Το χρώμα του μελιού ως ένδειξη νοθείας

Σε σεμινάρια για τους καταναλωτές, που πραγματοποιήθηκαν από το Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης, παρουσιάστηκαν οι παρακάτω αμιγείς κατηγορίες μελιών και τους ζητήθηκε, χωρίς να τα δοκιμάσουν να πουν ποιο χρώμα θα προτιμούσαν.

Αρκετοί έδειχναν προτίμηση στο ανοιχτόχρωμο τελευταίο βάζο, δεξιά της δεύτερης σειράς. Το βάζο αυτό περιείχε νοθευμένο μέλι ισογλυκόζης που συνήθως πουλιέται σε τρίκιλα από πλανόδιους. Στη συνέχεια δόθηκαν τα μέλια στους καταναλωτές για δοκιμή και όλοι διαπίστωναν με βάση τη γεύση και το άρωμα πως το συγκεκριμένο μέλι είναι νοθευμένο.

Η παρουσίαση σκοπό είχε, οι καταναλωτές να είναι προσεκτικοί στην επιλογή των μελιών με το έντονο λαμπικαρισμένο μέλι τα οποία έχουν διαυγές χρώμα με μια ανεπαίσθητη πράσινη απόχρωση στη βάση τους. Τα γνήσια ανοιχρόχρωμα μέλια δεν έχουν διαμπερές χρώμα, αλλά διακρίνονται από κάποια μικρή ή μεγάλη θολούρα ανάλογα με τη φυτική προέλευση.

Σε κάθε περίπτωση πάντως το χρώμα αποτελεί ένδειξη και όχι απόδειξη νοθείας. Μόνο με την εργαστηριακή ανάλυση μπορούμε να έχουμε ασφαλή συμπεράσματα και ακόμα εκεί όχι πάντα…

Του ομότιμου καθηγητή μελισσοκομίας Ανδρέα Θρασυβούλου.

Η βιολογική δράση του μελιού βελανιδιάς

Το Εργαστήριο Μελισσοκομίας και Σηροτροφίας του Αριστοτέλειου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης, πραγματοποίησε μια έρευνα για τη βιολογική δράση των Ελληνικών μελιών και της Ελληνικής πρόπολης.

Στα πλαίσια αυτής της εργασίας, της οποίας ηγήθηκαν οι Τανανάκη Χ., Δήμου Μ., Θρασυβούλου Α., συλλέχθηκε μεγάλος αριθμός δειγμάτων ελληνικών μελιών και έπειτα από την αποτίμηση των μικροσκοπικών και φυσικοχημικών χαρακτηριστικών επιλέχθηκαν 48 δείγματα αμιγών κατηγοριών μελιού: πευκόμελο, πορτοκαλιάς, βελανιδιάς, ελάτης, βαμβακιού, ερείκης, καστανιάς, θυμαριού και παλιουριού. Στη συλλογή αυτή προστέθηκαν και 6 δείγματα Manuka που κυκλοφορούν στην Ευρωπαϊκή αγορά.

Σε όλα τα δείγματα πραγματοποιήθηκαν οι ακόλουθες αναλύσεις: αντιοξειδοτική δράση (μέθοδος FRAP), ολικές φαινόλες (μέθοδος Folin-Ciocalteu), χρώμα (χρωματικές παράμετροι L*, a*, b*), αγωγιμότητα (αγωγιμομετρικά) και πλήρης γυρεοσκοπική ανάλυση (μέθοδος Louveaux).

Όπως φαίνεται κι απ’ τα διαγράμματα διαπιστώθηκε ότι το μέλι με την υψηλότερη αντιοξειδωτική δράση ήταν αυτό που παράχθηκε από μελιτώματα βελανιδιάς. Μάλιστα είναι χαρακτηριστικό ότι η αντιοξειδωτική δράση του μελιού βελανιδιάς βρέθηκε τρεις φορές μεγαλύτερη απ’ αυτή του θυμαρίσιου μελιού και εννέα φορές απ’ αυτή του μελιού πορτοκαλιάς, που είναι ιδιαίτερα αγαπητά στους καταναλωτές λόγω του ευχάριστου αρώματος τους.

Αντίστοιχα ήταν τα πράγματα και στις ολικές φαινόλες με υψηλότερο να είναι το περιεχόμενο για το μέλι βελανιδιάς. Αρνητική συσχέτιση βρέθηκε μεταξύ της χρωματικής παραμέτρου L* και των μελετώμενων βιολογικών δράσεων, γεγονός που συνεπάγεται ότι τα σκουρόχρωμα μέλια έχουν υψηλότερη αντιοξειδωτική δράση και φαινολικό περιεχόμενο. Θετική ήταν η συσχέτιση της ηλεκτρικής αγωγιμότητας και των βιολογικών δράσεων με τα μέλια με την υψηλότερη αγωγιμότητα να παρουσιάζουν και πιο έντονη δράση.

Όλη η έρευνα αναλυτικά παρουσιάστηκε στο 1ο Πανελλήνιο Συνέδριο Επαγγελματικής Μελισσοκομίας που έλαβε χώρα στην Αλεξανδρούπολη.

Η απενοχοποίηση του τζανκ φουντ

Σύμφωνα με τη νέα Στρατηγική της Ευρωπαϊκής Επιτροπής «Farm to Fork», μέχρι το τέλος του 2022, όλα τα κράτη μέλη θα πρέπει να έχουν υιοθετήσει μία εναρμονισμένη και υποχρεωτική διατροφική σήμανση στο μπροστινό μέρος της ετικέτας των προϊόντων τους.

Η επικρατέστερη σήμανση προς το παρόν, είναι το «Nutri-Score» το οποίο έχει πάρει ήδη έγκριση από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή για προαιρετική χρήση. Πρόκειται για ένα σύστημα επισήμανσης που αποτυπώνει χρωματικά πόσο θρεπτικό είναι ένα τρόφιμο σε σχέση με άλλα αντίστοιχα. Πρακτικά βέβαια ο άξονας αυτός έχει δημιουργήσει λανθασμένες εντυπώσεις στους καταναλωτές καθώς έχει ήδη μετατραπεί σε δείκτη αξιολόγησης όχι του πόσο θρεπτικό αλλά του πόσο ανθυγιεινό ή όχι είναι ένα προϊόν σε σχέση με όλα τα υπόλοιπα (όχι μόνο του ίδιου είδους).

Αποτελείται από 5 χρώματα με τα ανάλογα γράμματα (A, B, C, D, E), ώστε ο καταναλωτής να μπορεί εύκολα και γρήγορα να δει ποια τρόφιμα να προτιμά και ποια να αποφεύγει. Από το Πράσινο (καλό για την υγεία) μέχρι το Κόκκινο (το τρως με δική σου ευθύνη). Επικεφαλής της εκστρατείας για την υιοθέτηση από την ΕΕ αυτού του συστήματος κατάταξης και αξιολόγησης των τροφίμων είναι η ελβετική πολυεθνική επεξεργασμένων τροφίμων Nestlé.

Μια Cola είναι πιο υγιεινή από το μέλι

Ο αλγόριθμος δίνει αρνητικούς πόντους στις επιβλαβείς θρεπτικές ουσίες ανά 100gr ή 100ml (ενέργεια, ζάχαρη, κορεσμένα λιπαρά οξέα, αλάτι). Θετικούς πόντους στις καλές θρεπτικές ουσίες (πρωτεΐνη, φυτικές ίνες, ποσοστό φρούτων, λαχανικών). Μέσω αλγόριθμου υπολογίζεται ένα σκορ από -15 έως +50 για την τελική κατάταξη. Το αποτέλεσμα που προκύπτει ορίζει το σκορ του προϊόντος.

