισμού που κρύβουν οι λέξεις «μείγμα μελιού»;  Είναι δυνατόν οι πολιτικοί μας και οι κυβερνήσεις  τους οι οποίες  διακηρύσσουν  διαρκώς την αντίθεσή τους στην νοθεία και τις ελληνοποιήσεις, το παραεμπόριο, τον αθέμιτο ανταγωνισμό και την κερδοσκοπία να προωθούν λύσεις αντίθετες με τις διακηρύξεις τους, αντίθετες με τα συμφέροντα του κλάδου και κόντρα στην γενική αρχή ότι ο καταναλωτής θα πρέπει να γνωρίζει το προϊόν το οποίο αγοράζει;

Ασφαλώς μια τέτοια είδηση δύσκολα γίνεται πιστευτή γι’ αυτό ο Μελισσοκομικός Σύλλογος Θεσσαλονίκης απέστειλε επιστολή στο ΥπΑΑΤ με ημερομηνία  09-05-2021 και ζήτησε από το Υπουργείο να επιβεβαιώσει ή να διαψεύσει τη είδηση με την ελπίδα ότι η πληροφορία του γερμανικού περιοδικού είναι λανθασμένη. Στην επιστολή αυτή του Μελισσοκομικού Συλλόγου το Υπουργείο δεν απάντησε. Γι’ αυτό και η πρόεδρός του Συλλόγου τηλεφώνησε στο ιδιαίτερο γραφείο της Υφυπουργού, όπου αρμόδιο άτομο προφορικά τουλάχιστο, επιβεβαίωσε την πληροφορία παραπέμποντας την όλη ενέργεια στον προηγούμενο Υπουργό κ. Βορίδη.

Υποθέτουμε ότι ο Υπουργός ασχολείται με πολλά θέματα και δεν γνώριζε (ενώ θα έπρεπε) πόσο επιζήμια είναι η θέση αυτή της χώρας μας στον κλάδο της μελισσοκομίας και στην εμπορία μελιού. Όμως ο Υπουργός έχει συμβούλους οι οποίοι συζητούν με τους φορείς του κλάδου. Ιδιαίτερα για το μέλι το Υπουργείο έχει σύμβολο την Εθνική Διεπαγγελματική Οργάνωση Μελιού, η οποία με τη μέχρι σήμερα δράση της τόσο στο ελληνικό σήμα, όσο και στον Καν. 852/2004 έδειξε ότι οι προσδοκίες και οι επιδιώξεις της δεν συμπίπτουν με εκείνες του παραγωγού μελισσοκόμου.

Το συμπληρωμένο πια παζλ που θέλει τον μελισσοκόμο απλά να παράγει αλλά να μην εμπορεύεται μέλι, αποτελείται από τα εξής κομμάτια:

α) Την απόφαση 144/15077 την οποία  έλαβε το Υπουργείο για τον Καν. 852/2004,  η οποία ουσιαστικά αναιρεί την εξαίρεση του κανονισμού και μπλοκάρει  τον  μελισσοκόμο από το να διαθέσει την παραγωγή του ως πρωτογενή.

β) Τον κανονισμό το οποίον προωθεί η Διεπαγγελματική για το ελληνικό σήμα, ο οποίος  αποκλείει τον μελισσοκόμο και παρέχει το σήμα στους εμπόρους διακινητές μελιού μάλιστα χωρίς έλεγχο.

γ) Το όχι του Υπουργείου όσο αφορά την αναγραφή στην ετικέτα των χωρών προέλευσης του μελιού. Η στάση αυτή ευνοεί τις εισαγωγές υποβαθμισμένου μελιού αγνώστου γεωγραφικής προέλευσης και τις ελληνοποιήσεις και δημιουργεί αθέμιτο ανταγωνισμό σε βάρος των παραγωγών μελισσοκόμων.

δ) Η αρνητική στάση του Υπουργείου στο να εφαρμόσει εργαστηριακούς ελέγχους γυρεοσκοπικής εξέτασης στο μέλι, ώστε να περιορίσει τις ελληνοποιήσεις των εισαγόμενων μελιών

ε) Ο «στραγγαλισμός» του μελισσοκόμου-παραγωγού που επιχειρείται μέσα από ανεφάρμοστες  διατάξεις του ηλεκτρονικού μητρώου.

Τα παραπάνω γεγονότα, που μόνο συμπτώσεις δεν είναι,  μας δημιουργούν την αίσθηση ότι γίνονται με συγκεκριμένο στόχο να περιοριστεί έως εξαφανιστεί η δυνατότητα διάθεσης και εμπορίας μελιού από τον  παραγωγό, η παραγωγή να κατευθυνθεί στους εμπόρους τυποποιητές με χαμηλές όσο γίνεται τιμές, το άγνωστο υποβαθμισμένο μέλι να συνεχίσει να εισρέει ανεξέλεγκτο στις αποθήκες των εισαγωγέων τυποποιητών και το φθηνό προϊόν και οι ελληνοποιήσεις να συνεχίσουν να κατακλύζουν την αγορά. Αργότερα σ’ όλα αυτά τα προϊόντα  θα  δοθεί και το ελληνικό σήμα.

