Ενώ στις ΗΠΑ και στις περισσότερες χώρες της Ευρώπης οι μέλισσες παρουσιάζουν υψηλή θνησιμότητα στην Ελλάδα μέχρι στιγμής το πρόβλημα δεν είναι τόσο έντονο. Ίσως σ’ αυτό παίζει ρόλο το γεγονός ότι η Ελλάδα αποτελείται κυρίως από ορεινούς όγκους και οι μελισσοκόμοι μπορούν να διατηρούν παραγωγικά μελίσσια μακριά από τις εντατικές καλλιέργειες και τα φυτοφάρμακα.

Ο καθηγητής Πασχάλης Χαριζάνης

Όταν η εποχή του δεντρολίβανου τελειώνει, αρχίζει η ανθοφορία του φασκόμηλου, στους ευωδιαστούς λόφους της Πελοποννήσου στη νότια Ελλάδα, έπειτα από μερικές απότομες στροφές κατά μήκος της διαδρομής, το παλιό αυτοκίνητο του Νίκου Ρέππα, φτάνει σε έναν παράδεισο για τις μέλισσες, μια περιοχή γεμάτη βιολετί υάκινθους, κοντά στα προϊστορικά ερείπια των Μυκηνών.

Από την αρχαιότητα, όταν σύμφωνα με την ελληνική μυθολογία ο θεός Έρωτας βουτούσε τα βέλη του στο μέλι πριν τα ρίξει, το χρυσό αυτό υγρό ρέει συνεχώς σε αφθονία σε αυτή τη χώρα, όπου παραμένει “αγνή” μιας και δεν χρησιμοποιούνται ακόμη οι γενετικά τροποποιημένοι σπόροι. «Η διαταραχή κατάρρευσης αποικίας είναι πρόβλημα στις ΗΠΑ και σε ορισμένες ευρωπαϊκές χώρες όπως η Γερμανία και η Ισπανία… Δεν έχουμε αυτό το πρόβλημα στην Ελλάδα ακόμα», λέει ο Πασχάλης Χαριζάνης, καθηγητής στο Γεωπονικό Πανεπιστήμιο Αθηνών.

Ο λόγος είναι ότι οι Έλληνες μελισσοκόμοι είναι ακόμη σε θέση να κρατούν τα μελίσσια τους σε απόσταση ασφαλείας από τα φυτοφάρμακα, ενώ στην Ελλάδα δεν υπάρχουν και μονοκαλλιέργειες, τουλάχιστον στο μέγεθος που υπάρχουν για παράδειγμα στις ΗΠΑ και τη Γαλλία. «Το ελληνικό μέλι χρωστάει το μοναδικό άρωμα και τη γεύση του στο γεγονός ότι το μεγαλύτερο μέρος της Ελλάδας είναι άγρια δάση και βουνά, με αποτέλεσμα οι μέλισσες να τρέφονται από μεγάλη ποικιλία αγριολούλουδων. Μόλις το 29,32% της γης διατίθεται για γεωργικούς σκοπούς.» αναφέρουν από την ομοσπονδία των μελισσοκόμων (ΟΜΣΕ).

Όλα αυτά όμως μπορεί να αλλάξουν…
Η Ελλάδα ψήφισε στις Βρυξέλλες κατά της απαγόρευσης των φυτοφαρμάκων που θεωρούνται επιβλαβή για τις μέλισσες και τη μελισσοκομία, παίρνοντας ουσιαστικά το μέρος των πολυεθνικών, επιτρέποντας τους επικαλυμμένους με νεονικοτινοειδή σπόρους και τα φυτοφάρμακα. Η Επιτροπή επιθυμούσε να θέσει σε περιορισμό τα εντομοκτόνα τεσσάρων καλλιεργειών (αραβοσίτου, ελαιοκράμβης, ηλίανθου και βαμβακιού) σε μια προσπάθεια να αποτρέψει μια καταστροφική κατάρρευση του πληθυσμού των μελισσών, κάτι που θα είχε συνέπειες στην επάρκεια των τροφίμων καθώς οι μέλισσες είναι ο κυριότερος επικονιαστής.

Ο Νίκος Ρέππας, μελισσοκόμος από το Ναύπλιο.

Οι ειδικοί ανησυχούν για τρεις συγκεκριμένες ουσίες (clothianidin, imidacloprid και thiamethoxam) γνωστότερες ως νεονικοτινοειδή, οι οποίες περιέχονται στα εντομοκτόνα που παράγονται από φαρμακευτικές γίγαντες όπως η Bayer, η Syngenta και η Cruiser OSR. «Η ελληνική ψήφος … ήταν μια μεγάλη απογοήτευση για εμάς και δεν μπορούν να το καταλάβουν» δήλωσε η ομοσπονδία των μελισσοκόμων.

«Η μη απαγόρευση των φυτοφαρμάκων δεν βοηθά τη γεωργία. Δεν βοηθά τη βιοποικιλότητα, δεν βοηθά τον άνθρωπο ούτε τα έντομα. Αν οι μέλισσες πεθάνουν, όλοι θα βγουν ζημιωμένοι» δήλωσε η Έλενα Δανάλη από την Greenpeace. Για τον Νίκο Ρέππα, ένα μελισσοκόμο από το Ναύπλιο, του οποίου η οικογένεια ασχολείται με τη μελισσοκομία εδώ και 200 χρόνια, η ζωή εξαρτάται από τα λουλούδια. «Τον Φεβρουάριο έχουμε το δεντρολίβανο, τον Μάρτιο το φασκόμηλο, τον Απρίλιο την πορτοκαλιά, τον Ιούνιο το θυμάρι, τον Ιούλιο τις καστανιές και τις βελανιδιές, τον Σεπτέμβρη το ρείκι.»

Η Ελλάδα μια χώρα περίπου 11 εκατομμυρίων ανθρώπων έχει 20.000 εγγεγραμμένους μελισσοκόμους εκ των οποίων πάνω από 1.500 ζουν αποκλειστικά από τις μέλισσες, σύμφωνα με τον Πασχάλη Χαριζάνη. Η χώρα παράγει μεταξύ 12.000 και 17.000 τόνων μελιού ετησίως, ανάλογα και με τις καιρικές συνθήκες, το οποίο την καθιστά έναν απ’ τους μεγαλύτερους παραγωγούς μελιού στην Ευρώπη. Η Ελλάδα όμως δεν εξάγει τίποτα. Έχει ακόμα πολύ δρόμο να διανύσει σ’ αυτόν τον τομέα και αυτό είναι κάτι που αυτή τη στιγμή, που είναι χρεωμένη, το χρειάζεται απεγνωσμένα.

Παρά την μεγάλη παραγωγή και το ποιοτικό μέλι της, η Ελλάδα εισάγει περισσότερο μέλι απ’ όσο εξάγει. Στους Έλληνες αρέσει πάρα πολύ το μέλι και κατατάσσονται ως καταναλωτές από τους πρώτους στον κόσμο με μέση κατανάλωση 1,7 κιλά ανά άτομο το χρόνο, όταν στις ΗΠΑ είναι 0,4 κιλά. «Την αγαπώ αυτή τη δουλειά.» , λέει ο Ρέππας. «Ο πατέρας μου είναι 78 ετών και εργάζεται ακόμα ως επαγγελματίας μελισσοκόμος. Γεννήθηκε και θα πεθάνει μελισσοκόμος.»

πηγή: Γαλλικό Πρακτορείο Ειδήσεων

Όπως παρατηρούμε η διατροφή μέρα με τη μέρα αποκτά σημαντικότερη θέση στη ζωή μας. Συνειδητοποιούμε φαίνεται, ότι δεν είναι απλά ένα μέσο να διατηρηθούμε στη ζωή αλλά ένα μέσο να έχουμε μια υγιή ζωή με λιγότερα προβλήματα. Η αύξηση της παιδικής παχυσαρκίας, του διαβήτη και τα μεγάλα ποσοστά υπερφαγίας σε εφήβους μας δείχνουν ότι η νέα γενιά έχει μείνει έξω από τις εξελίξεις και δεν έχει επαρκείς γνώσεις όσον αφορά τη σωστή διατροφή.

Φταίνε τα παιδιά γι’ αυτό;
Μια γνωστή παροιμία λέει «Το παιδί και το σκυλί, όπως τα μάθεις» – αν ένα παιδί δεν έχει πάρει τις σωστές αρχές για μια ισορροπημένη διατροφή, η ευθύνη βαραίνει το γονιό. Στην αγορά υπάρχει πληθώρα τροφίμων με χαμηλή θρεπτική αξία που φτιάχνονται πολύ γρήγορα και είναι αρκετά φθηνά. Δυστυχώς, ο σύγχρονος τρόπος ζωής θέλει τους γονείς να απασχολούνται πολλές ώρες και να επιλέγουν γρήγορες λύσεις, είτε για φαγητό, είτε για τη διασκέδαση των παιδιών τους. Η εύκολη λύση που συχνά σημαίνει και πρόχειρη, είναι ένα έτοιμο γεύμα και κάποιο παιχνίδι στον υπολογιστή για το παιδί. Σε οικογένειες που υπάρχει χαμηλό εισόδημα μπορεί ο χρόνος προετοιμασίας φαγητού να είναι μεγαλύτερος αλλά η επιλογή γίνεται βάση της τιμής. Η έρευνα ΔΙΑΤΡΟΦΗ που πραγματοποιήθηκε στην Ελλάδα το 2012-2013, χρόνια δηλαδή που η οικονομική κρίση έχει ήδη εδραιωθεί, έδειξε ότι όσο χαμηλότερο το κοινωνικο-οικονομικό στάτους της οικογένειας τόσο λιγότερα παιδιά κατανάλωναν καθημερινά πρωινό, φρούτα και λαχανικά και γαλακτοκομικά. Ναι μεν η παχυσαρκία είναι ένα σημαντικό ζήτημα λοιπόν, αλλά σ’ αυτή την ηλικία η κακή θρέψη μπορεί να αποτελέσει μεγαλύτερο πρόβλημα γιατί θα καθυστερήσει τη σωματική και πνευματική ανάπτυξη του παιδιού.