Με βάση λοιπόν αυτό το αμφιλεγόμενο σύστημα βαθμολόγησης, μια Cola είναι πιο υγιεινή από το μέλι, το εξαιρετικά παρθένο ελαιόλαδο αλλά και τη φέτα! Τα αναψυκτικά διαίτης όπως η Coca Cola Zero φέρουν σήμανση Β, τη στιγμή που το μέλι και το ελαιόλαδο κατατάσσονται με το γράμμα D και πορτοκαλί χρώμα, το οποίο είναι ένδειξη ανθυγιεινού προϊόντος. Ο λόγος είναι γιατί το μέλι περιέχει πολλά σάκχαρα και το λάδι πολλά λιπαρά! Έπειτα από έντονες πιέσεις (της Ιταλίας) η ομάδα του Nutri-Score τοποθέτησε τελικά το ελαιόλαδο στην κατάταξη C. Αρκεί όμως αυτό;

Καταρχάς τίθενται ορισμένα ζητήματα. Η συμπερίληψη της ενέργειας (θερμίδες ανά 100γρ) στον αλγόριθμο, με αποκλειστικά αρνητικό πρόσημο, δείχνει ότι πάσχει μεθοδολογικά. Επίσης δεν υπολογίζεται πουθενά η συνιστώμενη ημερήσια ποσότητα θερμίδων ενός ενήλικα, ούτε λαμβάνεται υπόψη μια προσλαμβανόμενη ποσότητα αναφοράς ανά τρόφιμο. Δε θα καταναλώσει κανείς 1 κιλό μέλι ή ελαιόλαδο σε μια μέρα. Αντίθετα θα καταναλώσουν αρκετοί 1 λίτρο Cola. Επίσης στα τρόφιμα μονοσυστατικής σύνθεσης, όπως το μέλι και το ελαιόλαδο, δε λαμβάνεται υπόψη η περιεκτικότητα σε ωφέλιμα συστατικά, όπως βιταμίνες, ιχνοστοιχεία, αντιοξειδωτικά κλπ.

Η μεθοδολογία του αλγορίθμου όμως πάσχει και σε άλλα σημεία και ίσως εδώ κρύβεται και όλη η ουσία. Αυτή η εμμονή στο ισοζύγιο, ουσιαστικά βοηθά τις πολυεθνικές των επεξεργασμένων τροφίμων να χειραγωγήσουν το σκορ ενός τροφίμου αποκρύπτοντας κάποιο αρνητικό συστατικό του. Για παράδειγμα μια υπερβολική ποσότητα αλατιού μπορεί αντισταθμιστεί με την προσθήκη πρωτεϊνών ή φυτικών ινών.

Το μέλι είναι θανατηφόρο

Είναι φανερό πλέον ότι γίνεται προσπάθεια από επιχειρηματικά καρτέλ της κεντρικής Ευρώπης να υποβαθμιστεί η μεσογειακή διατροφή και αν όχι να φανεί ως ανθυγιεινή, τουλάχιστον να αμφισβητηθεί η αξία της. Στόχος μια σταδιακή απενοχοποίηση των τυποποιημένων τροφίμων. Τα φυσικά τρόφιμα είναι επικίνδυνα. Τα συνθετικά είναι τα μόνα πραγματικά ασφαλή. Δεν είναι τυχαίο ότι για καιρό αναπαράγονταν μέσω ίντερνετ ένα αντιεπιστημονικό άρθρο με τον τίτλο «Εχθροί στο Τραπέζι Σας: Τα πιο Θανατηφόρα Φαγητά»¹ το οποίο κατέτασσε το ακατέργαστο μέλι στο νούμερο έξι αυτής της λίστας, ακριβώς επειδή δεν είχε υποστεί επεξεργασία, γράφοντας χαρακτηριστικά:

«Το ακατέργαστο μέλι δεν περνάει από τη διαδικασία παστερίωσης στην οποία σκοτώνονται οι επιβλαβείς τοξίνες. Ως αποτέλεσμα, αυτό το “έτοιμο-για-φάγωμα” προϊόν συχνά περιέχει μια νευροτοξίνη που λέγεται grayanotoxin, η οποία μπορεί να προκαλέσει ζάλη, αδυναμία, υπερβολική εφίδρωση και ναυτία για τις επόμενες 24 ώρες

Η γκρεϊγιανοτοξίνη (grayanotoxin) είναι ένα τοξικό διτερπένιο που υπάρχει σε διάφορα είδη φυτών των οικογενειών Rhododendron, Kalmia, Agarista κ.α., στα φύλλα αλλά και στα άνθη μέσω των οποίων μπορεί πράγματι να περάσει στο μέλι. Όμως αμιγές μέλι από αυτό το φυτό παράγεται στην περιοχή της Μαύρης Θάλασσας και σε ελάχιστες ακόμα περιοχές του πλανήτη, όπου φύεται σε αφθονία το συγκεκριμένο φυτό (Rhododendron Ponticum), κάτι που είναι γνωστό από την αρχαιότητα. Περισσότερα για το περίφημο «τρελό» μέλι εδώ.

Δεν παράγεται μέλι με γκρεϊγιανοτοξίνη στην Ελλάδα. Το ελληνικό μέλι δεν περιέχει γκρεϊγιανοτοξίνες καθώς δεν υπάρχουν εδώ αυτά τα φυτά. Μάλιστα το συγκεκριμένο μέλι πουλιέται σε πολύ υψηλές τιμές καθώς είναι εξαιρετικά σπάνιο. Επίσης το μέλι δεν παστεριώνεται. Κανένας μελισσοκόμος ή σοβαρός συσκευαστής μελιού δεν παστεριώνει το μέλι καθώς κάτι τέτοιο θα το υποβαθμίσει καταστρέφοντας τις πολυφαινόλες και άλλα ωφέλιμα συστατικά του, που είναι ευαίσθητα στη θέρμανση. Περισσότερα γιατί δεν πρέπει να θερμαίνεται και να παστεριώνεται το μέλι εδώ. Το ελληνικό μέλι είναι ένα ασφαλές και υγιεινό προϊόν με σπουδαίες βιολογικές² ιδιότητες και φυσικά δεν είναι θανατηφόρο…

Βήγκαν σιρόπια που δεν σκοτώνουν μέλισσες

Παράλληλα βήγκαν σιρόπια έχουν αρχίσει να κατακλύζουν την Αμερικάνικη και Ευρωπαϊκή αγορά. Εδώ έχουμε να κάνουμε με κλασικά σιρόπια στα οποία μέσω στοχευμένου μάρκετινγκ δόθηκε υπεραξία. Όλο αυτό το θέμα με τα σιρόπια πηγάζει από το γεγονός ότι η Ευρώπη ήταν πάντοτε ελλειμματική σε μέλι (γι αυτό και η μελισσοκομία δεν είναι στην Κ.Α.Π.) και με την κλιματική αλλαγή να μειώνει συνεχώς τις παραγωγές αυτό δεν πρόκειται να αλλάξει. Τα σιρόπια θα μας απασχολήσουν αρκετά στο μέλλον.

Τα βήγκαν σιρόπια έρχονται με μια επιθετική εμπορική πολιτική στα όρια του αθέμιτου ανταγωνισμού. Πωλούνται ως υποκατάστατα μελιού (προσέξτε τον τίτλο Honee αντί Honey για να παραπλανήσουν τον καταναλωτή αποφεύγοντας αγωγές και μηνύσεις) και με πολλές αντιεπιστημονικές φιοριτούρες. «Αυτό το βάζο έσωσε 7500 μέλισσες» γράφει στην ετικέτα του αυτό το σιρόπι μήλου, υπονοώντας ότι για να παραχθεί το μέλι σκοτώνονται μέλισσες. Μάλιστα υπολόγισε και πόσες ανά βάζο! Βέβαια αν σκοτώνονται οι μέλισσες τότε πως πηγαίνουμε στην επόμενη νομή θα ρώταγε κάποιος κακεντρεχής; Ενώ παρακάτω ξεπερνάει τα όρια του αθέμιτου ανταγωνισμού γράφοντας ότι είναι ασφαλές για παιδιά, υπονοώντας ότι το μέλι δεν είναι και ότι δεν υπάρχει κίνδυνος βοτουλισμού. Περισσότερα για την αλλαντίαση την οποία υπονοούν εδώ.