Μελισσοκομικός Σύλλογος Θεσσαλονίκης

Να διευκρινιστεί εδώ ότι η Ευρωπαϊκή Επιτροπή δε συζήτησε τη κατάργηση της ισχύουσας νομοθεσίας για την αναγραφή στην ετικέτα του μελιού των χωρών συλλογής ούτε έγινε κάποια ψηφοφορία. Υπήρξε πρόταση για συζήτηση η οποία δεν έγινε δεκτή από την Ελλάδα και η είδηση έγινε γνωστή ύστερα από δημοσίευση γερμανικού περιοδικού. 

Τι ισχύει όμως;

Με το ΦΕΚ 19/Β/13-01-2012 η αναγραφή της χώρας προέλευσης στο μέλι έγινε υποχρεωτική ανεξάρτητα από το εάν ήταν μείγμα δύο ή περισσότερων χωρών. Όμως με νέα απόφαση με αριθμό 148/2015 (ΦΕΚ3854/Β/30-11-2016) ακυρώθηκε η προηγούμενη και πλέον όταν ένα μέλι εισάγεται συσκευασμένο από άλλη χώρα της ΕΕ μπορεί να φέρει απλά μια από τις ενδείξεις «Μείγμα ΕΕ», «Μείγμα ΕΕ και εκτός ΕΕ» ή «Μείγμα εκτός ΕΕ». Μόνο όταν το μέλι εισάγεται χύμα και συσκευάζεται στην Ελλάδα, ο εισαγωγέας είναι υποχρεωμένος να αναγράψει στην ετικέτα όλες τις χώρες από τις οποίες τρυγήθηκε.

Ο φράξος, γνωστός και ως μελιά ή μελιάδι (Fraxinus ornus), είναι δασικό είδος. Πρόκειται για φυλλοβόλο δέντρο που φτάνει τα 10 μέτρα ύψος και ζει σε δάση μέσου υψομέτρου. 

Είναι είδος ιθαγενές στη νότια Ευρώπη και τη νοτιοδυτική Ασία. Συναντάται σε Ισπανία, Ιταλία, Αυστρία, Τσεχία, Βαλκανική χερσόνησο, Τουρκία, Συρία, Λίβανο, Αρμενία και φυσικά στην Ελλάδα. Έχει γρήγορη ανάπτυξη και φλοιό με τεφρομελανό, ρογμώδη, ξύλο σκληρό και βαρύ. Πλούσιο φύλλωμα με φύλλα πτεροσχιδή περιττόληκτα, με μακρύ μίσχο, με 5-9 φυλλάρια ελλειπτικού σχήματος και μήκους 5-9 εκ. Τα άνθη του είναι μικρά λευκά με λεπτό χαρακτηριστικό άρωμα, τα οποία βγαίνουν σε μπουκέτα κατά πυκνές επάκριες φόβες, συγχρόνως με τα φύλλα. Είναι ερμαφρόδιτα και έχουν τετράλοβο κάλυκα, στεφάνη με 4 μικρά γραμμοειδή πέταλα και 2 στήμονες με βραχέα νήματα.

Ανθίζει Απρίλιο- Μάιο και δίνει στις μέλισσες γύρη χρώματος ανοιχτού μουσταρδί και άφθονο νέκταρ. Η νεκταροέκκριση του φράξου αν και σύντομη είναι αρκετά έντονη. Τις άσχημες χρονιές, όταν μπαίνει ο Μάιος και οι μέλισσες δεν έχουν καταφέρει να σφραγίσουν τα μέλια απ’ τα ρείκια, δεν είναι λίγες οι φορές που ο φράξος σώζει την κατάσταση.

Από τον κορμό του βγαίνει ένα ζαχαρούχο εκχύλισμα, το οποίο κατά το μεσαίωνα ταυτίστηκε με το βιβλικό μάννα. Από εκεί έχει πάρει και την ονομασία του σε κάποιες χώρες όπως στην Ισπανία (fresno del maná) ή την Ιταλία (frassino da manna). Επίσης η μαννόζη, ένα σάκχαρο φυσικής προέλευσης, αλλά και η μαννιτόλη ένας τύπος αλκοόλης σακχάρου που χρησιμοποιείται ως γλυκαντικό και φάρμακο, οφείλουν το όνομά τους σ’ αυτό το εκχύλισμα.

Το ανθρώπινο είδος δεν είναι το μόνο που θάβει τους νεκρούς του. Τα μυρμήγκια, οι μέλισσες και οι τερμίτες φροντίζουν τους νεκρούς τους, είτε απομακρύνοντάς τους από την αποικία, είτε θάβοντας τους.

Δεδομένου ότι αρκετά κοινωνικά έντομα δημιουργούν μεγάλες αποικίες, είναι φυσικό να αντιμετωπίζουν πολλά παθογόνα. Κάθε μόλυνση μπορεί να εξελιχθεί άμεσα σε πανδημία. Έτσι η φροντίδα των νεκρών είναι καθοριστικής σημασίας για τη διασφάλιση της υγείας τους. 

Μυρμήγκια
Στις μεγάλες αποικίες οι εργάτριες συχνά αναλαμβάνουν το ρόλο του νεκροθάφτη, απομακρύνοντας τα νεκρά άτομα τα οποία μεταφέρουν είτε σε ένα εξειδικευμένο θάλαμο της φωλιάς, είτε σε ένα σωρό σκουπιδιών, είτε απλώς μακριά. Σε ορισμένα είδη μάλιστα τα πτώματα θάβονται.

