Εχθές (24 Ιουλίου 2023) καταγράφηκε η υψηλότερη θερμοκρασία που έχει καταγραφεί ποτέ στην επιφάνεια της θάλασσας της Μεσογείου, καθώς η θερμοκρασία έφτασε τους 28,4°C, την υψηλότερη τιμή στην ιστορία, σπάζοντας το προηγούμενο ρεκόρ των 28,25ºC που σημειώθηκε κατά τον ευρωπαϊκό καύσωνα του Αυγούστου του 2003.

Δεν έχουμε μετρήσει ποτέ τόσο υψηλή θερμοκρασία σε οποιαδήποτε εποχή του χρόνου και είναι ακόμη Ιούλιος. Αξίζει να σημειωθεί ότι συνήθως βλέπουμε το ετήσιο μέγιστο τον Αύγουστο. Ταυτόχρονα θερμοκρασία ρεκόρ σημειώθηκε και στο Καϊμάκτσαλαν στα 2050μ υψόμετρο καθώς ο υδράργυρος άγγιξε τους 25,4°C. Η θερμοκρασία αυτή αποτελεί ρεκόρ για το σταθμό, σπάζοντας το προηγούμενο ρεκόρ των 24,6°C που καταγράφηκε στις 5 Αυγούστου του 2021.

Σύμφωνα με τη νομοθεσία επιτρέπονται οι ψεκασμοί με μη μελισσοτοξικά φάρμακα κατά τη διάρκεια της ανθοφορίας. Το ζιζανιοκτόνο Roundup, το οποίο έχει ως βάση τη γλυφοσάτη, δεν θεωρείται μελισσοτοξικό, παρότι υπάρχουν έρευνες που δείχνουν το αντίθετο, με αποτέλεσμα να επιτρέπεται η χρήση του ακόμα και πάνω στην ανθοφορία.

H γλυφοσάτη (glyphosate) βρίσκεται σε περισσότερα από 75 ζιζανιοκτόνα που χρησιμοποιούνται στην Ελλάδα με πιο γνωστό το Roundup. Είναι ένα διασυστηματικό, μη εκλεκτικό ζιζανιοκτόνο το οποίο χρησιμοποιείται για να καταστρέφει ανεξέλεγκτα μεγάλο αριθμό φυτών. Η μεγάλη διασπορά της γλυφοσάτης έχει ως αποτέλεσμα να επιβαρύνει φυτά όπως σιτηρά, όσπρια, σόγια, ηλίανθο, καλαμπόκι, ελαιοκράμβη και από εκεί να περνά σε τρόφιμα καθημερινής διατροφής. Σύμφωνα με έκθεση του International Agency for Research on Cancer η γλυφοσάτη θεωρείται επικίνδυνη για την ανθρώπινη υγεία.

H γλυφοσάτη είναι τοξική για τις μέλισσες, επηρεάζει την ανάπτυξη τους και το γόνο τους. Συσσωρεύεται σε μικρές συγκεντρώσεις σε γύρη και νέκταρ. Οι συγκεντρώσεις αυτές δεν θανατώνουν άμεσα τις μέλισσες, αλλά αλλοιώνουν τη φυσική χλωρίδα του εντέρου τους, θανατώνουν τους λακτοβάκιλους, τα φωτοσυνθετικά βακτήρια, τους ζυμομύκητες και άλλους ωφέλιμους μικροοργανισμούς με αποτέλεσμα οι μέλισσες να γίνονται περισσότερο επιρρεπείς σε παθογόνες ασθένειες, και να μειώνεται σημαντικά η διάρκεια ζωής τους.