Η μελισσοκομία επιβαρύνει το περιβάλλον

Και ενώ όλα τα παραπάνω αμφισβητούν το μέλι ως τρόφιμο έρχονται τώρα με νέες έρευνες να αμφισβητήσουν και το κατά πόσον η μελισσοκομία είναι αειφορική! Η μέλισσα που είναι πρότυπο αειφορικής παραγωγής καθώς όχι μόνο δεν εξαντλεί τους πόρους (άνθη), αλλά εξασφαλίζει τη διαιώνισή τους μέσω της επικονίασης, πλέον αμφισβητείται. Πρόσφατες έρευνες³ από ΗΠΑ, Αργεντινή, Ισπανία και Ιταλία δίνουν ένα ισοδύναμο εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα που αγγίζει τα:

1,6kg CO / Kg μελιού, στην Ισπανία,
2,5kg CO / Kg μελιού, στην Αργεντινή και
2,2kg CO / Kg μελιού, στην Ιταλία.

Από που προέρχεται αυτή η μόλυνση; Μα φυσικά γιατί οι μελισσοκόμοι μετακινούν τα μελίσσια τους με φορτηγά ώστε να βρουν νέες ανθοφορίες! Και δεν είναι μόνο οι 4-5 μετακινήσεις τον χρόνο για το μέλι, πολλές εκ των οποίων αποτυχημένες, ανεβάζοντας το ποσοστό εκπομπών ανά κιλό μελιού. Σύμφωνα με την έρευνα στην Ισπανία για παράδειγμα ακόμα και οι χομπίστες αναγκάζονται να μετακινούνται συχνά γιατί τα μελίσσια τους δέχονται επιθέσεις από σφήκες, δημιουργώντας καυσαέρια. Φυσικά αυτά τα νούμερα είναι εξαιρετικά μεγάλα για να είναι αληθινά.

Η ζάχαρη έχει μικρότερο περιβαλλοντικό αποτύπωμα απ’ το μέλι

Και όταν αυτά αντιπαραβάλλονται με τις αντίστοιχα πολύ μικρότερες εκπομπές της βιομηχανίας ζάχαρης τότε αντιλαμβανόμαστε ότι κάτι δεν πάει καλά. Σύμφωνα με μια μελέτη της Ελβετικής εταιρείας Climatop⁴, οι τιμές ισοδύναμου εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα για τη ζάχαρη κυμαίνονται από 0,2 έως 0,7 CO / Kg ζάχαρης. Δηλαδή πολύ λιγότερο από το μέλι! Η ζάχαρη όμως είναι ένα επεξεργασμένο βιομηχανικό προϊόν που απαιτεί χρήση γεωργικών μηχανημάτων για όργωμα, φύτεμα, λίπανση, φυτοπροστασία και συγκομιδή πριν καν φτάσει στο εργοστάσιο για επεξεργασία, ενώ συχνά μεταφέρεται από ήπειρο σε ήπειρο.

Στην Ελλάδα για παράδειγμα έπειτα από την κατάρρευση της Ελληνικής Βιομηχανίας Ζάχαρης, για να φτάσει η ζάχαρη στο ράφι του σούπερ μάρκετ, χρειάζεται να έρθουν φορτηγά από τη Γερμανία. Πως είναι δυνατόν λοιπόν ένα ακατέργαστο μέλι να έχει μεγαλύτερη συνεισφορά στα αέρια του θερμοκηπίου;

Εννοείται βέβαια πως σε όλες αυτές τις μελέτες δεν έχει ληφθεί υπόψη η αφαίρεση διοξειδίου του άνθρακα από την ατμόσφαιρα που επιτυγχάνεται χάρη στην αναπαραγωγή φυτών που επικονιάζει η μέλισσα. Για να παραχθεί ένα κιλό μέλι, οι μέλισσες πρέπει να επισκεφτούν 4 εκατομμύρια άνθη⁵! Τα άνθη γίνονται καρποί που περιέχουν τους σπόρους που θα φυτρώσουν και θα γίνουν φυτά και θα απορροφούν διοξείδιο του άνθρακα.

Επίσης οι μελισσοκόμοι δεν παράγουν μόνο μέλι. Γύρη, βασιλικός πολτός, πρόπολη, κερί παράγονται χωρίς επιπλέον μετακινήσεις, αλλά αυτά δεν υπολογίζονται στο σύνολο της παραγωγής, με αποτέλεσμα να αμφισβητείται η βιωσιμότητα της μελισσοκομίας. Η βιωσιμότητα, όρος της νεοφιλελεύθερης πράσινης οικονομίας, που βασίζεται κι αυτός σε ένα ισοζύγιο (οικονομική ανάπτυξη αλλά και προστασία του περιβάλλοντος) θα μας απασχολήσει επίσης στο μέλλον.

Υπάρχει μάλιστα Φινλανδική μελέτη του Πανεπιστημίου LUT (2020)⁶, η οποία συνυπολογίζει και την παραγωγή γύρης αλλά και την επικονίαση και δίνει αρνητικό πρόσημο στην παραγωγή διοξειδίου του άνθρακα ανά κιλό μελιού (-0.33 kgCO2-eq kg−1). Δηλαδή ότι η μελισσοκομία όχι μόνο δεν επιβαρύνει το περιβάλλον αλλά αφαιρεί διοξείδιο από την ατμόσφαιρα!

Προέχουν τα κέρδη όχι η ποιότητα

Η Ευρωπαϊκή Ένωση ουδέποτε ενδιαφέρθηκε πραγματικά για την ποιότητα των τροφίμων και την προστασία του καταναλωτή. Το πρώτο της μέλημα ήταν πάντοτε η διευκόλυνση του εμπορίου με κάθε κόστος. Χαρακτηριστικό παράδειγμα ότι παρά τις πιέσεις που ασκήθηκαν αρνήθηκε πεισματικά την υποχρεωτική αναγραφή της χώρας προέλευσης στο μέλι. Περισσότερα γι αυτό δείτε εδώ. Η παραγωγή μελιού έχει μεγαλύτερο κόστος και μικρότερο κέρδος απ’ ό,τι η εισαγωγή και διακίνηση.

Κάθε Ευρωπαίος υπολογίζεται ότι δαπανά κατά μέσο όρο 1.700 ευρώ τον χρόνο σε διατροφή, στο σπίτι ή εκτός αυτού. Η ευρωπαϊκή αγορά τροφίμων είναι η μεγαλύτερη στον κόσμο, μεγαλύτερη και από αυτή της Κίνας και γι αυτό το διακύβευμα είναι μεγάλο. Για την ακρίβεια 1,3 τρισ. ευρώ είναι η ετήσια δαπάνη για τρόφιμα και ποτά στην Ε.Ε. Μαζί με τη Nestlé για τη σήμανση «Nutri-Score», τάσσονται οι Danone και Mars αλλά και μεγάλες ευρωπαϊκές αλυσίδες όπως Lidl, Carrefour, Delhaize, Albert Heijn και Kaufland.

