Ακόμα και το 1/3 των κυψελών κινδυνεύει να χαθεί τα επόμενα χρόνια στην ΕΕ, ενώ τα φαινόμενα νοθείας στο μέλι έχουν οδηγήσει τους μελισσοκόμους σε απόγνωση, οι οποίοι καλούνται τώρα να πάρουν την υπόθεση στα χέρια τους και να διεκδικήσουν ριζικές αλλαγές. Οι συγκλονιστικές αποκαλύψεις της τελευταίας μελέτης της Κομισιόν, η οποία καταγράφει το μέγεθος της απάτης με την εισαγωγή νοθευμένων παρτίδων μελιού στις ευρωπαϊκές αγορές, ήταν η σταγόνα που ξεχείλισε το ποτήρι.

Ήδη, οι ευρωπαίοι μελισσοκόμοι ήρθαν αντιμέτωποι με την κλιματική αλλαγή, η οποία επηρέασε την παραγωγή μελιού το 2022. Αυτό σε συνδυασμό με την αύξηση των τιμών, οδήγησαν σημαντικές ευρωπαϊκές αγορές όπως η Ουγγαρία, η Ισπανία και η Ιταλία να υπολειτουργούν ή ακόμα και να σταματήσουν να λειτουργούν.

Στροφή στο φθηνό μέλι

Ειδικότερα, όπως επισήμανε η Ομάδα Εργασίας για το μέλι των Copa – Cogeca σε διαδικτυακή συνέντευξη Τύπου, η αύξηση των τιμών πώλησης δεν μεταφέρεται στην αγορά, η οποία προτιμά το φθηνότερο εισαγόμενο μέλι, κυρίως αυτό από την Κίνα, αλλά στο μέλλον γιατί όχι και από το Βιετνάμ και την Ινδία. «Έτσι, η ΕΕ θα μπορούσε να χάσει το ένα τρίτο των κυψελών της τα επόμενα χρόνια, πράγμα που σημαίνει περαιτέρω εισαγωγές», επισήμαναν χαρακτηριστικά.

Οι λύσεις για την αντιμετώπιση αυτής της μαζικής απάτης είναι γνωστές και πρέπει να εφαρμοστούν στην επικείμενη αναθεώρηση της οδηγίας της ΕΕ για το μέλι. Στο πλαίσιο αυτό, οι Copa – Cogeca απηύθυναν έκκληση για κινητοποίηση σε όλους τους μελισσοκόμους της ΕΕ στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης με το hashtag #HoneYstlabellingNow.

Τι δείχνουν τα στοιχεία

Η δημοσίευση από την Κομισιόν μελέτης που αποδεικνύει την μαζική απάτη σε αυτά τα εισαγόμενα μέλια έφερε γενική αναστάτωση στους ευρωπαίους μελισσοκόμους, οι οποίοι πλέον ζητούν άμεσα να παρθούν μέτρα. Σύμφωνα με τη μελέτη, από τα 320 δείγματα που ελήφθησαν από τις αρμόδιες αρχές τα 147 (46%) ήταν ύποπτα για μη συμμόρφωση με τις διατάξεις της ευρωπαϊκής οδηγίας για το μέλι.

Το ποσοστό αυτό ήταν σημαντικά υψηλότερο από αυτό που σημειώθηκε το 2015-17 (14%). Τα περισσότερα ύποπτα δείγματα (66 από τα 89) προερχόταν από την Κίνα (74%), αν και το μέλι καταγωγής Τουρκίας είχε το υψηλότερο σχετικό ποσοστό ύποπτων δειγμάτων σε ποσοστό 93% (τα 14 από τα 15).

Περισσότεροι από τους μισούς (57%) των επιχειρηματιών είχαν εξάγει μέλι ύποπτο για νοθεία με ξένα σάκχαρα.

Όμως, οι επίσημες μέθοδοι που χρησιμοποιούνται σήμερα δεν είναι κατάλληλες για τον εντοπισμό της απάτης. Σύμφωνα με τις Copa – Cogeca, ένας πλήρης πίνακας συχνά επικαιροποιημένων τεχνικών είναι απαραίτητος για την ανάδειξη του μέγιστου αριθμού απάτης. Αν ληφθεί επίσης υπόψη ότι η προσθήκη σιροπιού ζάχαρης δεν καλύπτει όλους τους τύπους νοθείας, όπως τα ανώριμα μέλια, οι ψευδείς ονομασίες ή η προσθήκη χρωστικών ουσιών, τότε το μέγεθος της απάτης θα ήταν ακόμα μεγαλύτερο.