Το Roundup επιβαρύνει σημαντικά τα προϊόντα κυψέλης τόσο το μέλι όσο και τη γύρη με υπολείμματα που φθάνουν μέχρι και τα 350 μg/kg. Τα ποσοστά μελιών που βρέθηκαν επιβαρυμένα με γλυφοσάτη σε διάφορες μελέτες και χώρες κυμαίνονται από 27% έως 60%. Η Ευρωπαϊκή Ένωση όρισε ανώτατο όριο υπολειμμάτων γλυφοσάτης στο μέλι τα 50μg/kg. Ο μελισσοκόμος λοιπόν μπορεί να βρεθεί μπλεγμένος αν βρεθούν υπολείμματα γλυφοσάτης σε προϊόντα μέλισσας. Σε αρκετές χώρες όπως η Αργεντινή, Αυστραλία, Αυστρία, Βέλγιο, Βραζιλία, Καναδάς, Δανία, Τσεχία, Γαλλία, Ιταλία, Ινδία κ.ά απαγορεύτηκε η χρήση του.

Το Roundup είναι η μεγαλύτερη επιτυχία της Monsanto. Μόνο το 2014 αποτέλεσε το 1/3 των συνολικών πωλήσεων της εταιρείας. Η σταδιακή ανθεκτικότητα που τείνουν να αναπτύσσουν τα ζιζάνια στα χημικά, οδήγησε σε ακόμα μεγαλύτερη χρήση του σκευάσματος. Το Roundup ήταν και παραμένει ένας απ’ τους σημαντικούς κρίκους του σημερινού καταστροφικού βιομηχανικού μοντέλου γεωργίας. Η μόνη λύση είναι η ολοκληρωτική απαγόρευσή του και η στροφή προς μια πιο οικολογική γεωργία.

Δυστυχώς ένας σημαντικός αριθμός ανθρώπων αρνείται να πιστέψει στην ύπαρξη μιας ανθρωπογενούς κλιματικής αλλαγής. Κάποιοι μάλιστα ισχυρίζονται ότι δεν υφίσταται καν κλιματική αλλαγή, κάποιοι άλλοι αποδέχονται ότι υπάρχει αλλά δεν δέχονται ότι οφείλεται στον άνθρωπο γιατί το κλίμα πάντα άλλαζε, άλλοι ότι όλα αυτά είναι υπερβολές, των κυβερνήσεων, των πολυεθνικών, των ακτιβιστών, ενώ κάποιοι άλλοι ότι ήταν επινόηση της Θάτσερ…

Αρνητές της κλιματικής αλλαγής.

Όταν όμως ακόμα και ο διευθυντής της ΕΜΥ και ένας από τους πιο γνωστούς Έλληνες μετεωρολόγους, ο Θοδωρής Κολυδάς, συνυπογράφει την ψευδοεπιστημονική διακήρυξη «Η Κλιματική Κρίση δεν υπάρχει» και υποστηρίζει ότι όλα αυτά είναι υπερβολές, ότι γίνονται για λόγους μάρκετινγκ, ότι υπάρχει μια δαιμονοποίηση του άνθρακα, ότι το κλίμα πάντα άλλαζε και ότι “εντάξει με βάση τους στεγνούς αριθμούς, μπορεί όντως να φαίνεται ότι έχουμε κάποια δέκατα του βαθμού διαφορά στη θερμοκρασία μας σε σχέση 1950 αλλά“… Τότε τα πράγματα είναι κωμικοτραγικά.

Και γίνονται ακόμα πιο γραφικά με το Σωτήρη Καμενόπουλο, κάτοχο διδακτορικού από τη Σχολή Μηχανικών Ορυκτών Πόρων του Πολυτεχνείου Κρήτης, ο οποίος σε άρθρο του στη Huffington Post ισχυρίζεται ότι η αλλαγή υφίσταται μεν αλλά δεν είναι ανθρωπογενής. Στο εν λόγω άρθρο αναφέρει ότι αλλαγές στο κλίμα πάντα συνέβαιναν και μάλιστα ένα τέτοιο ακραίο καιρικό φαινόμενο περιγράφεται στην Παλαιά Διαθήκη… επιχείρημα που ασφαλώς στερείται σοβαρότητας, ενώ σε άλλο σημείο του άρθρου θέτει το επιχείρημα ότι ο Φεβρουάριος του 2019 ήταν ο πιο κρύος Φεβρουάριος των τελευταίων 132 ετών, αποδεικνύοντας ουσιαστικά ότι δε γνωρίζει καν τη διαφορά μεταξύ “καιρού” και “κλίματος” ¹⁹.