Η μελισσοκομία στην Ελλάδα συνεισφέρει μόλις το 0,55% του 4-5% που είναι η γεωργία στο ΑΕΠ. Αντίστοιχα είναι τα νούμερα και στην Ευρώπη. Σε αντίθεση με το λόμπι των ελαιοπαραγωγών που έχει τη δύναμη να ασκήσει πιέσεις, η μελισσοκομία αντιμετωπίζεται στην καλύτερη ως πάρεργο. Όμως δεν πρέπει να εστιάζουμε μόνο στο κέρδος. Δεν είναι όλα κέρδος. Η συνεισφορά της μέλισσας στην επικονίαση των καλλιεργειών και όχι μόνο, είναι τεράστιας σημασίας για ολόκληρο το οικοσύστημα. Και το μέλι είναι ένα εκπληκτικό φυσικό προϊόν, με αντιοξειδωτικές ιδιότητες και αντιβακτηριδιακή δράση, ένα απ’ τα τελευταία τρόφιμα που φτάνει στο τραπέζι μας χωρίς καμία επεξεργασία.

* Έπειτα από έντονες ενστάσεις των χωρών του Νότου, για τον αλγόριθμο αξιολόγησης, ακούγεται ότι θα υπάρξει νέα διαβούλευση για ένα δικαιότερο σύστημα αξιολόγησης τροφίμων. Εκτιμάται ότι μέχρι το τέλος του έτους τα κράτη μέλη θα έχουν καταλήξει σε οριστική συμφωνία.

 

Βιβλιογραφία:
¹ Εχθροί στο Τραπέζι Σας: τα πιο Θανατηφόρα Φαγητά
² Dissecting the Antimicrobial Composition of Honey
³ Carbon footprint of honey produced in Argentina
  Carbon footprint and air emissions inventories for US honey production: case studies
  Carbon Footprint of U.S. Honey Production and Packing
  Carbon Footprint of Honey in Different Beekeeping Systems
  Environmental implications of honey production in the natural parks of northwestern Spain
CO2 Balance: Sugar
Bees do 4 million flower visits to produce 1 kilogram honey
Contribution of honeybees towards the net environmental benefits of food

Η Nestlé, τα υγιεινά δημητριακά και το… επικίνδυνο μασκαρπόνε
Η Γαλλία κατηγορείται ότι προωθεί το Nutri-Score για να ευνοήσει τους κολοσσούς της βιομηχανίας τροφίμων της
Βιωσιμότητα και Μελισσοκομία: η αρχή της συζήτησης (Μελισσοκομικό Βήμα)
Μέλι Μαινόμενον
Τι είναι το άθερμο μέλι και γιατί πρέπει να αποφεύγονται τα χαρμάνια
Αλλαντίαση: Αλήθειες και μύθοι
Honeygate: How Europe is being flooded with fake honey

Πόσο υγιεινό είναι τελικά ένα παστέλι;

Το παστέλι είναι ένα παραδοσιακό γλυκό από σουσάμι και μέλι που θεωρείται ιδιαίτερα τονωτικό και υγιεινό. Πόσο δύσκολο είναι όμως να βρει κάποιος στα ράφια των σούπερ μάρκετ το κλασσικό παστέλι με σουσάμι και μέλι χωρίς την προσθήκη ζάχαρης;

Η αλήθεια είναι ότι το παστέλι είναι ένα σνακ, του οποίου τα βασικά συστατικά έχουν αρκετά υψηλό κόστος. Και το σουσάμι αλλά και το μέλι είναι ακριβά και γι αυτό οι περισσότερες εταιρίες προσθέτουν ζάχαρη. Αρκετές μάλιστα εταιρίες έχουν καταφύγει στο σιρόπι γλυκόζης-φρουκτόζης, που είναι μια επεξεργασμένη μορφή ζάχαρης αλλά με ακόμα χαμηλότερο κόστος απ’ την απλή κρυσταλλική ζάχαρη. Το σιρόπι γλυκόζης-φρουκτόζης όμως προκαλεί την ανάπτυξη λιποκυττάρων γύρω από την καρδιά, το ήπαρ και άλλα ζωτικά όργανα και μπορεί να οδηγήσει σε διαβήτη, παχυσαρκία (όπως και η ζάχαρη) και καρδιοπάθειες.

Το παστέλι λόγω του σουσαμιού έχει αρκετές θερμίδες. Συνήθως διατίθεται σε συσκευασίες των 100γρ. οι οποίες φτάνουν τις 500 θερμίδες. Παρ’ όλα αυτά τα λιπαρά του είναι κυρίως τα καλά λιπαρά. Αυτό που θα πρέπει να θυμάστε πάντα για το παστέλι είναι ότι έχει σημασία η ποιότητα και όχι η ποσότητα! Αν δυσκολευτείτε να βρείτε παστέλι με μόνο σουσάμι και μέλι ή δεν εμπιστεύεστε τον παραγωγό, φτιάξτε το μόνοι σας. Βάλτε όριο μια μερίδα των 30γρ. Το κόστος δεν θα είναι πολύ υψηλό γιατί έχει μειωθεί η ποσότητα.

Αν πάλι αναγκαστείτε να επιλέξετε ανάμεσα στα παστέλια του εμπορίου που περιέχουν ζάχαρη, αποφύγετε όσα περιέχουν σιρόπι γλυκόζης-φρουκτόζης. Το παστέλι μπορεί να είναι ένα υγιεινό σνακ, εφόσον γνωρίζετε τα συστατικά του, καλύτερο απ’ τις γνωστές μπάρες δημητριακών και με περισσότερες πρωτεΐνες.

Μεσογειακή διατροφή για παιδιά άνω του έτους, από τον παιδίατρο Στέλιο Παπαβέντση (μέρος 1ο)

Μετά το έτος η διατροφή ενός παιδιού δεν διαφέρει από εκείνη μεγαλύτερων παιδιών. Η καλύτερη μακράν διατροφή όπως αναδεικνύεται από την επιστημονική κοινότητα είναι η μεσογειακή διατροφή, εκείνη που επικρατούσε κάποιες δεκαετίες πριν σε περιοχές της Ελλάδας αλλά δυστυχώς σήμερα έχει ξεχαστεί για την πλειονότητα παιδιών και ενηλίκων.

Πολυάριθμες μελέτες έχουν αναδείξει την ωφέλεια της μεσογειακής διατροφής στην μείωση της παχυσαρκίας, των καρδιοαγγειακών νοσημάτων και στην μακροζωία. Υπάρχουν ακόμα δεδομένα που την συνδέουν με πρόληψη αλλεργιών και άσθματος. Η μεσογειακή διατροφή στηρίζεται στα φρούτα, τα λαχανικά, τα ψάρια, τους καρπούς και το ελαιόλαδο. Το μεγαλύτερο δώρο που μπορείτε να κάνετε στο μικρό παιδί σας είναι η εισαγωγή του σε ένα οικογενειακό τραπέζι που έχει σταθερό πλάνο μεσογειακής διατροφής και η εγκατάσταση υγιεινών συνηθειών στο τραπέζι.

Το μωρό μέχρι να χρονίσει είναι καλό να δοκιμάσει όλη την γκάμα, ότι καλό υπάρχει στον μανάβη από φρούτα και λαχανικά. Ο γνώμονας είναι πράγματα όσο γίνεται φρέσκα, εποχής, τοπικά παραγόμενα, βιολογικά ή από καλό παραγωγό. Δεν υπάρχει κανένας περιορισμός και κανένα φρούτο ή λαχανικό που «απαγορεύεται», αντίθετα το μωρό πρέπει να εισαχθεί από νωρίς σε ποικιλία γεύσεων ώστε να τα συνηθίσει και να τα αγαπήσει.

Σύντομα όχι μόνο αλεσμένα, αλλά και σε στικάκια μαλακωμένα με βράσιμο ή στον ατμό, ή και σε ωμές σαλάτες, πάντα σε συντονισμό με το επίπεδο κατάκτησης της δεξιότητας μάσησης στο κάθε παιδί. Μπορούν να είναι πολύ καλύτερα σνακ από «μπισκοτάκια» και άλλες τροφές με άδειες θερμίδες. Να προτιμάμε τη μάσηση στα φρούτα και όχι την εμμονή στις αλεσμένες φρουτόκρεμες ή την υπερκατανάλωση χυμού (η σύσταση είναι κάτω από 100ml ανά μέρα).