Βάζετε στο παιδί σας τη σωστή μερίδα;
Έρευνες έδειξαν ότι οι μερίδες που σερβίρονται στα εστιατόρια πολλές φορές μπορεί να είναι και 5 φορές μεγαλύτερες από τις κανονικές μερίδες των ενηλίκων. Μπορούμε να φανταστούμε πόσο μεγαλύτερες είναι από τις παιδικές! Και στο σπίτι όμως τα δεδομένα δεν είναι πολύ καλύτερα. Κυριαρχεί η άποψη ότι το παιδί θα φάει όσο θέλει από ένα γεμάτο πιάτο, αν δε το πιέσει η μαμά και η γιαγιά φυσικά να το φάει όλο. Σε μελέτες που έγιναν, φάνηκε ότι ένα παιδί μπορεί να φάει μέχρι και 57% περισσότερο φαγητό από το κανονικό αν του σερβίρετε μεγαλύτερη μερίδα. Στον παρακάτω πίνακα φαίνονται οι μερίδες που αντιστοιχούν στα παιδιά σύμφωνα με τον Αμερικάνικο Σύλλογο Διαιτολόγων. Εσείς βάζετε λοιπόν τη σωστή μερίδα στο παιδί σας;

Τρόφιμο	Μερίδα για παιδί, 2-5 ετών	Μερίδα για ενήλικες
Γάλα	½ – ¾ φλιτζανιου	1-2 φλιτζάνια
Μακαρόνια/Ρύζι	1/3 κούπας	1-2 κούπες
Κρέας	50-60 γρ	90-120 γρ
Φρέσκο Χυμό	½ κούπα	1 κούπα
Λαχανικά	½ κούπα βρασμένα	1-2 κούπες βρασμένα

Διατροφή στο σχολείο
Μεγάλο μέρος της καθημερινότητας του παιδιού είναι και το σχολείο. Το παιδί καλείται να καταναλώσει τουλάχιστον ένα γεύμα μέσα σ’ αυτές τις ώρες, υπάρχει όμως κάτι υγιεινό να επιλέξει; Τα κυλικεία των σχολείων δίνουν λίγες επιλογές στα παιδιά, έχουν να επιλέξουν ανάμεσα σε σφολιατοειδή, κρουασάν, σοκολατούχο γάλα ή κάποιο πατατάκι. Αλήθεια έχουμε δει κάποιο κυλικείο να δίνει την επιλογή ενός φρούτου; Μια λανθασμένη αντίληψη του παιδιού για το φαγητό θα το οδηγήσει και σε μια λιγότερο υγιεινή επιλογή και στο σχολείο. Το ιδανικό είναι να ετοιμάζει ο ίδιος ο γονιός το σνακ του παιδιού, χωρίς αυτό να σημαίνει ότι θα ξοδέψει πολύ χρόνο, καθώς μπορεί να επιλέξει κάποιο φρούτο ή ένα τόστ. Αν δεν υπάρχει αυτή η δυνατότητα καλό είναι να καθοδηγηθεί το παιδί σε μια σωστή επιλογή όπως ένα κουλούρι Θεσσαλονίκης. Επειδή το σχολείο είναι χώρος εκπαίδευσης, όχι μόνο θεωρητικών μαθημάτων αλλά και πρακτικών, αξίζει να θέσετε σαν θέμα στο Σύλλογο Γονέων κάποιες νέες επιλογές για το κυλικείο του σχολείου σας. Θα οδηγήσει σε μια καλύτερη διατροφική συμπεριφορά των παιδιών σας κάνοντάς τα να αναζητούν υγιεινές επιλογές στις εξόδους τους.

Τελικά εσείς ξέρετε τι έφαγε το παιδί σας σήμερα;
Δοκιμάστε μια φορά να ρωτήσετε το παιδί σας τι ακριβώς έφαγε τη μέρα που πέρασε, πιστεύετε θα σας ικανοποιήσει η απάντηση; Στη σημερινή εποχή οι γονείς δεν είναι κοντά στα παιδιά όσον αφορά τη διατροφική τους καθοδήγηση είτε λόγο χρόνου είτε από σιγουριά ότι το παιδί θα επιλέξει κάτι υγιεινό από μόνο του. Πόσες φορές έχουμε δει παιδιά να σταματάνε μόνα τους στο σούπερ μαρκετ και να αγοράζουν αναψυκτικά ή σοκολάτες με το χαρτζιλίκι τους; Μέσα από το διάλογο με τα παιδιά μπορεί να ανακαλύψετε κάποιο κομμάτι που να μπορείτε να τα συμβουλέψετε. Ρωτήστε τα για τις ποσότητες, για το αν χόρτασαν ή αν θέλουν να δοκιμάσουν κάτι διαφορετικό.

Ευκαιρία για μαγειρική
Έρευνες έδειξαν ότι ενώ οι εκπομπές μαγειρικής αυξάνονται ο χρόνος που ξοδεύεται για την προετοιμασία του γεύματος μειώνεται. Σίγουρα υπάρχει ανάγκη για εξοικονόμηση χρόνου αλλά το να μαγειρεύετε με το παιδί σας, συνδυάζει το παιχνίδι, την προετοιμασία του φαγητού και τη διατροφική καθοδήγηση σε ένα! Για το παιδί είναι κάτι παραπάνω απ’ αυτό όμως, είναι η ευκαιρία του να εξοικειωθεί με τρόφιμα που δεν τρώει, να βοηθήσει στο καθάρισμα και το μαγείρεμά τους και στο τέλος να τα δοκιμάσει! Η εμπειρία αυτή θα το ακολουθήσει και στην ενήλικη ζωή του, που θα επιλέγει να μαγειρεύει πιο υγιεινά φαγητά. Βγάλτε λοιπόν τον «σταρ» από μέσα σας και κάντε τη δική σας εκπομπή μαγειρικής στο σπίτι!

7 λάθη που κάνουν οι γονείς

1. Πιέζουν το παιδί να φάει περισσότερο από όσο θέλει με αποτέλεσμα να χάνει το αίσθημα του κορεσμού.
2. Επιβραβεύουν το παιδί με σοκολάτες ή άλλα γλυκά.
3. Δεν αφήνουν το παιδί να συμμετέχει στην προετοιμασία του φαγητού για να μην λερώσει.
4. Πιστεύουν ότι το παιδί μπορεί να πίνει πολλούς χυμούς ενώ είναι θερμιδογόνοι και δεν προσφέρουν τις απαραίτητες φυτικές ίνες.
5. Χρησιμοποιούν το ίδιο μέγεθος σε πιάτα και τις ίδιες μερίδες για τους εαυτούς τους και τα παιδιά, τη στιγμή μάλιστα που τα τελευταία 50 χρόνια το πιάτο έχει μεγαλώσει από τα 25 στα 30 εκατοστά διάμετρο!
6. Χάνουν τις ευκαιρίες για σωματική δραστηριότητα δική τους και των παιδιών.
7. Δε γίνονται οι ίδιοι πρότυπο για τα παιδιά τους.

Ξεμείνατε από ιδέες; Θα σας δώσουμε εμείς!

Πρωινό

• Γάλα ημιαποβουτυρωμένο με δημητριακά πρωινού ολικής άλεσης
• Ψωμί με φυτική μαργαρίνη και μέλι
• Τόστ (με τυρί χαμηλών λιπαρών) και φυσικό σπιτικό χυμό

Στο σχολείο ή το απόγευμα

• Ένα φρούτο εποχής
• Ξηρούς καρπούς ανάλατους και λίγη μαύρη σοκολάτα
• Κουλούρι Θεσσαλονίκης

Μεσημεριανό

• Ψάρι με ρύζι αναποφλοίωτο και σαλάτα της επιλογής του
• Κοτόπουλο με πατάτες φούρνου και καροτάκια σαλάτα
• Φακές στραγγισμένες ανακατεμένες με λαχανικά και ανθότυρο

Βραδινό

• Τόστ με βραστό αυγό και ντομάτα
• Γιαούρτι 1.5% με λίγα δημητριακά και μέλι
• Σούπα με κοτόπουλο ή ψάρι

Ενημερωθείτε για τη σωστή διατροφή των παιδιών σας.

πηγή: mednutrition.gr (των Πάρη Ππαχρήστου, διαιτολόγου – διατροφολόγου, M.Sc. , Όλγας Δέδε διαιτολόγου – διατροφολόγου)

Μελισσοκόμοι στη βορειοανατολική Γαλλία βρέθηκαν αντιμέτωποι με ένα πολύ ασυνήθιστο πρόβλημα: το μέλι που παρήγαγαν οι μέλισσες είχε πράσινη και μπλε απόχρωση. Το θέαμα αρχικά τους προκάλεσε απορία και έντονο προβληματισμό – άλλωστε ποιος θα αγόραζε χρωματιστό μέλι; – όμως η λύση του μυστηρίου βρισκόταν μπροστά στα μάτια τους ή για την ακρίβεια 4 χιλιόμετρα μακριά από τα μελίσσια.

Ο λόγος για μια μονάδα επεξεργασίας αποβλήτων από εργοστάσιο με… πολύχρωμα καραμελάκια. Όλα άρχισαν όταν οι μελισσοκόμοι του Ριμποβίλ, στην Αλσατία, είδαν ότι οι μέλισσες επέστρεφαν στις κυψέλες τους μεταφέροντας χρωματιστές ουσίες, οι οποίες «έβαψαν» και το μέλι. «Για μένα, αυτό δεν είναι μέλι», δήλωσε στο Reuters ο πρόεδρος της ένωσης μελισσοκόμων της Γαλλίας Αλέν Φρι.

Αναγνώρισε ότι η γεύση του μπορεί να είναι ίδια, προσθέτοντας όμως πως λόγω της ιδιαιτερότητάς του «δεν μπορεί να πωληθεί». Έπειτα από δική τους έρευνα, οι μελισσοκόμοι εντόπισαν την πηγή του προβλήματος στις δεξαμενές μονάδας παραγωγής βιοαερίου από τα βιομηχανικά απόβλητα εργοστασίου της Mars, στο Στρασβούργο, όπου παρασκευάζονται τα γνωστά κουφετάκια M&Ms.