Σε μια νέα έρευνα που δημοσιεύτηκε στο επιστημονικό περιοδικό BMC Evolutionary Biology διαπιστώθηκε ότι στις νεοσύστατες μικρές αποικίες των μαύρων μυρμηγκιών (Lasius niger) που δεν έχουν ακόμη αρκετές εργάτριες, το ρόλο του νεκροθάφτη αναλαμβάνουν οι βασίλισσες. «Δαγκώνουν και κόβουν το πτώμα σε κομμάτια και στη συνέχεια θάβουν αυτά τα κομμάτια» λέει ο συγγραφέας της μελέτης, εξελικτικός βιολόγος Chris Pull του Ρόγιαλ Xόλογουεϊ του Πανεπιστημίου του Λονδίνου.

«Φανταζόμαστε τις βασίλισσες των μυρμηγκιών σαν κάποιους μονάρχες, οι οποίοι κατοικούν βαθιά μέσα στην αποικία και προστατεύονται από τις εργάτριες, ενώ δεν εμπλέκονται στην εκτέλεση επικίνδυνων εργασιών της αποικίας. Όμως αυτό δεν ισχύει. Η μελέτη μας δείχνει ότι έχουν την ικανότητα να εκτελούν αυτές τις εργασίες όταν αυτό απαιτείται» λέει ο Pull. Με αυτό τον τρόπο η βασίλισσα μειώνει την πιθανότητα του θανάτου της επτά φορές. Έτσι η νεοσυσταθείσα αποικία έχει περισσότερες πιθανότητες να επιβιώσει.

Μέλισσες
Στις αποικίες μελισσών, τα νεκρά ή άρρωστα άτομα απομακρύνονται άμεσα. Οι μέλισσες αφού φέρουν σε επαφή με το νεκρό, τις κεραίες τους (σημαντικότατο αισθητήριο όργανο), μεταφέρουν το πτώμα χρησιμοποιώντας τις κάτω γνάθους, έξω από την κυψέλη τους.

Όμως οι μέλισσες δεν απομακρύνουν απλώς τους νεκρούς απ’ την κυψέλη τους, αλλά σύμφωνα με μια μελέτη του 1983, η οποία δημοσιεύτηκε στο περιοδικό Animal Behavior, δίνουν προτεραιότητα σε νεκρά εδώ και αρκετή ώρα άτομα (η μελέτη αναφέρεται σε νεκρά άτομα 1 ώρας) σε σχέση με πρόσφατα σκοτωμένα άτομα. Αυτή η μικρή ομάδα εξειδικευμένων εργατριών είναι ως επί το πλείστον μέσης ηλικίας και αντιπροσωπεύει μόλις 1% με 2% του πληθυσμού. 

Το φαινόμενο αυτό ονομάζεται εξυγιαντική συμπεριφορά των μελισσών και επειδή παρουσιάζει διαφορές από μελίσσι σε μελίσσι είναι σημαντικό για τους μελισσοκόμους να επιλέγουν γενετικό υλικό για την εκτροφή βασιλισσών, από μελίσσια που παρουσίασαν έντονα αυτή τη συμπεριφορά. Για να ελεγχθεί αυτό γίνονται τρύπες σε 100 κελιά γόνου (σκοτώνονται δηλαδή οι προνύμφες) και ελέγχονται έπειτα από 24 ώρες. Μελίσσια που θα καθαρίσουν σ’ αυτό το διάστημα πάνω από το 85% των κελιών θεωρείται ότι έχουν τα επιθυμητά χαρακτηριστικά.

Τερμίτες
Ενώ τα περισσότερα κοινωνικά έντομα απομακρύνουν τους νεκρούς τους από τη φωλιά, τα πτώματα των τερμιτών θάβονται μέσα στη φωλιά.  Όπως και με άλλα κοινωνικά έντομα, οι χημικές αλλαγές που συντελούνται μετά το θάνατο, γίνονται γρήγορα αντιληπτές από τους τερμίτες.

Ο ανατολικός υπόγειος τερμίτης (Reticulitermes flavipes) μπορεί να εντοπίσει ένα πτώμα, λίγα λεπτά μετά το θάνατο. Όπως και οι μέλισσες, οι τερμίτες θα περιεργαστούν το πτώμα με τις κεραίες τους, πριν το αρπάξουν με τα σαγόνια τους. Μια μελέτη του 2013 που δημοσιεύτηκε στο Scientific Reports έδειξε ότι αυτό το είδος τερμίτη συμπεριφέρεται διαφορετικά εάν οι νεκροί είναι δικοί του ή από στενά συγγενικά είδη. 

Πηγές: Νationalgeographic, Wikipedia

Το χαμοθρούμπι (Thymus longicaulis), γνωστό και ως ψευτορίγανη, είναι ένα εξαιρετικά αρωματικό φυτό που αυτοφύεται σε ορεινά λιβάδια και βοσκές της Ηπειρωτικής Ελλάδας. Πρόκειται για πολυετή πόα, έρπουσα, η οποία απολύει παραφυάδες.