Άφθονο ωμό ελαιόλαδο σε σαλάτες, πάνω σε ψωμί ολικής άλεσης, ή σε λαδερά φαγητά όπου προστίθεται προς το τέλος του μαγειρέματος. Δώστε στα παιδιά σας τακτικά ελιές, όσο γίνεται λιγότερο αλμυρές: τα περισσότερα τις αγαπούν, και καλά κάνουν γιατί πρόκειται για τροφή με πλούσια αντιοξειδωτικά βιταμίνες πολυακόρεστα λιπαρά και ίνες. Λαδερά φαγητά πρέπει να δίνονται στο μικρό παιδί τουλάχιστον 1-2 φορές τη βδομάδα: αγκινάρες, αρακάς, φασολάκια, γεμιστά, μελιτζάνες, τουρλού, πράσα, σπανάκι και πολλές άλλες ιδέες από το οικογενειακό τραπέζι της γιαγιάς.

Τα όσπρια αποτελούν πολύτιμη τροφή και είναι καλό να συνηθίζονται από νωρίς στην εισαγωγή στερεών τροφών στο βρέφος. Περιέχουν πρωτείνη, σίδηρο, ασβέστιο. Να δίνονται μία με δυο φορές την εβδομάδα. Εκτός από τις παραδοσιακές παρασκευές – φακές σούπα, φασόλια, φάβα, ρεβύθια κλπ – μπορούν άνετα να δοθούν και σε σαλάτα ή απλά και στεγνά μαγειρεμένα για να τα πιάσει το παιδί στα χέρια του.

Τα ψάρια πρέπει να έρχονται τακτικά στο οικογενειακό τραπέζι, μία αν γίνεται και δύο φορές την εβδομάδα. Δεν μένουμε στα «παιδικά» ψάρια χωρίς πολλά λιπαρά, αλλά προσφέρουμε άφθονα μικρά λιπαρά ψάρια, όπως κουτσομούρα, σαρδέλα, γαύρο, τσιπούρα, λαβράκι κλπ Μπορούν να γίνουν σε μεγάλη ποικιλία ψητά ή στον φούρνο ή σε ψαρόσουπα ή στον ατμό, δεν είναι ανάγκη να τα συνηθίσει το παιδί μόνο τηγανητά. Μικροί τόνοι και σολομός επίσης, αποφεύγουμε μόνο τα μεγάλα ψάρια που μπορεί να είναι επιβαρυμένα σε μέταλλα. Προσφέρουμε και τακτικά διάφορα πολύτιμα θαλασσινά μετά το έτος: γαρίδες, καλαμάρι, σουπιά, χταπόδι. Ο συνδυασμός με άφθονο λεμόνι είναι σοφός, νοστιμίζει και αυξάνει την απορρόφηση σιδήρου για ψάρια και κρέατα.

Το καλής ποιότητας αυγό είναι σημαντικό κομμάτι της μεσογειακής διατροφής και είναι διατροφικός θησαυρός για τα παιδιά. Καλό είναι να καταναλώνουν ένα αυγό ανά 1-3 μέρες ή 3-5 αυγά την εβδομάδα, και αυτό να ξεκινάει έγκαιρα και νωρίς με την εισαγωγή στερεών τροφών.

Με τον υπόλοιπο πλούτο σε πρωτείνες και σίδηρο που διαθέτει η μεσογειακή διατροφή, το κρέας παίζει μόνο συμπληρωματικό και όχι κυρίαρχο ρόλο σε αυτήν. Στην κλασσική μεσογειακή διατροφή η συχνότητα κατανάλωσης κρέατος δεν ξεπερνούσε τη μια φορά τη βδομάδα ή και το μήνα. Τα μικρά παιδιά θα ήταν καλό να καταναλώνουν ικανοποιητική ποσότητα λευκού και κόκκινου κρέατος 2-3 φορές την εβδομάδα. Σήμερα ωστόσο παρατηρείται συχνά το φαινόμενο παιδιά αλλά και ενήλικες να καταναλώνουν καθημερινά και παραπάνω από μια φορά τη μέρα κόκκινο κρέας, κιμά, αλλαντικά, λουκάνικα ή λευκό κρέας, πράγμα σίγουρα πολύ μακριά από την μεσογειακή διατροφή.

Τα δημητριακά ολικής άλεσης μετά τον χρόνο παίζουν συμπληρωματικό αλλά καθημερινό ρόλο στην μεσογειακή διατροφή. Όχι υπερβολές ωστόσο σε ποσότητες, οριοθέτηση και μεγάλη σημασία στην ποιότητα, αφού πολλά έτοιμα αρτοσκευάσματα έχουν άσπρο επεξεργασμένο αλεύρι πολλά σάκχαρα και πρόσθετα.

Σε ένα πράγμα είμαι κάθετος στους γονείς που βλέπω: δεν γίνεται να ζούμε σε αυτήν την χώρα με τα τόσο υπέροχα παραδοσιακά γιαούρτια, την τεράστια ποικιλία υγιεινών και εύγευστων τυριών, τοπικά παραγόμενων, με πλήρη λιπαρά, προϊόντα πρόβεια ή κατσικίσια, και να μην τα δίνουμε τακτικά στα μικρά μας παιδιά, να τα συνηθίσουν και να τα αγαπήσουν! Δε μπορεί τα παιδιά μας να συνηθίζουν σε εμπλουτισμένα με ζάχαρα επιδόρπια γιαουρτιού ή σε απρόσωπα μαζικής παραγωγής γαλακτοκομικά  πολυεθνικών δυστυχώς προβαλλόμενων έντονα στα μίντια και στα σούπερ μάρκετ. Υπάρχει ένας θησαυρός παραγωγής τοπικών και καλών γαλακτοκομικών εκεί έξω που πρέπει να ξανα-ανακαλύψουμε. Δεν υπάρχει καλύτερο σνακ ή γεύμα ή πρωινό για ένα μικρό παιδί από καλό γιαούρτι με μέλι και τριμμένους ξηρούς καρπούς ή ταχίνι. Καθημερινά λίγο τυρί ή γιαούρτι στο μικρό μας παιδί.

Ο θηλασμός συνεχίζει να είναι αυτό που χρειάζονται τα μικρά παιδιά. Εάν έχει σταματήσει, δίνουμε όσο γίνεται πιο φρέσκο γάλα σε ήπιες ποσότητες, όχι άνω των 300-500ml / 24ωρο – με το κατσικίσιο ή πρόβειο γάλα παραδοσιακά σε βασική θέση στην μεσογειακή διατροφή.

Οι ξηροί καρποί είναι πολύτιμο στοιχείο της μεσογειακής διατροφής. Για παιδιά που δεν έχουν αλλεργία, η κατανάλωση ξηρών καρπών πρέπει να ξεκινήσει πριν το έτος, σε μορφή ασφαλή για να αποτραπεί ο κίνδυνος πνιγμονής: τριμμένοι μέσα σε φρουτόκρεμα ή γιαούρτι, σε μορφή αλοιφής ή μέσα σε Παρασκευή. Αργότερα και ανάλογα με την πρόοδο του παιδιού στη μάσηση τους προσφέρουμε κομμένους με το παιδί να μην κινείται και με επίβλεψη.

Πολύτιμο και συχνό σνακ στη μεσογειακή διατροφή είναι επίσης οι σταφίδες και τα αποξηραμένα φρούτα. Τα φαγητά για ένα μικρό παιδί δεν χρειάζεται να είναι άνοστα. Μεσογειακή διατροφή σημαίνει εισαγωγή από την αρχή των στερεών τροφών σε μυρωδικά και καρυκεύματα που μπορούν να δώσουν ποικιλία γεύσεων απομακρύνοντας την ανάγκη για υπερβολικό αλάτι ή ζάχαρη: ρίγανη, μαιντανό, άνιθο, σέλινο, κρεμμυδάκι, σκόρδο, μέντα, θυμάρι κανέλα κα, όλα πρέπει να μπουν από την αρχή για να τα συνηθίσει και να τα αγαπήσει το μωρό σας.