Η χρωματιστή σκόνη που μετέφεραν οι μέλισσες στις κυψέλες τους ήταν το κατακάθι των δεξαμενών, το οποίο προοριζόταν για επεξεργασία. Η εταιρία Agrivalor, η οποία διαχειρίζεται τη μονάδα εξέφρασε τη λύπη της για το συμβάν, λέγοντας πως έχει ήδη καθαρίσει τις δεξαμενές και πως στο εξής θα διοχετεύει τα απόβλητα σε κλειστά βυτία, ώστε οι μέλισσες να μην έχουν πρόσβαση σε αυτά. «Ανακαλύψαμε το πρόβλημα ταυτόχρονα με τους παραγωγούς και πολύ γρήγορα φροντίσαμε να το διορθώσουμε», δήλωσε ο εκπρόσωπος της εταιρίας Φιλίπ Μενράντ.

Η Γαλλία συγκαταλέγεται στους μεγαλύτερους παραγωγούς μελιού της Ευρωπαϊκής Ένωσης, καθώς σε ετήσια βάση παράγει περίπου 18.330 τόνους. Το χρωματιστό μέλι ήταν το τελευταίο πλήγμα για τους μελισσοκόμους του Ριμποβίλ που, όπως και οι συνάδελφοί τους σε ολόκληρο τον κόσμο, βρίσκονται αντιμέτωποι με τη ραγδαία μείωση στους πληθυσμούς των εντόμων.

πηγή: Ναυτεμπορική

Ο Βασιλιάς Σολομώντας στην Παλαιά Διαθήκη είχε πει «Φάε μέλι παιδί μου επειδή είναι καλό». Από τα αρχαία χρόνια το μέλι θεωρείται πολύτιμη τροφή, με οφέλη τόσο διατροφικά όσο και θεραπευτικά ενώ πρόκειται για ένα εντελώς φυσικό και αγνό προϊόν, καθώς παράγεται από τις μέλισσες είτε από το νέκταρ ανθών ή δέντρων. Και ενώ στα δικά μας παιδικά χρόνια οι μαμάδες μας τάιζαν μέλι με τους οκάδες, σήμερα η κατανάλωσή του επιτρέπεται μόνο μετά τον πρώτο χρόνο της ζωής του παιδιού, ενώ και τότε οι περισσότεροι παιδίατροι το συνιστούν με μέτρο.

Γιατί, όμως, είναι επικίνδυνο να δίνουμε μέλι στα μωρά και ποια είναι τα πραγματικά οφέλη της συγκεκριμένης τροφής στην διατροφή του παιδιού; Απαντήσεις σε αυτά και ακόμα περισσότερα μας δίνει ο κλινικός διαιτολόγος & διατροφολόγος, διευθυντή του Διαιτολογικού Τμήματος στην Ευρωκλινική Παίδων, κ. Γιάννης Χρύσου.

«Όχι μέλι πριν τον πρώτο χρόνο του παιδιού»
Ο λόγος που οι παιδίατροι αποκλείουν το μέλι πριν τον πρώτο χρόνο του παιδιού έχει να κάνει με τον κίνδυνο της αλλαντίασης, λέει ο κ. Χρύσου. Η αλλαντίαση είναι μία παραλυτική ασθένεια που προκαλείται από ορισμένες νευροτοξίνες που παράγονται από ένα μικρόβιο που μπορεί να υπάρχει στο μέλι. Μετά τον πρώτο χρόνο της ζωής θεωρούμε πως το γαστρεντερικό σύστημα του βρέφους έχει ωριμάσει, οπότε έχει την δυνατότητα να εμποδίσει την ανάπτυξη και τον πολλαπλασιασμό του μικροβίου αυτού.

Μέλι για γλυκιά γεύση όχι για θρέψη
Για παιδιά άνω του ενός έτους, το μέλι λειτουργεί ως μία φυσική γλυκαντική ουσία, η οποία υπερτερεί της ζάχαρης, αφού, σύμφωνα με τον κ. Χρύσου, περιέχει ποικιλία μικροστοιχείων και αντιοξειδωτικών ουσιών. Επιπλέον, αποτελεί καλή πηγή ενέργειας και υδατανθράκων που είναι απαραίτητα στα πολύ δραστήρια παιδιά.

Ωστόσο, δεν πρόκειται για ένα τρόφιμο που θα πρέπει να χρησιμοποιείται ως μέσο θρέψης, καθώς περιέχει και έναν σημαντικό αριθμό θερμίδων που θα προσθέσουν βάρος σε παιδιά που το καταναλώνουν ανεξέλεγκτα. Έτσι, όπως συμβουλεύει ο ειδικός, το μέλι μπορεί να προσφέρεται στα παιδιά άνω του ενός έτους σε περιορισμένη ποσότητα. «Μπορούμε να προσθέτουμε 1-2 κουταλάκια μελιού σε ροφήματα του παιδιού ή πάνω σε μία φέτα ψωμί για ένα μικρογεύμα. Επίσης, θα πρότεινα να χρησιμοποιείται αντί της ζάχαρης σε κάθε μαγειρική ή άλλη παρασκευή».

Ως προς το ποιο μέλι να προτιμούν οι γονείς για τα παιδιά, δεν υπάρχει συγκεκριμένη απάντηση. Καλό είναι, πάντως, οι γονείς να γνωρίζουν πως τα ανθόμελα έχουν μεγαλύτερο ποσοστό γλυκόζης και φρουκτόζης (μεγαλύτερο του 65%), ενώ τα μέλια από κωνοφόρα δέντρα μικρότερο (από 38 έως 65%). Τέλος, σε κάθε περίπτωση, για την ασφάλειά σας, θα πρέπει να επιλέγετε μέλι επώνυμο και συσκευασμένο σε γυάλινα δοχεία, αεροστεγή και προστατευμένα από την έκθεση στο φως.

πηγή: mama365.gr

Η Κίνα είναι ο No1 παραγωγός μελιού στον κόσμο. Το μισό μέλι που παράγεται παγκοσμίως είναι κινέζικο. Λόγω της πολύ χαμηλής τιμής του, οι ΗΠΑ επέβαλαν το 2001, δασμούς στις εισαγωγές κινεζικού μελιού ώστε να παραμείνει το δικό τους μέλι ανταγωνιστικό. Τότε όμως οι Κινέζοι τελειοποίησαν μια τεχνική υπερ-φιλτραρίσματος του μελιού που σκοπό είχε την αφαίρεση των γυρεόκοκκων ώστε να μην είναι δυνατή η γεωγραφική αλλά και βοτανική προέλευση του μελιού, με κανέναν τρόπο και στη συνέχεια ξεκίνησαν να το διακινούν μέσω άλλων χωρών (στις οποίες συμπεριλαμβάνεται και η Ελλάδα) ώστε να αποφύγουν τους δασμούς. Αυτό είχε ως αποτέλεσμα να υποβαθμιστεί το μέλι παγκοσμίως!

Σήμερα, περισσότερα απ’ τα τρία τέταρτα του μελιού που πωλούνται στις ΗΠΑ δεν είναι ακριβώς αυτό που παράγουν οι μέλισσες, σύμφωνα με τον FSN (Food Safety News). Τα αποτελέσματα δείχνουν ότι στις περισσότερες περιπτώσεις είχε αφαιρεθεί η γύρη με ειδικό φιλτράρισμα, ενώ το προϊόν συνέχιζε να πουλιέται με την ένδειξη “ΜΕΛΙ” στην ετικέτα του.

Η κατάργηση αυτών των μικροσκοπικών σωματιδίων (γυρεόκοκκων) που βρίσκονται στα άνθη και περνούν στο νέκταρ, καθώς οι μέλισσες το μετατρέπουν σε μέλι, έρχεται σε αντίθεση με τα πρότυπα ποιότητας που έχουν θέσει οι περισσότεροι οργανισμοί τροφίμων στον κόσμο. Και ο FSN και η Παγκόσμια Οργάνωση Υγείας αλλά και η Ευρωπαϊκή Επιτροπή αποδέχονται ότι χωρίς την γύρη δεν υπάρχει κανένας τρόπος να προσδιοριστεί η προέλευση του μελιού και κατά συνέπεια αν προέρχεται από νόμιμες και ασφαλείς πηγές.

Στις ΗΠΑ η Υπηρεσία Τροφίμων και Φαρμάκων αναφέρει ότι κάθε μέλι που έχει φιλτραριστεί με αυτόν τον τρόπο και δεν περιέχει ίχνος γύρης, δεν μπορεί να θεωρείται μέλι. Ωστόσο όμως η ίδια δεν ελέγχει το μέλι που διακινείται στην χώρα.

Αριστερά “αγνό” μέλι όπως φαίνεται στο μικροσκόπιο. Δεξιά μέλι που του αφαιρέθηκε η γύρη ώστε να είναι αδύνατος ο εντοπισμός της γεωγραφικής προέλευσης.

Αυτή η διαδικασία φιλτραρίσματος είναι μια διαδικασία υψηλής τεχνολογίας όπου το μέλι θερμαίνεται και στη συνέχεια του ασκείται μεγάλη πίεση ώστε να περάσει από τις εξαιρετικά μικρές οπές των ειδικών αυτών φίλτρων που του αφαιρούν τους γυρεόκοκκους. Αυτό το φίλτρο δεν έχει καμία σχέση με το φίλτρο που χρησιμοποιεί ο μελισσοκόμος. Τα κοινά φίλτρα που χρησιμοποιούνται για να αφαιρέσουν κεριά, νεκρές μέλισσες κτλ έχουν οπές μεγέθους 400 – 600 μικρόν. Οι γυρεόκκοκοι έχουν μέγεθος από 10 έως 100 μικρόν. Η γύρη πέρα απ’ την θρεπτική αξία που προσθέτει στο μέλι είναι και ο μόνος τρόπος να καθοριστεί και η γεωγραφική αλλά και η βοτανική του προέλευση. Πρόκειται για μια τεχνική που τελειοποιήθηκε από τους Κινέζους, οι οποίοι στη συνέχεια εξάγουν παρανόμως τόνους μελιού.