Ανήκει στο ίδιο είδος με το θυμάρι γι αυτό και μοιάζουν αρκετά και στην όψη αλλά και στο άρωμα. Η διαφορά είναι ότι τα φύλλα του είναι πλατύτερα και ανθίζει νωρίτερα, κατά τους μήνες Απρίλιο – Μάιο. Τα φύλλα του είναι μικρά, ακέραια. Τα κατώτερα γραμμοειδή και τα ανώτερα λογχοειδή. Τα άνθη του είναι ρόδινα, μικρά σε πυκνές κεφαλιόμορφες ταξιανθίες.

Ευδοκιμεί ιδιαίτερα σε ξηρές και πετρώδεις περιοχές, όπως στις πλαγιές γύρω απ’ τη λίμνη Πουρναρίου, όπου βρίσκονται τα μελίσσια αυτή την περίοδο. Στην αρχαία Ελλάδα το έβαζαν στο κρασί (θρυμβίτης οίνος) και ακόμα και σήμερα χρησιμοποιούν αφέψημα θρουμπιού για να ξεπλένουν τα βαρέλια πριν βάλουν το κρασί ώστε να σκοτώσουν τους παραμύκητες.

Από μελισσοκομικής άποψης δίνει γύρη χρώματος κρεμ αλλά σε μικρές ποσότητες, όπως και όλα τα είδη Thymus. Δίνει όμως νέκταρ εξαιρετικής ποιότητας και αρώματος, εφάμιλλο του θυμαριού. Ο χειμώνας με βροχοπτώσεις καθώς και ο υγρός και ζεστός καιρός κατά την ανθοφορία του επιμηκύνουν την ανθοφορία και την μελιτοπαραγωγή. Ακόμη και τις κακές χρονιές όπως την φετινή το χαμοθρούμπι θα δώσει παραγωγή.

Τα «ξενοδοχεία μελισσών», οι «στάσεις μελισσών» και οι «αυτοκινητόδρομοι μελιού» είναι μερικές από τις τεχνικές που οι Ολλανδοί πιστεύουν ότι συμβάλουν ώστε να παραμείνουν σταθεροί οι πλυθησμοί των μελισσών που ζουν στις πόλεις τα τελευταία χρόνια, έπειτα από μια περίοδο ανησυχητικής μείωσης.

Την περασμένη εβδομάδα, περισσότερα από 11.000 άτομα από όλη την Ολλανδία συμμετείχαν σε μια καταμέτρηση μελισσών στο πλαίσιο της τέταρτης εθνικής απογραφής μελισσών. Οι ενθουσιώδεις εθελοντές, εξοπλισμένοι με μια λίστα που απεικονίζει τις πιο συνηθισμένες μέλισσες αυτή την εποχή του χρόνου πέρασαν 30 λεπτά στους κήπους τους καταγράφοντας τους επισκέπτες των φυτών τους. Στο τέλος της απογραφής, την Κυριακή 18 Απριλίου, είχαν καταγραφεί περισσότερες από 200.000 μέλισσες, συρφίδες και πεταλούδες.

Τα αποτελέσματα έδειξαν ότι οι πληθυσμοί, τουλάχιστον των αστικών μελισσών, παρέμειναν σταθεροί. Ο Vincent Kalkman, εντομολόγος του ερευνητικού κέντρου για τη βιοποικιλότητα, Naturalis Biodiversity Center, στο Λέιντεν της Ολλανδίας είπε «Καταγράφηκαν 18 με 20 μέλισσες, κατά μέσο όρο, σε κάθε κήπο κατά τη διάρκεια της καταμέτρησης. Αυτοί οι αριθμοί παρέμειναν σταθεροί με την πάροδο των ετών, υποδηλώνοντας ότι δεν υπάρχει σημαντική πτώση στους αστικούς κήπους».

Η μέλισσα (Apis mellifera) ήταν η πιο συνηθισμένη, με περισσότερες από 55.000 παρατηρήσεις, ενώ η κόκκινη μέλισσα (Osmia bicornis) και ο βομβίνος (Bombus terrestris) ακολούθησαν με περίπου 13.000 και 12.800 καταγραφές αντίστοιχα. «Η απογραφή των μελισσών αφορά τη συλλογή δεδομένων, αλλά έχει στόχο να ευαισθητοποιήσει τους ανθρώπους σχετικά με τα διάφορα είδη μελισσών που επισκέπτονται τους κήπους τους», δήλωσε ο Kalkman.

Με περισσότερο από το ένα τέταρτο των μελισσών που καταγράφηκαν στην απογραφή του 2021 να είναι μελιτοφόρες μέλισσες, δηλαδή μέλισσες που εκτρέφονται από μελισσοκόμους και χρησιμοποιούνται στην μελισσοκομία, ο Kalkman ανησυχεί ότι θα μπορούσαν να ανταγωνίζονται με τις άγριες μέλισσες για την τροφή. «Η αύξηση του αριθμού των αστικών μελισσοκόμων θα μπορούσε να οδηγήσει σε αύξηση του ανταγωνισμού για την τροφή μεταξύ των εκτρεφομένων μελισσών και των άγριων. Πρέπει να συνεργαστούμε με τους μελισσοκόμους ώστε να αυξήσουμε τις πηγές τροφίμων (λουλούδια) για όλες τις μέλισσες».