Απαιτούνται γρήγορες απαντήσεις

«Η κατάσταση είναι εξαιρετικά ανησυχητική και χρειαζόμαστε μια γρήγορη απάντηση από τους ιθύνοντες της ΕΕ. Όλοι οι ευρωπαίοι μελισσοκόμοι συμφωνούν για το πρόβλημα αλλά και για την ανάγκη εξεύρεσης λύσεων», επισημαίνει ο Stanislav Jas, πρόεδρος της ομάδας εργασίας των Copa – Cogeca για το μέλι.

Υπό το φως της τρέχουσας αναθεώρησης της οδηγίας για το μέλι, οι Ευρωπαίοι μελισσοκόμοι και οι συνεταιρισμοί τους ζητούν επισήμανση της χώρας προέλευσης, ενίσχυση της ιχνηλασιμότητας, καθώς και ένα σύγχρονο εναρμονισμένο ευρωπαϊκό πλαίσιο για τον εργαστηριακό έλεγχο του μελιού.

Γι’ αυτό, Copa – Cogeca καλεί όλους τους ευρωπαίους μελισσοκόμους να συγκεντρωθούν γύρω από το hashtag #HoneYstlabellingnow και να εξηγήσουν την κατάστασή τους μέσω των κοινωνικών δικτύων, να δώσουν παραδείγματα απομιμήσεων και να ζητήσουν, μαζί με την Οργάνωση, την επισήμανση της χώρας προέλευσης σε όλα τα εισαγόμενα μέλια, όπως χαρακτηριστικά επισήμανε ο πρόεδρος της ομάδας μελιού.

Η βιομηχανία αμυγδάλου της Αυστραλίας αναζητά 70.000 νέα μελίσσια για τα επόμενα πέντε χρόνια, ώστε να γίνει με επιτυχία η επικονίαση. Στους οπωρώνες αμυγδάλων χρησιμοποιούνται σήμερα 195.000 κυψέλες κατά την περίοδο της ανθοφορίας, αλλά καθώς νέα δέντρα φυτεύονται συνεχώς, οι κυψέλες αυτές δεν επαρκούν, ώστε να γίνει σωστά η γονιμοποίηση.

Σύμφωνα με τον Μπεν Μπράουν, τεχνικό διευθυντή της Select Harvests, ενός εκ των μεγαλύτερων παραγωγών αμυγδάλου και μεταποίησης ξηρών καρπών της Αυστραλίας, η περιοχή κατά μήκος του ποταμού Μάρρεϋ, βόρειο-δυτικά της Βικτώρια, θα πρέπει να προσελκύσει άμεσα περισσότερους μελισσοκόμους από πολλά κράτη.

Τα αμύγδαλα είναι το πιο πολύτιμο εξαγώγιμο προϊόν της Αυστραλίας φέρνοντας κάθε χρόνο περίπου 1 δις δολάρια. Λίγο πριν την ανθοφορία, χιλιάδες μελίσσια εγκαθίστανται σε όλα τα μέρη της ανατολικής και νοτιοανατολικής Αυστραλίας. «Κυψέλες αρχίζουν να καταφθάνουν στους οπωρώνες κατά τα τέλη Ιουλίου με αρχές Αυγούστου, οπότε και ξεκινάει η ανθοφορία στην Αυστραλία. Θα παραμείνουν εκεί για 2 περίπου εβδομάδες» λέει ο Μπράουν.

Η Select Harvests δαπανά 3 εκατομμύρια δολάρια για να ενοικιάσει 30.000 μελίσσια για αυτόν τον συγκεκριμένο μήνα. Αν οι μέλισσες δεν γονιμοποιήσουν τα άνθη τότε η παραγωγή θα είναι μικρότερη και ο καρπός χαμηλότερης ποιότητας. Μεγάλη και συνεχώς αυξανόμενη ζήτηση έχει οδηγήσει σε μεγάλης κλίμακας φύτευση νέων δέντρων. Οι οπωρώνες αμυγδάλων στην Αυστραλία κάλυπταν 280.000 στρέμματα κατά το περασμένο έτος, αλλά αναμένεται να προστεθούν 100.000 με 140.000 στρέμματα την επόμενη πενταετία.

«Αν φυτευτούν 100.000 νέα στρέμματα με αμυγδαλιές θα χρειαστούν περίπου 265.000 κυψέλες συνολικά. Αυτή τη στιγμή υπάρχουν 195.000» είπε ο Μπράουν. «Αν τελικά φτάσουμε τα 140.000 στρέμματα, τότε θα χρειαστούμε 300.000 κυψέλες.» Σύμφωνα με τον Μπράουν η ζήτηση αυτή θα δημιουργήσει νέες ευκαιρίες για τη βιομηχανία μελισσοκομίας. «Εμείς το βλέπουμε ως θετική ευκαιρία», είπε.