Ο FSN πήρε ξανά δείγματα από διάφορα καταστήματα των ΗΠΑ, αφού σε προηγούμενη έρευνα είχε βρει μέλι το οποίο είχε απαγορευτεί στην Ευρώπη ως μη ασφαλές, λόγω της παρουσίας αντιβιοτικών, βαρέων μετάλλων αλλά και έλλειψης γύρης. Συνολικά, αυτή τη φορά, εξέτασε 60 δείγματα από 10 περιφέρειες της Κολούμπια. Η έρευνα πραγματοποιήθηκε από τον Vaughn Bryant κορυφαίο μελλισοπαλυνολόγο, ειδικευμένο στον εντοπισμό γύρης στο μέλι, διευθυντή του Παλυνολογικού Ερευνητικού Εργαστηρίου του Πανεπιστημίου του Τέξας. 

Σάλτσα μελιού απ’ τα KFC η οποία περιέχει μόλις 7% αληθινό μέλι, ενώ τελικά όπως φαίνεται απ’ τα συστατικά της περιέχει σιρόπι καλαμποκιού. Ο ορισμός της παραπλάνησης του καταναλωτή.

Διαπιστώθηκαν αναλυτικά τα εξής:

Στο 76% των δειγμάτων που πωλούνταν σε παντοπωλεία έχει αφαιρεθεί η γύρη. Τα καταστήματα τα οποία ελέγχθηκαν ήταν τα TOP Food, Giant Eagle, Safeway, QFC, Kroger, Metro Market, Harris Teeter, A&P, Stop & Shop και King Soopers.

Στο 100% των δειγμάτων που πωλούνταν σε καταστήματα υγιεινής διατροφής έχει αφαιρεθεί η γύρη. Τα καταστήματα που ελέγχθηκαν ήταν τα Walgreens, Rite-Aid και CVS Pharmacy.

Στο 77% των δειγμάτων που πωλούνταν από πολυκαταστήματα έχει αφαιρεθεί η γύρη. Αυτά ήταν τα Costco, Sam’s Club, Walmart, Target και H-E-B.

Στο 100% των δειγμάτων που πωλούνταν σε μικρές ατομικές μερίδες έχει αφαιρεθεί η γύρη. Αυτά διατίθονταν στα καταστήματα Smucker, McDonald’s και KFC.

Αντίθετα σε όλα τα δείγματα που προέρχονταν από λαϊκές αγορές απ’ ευθείας από πιστοποιημένους μελισσοκόμους και καταστήματα όπως τα PCC and Trader Joe’s βρέθηκε ότι δεν είχαν υποστεί φιλτράρισμα.

Ατομικές μερίδες αγνού μελιού όπως αναγράφεται στις ετικέτες των McDonald’s. Σε έλεγχο που τους έγινε δεν περιείχαν ίχνος γύρης ώστε να μην προκύπτει η χώρα προέλευσης.

Σε δείγματα που προέρχονταν από καταστήματα βιολογικών τροφίμων, τα 5 από τα 7 που ελέγχθηκαν (71%) περιείχαν γύρη κανονικά. Όλα τα δείγματα βιολογικών μελιών προέρχονταν από την Βραζιλία και το ανέγραφαν όπως πρέπει στην ετικέτα τους.

Σύμφωνα με ομοσπονδιακή έρευνα υπό την εποπτεία του USDA τουλάχιστον το 60% του ξένου μελιού που εισάγεται στις ΗΠΑ προορίζεται για τη βιομηχανία τροφίμων, ώστε να χρησιμοποιηθεί σε τρόφιμα που θα προκύψουν έπειτα από ψήσιμο όπως είναι διάφορες σάλτσες και άλλα επεξεργασμένα τρόφιμα. Μερικοί συσκευαστές μελιού στις ΗΠΑ δεν θέλουν να μιλήσουν για το πώς επεξεργάζονται τα εμπορεύματά τους.

Ένας που το έκανε ήταν ο Bob Olney από την Honey Tree Inc. στο Μίσιγκαν ο οποίος πωλεί το μέλι σε ειδική συσκευασία με το Γουίνι το Αρκουδάκι στην αλυσίδα καταστημάτων Walmart. Στις αναλύσεις που του έγιναν βρέθηκε ότι η γύρη είχε αφαιρεθεί από το Γουίνι του… Ο ίδιος ισχυρίστηκε ότι το μέλι του ήρθε από προμηθευτές του στη Μοντάνα, τη Βόρεια Ντακότα και την Αλμπέρτα. Δήλωσε ότι «Το μέλι φιλτράρεται για να αποκτήσει μια κρυστάλλινη υφή την οποία προτιμούν οι αγοραστές στη Βόρεια Αμερική.»

Ο Γουίνι της Honey Tree Inc που ελέγχθηκε και βρέθηκε χωρίς γύρη και δεξιά της ίδιας εταιρίας σιρόπι με άρωμα μέλι.

Οι συσκευαστές της εταιρίας Silverbow Honey πρόσθεσαν επίσης ότι «Τα παντοπωλεία θέλουν το μέλι τους να παραμένει για μεγαλύτερο διάστημα σε ρευστή μορφή και να μην κρυσταλλώνει γιατί είναι αντιεμπορικό.»

Ο Ernie Groeb πρόεδρος και διευθύνων σύμβουλος της Groeb Farms Inc. η οποία αυτοαποκαλείται ως η μεγαλύτερη εταιρία τυποποίησης και συσκευασίας μελιού παγκοσμίως, αναφέρει ότι δεν υπάρχει καμία συγκεκριμένη απαίτηση για την περιεκτικότητα σε γύρη, του μελιού που αγοράζουν. Ο Groeb διαθέτει το μέλι στη λιανική αγορά με την επωνυμία Miller’s και ισχυρίζεται ότι είναι 100% αγνό μέλι, εμπιστεύεται τους προμηθευτές του, οι οποίοι το χαρακτηρίζουν ως ακατέργαστο και ότι απλώς η εταιρία του δεν απαιτεί από αυτούς να περιέχει ή όχι γύρη.

Γιατί όμως να αφαιρέσει κάποιος τη γύρη;
Η γύρη συχνά αφαιρείται γιατί συμβάλει στην ταχύτερη κρυστάλλωση του μελιού και γιατί χωρίς αυτήν το μέλι αποκτά μια πιο “κρυστάλλινη” και διαυγή εμφάνιση, που το καθιστά πιο εμπορικό. Και ενώ και σε αυτές τις περιπτώσεις η ποιότητα του μελιού υποβαθμίζεται, σε καμία δεν αφαιρείται εντελώς. Ο μόνος λόγος ο οποίος δικαιολογεί την ολική απουσία γύρης στο μέλι είναι η απόκρυψη της προέλευσης. Ο Mark Jensen, πρόεδρος της Αμερικανικής Ένωσης Παραγωγών Μελιού, δήλωσε ότι «Δεν γνωρίζω κανέναν παραγωγό μελιού που κάνει κάτι τέτοιο. Η ολική απομάκρυνση της γύρης μπορεί να επιτευχθεί μόνο με ειδικά φίλτρα και είναι μια αρκετά κοστοβόρα διαδικασία η οποία υποβαθμίζει και την ποιότητα του μελιού. Για ποιο λόγο να κάνει κάποιος κάτι τέτοιο; Κατά την άποψή μου υπάρχει λόγος να γίνει κάτι τέτοιο μόνο σε μέλια που εισέρχονται στην χώρα από το εξωτερικό. Πιστεύω ότι μέλι Κινεζικής προέλευσης έχει υπερ-φιλτραριστεί και εισέρχεται στη χώρα κατά παράβαση του ομοσπονδιακού νόμου.»

Ο Richard Adee ιδιοκτήτης μιας απ’ των μεγαλύτερων μελισσοκομικών εταιριών στον κόσμο.

Ο Richard Adee είναι ιδιοκτήτης της Adee Honey Farms η οποία διαθέτει 80.000 κυψέλες, οι οποίες βρίσκονται διασκορπισμένες σε πολλές πολιτείες και παράγει γύρω στους 7.000 τόνους ετησίως, ενώ νοικιάζει και μελίσσια σε γεωργικές επιχειρήσεις ώστε μέσω της επικονίασης να αυξήσουν την παραγωγή. Σε ερώτηση που του έγινε δήλωσε ότι «το μέλι εδώ και χιλιάδες χρόνια είναι γνωστό για τη γεύση και τη θρεπτική αξία του και ουσιαστικά αυτά είναι που αφαιρούνται με το φιλτράρισμα. Υπάρχει μόνο ένας λόγος για να κάνει κάποιος κάτι τέτοιο και αυτό δεν είναι σωστό… Όλοι γνωρίζουμε ότι αυτό γίνεται για να μην μπορεί να γίνει γνωστή η χώρα προέλευσης, αλλά όλοι γνωρίζουμε επίσης ότι σχεδόν σε όλες τις περιπτώσεις προέρχεται απ’ την Κίνα.»

Η Sioux Honey Association η οποία θεωρείται η μεγαλύτερη εισαγωγέας μελιού στις ΗΠΑ, ρωτήθηκε για το θέμα και συγκεκριμένα γιατί στα εισαγόμενα μέλια παρατηρείται απουσία γύρης, για το τι είδους σχέση έχει η εταιρία με τους προμηθευτές της και αν το μέλι έρχεται φιλτραρισμένο ή φιλτράρεται στη συνέχεια από τους ίδιους. Αρνήθηκε επανειλημμένως να σχολιάσει.

Γυρεόκοκκοι διαφόρων φυτών όπως φαίνονται στο μικροσκόπιο.

Ο Eric Wenger, διευθυντής της Golden Heritage Foods, της τρίτης μεγαλύτερης εταιρίας συσκευασίας μελιού στις ΗΠΑ, δήλωσε ότι η εταιρεία του δεν αγοράζει κινέζικο μέλι. «Δεν μπορείτε να φανταστείτε τι είδους τεχνάσματα κάνουν ορισμένοι μεσάζοντες για να πουλήσουν κινέζικο μέλι, φιλτράροντας το και αναμιγνύοντας το με ντόπια μέλια ή ακόμα και σιρόπια. Οι μεσάζοντες γνωρίζουν καλά ότι η απουσία γύρης στο μέλι λειτουργεί αποθαρρυντικά για τους αγοραστές, καθώς δεν είναι εφικτή η προέλευσή του και γι αυτό καταφεύγουν σε προσμίξεις με ντόπια μέλια.» Σύμφωνα με τον ίδιο η εταιρία του πραγματοποιεί ελέγχους στους οποίους συμπεριλαμβάνεται και η ανάλυση γύρης κατά την αγορά ξένων μελιών ειδικά από χώρες όπως η Ινδία, το Βιετνάμ και άλλες που έχουν ή είχαν σχέσεις με την αγορά της Κίνας.