Ο γηγενής πληθυσμός άγριων μελισσών στις Κάτω Χώρες έχει μειωθεί από τη δεκαετία του 1940, με το πρόβλημα να εντοπίζεται κυρίως στις γεωργικές περιοχές της χώρας. Μέχρι πριν από 50 χρόνια, αυτές οι περιοχές παρουσίαζαν μεγάλη ποικιλία άγριων λουλουδιών που συντηρούσαν υγιείς τους πληθυσμούς των μελισσών. Όμως, η πίεση στους αγρότες για αυξημένη παραγωγή, οδήγησε σε χωράφια στα οποία δεν υπάρχει πια χώρος για τη φύση. Μεγάλα τμήματα γεωργικής γης στερούνται σχεδόν εξολοκλήρου αγριολούλουδων, με αποτέλεσμα τη μείωση του αριθμού των μελισσών, ένα φαινόμενο που επιδεινώνεται περαιτέρω από τη χρήση επιβλαβών φυτοφαρμάκων στη γεωργία.

«Η οικονομική σημασία των γεωργικών περιοχών καθιστά δύσκολη την αλλαγή των πραγμάτων εκεί», μας λέει ο Kalkman. Περισσότερα από τα μισά είδη μελισσών των Κάτω Χωρών βρίσκονται σε κίνδυνο. Οι Κάτω Χώρες είναι ο δεύτερος μεγαλύτερος εξαγωγέας γεωργικών προϊόντων στον κόσμο, μετά τις ΗΠΑ. Αναγνωρίζοντας τον κρίσιμο ρόλο που διαδραματίζουν οι άγριες μέλισσες στη γονιμοποίηση των καλλιεργειών τροφίμων, ιδίως των οπωροκηπευτικών, μια εθνική στρατηγική επικονίασης ανακοινώθηκε το 2018. Η στρατηγική η οποία υπογράφτηκε 43 κυβερνητικούς και μη κυβερνητικούς εταίρους, περιλαμβάνει 70 πρωτοβουλίες που στοχεύουν στη δημιουργία περισσότερων τόπων ωοτοκίας για τις μέλισσες και ενίσχυση των περιοχών που μπορούν να τραφούν.

Στο Άμστερνταμ για παράδειγμα έλαβαν χώρα διάφορες πρωτοβουλίες, φιλικές για τις μέλισσες, όπως τα «ξενοδοχεία μελισσών» (ένα σύνολο από οπές και κοιλότητες ώστε να βρίσκουν καταφύγιο μοναχικές μέλισσες), αντικαθιστώντας το γρασίδι στους δημόσιους χώρους, σε συνδυασμό με γηγενή ανθοφόρα φυτά και απαγόρευση χημικών. Στην Ουτρέχτη κατασκευάστηκαν «στάσεις μελισσών», δηλαδή στάσεις λεωφορείων, οι στέγες των οποίων καλύφθηκαν με φυτά που σκοπό έχουν να προσελκύσουν μέλισσες, ενώ απορροφούν σωματίδια σκόνης και νερό βροχής. Από το 2018, έχουν εγκατασταθεί 316 τέτοιες «στάσεις μελισσών».

Απ’ την άλλη η Deborah Post ξεκίνησε τους «αυτοκινητόδρομους μελιού» μια επιχείρηση που συνεργάζεται με τους δήμους και φυτεύει αγριολούλουδα στον διαθέσιμο χώρο στις πλευρές των αυτοκινητοδρόμων, των σιδηροδρόμων και των πλωτών οδών, εξασφαλίζοντας έτσι τροφή και καταφύγιο στις μέλισσες. Ενόψει μιας ταχείας αστικοποίησης η οποία συντελείται στις Κάτω Χώρες ο Kalkman είπε: «Η ολλανδική κυβέρνηση στοχεύει να κατασκευάσει εκατοντάδες χιλιάδες νέα σπίτια τα επόμενα χρόνια. Πρέπει λοιπόν να σκεφτούμε τρόπους με τους οποίους μπορούμε να διατηρήσουμε τη φύση παράλληλα με τον αύξηση των πόλεων». 

πηγή: The Guardian

Με την δημοσίευση του ΦΕΚ Τεύχος B’ 1560/17.04.2021 θεσπίζεται το Εθνικό Ηλεκτρονικό Μελισσοκομικό Μητρώο, το οποίο αν εφαρμοστεί στην πράξη θα αποτελέσει την ταφόπλακα της Ελληνικής μελισσοκομίας.

Το ελληνικό κράτος είχε κηρύξει τον πόλεμο στους μελισσοκόμους από τον περιβόητο 852 και την απόφαση του ΥπΑΑΤ 144/15067 (ΦΕΚ 466/2019), η οποία έθετε ανώτατο όριο στις πωλήσεις του μελισσοκόμου (1200 κιλά ανά έτος), που είναι και το χαμηλότερο στην Ευρώπη, αλλά και με την απαίτηση να διατηρεί υποχρεωτικά εγκαταστάσεις συσκευαστηρίου, χωρίς μάλιστα να καθορίζει τις προδιαγραφές του. Παραβλέποντας ουσιαστικά ότι για τις εγκαταστάσεις του πρωτογενούς τομέα δεν απαιτούνται καταχωρημένες εγκαταστάσεις.