«Για τους μελισσοκόμους η ενοικίαση κυψελών για την επικονίαση είναι ένα βασικό μέρος του εισοδήματός τους» το οποίο φυσικά συμπληρώνεται από την παραγωγή μελιού και των υπολοίπων προϊόντων κυψέλης. Στην Ελλάδα πάλι οι μελισσοκόμοι διώκονται, απ’ τη μια μεριά απ’ τους αγρότες που ψεκάζουν πάνω στην ανθοφορία μέρα μεσημέρι, χωρίς να σκέφτονται ότι αυτό είναι στην ουσία εις βάρος της παραγωγής τους, αλλά και απ’ την άλλη απ’ την πολιτεία, που με ασαφείς νόμους ταυτίζει τους αγροτικούς και δασικούς δρόμους με την έννοια «δημόσιος», διώχνοντας τα μελίσσια απ’ το φυσικό τους χώρο. Η Ελλάδα είναι η μόνη χώρα που αντί να διευκολύνει τους μελισσοκόμους τους θέτει υπό καθεστώς διωγμού.

Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή δημοσίευσε μια έκθεση σχετικά με την εφαρμογή των εθνικών προγραμμάτων μελισσοκομίας και τη χρηματοδότηση με 33 εκατομμύρια ευρώ ετησίως από τον προϋπολογισμό της ΕΕ.

Αναλύοντας τον τρόπο που τα κράτη μέλη εφαρμόζουν τα διάφορα μέτρα στήριξης για τους μελισσοκόμους, στο πλαίσιο της Κοινής Γεωργικής Πολιτικής, κατά τη διάρκεια των ετών 2013-2015, η έκθεση δείχνει ότι ο αριθμός των κυψελών αυξάνεται συνεχώς στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Τα κράτη μέλη ανέφεραν συνολικά 15.700.000 κυψελών, αριθμός αυξημένος κατά 12% σε σχέση με την περίοδο 2011-13.

Η έκθεση δίνει επίσης μια εικόνα για την εξέλιξη του τομέα της μελισσοκομίας, με υψηλότερη συγκέντρωση κυψελών ανά μελισσοκόμο, αλλά με τον αριθμό των μελισσοκόμων να μειώνεται κατά 4%. Ωστόσο οι μικρές μελισσοκομικές μονάδες παραμένουν ο κανόνας στην ΕΕ, με περίπου το 96% των μελισσοκόμων να διαχειρίζεται λιγότερες από 150 κυψέλες. Η ΕΕ υποστηρίζει την μελισσοκομία μέσω εθνικών προγραμμάτων χρηματοδότησης που προορίζονται για τη βελτίωση των γενικών συνθηκών παραγωγής και εμπορίας μελιού και λοιπών προϊόντων κυψέλης. 

Τα υψηλότερα χρήματα της ΕΕ έχουν δοθεί στην Ισπανία (16%), τη Γαλλία (11%) και τη Ρουμανία (10%). Είναι η πρώτη φορά που μια τέτοια ολοκληρωμένη έκθεση δημοσιεύεται. Η επόμενη έκθεση αναμένεται και πάλι σε τρία χρόνια.

Εubusiness

Μικρή ανάσα πήραν κατά τη φθινοπωρινή περίοδο οι Έλληνες μελισσοκόμοι, έπειτα από τρία χρόνια αγωνίας και απανωτών προβλημάτων που αντιμετώπισαν λόγω της συρρίκνωσης στην παραγωγή μελιού, που προκλήθηκε από τις κλιματολογικές συνθήκες. Μεγάλη αστάθεια παρουσίασαν την τελευταία τριετία τα «σίγουρα χαρτιά» της ελληνικής μελισσοκομίας –οι μελιτοεκκρίσεις του πεύκου και του έλατου οδήγησαν στη μείωση της παραγωγής σε ποσοστό που έφτασε ακόμα και στο 70%.

Μελισσοκομείο στο Λέντα Ηρακλείου στα νότια της Κρήτης

Ωστόσο, το 2015 ήταν η χρονιά που επέστρεψε η συγκρατημένη αισιοδοξία στον κλάδο, καθώς περιορίστηκε το πρόβλημα και η μείωση στην παραγωγή κυμάνθηκε πανελλαδικά, ανάλογα με την περιοχή, μεταξύ 10% έως 30%. Τη χρονιά που πέρασε, παρατηρήθηκε αύξηση στη ζήτηση του μελιού από τους Έλληνες καταναλωτές σε ποσοστό που ξεπερνά το 15%, δίνοντας δύναμη και κουράγιο στους μελισσοκόμους να συνεχίσουν με μεράκι και επαγγελματισμό να παράγουν το «νέκταρ» της ελληνικής υπαίθρου, όπως πολλοί αποκαλούν το μέλι.