Τι συμβαίνει με το Κινέζικο μέλι;
Το Κινεζικό μέλι είχε ανέκαθεν κακή φήμη στις ΗΠΑ, οι οποίες μάλιστα επέβαλαν περιορισμούς μέσω δασμών και φόρων στις εισαγωγές Κινεζικού μελιού για να σταματήσει η τεράστια εισροή η οποία είχε κατακλύσει την αγορά με πάμφθηνο αλλά υποβαθμισμένο μέλι. Οι ντόπιοι μελισσοκόμοι πήραν ανάσα καθώς γι αυτούς ήταν σχεδόν αδύνατον να ανταγωνιστούν αυτές τις τιμές. Όμως οι Κινέζοι οι οποίοι εκτός των άλλων επιδοτούνται από την κυβέρνησή τους για τις εξαγωγές, για να αποφύγουν τα νέα αυξημένα τιμολόγια ξεκίνησαν αμέσως να διακινούν το μέλι μέσω τρίτων χωρών. Αφού το φίλτραραν ώστε να μην προκύπτει στις αναλύσεις η γεωγραφική προέλευση, άλλαζαν τα έγγραφα των ναυτιλιακών με σκοπό να φαίνεται ότι εισάγεται μέλι από χώρες άνευ δασμών.

Παρ’ όλα αυτά στις ΗΠΑ οι περισσότεροι αγοραστές γνώριζαν για τις Κινεζικές αλχημείες καθώς κάτι τέτοιο ήταν φανερό απ’ το πολύ χαμηλό κόστος. Η FDA (U S Food and Drug Administration) είτε λόγω έλλειψης ενδιαφέροντος είτε πόρων, δεν επιθεωρεί το εισαγόμενο μέλι όπως πρέπει. Πάντως ο οργανισμός είχε δημοσιοποιήσει κατά καιρούς ότι παρατήρησε σε μέλια που εισέρχονταν από την Κίνα υπολειμματικότητα σε χλωραμφενικόλη αλλά και άλλων παράνομων αντιβιοτικών, που χρησιμοποιούνται σε ζώα, τα οποία είναι επικίνδυνα για τον άνθρωπο και μπορεί να οδηγήσουν ακόμα και στον θάνατο. Τις περισσότερες φορές η νοθεία δεν γινόταν αντιληπτή. Κάποιες μόνο φορές η FDA κατάφερε να την εντοπίσει.

Προϊόντα Smucker’s με κινεζικό μέλι, αντίστοιχα με αυτά που βρέθηκαν να περιέχουν υπολείμματα παράνομων αντιβιοτικών.

Σε μια περίπτωση που πιάστηκε πριν από 10 χρόνια, μολυσμένο κινεζικό μέλι είχε σταλθεί στον Καναδά και στη συνέχεια μεταφέρθηκε σε μια αποθήκη στο Χιούστον, όπου πωλήθηκε στην εταιρεία κατασκευής μαρμελάδων και γλυκών Smucker’s και στην αλυσίδα αρτοποιείων Sara Lee. Μέχρι η FDA να εντοπίσει ότι διακινείται μέλι με υπολείμματα αντιβιοτικών, στα Smucker’s είχαν ήδη πουληθεί 12.040 συσκευασμένα μέλια αλλά και μισό εκατομμύριο προϊόντα που περιείχαν στα συστατικά τους το συγκεκριμένο μέλι.

Τότε κάποιοι συσκευαστές αφού θορυβήθηκαν άρχισαν να αναρωτιούνται τι είδους μέλι είναι αυτό που διακινούν και έτσι ξεκίνησαν να στέλνουν δείγματα για ανάλυση σε ιδιωτικά εργαστήρια, τα οποία έλεγχαν για παρουσία φαρμάκων, τυχόν αναμείξεις με σιρόπια καλαμποκιού ή 13 άλλες παράνομες γλυκαντικές ουσίες, αλλά κανένα από αυτά τα τεστ, όσο εξελιγμένο κι αν ήταν δεν μπορούσε να προσδιορίσει την γεωγραφική προέλευση όταν είχε αφαιρεθεί η γύρη. Όλοι οι επιστήμονες και οι ειδικοί δηλώνουν ότι οι γυρεόκοκκοι είναι η μόνη αλάνθαστη απόδειξη της προέλευσης, κάτι σαν δαχτυλικό αποτύπωμα ενός μελιού.

Ελληνικό μέλι πευκοσουσούρας στο μικροσκόπιο. Διακρίνονται ξεκάθαρα οι γυρεόκοκκοι του πεύκου και της ερείκης.

Στις ΗΠΑ εισήχθησαν 208.000 τόνοι μελιού τους τελευταίους 18 μήνες. Σχεδόν το 60% προήλθε από χώρες της Ασίας – παραδοσιακά σημεία “βάπτισης” από παράνομες δραστηριότητες κινεζικού μελιού. Οι 45.000 τόνοι προέρχονταν αποκλειστικά από την Ινδία. Ταυτόχρονα υπάρχουν ένα σωρό ιστοσελίδες στο διαδίκτυο που προσφέρονται να μεταφορτώσουν παράνομα μέλι αλλά και δεκάδες άλλα προϊόντα από την Κίνα, στην οποία οι ΗΠΑ έχουν επιβάλει έξτρα δασμούς.

Η FDA έχει κάνει ξεκάθαρο στην βιομηχανία μελιού των ΗΠΑ με επιστολή της, ότι μέλι το οποίο έχει υπερ-φιλτραριστεί και του έχει αφαιρεθεί η γύρη δεν θεωρείται μέλι. Έχουν καταστήσει σαφές μέσω της εκπροσώπου τύπου Tamara Ward, ότι «Δεν μπορούμε να σταματήσουμε όλες τις εισαγωγές φιλτραρισμένων μελιών γιατί δεν ελέγχουμε όλα τα μέλια. Εάν εντοπιστεί μέλι το οποίο έχει φιλτραριστεί σαφώς και του αρνούμαστε την είσοδο στη χώρα.»

Δείγματα μελιών που κυκλοφορούν στις ΗΠΑ και τα οποία ανέλυσε ο Vaughn Bryant.

Πολλοί στη βιομηχανία μελιού όμως αμφιβάλλουν για το κατά πόσον αυτό θα έχει αποτέλεσμα καθώς θεωρούν ότι η FDA δεν ελέγχει περισσότερο από το 5% του συνόλου που εισάγεται. Από τον FSN μάλιστα δηλώνουν ότι οι ομοσπονδιακές αρχές για την ασφάλεια των τροφίμων αρνήθηκαν να εξετάσουν τα δείγματα του Bryant και να τους εξηγήσουν τι προτίθενται να κάνουν σχετικά με την πώληση του μελιού που αποδεικνύεται ότι είναι νοθευμένο.

Μεγάλοι οργανισμοί καθορισμού προτύπων ασφάλειας τροφίμων, όπως ο Codex Alimentarius των Ηνωμένων Εθνών, η Ευρωπαϊκή Ένωση και η Ευρωπαϊκή Αρχή για την Ασφάλεια των Τροφίμων λένε ότι η εσκεμμένη αφαίρεση της γύρης είναι επικίνδυνη διότι καταργεί τη δυνατότητα των καταναλωτών και των αρχών να προσδιορίσουν την χώρα καταγωγής. «Η αφαίρεση της γύρης κάνει τον προσδιορισμό της βοτανικής και γεωγραφικής προέλευσης του μελιού αδύνατη», λέει η οδηγία της Ευρωπαϊκής Ένωσης για το μέλι. Το ίδιο ακριβώς μας απάντησε και ο καθηγητής μελισσοκομίας του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης, Ανδρέας Θρασυβούλου.

Απ’ την άλλη το πρότυπο της επιτροπής Codex για το μέλι, το οποίο καθορίζει τις αρχές για το διεθνές εμπόριο τροφίμων, απεφάνθη ότι «Εκτός από κάποιες ξένες ύλες, όπως είναι το κερί, νεκρές μέλισσες, κομμάτια ξύλου ή πρόπολη απ’ τα πλαίσια, που αφαιρούνται παραδοσιακά απ’ τους μελισσοκόμους με ένα “ελαφρύ” φιλτράρισμα, καμία άλλη ουσία δεν επιτρέπεται να αφαιρεθεί από το μέλι.» Μάλιστα όρισε και το ελάχιστο επιτρεπτό μέγεθος των οπών του φίλτρου, στα 0,2 χιλιοστά, με τα οποία είναι δυνατόν να απομακρυνθούν τα κεριά, μέρη μελισσών και οι υπόλοιπες ξένες ουσίες χωρίς να επηρεάζεται η γύρη που περιέχει το μέλι.

Ο Vaughn Bryant κορυφαίος μελλισοπαλυνολόγος, διευθυντής του Παλυνολογικού Ερευνητικού Εργαστηρίου του Πανεπιστημίου του Τέξας. 

Η Ελλάδα ως ενδιάμεσος διανομέας παράνομα φιλτραρισμένου μελιού.
Ο FSN ζήτησε από τον Vaughn Bryant να αναλύσει και άλλα μέλια που συσκευάζονταν στην Ιταλία, την Ελλάδα, την Ουγγαρία, την Τασμανία και τη Νέα Ζηλανδία, για να προσπαθήσει να πάρει μια αίσθηση για το κατά πόσον τα πρότυπα του Codex για την γύρη είχαν εισακουστεί. Σε όλα αυτά τα μέλια βρέθηκε γύρη εκτός από αυτά που προέρχονταν από την Ελλάδα… Τα Ελληνικά μέλια που ελέγχθηκαν δεν περιείχαν ίχνος γύρης! Στην πραγματικότητα επρόκειτο για κινέζικα μέλια τα οποία είχαν εισάγει διάφοροι Έλληνες τυποποιητές με σκοπό να τα προωθήσουν έπειτα στις ΗΠΑ για να γλιτώσουν τους δασμούς που έχουν επιβληθεί στην Κίνα.