Σαν να ζητάει δηλαδή από κάθε έναν που έχει ελιές να διατηρεί και από ένα ελαιοτριβείο. Παράλληλα δεν δέχεται αυτός που δεν διαθέτει το κεφάλαιο για την κατασκευή αυτών των εγκαταστάσεων να συσκευάσει το μέλι του σε κάποιο πιστοποιημένο συσκευαστήριο με κάποιο αντίτιμο. Έτσι με βάση όλα τα παραπάνω το 95% των μελισσοκόμων είναι στην παρανομία.

Η κ. Φωτεινή Αραμπατζή, Υφυπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης, έρχεται τώρα με το μελισσοκομικό μητρώο και αντί να απλοποιήσει τις διαδικασίες, καταστρέφει συθέμελα την Ελληνική μελισσοκομία. Όλα τα κατοχυρωμένα δικαιώματα του μελισσοκόμου ορίζονται και αντιμετωπίζονται πλέον ως προνόμια, τα οποία μπορεί να χάσει ανά πάσα στιγμή. Πλέον το δικαίωμα του μελισσοκόμου στην πώληση της παραγωγής του θεωρείται προνόμιο. Όπως επίσης και η μετακίνηση των μελισσιών του, η πώληση παραφυάδων αλλά και η διατήρηση μελισσοκομικής αποθήκης. Όλα αυτά μπορεί να τα χάσει για διάφορες ασήμαντες αιτίες.

Χαρακτηριστικά στο άρθρο 11 διαβάζουμε ότι αν σε επιτόπιο έλεγχο της αρμόδιας αρχής διαπιστωθεί διαφορά μεταξύ του δηλωθέντος αριθμού μελισσιών και του προσδιορισθέντος η οποία υπερβαίνει το 10% επιβάλλεται πρόστιμο 100€ και ο μελισσοκόμος χάνει για 1 έτος όλα του τα προνόμια. Δηλαδή αν έχει 100 μελίσσια και στον έλεγχο βρεθούν 88 ή 111 εκτός από το πρόστιμο, για έναν χρόνο δεν θα μπορεί να πουλήσει μέλι, αλλά ούτε να μετακινήσει τα μελίσσια του ώστε να βρουν τροφή. Θα τα αφήσει εκεί να πεθάνουν, αυτά από πείνα και εκείνος από οικονομικό στραγγαλισμό.

Φυσικά η κ. Αραμπατζή δε λαμβάνει υπόψη ότι κάθε χρόνο χάνουμε ένα 10% με 20% των μελισσών μας το χειμώνα, τα οποία δημιουργούμε ξανά την άνοιξη κόβοντας παραφυάδες. Ούτε φυσικά ότι οι σύγχρονοι μελισσοκομικοί χειρισμοί απαιτούν διαιρέσεις και συνενώσεις του σμήνους για την επίτευξη της μέγιστης παραγωγής. Για παράδειγμα 1 τριώροφο μελίσσι θα αποδώσει καλύτερα από 2 διώροφα. Γι αυτό σε αρκετές νομές όπως πχ στα έλατα πολλοί συνενώνουμε, κάνοντας τα 100 μελίσσια 50 και μετά το τέλος της νομής τα διαιρούμε ξανά. Εκτός της απόδοσης με αυτό τον τρόπο είναι και ευκολότερο να βρούμε χώρο στα βουνά για την τοποθέτηση.

Το μελίσσι δεν είναι πρόβατο ή ελιά. Είναι σμήνος που διαιρείται και συνενώνεται. Είναι στη φύση του. Τα ίδια τα μελίσσια πολλαπλασιάζονται μέσω της σμηνουργίας όπου το σμήνος διαιρείται. Ο αριθμός των μελισσιών που κατέχει κάποιος δηλαδή είναι ενδεικτικός και ποτέ σταθερός μέσα στο έτος. Όταν λέμε ότι κάποιος έχει 250 μελίσσια εννοούμε ότι κάπου εκεί κυμαίνεται. Τον Ιανουάριο μπορεί να έχει 190 και τον Μάιο 280.

Για τους παραπάνω λόγους επιβάλλεται στον μελισσοκόμο πρόστιμο και ποινή στέρησης πώλησης για 1 έως 2 έτη, ενώ την ίδια ώρα που οι εισαγωγείς τυποποιητές και έμποροι μελιού ελέγχονται (με διάταξη του ΕΛΓΟ-ΔΗΜΗΤΡΑ) προγραμματισμένα και μόνο στα τιμολόγια μια φορά κάθε 3 χρόνια, αγνοώντας ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου 1/5/18 παρ.49 που απαιτεί εργαστηριακούς ελέγχους για τον έλεγχο της νοθείας μελιού.

Εκτός όμως των εξοντωτικών και εκδικητικών ποινών που προβλέπει το Μητρώο προς τους παραγωγούς υπάρχουν και κάποια παράλογα πράγματα τα οποία αποδεικνύουν απλώς ότι οι άνθρωποι δεν έχουν καμία επαφή με τη μελισσοκομία. Για παράδειγμα έθεσαν όριο (5) στους αφεσμούς που μπορεί να συλλέξει κάθε μελισσοκόμος ανά έτος! Τι να σχολιάσεις τώρα εδώ; Ότι υπάρχει κόσμος που πολλαπλασιάζει τα μελίσσια του με αυτό τον τρόπο και δεν θα μπορεί να τα δηλώσει; Ότι στη βιοδυναμική μελισσοκομία η σύλληψη αφεσμών είναι ο μόνος αποδεκτός τρόπος πολλαπλασιασμού; Για τις μεταβιβάσεις μελισσοσμηνών οι οποίες έως τώρα γινόταν με ένα χαρτί, στην Διεύθυνση Γεωργίας και επιτόπιο έλεγχο, πλέον απαιτείται και συμβολαιογραφική πράξη την οποία βεβαίως καλείται να πληρώσει ο παραγωγός.