Μελισσοκομία στην Ελλάδα
Η Ελλάδα είναι μία κατεξοχήν μελισσοκομική χώρα, με μακραίωνη παράδοση στη μελισσοκομία, η οποία οφείλεται στις άριστες περιβαλλοντικές και κλιματολογικές συνθήκες που επικρατούν, αλλά και στην εξαιρετική μελισσοκομική χλωρίδα της. Τα συγκριτικά πλεονεκτήματα του ελληνικού μελιού επικεντρώνονται στις άριστες οργανοληπτικές του ιδιότητες, που οφείλονται κυρίως στην πλούσια βλάστηση της χώρας μας, αλλά και στον τρόπο που ασκείται η μελισσοκομία. Ο κλάδος παρουσιάζει μεγάλα περιθώρια ανάπτυξης και στον εξαγωγικό κλάδο, χάρη στην άριστη ποιότητα των διαφόρων ειδών μελιού και των προϊόντων κυψέλης που παράγονται με μεράκι στην ελληνική ύπαιθρο.

Ωστόσο, χρειάζεται να γίνουν σημαντικές διορθωτικές κινήσεις σε ό,τι αφορά στην ενίσχυση της παραγωγικής διαδικασίας, την καθιέρωση του σήματος, την πιστοποίηση του προϊόντος, την ανάδειξη της ονομασίας προέλευσης, καθώς και την αξιοποίηση των χρηματοδοτικών «εργαλείων» της ΕΕ, προκειμένου το ελληνικό μέλι να αποκτήσει σημαντικό κομμάτι στην «πίτα» των εξαγωγών. Απολύτως αναγκαία είναι και η διαφύλαξη της ελληνικής παραγωγής μελιού από τις νοθείες και τις ελληνοποιήσεις επιτηδείων, που στον βωμό του κέρδους πλήττουν σε μεγάλο βαθμό τον κλάδο.

Βαφτίζουν το κινέζικο ελληνικό
Εκπρόσωποι των μελισσοκόμων επισημαίνουν στην «ΥΧ» ότι δεν αρκεί μόνο η αγάπη και το μεράκι για την ενασχόληση με τη μελισσοκομία, στην οποία τα τελευταία χρόνια στρέφονται ολοένα και περισσότεροι, κυρίως νέοι σε ηλικία, παραγωγοί. Χρειάζεται, όπως τονίζουν οι παραγωγοί, και η στήριξη της Πολιτείας για μια σειρά θεμάτων που ταλανίζουν τον κλάδο, αλλά κυρίως για δυο φλέγοντα ζητήματα. Και αυτά δεν είναι άλλα από το υψηλό κόστος παραγωγής και τις παράνομες ελληνοποιήσεις που γίνονται στο μέλι, οι οποίες πλήττουν τόσο τους επαγγελματίες του κλάδου όσο και τους καταναλωτές, που αγοράζουν εν αγνοία τους, ως ελληνικό, εισαγόμενο μέλι, αμφίβολης ποιότητας, από Κίνα, Βραζιλία, Βουλγαρία κλπ.

Πέραν του κόστους των εισροών και των ελληνοποιήσεων, οι Έλληνες μελισσοκόμοι έρχονται πολλές φορές αντιμέτωποι με τις απώλειες στα μελισσοσμήνη από ζωονόσους. Παράλληλα, δηλώνουν χαρακτηριστικά πως και ο δικός τους κλάδος δεν θα μπορέσει να σηκώσει κεφάλι –παρά τη δυναμική και τη ζήτηση που παρουσιάζουν τα ελληνικά μελισσοκομικά προϊόντα χάρη στην ποιοτική τους υπεροχή- αν περάσει το ασφαλιστικό νομοσχέδιο και οι αλλαγές στο φορολογικό σύστημα που σχεδιάζει η κυβέρνηση για τον γεωργοκτηνοτροφικό κλάδο.