Η Ευρωπαϊκή Ένωση επανειλημμένα τονίζει ότι πρώτη προτεραιότητα αποτελεί η διευκόλυνση του εμπορίου και όχι η ποιότητα ή η ασφάλεια των καταναλωτών. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα σε πολλές περιπτώσεις να κάνει τα στραβά μάτια αρκεί να κινείται το χρήμα… Είναι πλέον αρκετά εύκολο για έναν έμπορο, ο οποίος δεν χρειάζεται να έχει ουδέ μία σχέση με την μελισσοκομία, να εισάγει μέλι από την Κίνα σε εξευτελιστικές τιμές, (των 0,50 λεπτών και του 1 ευρώ το κιλό) του οποίου η γύρη έχει αφαιρεθεί, ή αφαιρείται από τον ίδιο και στη συνέχεια να το αναμίξει με Ελληνικά μέλια στα οποία η γύρη υφίσταται κανονικά. Στις αναλύσεις που θα του γίνουν θα παρατηρηθεί μεν αραιής πυκνότητας γύρη, το μέλι του όμως θα κυκλοφορήσει με τις ευλογίες της ΕΕ και στην χειρότερη περίπτωση θα αναγράφει στην ετικέτα ως προέλευση την ΕΕ.

Ελληνικό μέλι με γυρεόκοκκους καστανιάς.

Αντίστοιχα πάλι όταν ξεκίνησαν να εισέρχονται στην Ευρώπη, μέλια τα οποία είχαν συλλεχθεί από καλλιέργειες γενετικά τροποποιημένων φυτών, όπως για παράδειγμα το Μεξικό και οι Ευρωπαίοι μελισσοκόμοι ζήτησαν να γίνει διάκριση, με ειδική σήμανση στην ετικέτα η οποία να αναφέρει ότι το μέλι εμπεριέχει γενετικά τροποποιημένη γύρη, η ΕΕ αποφάνθηκε ότι έτσι δεν ευνοείται το εμπόριο και ότι αν συμβεί κάτι τέτοιο (να μπει δηλαδή αυτή η σήμανση στο μέλι) οι καταναλωτές δεν θα προτιμήσουν το συγκεκριμένο μέλι, υποστηρίζοντας ουσιαστικά τα συμφέροντα των μεσαζόντων διακινητών.

Ποτέ δεν θα ξέρεις τι μέλι τρως.
Ως καταναλωτές δεν έχετε την δυνατότητα στις περισσότερες περιπτώσεις να γνωρίζετε την προέλευση του μελιού που αγοράζετε. Η πλειοψηφία των δειγμάτων που ανέλυσε ο Bryant δεν περιείχαν ίχνος γύρης, ενώ ήταν επώνυμα συσκευασμένα μέλια και πωλούνταν από μεγάλες αλυσίδες καταστημάτων. Πολλά από αυτά είχαν ξένη επωνυμία αλλά αρκετά όπως το Safeway και το Wegmans είχαν αμερικάνικη. Το ποιος κάνει την εμφιάλωση αποτελεί μυστήριο. Οι μεγάλες αλυσίδες παντοπωλείων δεν έχουν βοηθήσει καθόλου στον εντοπισμό της προέλευσης των μελιών που πουλούν στα ράφια τους.

Γυρεόκοκκοι διαφόρων φυτών.

Για παράδειγμα όταν ο FSN αναζητούσε την προέλευση εννέα δειγμάτων που είχαν φιλτραριστεί και διακινούνταν από τα QFC, τα Fred Meyer και τα King Sooper, οι διάφοροι αριθμοί εξυπηρέτησης πελατών οδηγούσαν όλοι στην Kroger της οποίας οι απαντήσεις ήταν πανομοιότυπες «Δεν μπορούμε να σας δώσουμε τέτοιες πληροφορίες.»

Η Jessica Carlson, υπεύθυνη δημοσίων σχέσεων της Target αρνήθηκε να πει αν η εταιρία που εκπροσωπεί ή οι προμηθευτές της προέβησαν στην αφαίρεση της γύρης. Παρόμοιες ήταν οι απαντήσεις και των εκπροσώπων της Safeway, της Walmart και της Giant Eagle. Ένας εκπρόσωπος της φαρμακευτικής Rite Aid Pharmacy, δήλωσε ότι «αν δεν σημειώνεται ότι προέρχεται από την Κίνα, τότε μάλλον προέρχεται από τις Ηνωμένες Πολιτείες.» Όταν ρωτήθηκε επίμονα να αποκαλύψει την χώρα προέλευσης τότε υποσχέθηκε ότι θα μάθει και θα ενημερώσει. Ούτε η Rite Aid, ούτε η Walgreen ούτε και η CVS έχουν δώσει ακόμα οποιαδήποτε πληροφορία.

Τα καταστήματα Haggen και Metropolitan Market τα οποία διακινούν μέλι χωρίς ίχνος γυρεόκοκκων.

Μόνο δύο μικρότερες εταιρίες, οι αλυσίδες καταστημάτων τροφίμων Haggen και τα Metropolitan Market που πουλούσαν μέλι χωρίς ίχνος γυρεόκοκκων δεν ήταν ντροπαλές σχετικά με την προέλευση του μελιού τους. Τα Haggen δήλωσαν ότι αγοράζουν το μέλι από την Golden Heritage και τα Metropolitan Market από την Bee Maid Honey έναν συνεταιρισμό Καναδών μελισσοκόμων.

Γύρη; Ποιος νοιάζεται.
Γιατί θα πρέπει οι καταναλωτές να νοιάζονται για το αν έχει αφαιρεθεί η γύρη απ’ το μέλι τους; «Το αγνό μέλι θεωρείται ότι έχει πολλές φαρμακευτικές ιδιότητες» λέει η Kathy Egan, διαιτολόγος στο Κολέγιο του Τιμίου Σταυρού στο Γούστερ της Μασαχουσέτης. «Βοηθάει σε παθήσεις του στομάχου, της αναιμίας και σε διάφορες αλλεργίες. Αυτές οι ιδιότητες βρίσκονται μόνο στα μέλια που δεν έχουν υποστεί επεξεργασία.» Μεγάλο μέρος της θρεπτικής αξίας του μελιού βρίσκεται στη γύρη.

Υπάρχει τεράστια ποικιλία μεταξύ των μελιών. Διαφέρουν μεταξύ τους ως προς το χρώμα, το άρωμα, τη γεύση, την ρευστότητα αλλά και την ταχύτητα κρυστάλλωσης. Είναι η φυτική προέλευση αυτή που καθορίζει αυτούς τους παράγοντες. Οι ιστορικοί τροφίμων λένε ότι το 1950 ένα τυπικό παντοπωλείο μπορούσε να προσφέρει τρεις ή τέσσερις διαφορετικές ποικιλίες μελιού. Σήμερα υπάρχουν καταστήματα που διαθέτουν 40 με 50 διαφορετικά είδη.

Ωστόσο, ακόμη και οι πιο προσεκτικοί μελισσοκόμοι μπορούν να κάνουν λάθος σχετικά με τις πληροφορίες που παρέχουν στην ετικέτα τους. Σε 2000 δείγματα, από μελισσοκόμους, συσκευαστές και εισαγωγείς μελιού, που εξέτασε ο Bryant υπήρχαν αρκετά λάθη σχετικά με την φυτική προέλευση. Βρέθηκαν μέλια που ανέγραφαν ότι προέρχονται από φασκόμηλο, άνθη πορτοκαλιάς, φαγόπυρο και οξύδεντρο, αλλά κάτι τέτοιο δεν επιβεβαιωνόταν από την ανάλυση των γυρεόκοκκων.

Το μέλι από οξύδεντρο (sourwood) είναι ένα απ’ τα πιο εμπορικά μέλια στις ΗΠΑ, έχει ζήτηση ανάλογη του θυμαριού στην Ελλάδα.

Περισσότερα από 60 δείγματα του Bryant πωλούνταν ως μέλι βατομουριάς αλλά στην ανάλυση βρέθηκε ότι περιείχαν τριφύλλι και αγριολούλουδα σε μεγαλύτερο ποσοστό απ’ το βατόμουρο. Εδώ στις περισσότερες περιπτώσεις δεν μιλάμε για εσκεμμένη απάτη. Είναι γεγονός ότι οι μελισσοκόμοι δεν μπορούν να ελέγξουν που θα βοσκήσουν οι μέλισσες τους και έτσι κάνουν εικασίες με βάση την εμπειρία τους. Ο Bryant προσέθεσε ότι «Νομίζω ότι χρειαζόμαστε μια νομοθεσία περί σήμανσης στις ΗΠΑ, όπως ισχύει και στις άλλες χώρες» Στην Ελλάδα υπάρχει πάντως νομοθεσία για τις αμιγείς ποικιλίες μελιών και τα ποσοστά γυρεόκοκκων που πρέπει να περιέχουν ώστε να μπορούν να πάρουν την ονομασία.

Γιατί η FDA δεν κάνει κάτι;
Κανείς δεν μπορεί να πει με σιγουριά γιατί η FDA έχει αγνοήσει επανειλημμένως τις εκκλήσεις του Κογκρέσου, τους ίδιους τους μελισσοκόμους, αλλά και την βιομηχανία του μελιού γενικότερα. Η Nancy Gentry ιδιοκτήτρια της μικρής μελισσοκομικής επιχείρησης Cross Creek Honey Company, δεν ανησυχεί καθόλου για την ποιότητα του μελιού που πουλάει. «Είναι από δική μου συγκομιδή. Τοποθετώ τα πλαίσια στον μελιτοεξαγωγέα όπου βγαίνει το μέλι με την φυγοκέντριση καθώς περιστρέφονται. Στη συνέχεια καθώς ρέει μέσα από ένα απλό φίλτρο που απομακρύνει τα κεριά και τις νεκρές μέλισσες, το εισάγουμε κατευθείαν στα βαζάκια. Το μέλι μου είναι απ’ ευθείας απ’ την κυψέλη. Αγνό.»