Ως κατεχόμενη κυψέλη ορίζεται το μελίσσι του οποίου ο πληθυσμός καλύπτει τουλάχιστον 5 πλαίσια (κηρήθρες), οπότε κάποιος μπορεί να έχει τα μελίσσια αλλά ο πληθυσμός τους να μην θεωρηθεί από την αρμόδια αρχή επαρκής και έτσι να χάσει τα προνόμια του. Βέβαια αυτό έρχεται σε ασυμφωνία με τον Καν. 1366/2015 όσο αφορά τον ορισμό της κυψέλης.

Επίσης τα προσωπικά δεδομένα του μελισσοκόμου εκτίθενται και αποτελούν πηγή ερευνών, συζητήσεων ή ελέγχων από αναρμόδιους φορείς (άρθρο 6, παρ.1 έως 4). Αντίστοιχα η υποχρέωση δήλωσης της μεταβολής εντός 15 ημερών είναι πρακτικά ανεφάρμοστη νοουμένου του ότι η αύξηση των μελισσιών γίνεται σταδιακά στην διάρκεια του έτους (άρθρο 7, παρ. 6γ). Και τέλος στο Μητρώο είναι υποχρεωμένος να μπει ακόμα και ο ερασιτέχνης που κατέχει 5 μελίσσια.

Δυστυχώς άνθρωποι μικρού διαμετρήματος, χωρίς καμία απολύτως επαφή με την κοινωνία, που δε μπορούν να σταθούν ούτε καν στο ύψος των περιστάσεων, κλήθηκαν να αποφασίσουν για τους παραγωγικούς κλάδους της χώρας. Το ίδιο ισχύει και για την Ομοσπονδία Μελισσοκομικών Συλλόγων Ελλάδος.

Το ελπιδοφόρο είναι ότι αρκετοί τοπικοί σύλλογοι οργανώθηκαν και έδρασαν άμεσα από κοινού, υπογράφοντας ένα έγγραφο διαμαρτυρίας που αναμένεται να σταλεί στο ΥπΑΑΤ. Τα μέτρα αυτά είναι πρακτικά ανεφάρμοστα και άδικα για τον μελισσοκόμο και ως εκ τούτου δε μπορούν να γίνουν δεκτά.

Το μέλι είναι το παλαιότερο γλυκαντικό στην ιστορία της ανθρωπότητας και για χιλιάδες χρόνια το μόνο. Υπάρχουν σπηλαιογραφίες που απεικονίζουν κυνηγούς μελιού ήδη από την την 6η χιλιετία π.Χ. ενώ αρχαία Αιγυπτιακά ανάγλυφα απεικονίζουν τη συλλογή, το φιλτράρισμα και την αποθήκευση μελιού κατά την 5η Δυναστεία (2500 π.Χ.) Όμως στην υποσαχάρια Αφρική υπήρχε έλλειψη αρχαιολογικών ευρημάτων· μέχρι σήμερα.

Η ανάλυση των χημικών υπολειμμάτων των τροφίμων σε αγγεία άλλαξε ριζικά όσα γνωρίζαμε. Αρχαιολόγοι του Πανεπιστημίου Γκαίτε σε συνεργασία με χημικούς του Πανεπιστημίου του Μπρίστολ μπόρεσαν να εντοπίσουν υπολείμματα κεριού μελισσών σε αγγεία 3500 ετών του πολιτισμού Νοκ. Ο πολιτισμός Νοκ, εμφανίστηκε περίπου το 1000 π.Χ. και υπήρξε οργανωμένη κοινωνία της πρώιμης εποχής του Σιδήρου στην περιοχή της κεντροδυτικής Αφρικής (στην περιοχή της σημερινής Νιγηρίας). Κατά τις εκτιμήσεις των αρχαιολόγων γινόταν χρήση του σιδήρου με τήξη και σφυρηλάτηση για την παραγωγή εργαλείων, ενώ ο πολιτισμός είναι γνωστός για τα περίτεχνα γλυπτά τερακότα.

Μέχρι πριν από λίγα χρόνια, το κοινωνικό πλαίσιο μέσα στο οποίο είχαν δημιουργηθεί αυτά τα γλυπτά ήταν εντελώς άγνωστο. Οι άνθρωποι αυτοί είχαν εξημερωμένα ζώα ή ήταν κυνηγοί; Οι αρχαιολόγοι συνήθως χρησιμοποιούν οστά ζώων που προέρχονται από ανασκαφές για να απαντήσουν σε αυτές τις ερωτήσεις αλλά στην περιοχή αυτή το έδαφος είναι τόσο όξινο που δεν διατηρούνται τα οστά. Επίσης παρατηρήθηκε μεγάλη έξαρση του φαινομένου της αρχαιοκαπηλίας και λεηλασίας των αρχαιολογικών χώρων που δημιούργησε μια ακόμα επιπλέον δυσκολία ως προς την εξέταση και κατανόηση του πολιτισμού αυτού.