Οι τροφές έχουν από μόνες τους συνήθως αρκετό αλάτι, Επιπρόσθετο επιτραπέζιο αλάτι πρέπει να βάζουμε ελάχιστο στο φαγητό των μικρών παιδιών – αλλά και στο δικό μας. Από την άλλη, μη φοβάστε να προσφέρετε στο παιδί σας που και που πιο αλατισμένες καλές τροφές, όπως φέτα και ελιές.

Η ζάχαρη είναι μακράν το ΜΕΓΑΛΟ πρόβλημα στην διατροφή των παιδιών σήμερα. Οι περισσότερες τροφές που υπάρχουν στα σούπερ μάρκετ και προσφέρονται για τα μικρά παιδιά – από έτοιμες κρέμες έως έτοιμα βαζάκια και σνακ και επιδόρπια γιαουρτιού – έχουν αθέμιτη και υπερβολικά μεγάλη ποσότητα απλών σακχάρων, εθίζουν το παιδί στην γλυκιά γεύση και δυστυχώς καταναλώνονται από τα περισσότερα καθημερινά. Εδώ πρέπει να εστιάσει ο γονιός τον αγώνα του για μια πιο υγιεινή, πιο μεσογειακή διατροφή στα παιδιά του.

πηγή: pediatros-thes.gr (του Στέλιου Παπαβέντση παιδιάτρου MRCPCH DCH IBCLC)

Εννέα χώρες της Ανατολικής ΕΕ κατηγορούν πολυεθνικές ότι τους στέλνουν τρόφιμα κατώτερης ποιότητας απ’ ότι στην υπόλοιπη ΕΕ.

Η υπουργός Γεωργίας της Σλοβακίας κάνει λόγο για μια Ευρωπαϊκή Ένωση δύο ταχυτήτων, κατηγορώντας τις πολυεθνικές τροφίμων ότι τους στέλνουν τρόφιμα κατώτερης ποιότητας. «Μήπως τελικά είμαστε απλώς ένα δοχείο απορριμμάτων της Ευρώπης;» αναρωτιούνται.

Εννέα χώρες, μεταξύ των οποίων η  Σλοβακία, Τσεχία, Πολωνία, Ουγγαρία, Σλοβενία, Κροατία και Βουλγαρία, κατηγορούν τις πολυεθνικές τροφίμων ότι τα τρόφιμα που τους στέλνουν είναι ακριβότερα και κατώτερης ποιότητας ενώ έχουν τις ίδιες επωνυμίες. Μάλιστα η εβδομαδιαία Γερμανική εφημερίδα Zeit έχει παραδεχτεί συγκεκριμένα ότι η Nutella δεν είναι ίδια σε όλες τις χώρες και ότι για τις Ανατολικές χώρες της ΕΕ χρησιμοποιούνται φθηνότερα υλικά, που όμως, σύμφωνα πάντα με την εφημερίδα δεν είναι κατώτερα… 

«Δεν μπορούν να υπάρχουν πολίτες δεύτερης κατηγορίας στην Ευρωπαϊκή Ένωση» δήλωσε η Gabriela Matečná, υπουργός γεωργίας της Σλοβακίας στη Μπρατισλάβα.  Εκεί συναντήθηκαν εμπειρογνώμονες γεωργίας και τροφίμων των εννέα χωρών για να συγκρίνουν τα αποτελέσματα των δοκιμών και να συζητήσουν για τις περαιτέρω ενέργειες που σκοπεύουν να κάνουν. Μια σύνοδος κορυφής με τίτλοΊδια ποιότητα προϊόντος για όλους” διεξάγεται σήμερα 13 Οκτωβρίου 2017 στην πρωτεύουσα της Σλοβακίας. Η Επίτροπος για την Προστασία των Καταναλωτών Věra Jourová, καθώς και εκπρόσωποι του Κοινοβουλίου της ΕΕ θα είναι εκεί.

Πάντως και τους προηγούμενους μήνες αρκετές χώρες της Ανατολικής ΕΕ είχαν επανειλημμένα εκφράσει τη δυσαρέσκιά τους για το γεγονός ότι λαμβάνουν κατώτερης ποιότητας τρόφιμα απ’ ότι η υπόλοιπη Ευρώπη. Θα είχε ενδιαφέρον να μαθαίναμε τι γίνεται και στην Ελλάδα…

πηγή: Zeit

Ταχίνι: μια πολύ θρεπτική υπερτροφή!

Είναι πια και επιστημονικά αποδεδειγμένο ότι το ταχίνι, ο σησαμοπολτός, εκτός από ένα τρόφιμο με ιδιαίτερη και πλούσια γεύση, είναι και πλούσιο σε θρεπτικά συστατικά που επιδρούν ευεργετικά στον οργανισμό. Το ταχίνι είναι ένα τρόφιμο γνωστό σε όλο τον κόσμο, αλλά ιδιαιτέρως αγαπητό στις χώρες της Μέσης Ανατολής, της Βορείου Αφρικής και στις Ασιατικές Χώρες.

tahini

Στην Ελλάδα καταναλώνεται όλο τον χρόνο, αλλά η κατανάλωσή του αυξάνεται αισθητά κατά τις περιόδους νηστείας. Το ταχίνι μπορεί να καταναλωθεί ως αλοιφή, σε ταχινόσουπες, σε σαλάτες, στην παρασκευή πολλών πιάτων και γλυκών αντί άλλων ελαίων. Ένα πασίγνωστο φαγητό που είναι βασικό του συστατικό το ταχίνι είναι το πολύ αγαπητό χούμους (ρεβίθια, ταχίνι, χυμός λεμονιού). Στην περίπτωση του χούμους αναδεικνύεται για άλλη μία φορά η εμπειρική λαϊκή σοφία, καθώς ο συνδυασμός του οσπρίου με το ταχίνι μάς δίνει μια τροφή πλούσια σε πρωτεΐνη υψηλής βιολογικής αξίας, δηλαδή σαν να καταναλώνουμε ζωική πρωτεΐνη.

Όσον αφορά τα μακροθρεπτικά συστατικά –σε αυτά ανήκουν οι υδατάνθρακες, οι πρωτεΐνες και τα λιπαρά– το ταχίνι είναι φτωχό σε υδατάνθρακες αλλά είναι πλούσιο σε λιπαρά οξέα. Στην πλειονότητά τους τα λιπαρά αυτά είναι μονοακόρεστα και πολυακόρεστα, τα οποία είναι ιδιαιτέρως ωφέλιμα για τον οργανισμό. Η πρόσληψη των πολυακόρεστων λιπαρών οξέων από τη διατροφή θεωρείται αναγκαία για τον ανθρώπινο οργανισμό, καθώς αυτός δεν μπορεί να τα συνθέσει από μόνος του. Αξίζει να αναφερθεί ότι η συγκέντρωση των κορεσμένων λιπαρών (κακών λιπαρών τα οποία είναι επιβαρυντικά για το καρδιαγγειακό σύστημα) στο ταχίνι είναι μικρή και ακόμη ότι το ταχίνι δεν περιέχει χοληστερόλη.