«Ο κλάδος μας παρουσιάζει δυναμική και έχει προοπτικές που πρέπει να αναζητηθούν στην ενίσχυση της εξωστρέφειας και στην ανάδειξη της ποιότητας του ελληνικού μελιού και των προϊόντων κυψέλης. Ωστόσο, πρέπει πρώτα να ληφθούν μέτρα για δυο σημαντικά ζητήματα, που είναι καίριας σημασίας. Το πρώτο αφορά το υψηλό κόστος παραγωγής, που οφείλεται σε μεγάλο βαθμό στις συνεχείς μετακινήσεις των μελισσοκόμων, καθώς το επάγγελμα στη χώρα μας γίνεται νομαδικά. Τα έξοδα για αγορά καυσίμων, που απαιτούνται για τις μετακινήσεις, είναι δυσβάσταχτα. Το δεύτερο μεγάλο ζήτημα στο οποίο πρέπει να επικεντρωθεί η Πολιτεία είναι η πάταξη των ελληνοποιήσεων στο μέλι, για να προστατευτούν οι καταναλωτές, η εγχώρια παραγωγή και το εισόδημα των μελισσοκόμων. Μεγάλο πλήγμα και για τον δικό μας κλάδο θα είναι το ασφαλιστικό και φορολογικό που προωθεί η κυβέρνηση» δήλωσε ο πρόεδρος της Εθνικής Διεπαγγελματικής Οργάνωσης Μελιού και Προϊόντων Κυψέλης, Αχιλλέας Παπαστεργίου, που είναι και επικεφαλής του Μελισσοκομικού Συνεταιρισμού Νικήτης στη Χαλκιδική.

Οι μελισσοκόμοι προσθέτουν πως το αυξημένο κόστος παραγωγής ανεβάζει και την τιμή παραγωγού, που κυμαίνεται κατά μέσο όρο στα 4 ευρώ το κιλό, ενώ στη λιανική, ανάλογα με το είδος του μελιού, το προϊόν πωλείται 8 με 9 ευρώ το κιλό.

Μελισσοκομείο στην Τρυπητή στο Ηράκλειο στη νότια Κρήτη

Διέξοδος οι εξαγωγές
Η αύξηση της εσωτερικής κατανάλωσης του μελιού, αλλά και η σημαντική άνοδος στη ζήτηση των προϊόντων κυψέλης (πρόπολη, βασιλικός πολτός, γύρη, κερί, κηρήθρα κ.ά), αποτελούν κίνητρο και θέτουν ως βασικές προτεραιότητες για τους Έλληνες μελισσοκόμους την ενίσχυση της εξωστρέφειας και τη διεύρυνση της απευθείας πώλησης των προϊόντων τους, χωρίς μεσάζοντες, στους καταναλωτές. «Το ενθαρρυντικό είναι ότι, ακόμα και μέσα στα χρόνια της κρίσης, η ζήτηση του μελιού παρουσιάζει άνοδο. Οι Έλληνες καταναλωτές έχουν βάλει στην καθημερινή διατροφή τους το ελληνικό μέλι και αναγνωρίζουν την ποιότητα και τη θρεπτική του αξία. Στους άμεσους στόχους μας είναι να αυξήσουμε την εγχώρια κατανάλωση, αλλά και να βρούμε νέες αγορές στο εξωτερικό. Η αύξηση των εξαγωγών μελιού μπορεί να αποτελέσει διέξοδο για τον Έλληνα παραγωγό, και σε αυτόν τον τομέα χρειαζόμαστε τη στήριξη από το κράτος. Τα τελευταία χρόνια ορισμένοι μελισσοκομικοί συνεταιρισμοί δημιουργήσαμε καταστήματα λιανικής για να πουλάμε απευθείας, χωρίς μεσάζοντες, τα προϊόντα μας, και βρήκαμε θερμή υποδοχή από τους καταναλωτές» είπε ο πρόεδρος του Μελισσοκομικού Συνεταιρισμού Θάσου, Κώστας Παναγιωτόπουλος.

Δεν φτάνει όμως μόνο η καλή πρόθεση και η προσπάθεια των παραγωγών, των συνεταιρισμών και των επιχειρήσεων που δραστηριοποιούνται δυναμικά στον μελισσοκομικό κλάδο. Η Πολιτεία πρέπει να δώσει περαιτέρω έμφαση στη στήριξη της παραγωγικής διαδικασίας των μελισσοκομικών προϊόντων, αλλά και να ενισχύσει τους τομείς της πιστοποίησης, εμπορίας και τυποποίησης του ελληνικού μελιού, προχωρώντας παράλληλα σε στοχευμένες δράσεις και συνέργειες με άλλους τομείς (όπως για παράδειγμα στη διασύνδεση της μελισσοκομίας με τον τουρισμό και τη γαστρονομία), καθώς και σε προωθητικές ενέργειες σε χώρες στόχους, ώστε το ελληνικό μέλι να κατακτήσει επάξια τη θέση που του αρμόζει στα ράφια των αγορών του εξωτερικού.