Όμως η ανάλυση των μοριακών υπολειμμάτων των τροφίμων στην κεραμική ανοίγει νέες δυνατότητες. Αυτό συμβαίνει επειδή η επεξεργασία φυτικών και ζωικών προϊόντων σε πήλινα δοχεία απελευθερώνει σταθερές χημικές ενώσεις, ειδικά λιπαρά οξέα (λιπίδια), τα οποία μπορούν να διατηρηθούν στους πόρους των τοιχωμάτων των αγγείων για χιλιάδες χρόνια και μπορούν να ανιχνευθούν με τη βοήθεια της αέριας χρωματογραφίας.

Προς μεγάλη έκπληξη των ερευνητών βρέθηκαν πολλά άλλα συστατικά εκτός των υπολειμμάτων άγριων ζώων, επεκτείνοντας σημαντικά το μέχρι τότε γνωστό φάσμα ζώων και φυτών που χρησιμοποιούνταν από τους πολιτισμούς της εποχής. Υπάρχει μάλιστα ένα πλάσμα που δεν περίμεναν: η μέλισσα. Το ένα τρίτο των θραυσμάτων που εξετάστηκαν περιείχαν υπολείμματα κεριού μελισσών.

Οι ερευνητές εικάζουν ότι οι άνθρωποι αυτοί προσπάθησαν να διαχωρίσουν το μέλι απ’ το κερί θερμαίνοντάς το στα δοχεία αυτά. Θεωρούν επίσης πιθανό ότι το μέλι επεξεργάστηκε μαζί με άλλες πρώτες ύλες από ζώα ή φυτά, ή ότι έφτιαχναν υδρόμελι. Μια άλλη πιθανότητα είναι η χρήση πήλινων δοχείων ως κυψέλες, όπως εφαρμόζεται μέχρι σήμερα στις παραδοσιακές αφρικανικές κοινωνίες.

«Ξεκινήσαμε αυτήν τη μελέτη για να μάθουμε αν οι Νοκ είχαν εξημερωμένα ζώα» εξηγεί ο καθηγητής Peter Breunig του Πανεπιστημίου Γκαίτε. «Αυτό το μέλι ήταν μέρος του καθημερινού τους μενού και αυτό ήταν κάτι εντελώς απροσδόκητο και μοναδικό για την πρώιμη ιστορία της Αφρικής». Η καθηγήτρια Katharina Neumann του Πανεπιστημίου Γκαίτε, υπεύθυνη για την αρχαιοβοτανική, δηλώνει: «Τα υπολείμματα φυτών και ζώων από αρχαιολογικές ανασκαφές αντικατοπτρίζουν μόνο ένα μικρό τμήμα του τι έτρωγαν οι προϊστορικοί άνθρωποι. Τα χημικά υπολείμματα καθιστούν ορατά τα συστατικά της προϊστορικής διατροφής τους. Η πρώτη άμεση απόδειξη του κεριού μελισσών ανοίγει συναρπαστικές προοπτικές για την αρχαιολογία της Αφρικής.»

πηγές: phys.org / Wikipedia

Η φετινή άνοιξη είναι ίσως η χειρότερη της τελευταίας δεκαετίας. Στο βουνό η ανθοφορία της ερείκης τελείωσε πριν προλάβουν τα μελίσσια να αναπτυχθούν ώστε να την εκμεταλλευτούν, ενώ στον κάμπο η πορτοκαλιά δεν άνθισε καν.

Είναι πλέον γεγονός ότι μέλισσες και φυτά δεν “συγχρονίζονται”. Δηλαδή η ανάπτυξη των μελισσών δεν συμπίπτει με τις εκάστοτε ανθοφορίες. Μια σχέση εκατομμυρίων ετών έχει διαταραχθεί σε πολύ σύντομο χρονικό διάστημα και αυτό τείνει να γίνει κανονικότητα.

Το ρείκι λόγω του ήπιου χειμώνα ξεκίνησε πρώιμα όμως η κακοκαιρία του Φεβρουαρίου το βρήκε πάνω στο μπουμπούκι με αποτέλεσμα το φυτό να μην αποδώσει στη συνέχεια. Αυτή τη στιγμή στην περιοχή γύρω απ’ τη λίμνη Πουρναρίου, η ανθοφορία του έχει ουσιαστικά τελειώσει, ενώ οι μέλισσες βρίσκονται μόλις στο μέσο της ανάπτυξής τους.

Απ’ την άλλη στον κάμπο και την πορτοκαλιά τα πράγματα είναι ακόμα χειρότερα. Τα δέντρα υπέστησαν μεγάλη ζημιά, απ’ τις απότομες διακυμάνσεις τους καιρού. Όχι μόνο καταστράφηκαν τα μπουμπούκια αλλά επειδή το κρύο ακολούθησαν άνεμοι μεγάλης εντάσεως προκλήθηκε φυλλόπτωση και μείωση της βλάστησης. Αρκετοί αγρότες μπήκαν ήδη σε διαδικασία γενναίου κλαδέματος.

Πλέον ελπίζουμε ο Μάιος να μας αποζημιώσει. Οι μέλισσες παραμένουν στο βουνό και πλέον δουλεύουν στις κουτσουπιές και τις αχλαδιές ενώ ακολουθούν ο φράξος, το αλογοθύμαρο, η λαδανιά κ.α.