Επίσης, το ταχίνι περιέχει πρωτεΐνες καλής βιολογικής αξίας, καθώς είναι πλούσιο σε αμινοξέα (βασικά δομικά συστατικά των πρωτεϊνών). Για να γίνουν οι πρωτεΐνες του ταχινιού υψηλής βιολογικής αξίας θα πρέπει να συνδυαστούν με ένα τρόφιμο πλούσιο στο αμινοξύ λυσίνη, καθώς είναι μικρή η περιεκτικότητά του σε λυσίνη. Πιο απλά, όταν το ταχίνι καταναλωθεί με τρόφιμα που περιέχουν λυσίνη, όπως είναι οι ξηροί καρποί και τα όσπρια, η πρωτεΐνη που προκύπτει είναι σαν ζωική πρωτεΐνη, γεγονός ιδιαίτερα χρήσιμο σε περιόδους νηστείας, κατά τις οποίες απέχουμε από το κρέας.

tahini-honeyΤο ταχίνι συνδυάζεται καταπληκτικά με το μέλι! Φωτό: WillCookForFriends (flickr)

Σχετικά με τα μικροθρεπτικά συστατικά (δηλαδή βιταμίνες, μέταλλα και ιχνοστοιχεία), το ταχίνι είναι εξαιρετική πηγή χαλκού και καλή πηγή ασβεστίου, μαγνησίου, σιδήρου, φωσφόρου, ψευδαργύρου και φυτικών ινών. Πολύτιμα συστατικά που περιέχει το σουσάμι και έχουν μελετηθεί τα τελευταία χρόνια είναι οι λιγνάνες (η σεσαμινόλη και η σεσαμίνη). Οι ουσίες αυτές διαθέτουν ισχυρή αντιοξειδωτική δράση. Μελέτες δείχνουν ότι οι ουσίες αυτές εμποδίζουν την οξείδωση της LDL («κακής») χοληστερόλης στον οργανισμό, με αποτέλεσμα να προστατευόμαστε σε σημαντικό βαθμό από την αθηρωμάτωση. Επίσης, οι ίδιες ουσίες φαίνεται πως παίζουν σημαντικό ρόλο στην πρόληψη της υπέρτασης.

Επιπρόσθετα, η σεσαμίνη εκτιμάται πως προστατεύει το ήπαρ από το οξειδωτικό στρες. Επιστημονικώς αποδεδειγμένα το σουσάμι, συνεπώς και το ταχίνι, βοηθά στην πρόληψη της υπερχοληστερολαιμίας, στη σωστή λειτουργία του ανοσοποιητικού συστήματος, στην πρόληψη του καταρράκτη και στην αντιμετώπιση του διαβήτη. Λόγω των ιδιοτήτων που προαναφέρθηκαν (προστασία καρδιάς, καταρράκτη κ.τ.λ.) αλλά και της μικρής του περιεκτικότητας σε απλά σάκχαρα και του χαμηλού του γλυκαιμικού δείκτη, το ταχίνι μπορεί να αποτελέσει μέρος της διατροφής των ατόμων με σακχαρώδη διαβήτη. Ακόμη, είναι καλή επιλογή ως συστατικό για την παρασκευή γλυκών, για παράδειγμα αντί του βουτύρου, καθώς είναι χαμηλό σε κορεσμένα λιπαρά. Αποτελεί επίσης καλή τροφή για τα παιδιά, γιατί είναι πλούσιο σε ενέργεια, σε ασβέστιο και άλλα μικροθρεπτικά συστατικά τα οποία είναι απαραίτητα στη φάση της ανάπτυξης που βρίσκεται ο παιδικός οργανισμός. Τέλος, επειδή το ταχίνι έχει υψηλή θερμιδική απόδοση, καλό θα είναι να είμαστε προσεκτικοί στην κατανάλωση μεγάλων ποσοτήτων, ιδιαίτερα αν βρισκόμαστε σε πρόγραμμα απώλειας βάρους.

πηγή medicalnews.gr

Έτοιμες βρεφικές κρέμες: είναι υγιεινές;

Μα γιατί σε αυτήν την χώρα έχουμε τόσο έντονη επιδημία παιδικής παχυσαρκίας; Γιατί τα νήπια μας δεν δοκιμάζουν λαχανικά και υγιεινά φρούτα; Κάντε μια έρευνα στις έτοιμες παιδικές τροφές. Πρόκειται για τις πρώτες γεύσεις του νέου ανθρώπου, τόσο κρίσιμες για την ανάπτυξη του αισθητηρίου της γεύσης και της μελλοντικής διατροφικής συμπεριφοράς. Οι «απαραίτητες» για την «σωστή ανάπτυξη» κάθε βρέφους έτοιμες κρέμες.

cream

Κοιτάξτε τι καταναλώνουν τα βρέφη μας σύμφωνα με τις οδηγίες των εταιριών βρεφικής διατροφής:

Κρέμα | Από πότε συστήνεται | Θερμίδες ανά έτοιμο γεύμα 100γρ | Υδατάνθρακες ανά έτοιμο γεύμα 100γρ | Απλά σάκχαρα ανά έτοιμο γεύμα 100γρ | Ζάχαρη (σακχαρόζη) ανά 100 γρ έτοιμου γεύματος Περιέχει:

«Φαρίν λακτέ με μπισκότα» Μετά τον 5ο μήνα 100 θερμίδες 19γρ 11.3γρ 4.2γρ Εδώδιμες ίνες 1.1γρ Μπισκότο 8%, Βανιλλίνη, Γάλα.

«Κρέμα 6 δημητριακών» Μετά τον 5ο μήνα 103 θερμίδες 19.5γρ 12.5γρ 5γρ Βανιλλίνη, Γάλα, Κριθάρι και σίκαλη.

«Μπισκοτόκρεμα» Μετά τον 5ο μήνα 103 θερμίδες 19.5γρ 11.4γρ 4.5γρ Γάλα, Βανιλλίνη, Μπισκότο 4%.

«Άνθος αραβοσίτου» Από τον 5ο μήνα 106 θερμίδες 19.5γρ 12γρ 5γρ Γάλα, Βανιλλίνη.

«Κρέμα βανίλια» Από τον 5ο μήνα 105 θερμίδες 19.5γρ 12γρ 5γρ Γάλα, Βανιλλίνη.

«Κρέμα 7 δημητριακών με μπανάνα» Μετά τον 6ο μήνα 100 θερμίδες 17γρ 12.5γρ 4.5γρ Μέλι, Γάλα, Άρωμα γκοφρέτας (!)

«Φαρίν λακτέ» Μετά τον 6ο μήνα 104 θερμίδες 18γρ 13γρ 5γρ Γάλα, Άρωμα βανίλιας, Καβουρδισμένη ζάχαρη (!)

«Φρουτόκρεμα» Μετά τον 6ο μήνα 102 θερμίδες 18γρ 13γρ 5γρ Σιτάλευρο, Γάλα, Άρωμα βανίλιας, Καβουρδισμένη ζάχαρη (!)

«Vanilla and Chocobites» 1-3 ετών 108 θερμίδες 18γρ Δεν αναφέρει Δεν αναφέρει Γάλα, Βανιλλίνη, Κομματάκια σοκολάτας 10%.