Το μέλι της Nancy Gentry.

Η ίδια αφιέρωσε μήνες μελετώντας τι κάνει ο υπόλοιπος κόσμος για να προστατεύσει τους καταναλωτές από το μολυσμένο και νοθευμένο μέλι, αλλά και πως θα κερδίσει και πάλι τη χαμένη εμπιστοσύνη τους. Η Gentry έγινε η ηγέτιδα της ανάπτυξης ενός εθνικού προτύπου για το μέλι. Τον Ιούλιο του 2009, η Φλόριντα υιοθέτησε αυτό το πρότυπο και όρισε την Διεύθυνση Ασφάλειας Τροφίμων του Τμήματος Γεωργίας και Προστασίας των Καταναλωτών ως υπεύθυνη επιβολής του. Από τότε ακολούθησε η Καλιφόρνια, το Ουισκόνσιν και η Βόρεια Καρολίνα. Αλλά κάπου εκεί έσβησε μέσα στον λαβύρινθο της γραφειοκρατίας.

Ο John Ambrose, μελισσοκόμος, καθηγητής και εντομολόγος στο Πολιτειακό Πανεπιστήμιο της Βόρειας Καρολίνας, προσπάθησε να πείσει την FDA ότι ένα ενιαίο εθνικό πρότυπο για το μέλι θα αποτρέψει την πώληση νοθευμένου μελιού. Ο οργανισμός του υποσχέθηκε ότι κάτι τέτοιο θα γίνει μέσα στα επόμενα δύο χρόνια, αλλά τελικά δεν συνέβη ποτέ. Ο ίδιος ακολουθώντας το παράδειγμα της Gentry και αφού είδε ότι ένα εθνικό πρότυπο για το μέλι δεν ήταν δυνατόν να επιτευχθεί, συνέταξε ένα πολιτειακό πρότυπο για το μέλι στην Βόρεια Καρολίνα, το οποίο ήταν πολύ απλό. «Τίποτα δεν μπορεί να προστεθεί ή να αφαιρεθεί από το μέλι.» Αυτός είναι ο βασικός κανόνας. Έτσι αν κάποιος αφαιρέσει την γύρη ή προσθέσει υγρασία λόγω της πρόσμιξης με σιρόπι καλαμποκιού ή ζάχαρης τότε αυτομάτως θεωρείται νοθεία. Ο Ambrose λέει ότι ακόμα και έτσι όμως δεν μπορείς να είσαι 100% σίγουρος, παρά μόνο αν αγοράζεις απ’ ευθείας από έναν έμπιστο μελισσοκόμο.

Ο John Ambrose, μελισσοκόμος, καθηγητής και εντομολόγος στο Πολιτειακό Πανεπιστήμιο της Βόρειας Καρολίνας

Ο γερουσιαστής Charles Schumer, είναι ένας από τους τουλάχιστον 20 γερουσιαστές των ΗΠΑ, που έχουν ζητήσει επανειλημμένα από την FDA να ορίσει ένα εθνικό πρότυπο για το τι θεωρείται “αγνό μέλι” και παίρνει συνεχώς την ίδια απάντηση που παίρνει και ο Ambrose από το 1975.

«Θα είναι έτοιμο σύντομα.»

Του Στράτου Σαραντουλάκη – Ορεινό Μέλι.
Τα στοιχεία αντλήθηκαν από τον FSN.

Πρόβλημα τα εισαγόμενα προϊόντα από το εξωτερικό που πωλούνται ως ελληνικά. «Όταν με ρωτούν ποιο είναι το καλύτερο μέλι, απαντώ το μέλι της μέλισσας, χωρίς την ανθρώπινη παρέμβαση», αναφέρει στην «ΥΧ» ο Ανδρέας Θρασυβούλου, καθηγητής Μελισσοκομίας στο Τμήμα Γεωπονίας του Αριστοτέλειου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης.

Τονίζει ότι η μέλισσα παράγει καλό μέλι σε οποιοδήποτε περιβάλλον, αλλά η ανθρώπινη παρέμβαση από τον μελισσοκόμο, τον τυποποιητή ή τον καταναλωτή επηρεάζει την ποιότητα. «Ο μελισσοκόμος μπορεί να επηρεάσει την άριστη ποιότητα, τροφοδοτώντας τα μελίσσια του την περίοδο της ανθοφορίας. Αυτό γίνεται σε ξερικές συνθήκες, όπου οι μέλισσες δεν μπορούν να παράγουν μεγάλη ποσότητα μελιού, ιδιαίτερα στα νησιά». Η ποιότητα του μελιού μπορεί να επηρεαστεί από τυχόν φάρμακα που θα χρησιμοποιηθούν στην κυψέλη για τη θεραπεία ασθενειών. «Από το 2000 απαγορεύτηκε η χρήση φαρμάκων στη μελισσοκομία και ουσιαστικά η θεραπεία των ασθενειών είναι αφάρμακος. Η μόνη εξαίρεση είναι το τσιμπούρι βαρρόα, για το οποίο υπάρχουν εγκεκριμένα σκευάσματα. Συνήθως οι μελισσοκόμοι χρησιμοποιούν βιολογικά».

Το Εργαστήριο Μελισσοκομίας του ΑΠΘ ελέγχει περίπου 350 δείγματα ετησίως για υπολείμματα κι από αυτά εκτός ορίων είναι το 1%-2%, χωρίς αυτό να σημαίνει ότι είναι επικίνδυνα για τη δημόσια υγεία. Η ποιότητα του μελιού μπορεί να επηρεαστεί από τον καταναλωτή που πετάει ένα μέλι που έχει κρυσταλλώσει ή λήξει, αν και το μέλι δεν λήγει. Ο έμπορος ενδέχεται να παραπλανήσει πουλώντας νοθευμένο μέλι.

«Ο τυποποιητής δεν θα ρίξει γλυκόζη ή γλυκαντική ουσία, γιατί ανιχνεύεται εύκολα, αλλά μπορεί να παραπλανήσει τον καταναλωτή. Φέρνουν μέλι από Κίνα, Αργεντινή, Μεξικό, Τουρκία και το πουλούν ως ελληνικό». Ο καθηγητής Μελισσοκομίας, σχολιάζοντας τις συνέπειες της πυρκαγιάς στα μελίσσια της Θάσου, αναφέρει: «Η Θάσος και η Χαλκιδική τροφοδοτούν το 1/3 των μελισσιών της χώρας. Εάν χάσουμε μέρος της Θάσου, θα υπάρξει μεγάλο πρόβλημα». Για ν’ ανανεωθεί το πευκοδάσος που κάηκε, βασική προϋπόθεση είναι να μην προκληθεί πυρκαγιά τα επόμενα χρόνια, γιατί θα καταστραφούν τα πεύκα που θα βλαστήσουν.

πηγή: ypaithros.gr (της Μαρίας Αμπατζή)

Μια παρουσίαση των ευεργετικών δράσεων του μελιού από την Αλεξάνδρα Γεωργίου (Κλινική Διαιτολόγος – Διατροφολόγος, M.Sc. PhD – c) στην ΕΞΠΟΤΡΟΦ (Έκθεση Τροφίμων και Ποτών). Το μέλι αποτελεί ένα φυσικό γλυκό τρόφιμο και ο ρόλος του στη ζωή του ανθρώπου είναι σημαντικός ήδη από τα αρχαία χρόνια, ως τρόφιμο, αλλά και ως συστατικό φαρμακευτικών σκευασμάτων αλλά και ως θρησκευτικό στοιχείο.

Πιο αναλυτικά, αναφορικά με τη διατροφική σύσταση του μελιού:

• Αποτελείται κυρίως από υδατάνθρακες και πιο συγκεκριμένα σε μεγαλύτερη αναλογία τους μονοσακχαρίτες γλυκόζη και φρουκτόζη σε ίση αναλογία
• Περιέχει περισσότερα από 200 συστατικά εκτός των υδατανθράκων, μεταξύ των οποίων βιταμίνες του συμπλέγματος Β και βιταμίνη C αλλά και μέταλλα και ιχνοστοιχεία όπως το ασβέστιο, ο σίδηρος, το κάλιο και το νάτριο.

Λόγω της πληθώρας των συστατικών που περιέχει το μέλι, του έχουν αποδοθεί:

• Αντιοξειδωτικές
• Αντιμικροβιακές
• Επουλωτικές
• Αντικαρκινικές και αντιμεταστατικές
• Αντιφλεγμονώδεις
• Ανοσοκατασταλτικές και
• Καρδιοπροστατευτικές,
  ιδιότητες, με ελάχιστες από αυτές να είναι επιστημονικά τεκμηριωμένες. Το μέλι δρα επίσης ως πρεβιοτικός παράγοντας, ενώ είναι πολύ καλύτερα ανεκτό από τον οργανισμό σε σύγκριση με τη ζάχαρη, καθώς προκαλεί μικρότερη αύξηση του σακχάρου στο αίμα.

 

Το μέλι κατέχει σημαντική θέση στη μαγειρική, καθώς δρα ως:

• βελτιωτικό της γεύσης
• γαλακτωματοποιητής σε μείγματα όπως οι σάλτσες
• ενυδατική ουσία και
• συντηρητικό

ενώ έχει ελαφρώς πιο γλυκιά γεύση από τη ζάχαρη, συνεπώς προσθέτοντας μικρότερη ποσότητα μελιού μπορούμε να πετύχουμε ίδιας έντασης γλυκύτητα με τη ζάχαρη.

Υπάρχουν περισσότερες από 200 διαφορετικές ποικιλίες μελιού, οι οποίες διαφέρουν στο χρώμα, τη γεύση και το άρωμα, στοιχεία τα οποία εξαρτώνται κυρίως από το φυτό από το οποίο προήλθε το νέκταρ. Το σκουρότερο χρώμα στο μέλι είναι ενδεικτικό μεγαλύτερης περιεκτικότητας σε αντιοξειδωτικά. Επιπρόσθετα, πρόσφατη ελληνική μελέτη που συγκρίνει διαφορετικές ποικιλίες ελληνικών μελιών κατέληξε στο συμπέρασμα ότι το μέλι που προέρχεται από κωνοφόρα δέντρα (πεύκο και έλατο) είναι το πιο πλούσιο σε αντιοξειδωτικά και είναι πιθανότερο να έχει αντικαρκινικές δράσεις.