Ελένη Σταύρου πηγή: ypaithros.gr

Το Μουσείο Μελισσοκομίας και Φυσικής Ιστορίας της Μέλισσας είναι το μοναδικό στην Ελλάδα και βρίσκεται στη Ρόδο. Προσφέρει γνώσεις στους επισκέπτες για τη φύση, για το πολύτιμο έντομο τη μέλισσα, τα προϊόντα που παράγει και τα οφέλη που προσφέρει στην ανθρωπότητα.

Κατά την είσοδο στο μουσείο ο επισκέπτης εντυπωσιάζεται από τη μοναδική τρισδιάστατη οροφή σε σχήμα κηρήθρας και τις τρισδιάστατες μέλισσες που την κοσμούν. Σκοπός είναι να δημιουργηθεί στο κοινό η αίσθηση ότι εισέρχεται σε μία κυψέλη, δηλαδή μέσα στο σπίτι της μέλισσας.

Στο μουσείο μπορεί να παρακολουθήσει κανείς την ιστορία της μελισσοκομίας από την αρχαιότητα μέχρι και το σήμερα. Να μάθει πώς συλλέγονται τα προιόντα μέλισσας όπως η γύρη, ο βασιλικός πολτός και η πρόπολη και φυσικά τον τρόπο εξαγωγής και παραγωγής του μελιού.

Εντός του μουσείου συναντάμε διαφανείς κυψέλες με ζωντανά μελίσσια που δίνουν τη δυνατότητα στον επισκέπτη να παρατηρήσει από κοντά τις μέλισσες και τη βασίλισσα όπως ζουν και δρουν στο φυσικό τους περιβάλλον. Στον εξωτερικό χώρο ο επισκέπτης μπορεί με μια βόλτα στο μελισσόκηπο να γνωρίσει τα είδη φυτών και βοτάνων που συναντώνται στη Ρόδο και στην ευρύτερη περιοχή της Δωδεκανησου και μας χαρίζουν τα θεσπέσια είδη μελιού του τόπου μας.

Η ιστορία, η παράδοση και η εξέλιξη της μελισσοκομίας ξετυλίγεται σε μια διαδρομή από τα προιστορικά χρόνια μέχρι σήμερα. Ιδιαίτερο ενδιαφέρον συγκεντρώνει η συλλογή από εργαλεία, κυψέλες, μηχανήματα, πρέσες και άλλο εξοπλισμό που χρησιμοποιήθηκε στο πέρασμα του χρόνου καθώς και η αναπαράσταση της εξαγωγής μελιού από την κυψέλη.

Το Μουσείο μπορεί να φιλοξενήσει στους χώρους του οργανωμένες ή μεμονωμένες ενημερωτικές επισκέψεις και εκπαιδευτικές εκδρομές. Συγκεκριμένα προσφέρει: Σειρά εκθεμάτων που αφορούν την μελισσοκομία από την παλιά εποχή (μέχρι και 200 χρόνια πριν ) έως και την σύγχρονη.

Παρουσίαση παλιών και σύγχρονων μεθόδων μελισσοκομίας. Ενημέρωση για την ζωή της μέλισσας και για τα προϊόντα της με τη χρήση οπτικοακουστικών μέσων. (VIDEO-PROJECTOR-CINEMA, DVD, cd -rom κ.τ.λ.)

Συλλογή παλιών εργαλείων των αγροτών και μελισσοκόμων. Ξενάγηση στους χώρους λειτουργίας της σύγχρονης γραμμής συσκευασίας μελιού (κατόπιν συνεννοήσεως).

Μεγάλοι στεγασμένοι και εξωτερικοί χώροι με αναψυκτήριο για την άνετη διαμονή των επισκεπτών. Δυνατότητα αγοράς φυσικών προϊόντων μέλισσας, απαραίτητα για την υγιεινή διατροφή του ανθρώπου.

πηγή: Wikipedia, Μελισσοκομική Δωδεκανήσου

Ενώ στις ΗΠΑ και στις περισσότερες χώρες της Ευρώπης οι μέλισσες παρουσιάζουν υψηλή θνησιμότητα στην Ελλάδα μέχρι στιγμής το πρόβλημα δεν είναι τόσο έντονο. Ίσως σ’ αυτό παίζει ρόλο το γεγονός ότι η Ελλάδα αποτελείται κυρίως από ορεινούς όγκους και οι μελισσοκόμοι μπορούν να διατηρούν παραγωγικά μελίσσια μακριά από τις εντατικές καλλιέργειες και τα φυτοφάρμακα.