Σε πρώτη ανάγνωση η πρώτη έκπληξη είναι ότι οι κρέμες βρεφικής διατροφής μοιάζουν τόσο πολύ μεταξύ τους. Έχουν όλες ανεξαιρέτως τα ίδια πάνω κάτω συστατικά και τις ίδιες αναλογίες. Η δεύτερη έκπληξη έρχεται στην δοκιμή: έχουν και την ίδια γεύση! Κάντε ένα πείραμα στο σπίτι σας, πάρτε διαφορετικές βρεφικές κρέμες, κλείστε τα μάτια του συζύγου και δώστε του να φάει από κάθε μία και να μαντέψει ποια είναι: το πιο πιθανό είναι να μην μπορεί να ξεχωρίσει την μπισκοτόκρεμα από τον αραβόσιτο ή τα 7 δημητριακά. Οι προτροπές προς τις μητέρες που αναφέρονται στις περισσότερες συσκευασίες είναι να καταναλωθούν πριν συμπληρωθούν 6 μήνες ζωής, πράγμα μη σύμφωνο με τα διεθνή επιστημονικά δεδομένα. Και τι μας λένε τα παραπάνω νούμερα; Ας δούμε τι θεωρείται υγιεινό τρόφιμο και τι ανθυγιεινό για ένα παιδί αλλά και για έναν ενήλικα:

Υγιεινά και ανθυγιεινά τρόφιμα. Σε 100γρ προϊόντος διατροφής:
Υγιεινά Ανθυγιεινά
Απλά σάκχαρα: 2γρ ή λιγότερο Απλά σάκχαρα: 10γρ ή περισσότερο
Λιπαρά: 3γρ ή λιγότερο Λιπαρά: 20γρ ή περισσότερο
Νάτριο: 0.1γρ ή λιγότερο Νάτριο: 0.5γρ ή περισσότερο
Εδώδιμες ίνες: περισσότερο από 10γρ Εδώδιμες ίνες: λιγότερο από 2γρ
Πηγή: Food Standards Agency, UK

Βλέπουμε λοιπόν ότι όλες οι κρέμες περιέχουν υπερβολικά μεγάλα ποσά απλών σακχάρων, με σημαντικό ποσοστό αυτών την ζάχαρη. Οι εδώδιμες ίνες, σημαντικές για την λειτουργία του εντέρου, είναι πολύ λίγες. Πώς να εθίσουμε τα μικρά παιδιά και μωρά σε γλυκιές γεύσεις, σχεδόν πανομοιότυπες, τυποποιημένες και χωρίς ποικιλία, που θα τις καταναλώνουν καθημερινά, σε μεγάλες ποσότητες και για χρόνια, προς κέρδος κάποιων;

Πως θα απομακρύνουμε τα μικρά παιδιά και τα μωρά μια για πάντα από φυσικές γεύσεις, «ιδιαίτερες» και μη γλυκιές, όπως το μπρόκολο, το σπανάκι, οι φακές και ο αρακάς;
Τροφή για σκέψη..

πηγή: pediatros-thes.gr (του Στέλιου Παπαβέντση παιδιάτρου MRCPCH DCH IBCLC)

Πώς βοηθά το μέλι το γαστρεντερικό σύστημα;

Ο Νικόλαος Ζέρβας είναι Διατολόγος-Διατροφολόγος και σε συνέντευξή του, σχετικά με τις ευεργετικές ιδιότητες του μελιού, αναφέρθηκε στα πρεβιοτικά συστατικά του μελιού, όπως οι φρουκτοολιγοσακχαρίτες και η ινουλίνη, τα οποία βοηθούν στην εύρρυθμη λειτουργία του γαστρεντερικού συστήματος.

honey-1

Τα πρεβιοτικά είναι ουσίες που δεν πέπτονται, περνούν ανέπαφα στο παχύ έντερο ενισχύοντας την ανάπτυξη καλώς βακτηριδίων, όπως ο Lactobacillus και το Bifidobacterium.

[youtube https://www.youtube.com/watch?v=sY9HYnYwrhQ]
πηγή: mednutrition.gr

Μέλι και ταχίνι: ποια είναι η θρεπτική τους αξία

Είναι αλήθεια ότι ένα υγιεινό σνακ οποιαδήποτε στιγμή μέσα στη μέρα αποτελεί μία πρώτης τάξεως πηγή ενέργειας, αφού μας βοηθά να ανταποκριθούμε στην απαιτητική καθημερινότητα και θωρακίζει τον οργανισμό μας.Το μέλι και το ταχίνι είτε σε συνδυασμό είτε το καθένα ξεχωριστά αποτελούν γλυκές πηγές ενέργειας που δεν στερούνται καθόλου σε γεύση.

honey1

Η θρεπτική αξία τόσο του μελιού όσο και του ταχινιού είναι σπουδαιότατη και επιστημονικά αποδεδειγμένη. Το μέλι και το ταχίνι μπορούν να καταναλωθούν και ως συνοδευτικό σε διάφορες γευστικές λιχουδιές, όπως τα δημητριακά, οι ξηροί καρποί, το γιαούρτι και φυσικά, πολλά γλυκά. Ενίοτε, το μέλι μπορεί να χρησιμοποιηθεί ως συστατικό και στις πράσινες σαλάτες.

Ταχίνι
Το ταχίνι αποτελεί μία πολύ θρεπτική και υγιεινή τροφή. Προέρχεται από την άλεση του αποφλοιωμένου σουσαμιού. Είναι ένα υποκατάστατο ζωικών πρωτεϊνών, πλούσιο σε φυτικές πρωτεΐνες. Έχει σπουδαία αντιγηραντική δράση, ενώ δρα τονωτικά στον οργανισμό. Το σουσάμι είναι πλούσιο σε: βιταμίνη Β1, βιταμίνη Β2, βιταμίνη Ε, πρωτεΐνες, θειούχα αμινοξέα, υδατάνθρακες, φυτικές ίνες, ασβέστιο, σίδηρο, φυλλικό οξύ, κάλιο, μαγνήσιο, μαγγάνιο, ψευδάργυρο, φώσφορο, νιασίνη.

Η κατανάλωση ταχινιού συνεισφέρει στην διατήρηση της υγείας σημαντικών οργάνων του σώματος, βελτιώνει την υγεία του γαστρεντερικού συστήματος και μειώνει τη χοληστερόλη. Γενικότερα, η κατανάλωση σουσαμιού συμβάλλει στην πρόληψη της οστεοπόρωσης, στη διατήρηση της σωματικής και πνευματικής υγείας, καθώς και στην ενίσχυση του ανοσοποιητικού συστήματος. Σημαντική είναι και η αντιοξειδωτική του δράση, ενώ προλαμβάνει παθήσεις των αρθρώσεων και θωρακίζει τα οστά.

Λόγω του ότι αποτελεί υποκατάστατο των ζωικών πρωτεϊνών, προτιμάται ιδιαίτερα κατά την περίοδο της νηστείας. Επίσης, είναι ιδανική επιλογή και για άτομα τρίτης ηλικίας και νεαρά άτομα, καθώς περιέχει πρωτεΐνες υψηλής βιολογικής αξίας. Το ταχίνι έχει επίσης, σύμφωνα με τους επιστήμονες, αξιοσημείωτη προληπτική δράση κατά των καρδιαγγειακών νοσημάτων.

Μέλι
Το μέλι έχει αποδεδειγμένες τονωτικές για τον οργανισμό ιδιότητες. Είναι πλούσιο σε ιχνοστοιχεία και θρεπτικές ουσίες. Έχει πολύ ευεργετικά συστατικά που είναι πολύτιμα για τον οργανισμό και αναπληρώνει άμεσα την ενέργεια. Βοηθά στην πνευματική διαύγεια, ενώ ενισχύει το πεπτικό σύστημα και προλαμβάνει τη δυσκοιλιότητα. Από την αρχαιότητα, το μέλι το χρησιμοποιούσαν σαν φάρμακο για πολλές παθήσεις.

Το μέλι ανακουφίζει από τον πονόλαιμο, ενώ ενισχύει την άμυνα του οργανισμού. Σημαντική είναι και η δράση του στην απορρόφηση του ασβεστίου από τον οργανισμό. Το μέλι θεωρείται από πολλούς ότι βοηθά το σώμα μας να ηρεμήσει και απομακρύνει συμπτώματα αϋπνίας και διαταραχών ύπνου. Οι επιστήμονες μελετούν επίσης και την αντιμικροβιακή του δράση, καθώς θεωρείται ότι καταπολεμά μικρόβια και βακτήρια, γι’ αυτό και τα παλαιότερα χρόνια το χρησιμοποιούσαν για την καταπολέμηση ασθενειών.

πηγή: doctoranytime.gr