Συνοψίζοντας, μέσω της ανασκόπησης της βιβλιογραφίας που πραγματοποίησα για την προετοιμασία της ομιλίας, ανακάλυψα την ποικιλία των διαφορετικών δράσεων και ιδιοτήτων που αποδίδονται στο μέλι και την εξέχουσα θέση που αυτό κατέχει στη ζωή των ανθρώπων από αρχαιοτάτων χρόνων, παρά το γεγονός ότι ελάχιστες από αυτές τις δράσεις είναι αποδεδειγμένες, συνεπώς αποτελεί ένα πολλά υποσχόμενο τρόφιμο προς διερεύνηση από τους επιστήμονες της υγείας.

πηγή: mednutrition.gr (της Αλεξάνδρας Γεωργίου, Κλινικής Διαιτολόγου – Διατροφολόγου, M.Sc. PhD – c)

Ως μέλι ορίζεται το γλυκό προϊόν – τρόφιμο που παράγουν οι μέλισσες όταν συλλέγουν νέκταρ ή άλλους φυσικούς χυμούς (εκκρίσεις) από ζωντανά μέρη φυτών ή εκκρίσεις εντόμων. Το μεταφέρουν στη κυψέλη τους, το εμπλουτίζουν με δικές τους ουσίες που συντελούν στη μετατροπή του, το αποθηκεύουν στις κηρήθρες τους, όπου το ωριμάζουν και στη συνέχεια το σφραγίζουν στεγανοποιώντας το¹.

Στο μέλι έχουν ανιχνευτεί πάνω από 180 ουσίες. Τα κυριότερα συστατικά του είναι¹:

Οι Ιδιότητες και τα Οφέλη του Μελιού

• Βακτηριοστατική δράση²: Δεν ευνοεί την ανάπτυξη  παθογόνων μικροοργανισμών. Αραιωμένο σε νερό εκδηλώνεται καλύτερα η δράση αυτή (προσθήκη μελιού στο τσάι), σύμμαχος στη ξηρότητα του λαιμού, στο συνάχι και γενικά στα κρυολογήματα.  Με την έκθεση του μελιού στο φως αλλά και με παρατεταμένη θέρμανση χάνεται αυτή του η δράση.
• Σημαντική πηγή ενέργειας: Προσδίδει καλύτερη φυσική απόδοση και αντοχή στην κόπωση, ιδιαίτερα στην επαναλαμβανόμενη προσπάθεια (άσκηση)³ .
• Καρδιά: Λόγω της περιεκτικότητας του σε γλυκόζη βοηθάει την καρδιά στο έργο της και γενικότερα βελτιώνει την κυκλοφορία του αίματος ακόμα και σε αυτούς που αντιμετωπίζουν πρόβλημα με τη καρδιά τους³.
• Ιδανικό τρόφιμο για το συκώτι: Η περιεκτικότητα του μελιού σε σάκχαρα αλλά και σε αντιοξειδωτικά τροφοδοτεί και ταυτόχρονα προστατεύει το συκώτι από το οξειδωτικό στρες⁴.
• Γαστρεντερικό σύστημα: Βοηθάει σε προβλήματα όπως γαστρίτιδα, δυσκοιλιότητα, έλκος στομάχου και δωδεκαδακτύλου⁵ και βελτιώνει την αφομοίωση των τροφών.
• Νευρικό σύστημα: Θεωρείται καταπραϋντικό και θα μπορούσε να θεωρηθεί και ως υπνωτικό⁶.
• Οστά: Μελέτες σε ζωικά μοντέλα έδειξαν καλύτερη δέσμευση του ασβεστίου στα οστά⁷.

Συχνά ακούγεται ότι το μέλι είναι καλό και για άτομα που πάσχουν από διαβήτη. Για αυτή τη δήλωση είναι σχεδόν απίθανο να βρεθεί τεκμηρίωση λόγω της υψηλής περιεκτικότητάς του σε σάκχαρα. Ωστόσο, είναι καλύτερο από τα προϊόντα που γίνονται με τη ζάχαρη από ζαχαροκάλαμο³.

Σε κάθε περίπτωση  βλέπουμε το μέλι ως μια εξαιρετική τροφή και όχι ως φάρμακο. Άλλωστε αυτό που τελικά κάνει τη διαφορά στην υγεία μας είναι η ποικιλία στη διατροφή μας και οι σωστές επιλογές τροφίμων.

της Φανής Κούτριου, Διαιτολόγου – Διατροφολόγου (medikcal.net)

Βιβλιογραφία

1. Food and Agriculture Organization (FAO): Value-added products from beekeeping. Chapter 2: http://www.fao.org/docrep/w0076e/w0076e04.htm
2. Ε. Πατρόζου, Χρ. Βλαχάκη, ∆. Λιόλια, ∆. Βλαχάκης, Ο ρόλος του διαιτολόγου στην πρόληψη των λοιμώξεων, ελληνική επιθεώρηση διαιτολογίας-διατροφής 2010, 1(1), 37-44
3. Tahereh Eteraf-Oskouei and Moslem Najafi, Traditional and Modern Uses of Natural Honey in Human Diseases, Iran j Basic Med Sci.2013 Jun; 16(6): 731-742
4. Bulent Kılıcoglu, The ultrastructural research of liver in experimental obstructive jaundice and effect of honey, February 2008 Volume 195, Issue 2, Pages 249-256
5. Ishan Ullah Khan, Widhi Dubey, Vedprakash Gupta, Medicinal Properties of Honey, International Joyrnal of Pure and Applied Bioscience (5):149-156(2014). ISSN:2320-7051
6. Mike McInnes, Honey composition with l-alanyl-l-glutamine, United States. Patent Application Publication Mclnnes. Pub. No.: US 2014/0186457 A1 Pub. Date: Jul. 3. 2014
7. Merlin W. Ariefdjohan, Berdine R. Martin, Pamela J. Lachcik and Connie M. Weaver, Acute and Chronic Effects of Honey and Its Carbohydrate Constituents on Calcium Absorption in Rats, J Argic Chem 2008 23 Apr 23;56(8):2649-54. Doi: 10.1021/jf073357w. Epub 2008 Mar 25.

Στις αρχές του φθινοπώρου μεταφέραμε τα μελίσσια μας στις κατάφυτες πλαγιές της οροσειράς της Πίνδου, γύρω από τη λίμνη Πουρναρίου, σε υψόμετρο 450 μέτρων. Ο αρχικός μας στόχος ήταν η ανθοφορία της ερείκης, η οποία όμως ενώ βοήθησε τα μελίσσια να αναπτυχθούν, δεν έδωσε μέλι ώστε να πάρουμε. Μετά τον Οκτώβρη το μόνο φυτό που μπορεί να δώσει μέλι είναι αυτό της κουμαριάς.

Το μέλι της κουμαριάς.

Από την κουμαριά προκύπτει ένα σπάνιο και πολύ ιδιαίτερο μέλι με χαρακτηριστική υπόπικρη γεύση, σκουροχάλκινο χρώμα και αρωματικές νότες πικρής καραμέλας. Είναι σπάνιο γιατί η συλλογή του είναι ιδιαίτερα δύσκολη. Δεν εξαρτάται ούτε από τους χειρισμούς του μελισσοκόμου, αλλά ούτε και από τις μέλισσες. Λίγο μετά τη συγκομιδή του κρυσταλλώνει αποκτώντας μια πολύ ξεχωριστή βουτυρένια υφή. Η υπόπικρη γεύση του, στην οποία οφείλει και την διεθνή ονομασία του ως “bitter honey” αποδίδεται στο γλυκοζίδιο αρβουτίνη.

Το μελισσοκομείο στη λίμνη Πουρναρίου, στην Πίνδο, απ’ όπου τρυγήσαμε το μέλι της κουμαριάς.

Το μέλι κουμαριάς εμφανίζει υψηλή περιεκτικότητα σε φαινόλες, τανίνες, που έχουν αντισηπτικές ιδιότητες για το ουροποιητικό σύστημα και έντονη αντιοξειδωτική δράση η οποία έχει αποδοθεί στις υψηλές συγκεντρώσεις 2,5-υδροξυφαινυλαοξικό οξύ (homogentisic acid). Οι θερμίδες που εμπεριέχει το μέλι κουμαριάς είναι λιγότερες από τα άλλα μέλια λόγω του χαμηλού ποσοστού γλυκόζης και φρουκτόζης και έτσι συνίσταται σε περιπτώσεις δίαιτας. Το συγκεκριμένο μέλι χρησιμοποιείται στο εξωτερικό από μεγάλους σεφ για τη δημιουργία γκουρμέ πιάτων, καθώς συνδυάζοντας την υπόπικρη γεύση του αναδεικνύουν τις αντιθέσεις.

Το μελισσοκομείο στη λίμνη Πουρναρίου, στην Πίνδο, απ’ όπου τρυγήσαμε το μέλι της κουμαριάς.

Μπορείτε να κρατήσετε σε μια “ημικρυσταλλωμένη” κατάσταση το μέλι, αφήνοντάς το κοντά στο καλοριφέρ ή δίπλα στο τζάκι. Έτσι θα του δώσετε μια μοναδική κρεμώδη υφή στην οποία μπορείτε να βουτήξετε ώριμα και παλαιωμένα κίτρινα τυριά, αναδεικνύοντας την δυναμική της αντίθεσης των γεύσεων. Επίσης μπορείτε να δοκιμάσετε την κουμαριά σε αφέψημα φασκόμηλου, το οποίο είναι και αυτό πικρό, ώστε να διαπιστώσετε την αρμονία των δύο γεύσεων. Τέλος το μέλι κουμαριάς είναι εκπληκτικό όταν συνδυαστεί με φρέσκια γύρη στο γιαούρτι.

Δοκιμάστε το!