Ο καθηγητής Πασχάλης Χαριζάνης

Όταν η εποχή του δεντρολίβανου τελειώνει, αρχίζει η ανθοφορία του φασκόμηλου, στους ευωδιαστούς λόφους της Πελοποννήσου στη νότια Ελλάδα, έπειτα από μερικές απότομες στροφές κατά μήκος της διαδρομής, το παλιό αυτοκίνητο του Νίκου Ρέππα, φτάνει σε έναν παράδεισο για τις μέλισσες, μια περιοχή γεμάτη βιολετί υάκινθους, κοντά στα προϊστορικά ερείπια των Μυκηνών.

Από την αρχαιότητα, όταν σύμφωνα με την ελληνική μυθολογία ο θεός Έρωτας βουτούσε τα βέλη του στο μέλι πριν τα ρίξει, το χρυσό αυτό υγρό ρέει συνεχώς σε αφθονία σε αυτή τη χώρα, όπου παραμένει “αγνή” μιας και δεν χρησιμοποιούνται ακόμη οι γενετικά τροποποιημένοι σπόροι. «Η διαταραχή κατάρρευσης αποικίας είναι πρόβλημα στις ΗΠΑ και σε ορισμένες ευρωπαϊκές χώρες όπως η Γερμανία και η Ισπανία… Δεν έχουμε αυτό το πρόβλημα στην Ελλάδα ακόμα», λέει ο Πασχάλης Χαριζάνης, καθηγητής στο Γεωπονικό Πανεπιστήμιο Αθηνών.

Ο λόγος είναι ότι οι Έλληνες μελισσοκόμοι είναι ακόμη σε θέση να κρατούν τα μελίσσια τους σε απόσταση ασφαλείας από τα φυτοφάρμακα, ενώ στην Ελλάδα δεν υπάρχουν και μονοκαλλιέργειες, τουλάχιστον στο μέγεθος που υπάρχουν για παράδειγμα στις ΗΠΑ και τη Γαλλία. «Το ελληνικό μέλι χρωστάει το μοναδικό άρωμα και τη γεύση του στο γεγονός ότι το μεγαλύτερο μέρος της Ελλάδας είναι άγρια δάση και βουνά, με αποτέλεσμα οι μέλισσες να τρέφονται από μεγάλη ποικιλία αγριολούλουδων. Μόλις το 29,32% της γης διατίθεται για γεωργικούς σκοπούς.» αναφέρουν από την ομοσπονδία των μελισσοκόμων (ΟΜΣΕ).

Όλα αυτά όμως μπορεί να αλλάξουν…
Η Ελλάδα ψήφισε στις Βρυξέλλες κατά της απαγόρευσης των φυτοφαρμάκων που θεωρούνται επιβλαβή για τις μέλισσες και τη μελισσοκομία, παίρνοντας ουσιαστικά το μέρος των πολυεθνικών, επιτρέποντας τους επικαλυμμένους με νεονικοτινοειδή σπόρους και τα φυτοφάρμακα. Η Επιτροπή επιθυμούσε να θέσει σε περιορισμό τα εντομοκτόνα τεσσάρων καλλιεργειών (αραβοσίτου, ελαιοκράμβης, ηλίανθου και βαμβακιού) σε μια προσπάθεια να αποτρέψει μια καταστροφική κατάρρευση του πληθυσμού των μελισσών, κάτι που θα είχε συνέπειες στην επάρκεια των τροφίμων καθώς οι μέλισσες είναι ο κυριότερος επικονιαστής.

Ο Νίκος Ρέππας, μελισσοκόμος από το Ναύπλιο.

Οι ειδικοί ανησυχούν για τρεις συγκεκριμένες ουσίες (clothianidin, imidacloprid και thiamethoxam) γνωστότερες ως νεονικοτινοειδή, οι οποίες περιέχονται στα εντομοκτόνα που παράγονται από φαρμακευτικές γίγαντες όπως η Bayer, η Syngenta και η Cruiser OSR. «Η ελληνική ψήφος … ήταν μια μεγάλη απογοήτευση για εμάς και δεν μπορούν να το καταλάβουν» δήλωσε η ομοσπονδία των μελισσοκόμων.

«Η μη απαγόρευση των φυτοφαρμάκων δεν βοηθά τη γεωργία. Δεν βοηθά τη βιοποικιλότητα, δεν βοηθά τον άνθρωπο ούτε τα έντομα. Αν οι μέλισσες πεθάνουν, όλοι θα βγουν ζημιωμένοι» δήλωσε η Έλενα Δανάλη από την Greenpeace. Για τον Νίκο Ρέππα, ένα μελισσοκόμο από το Ναύπλιο, του οποίου η οικογένεια ασχολείται με τη μελισσοκομία εδώ και 200 χρόνια, η ζωή εξαρτάται από τα λουλούδια. «Τον Φεβρουάριο έχουμε το δεντρολίβανο, τον Μάρτιο το φασκόμηλο, τον Απρίλιο την πορτοκαλιά, τον Ιούνιο το θυμάρι, τον Ιούλιο τις καστανιές και τις βελανιδιές, τον Σεπτέμβρη το ρείκι.»

Η Ελλάδα μια χώρα περίπου 11 εκατομμυρίων ανθρώπων έχει 20.000 εγγεγραμμένους μελισσοκόμους εκ των οποίων πάνω από 1.500 ζουν αποκλειστικά από τις μέλισσες, σύμφωνα με τον Πασχάλη Χαριζάνη. Η χώρα παράγει μεταξύ 12.000 και 17.000 τόνων μελιού ετησίως, ανάλογα και με τις καιρικές συνθήκες, το οποίο την καθιστά έναν απ’ τους μεγαλύτερους παραγωγούς μελιού στην Ευρώπη. Η Ελλάδα όμως δεν εξάγει τίποτα. Έχει ακόμα πολύ δρόμο να διανύσει σ’ αυτόν τον τομέα και αυτό είναι κάτι που αυτή τη στιγμή, που είναι χρεωμένη, το χρειάζεται απεγνωσμένα.

Παρά την μεγάλη παραγωγή και το ποιοτικό μέλι της, η Ελλάδα εισάγει περισσότερο μέλι απ’ όσο εξάγει. Στους Έλληνες αρέσει πάρα πολύ το μέλι και κατατάσσονται ως καταναλωτές από τους πρώτους στον κόσμο με μέση κατανάλωση 1,7 κιλά ανά άτομο το χρόνο, όταν στις ΗΠΑ είναι 0,4 κιλά. «Την αγαπώ αυτή τη δουλειά.» , λέει ο Ρέππας. «Ο πατέρας μου είναι 78 ετών και εργάζεται ακόμα ως επαγγελματίας μελισσοκόμος. Γεννήθηκε και θα πεθάνει μελισσοκόμος.»

πηγή: Γαλλικό Πρακτορείο Ειδήσεων

«Η έκθεση του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου σχετικά με την υγεία των μελισσών και τη μελισσοκομία ενώ κάνει διαπιστώσεις για τη μείωση των αποικιών των μελισσών και τις επιπτώσεις στην επικονίαση, την ανάγκη ελέγχου των ασθενειών τους και τη γενικότερη παρακολούθηση της υγειονομικής τους κατάστασης, ωστόσο δεν απαγορεύει τη χρήση φυτοφαρμάκων για τα οποία υπάρχουν ευθείες αναφορές ότι έχουν δυσμενείς επιπτώσεις στην υγεία των μελισσών.

Δεν αντιτίθεται στην απαγόρευση της καλλιέργειας Γενετικά Τροποποιημένων Οργανισμών είτε για χρήση στην ανθρώπινη διατροφή είτε στις ζωοτροφές. Η Κοινή Αγροτική Πολιτική αναπτύσσεται στη βάση της διασφάλισης των κερδών των μεγάλων επιχειρηματικών μονοπωλιακών ομίλων που δραστηριοποιούνται σε αυτό τον τομέα. Η έλλειψη φαρμάκων για την καταπολέμηση ασθενειών των μελισσών, που επικαλείται η έκθεση, οφείλεται στο γεγονός ότι στην καπιταλιστική οικονομία δεν μπορούν να υποχρεωθούν οι εταιρείες να κάνουν έρευνα σε τομείς που δεν υπάρχει μεγάλη κερδοφορία. Η αντίθεση αυτή μπορεί να λυθεί μόνο με την κοινωνικοποίηση των βασικών μέσων παραγωγής και τον κεντρικό σχεδιασμό της οικονομίας, με λαϊκή εξουσία που θα αξιοποιήσει και την αγροτοκτηνοτροφική παραγωγή και την έρευνα για τη λαϊκή ευημερία».

Αυτή ήταν η δήλωση του ο Μπ. Αγγουράκη, ευρωβουλευτή του ΚΚΕ στην Ολομέλεια του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου για την έκθεση για την «Υγεία των μελισσών και μελισσοκομικός τομέας».

πηγή: Ριζοσπάστης