Παράλληλα ο καθηγητής Αντώνης Φώσκολος, επίσης από τη Σχολή Μηχανικών Ορυκτών Πόρων του Πολυτεχνείου Κρήτης (η συγκεκριμένη Σχολή έχει άμεσο συμφέρον να υποστηρίζει ότι η χρήση ορυκτών καυσίμων δεν αποτελεί παράγοντα αποσταθεροποίησης του κλίματος, καθώς ασχολείται με εντοπισμό, εξόρυξη, παραγωγή και αξιοποίηση ορυκτών), το πήγε ακόμα παραπέρα ισχυριζόμενος ότι “η κλιματική αλλαγή είναι ένα πελώριο παραμύθι, εφεύρεση της Θάτσερ προκειμένου να εξοντώσει το πανίσχυρο συνδικάτο των ανθρακωρύχων“²⁰. Και ότι “τα αυτοκίνητα δε μολύνουν την ατμόσφαιρα” και πως “το λιώσιμο των πάγων είναι παραμύθι“. Αργότερα πάντως φαίνεται να αποδέχτηκε τελικά ότι υφίσταται κλιματική αλλαγή, αλλά την απέδωσε στη δραστηριότητα του Ήλιου επικαλούμενος μάλιστα τη NASA η οποία όπως θα δούμε παρακάτω τον διαψεύδει κατηγορηματικά²¹. Φυσικά αυτές οι απόψεις στερούνται κάθε σοβαρότητας και δεν έχουν καμία επιστημονική βάση. Παρακάτω θα αναλύσουμε γιατί.

 

Βρισκόμαστε όντως αυτή τη στιγμή μπροστά σε μια παγκόσμια κλιματική αλλαγή; Είναι αυτή η αλλαγή ανθρωπογενής;

Το κλίμα της Γης άλλαζε προτού εμφανιστεί ο άνθρωπος και θα αλλάζει ανεξάρτητα από την ύπαρξη του. Στην ιστορία του πλανήτη έχουν συμβεί μικρές αλλά και ραγδαίες αλλαγές που οδήγησαν σε μαζικούς αφανισμούς ειδών. Είναι απαραίτητο πριν ξεκινήσουμε να κάνουμε μια συνοπτική αναδρομή στην ιστορία του πλανήτη και κάποιων σημαντικών μεταβολών.

 

Η μέση παγκόσμια θερμοκρασία και η ηλιακή ακτινοβολία από το 1880. Όπως αποδεικνύεται από το γράφημα η τρέχουσα υπερθέρμανση του πλανήτη δε μπορεί να αποδοθεί στις ηλιακές κηλίδες όπως ισχυρίζονται οι Κολυδάς και Φώσκολος. Πηγή: NASA

 

Μια σύντομη ιστορία του πλανήτη.

Η Γη έχει ηλικία 4,6 δισεκατομμύρια έτη. Κατά τα πρώτα 400 με 600 εκατομμύρια χρόνια το περιβάλλον ήταν ιδιαίτερα αφιλόξενο. Με τη σταδιακή μείωση της θερμοκρασίας του πλανήτη, σχηματίστηκαν οι πρώτοι ωκεανοί από συμπύκνωση των υδρατμών της ατμόσφαιρας. Ωστόσο η θερμοκρασία του νερού ήταν ακόμα πολύ υψηλή (80-90°C). Η ατμόσφαιρα περιείχε ελάχιστο οξυγόνο (λιγότερο από 0,001%) σε σύγκριση με το 21% που υπάρχει σήμερα, ενώ αντίστοιχα το διοξείδιο του άνθρακα ήταν 5%, πολύ πάνω από το σημερινό 0,036%, προκαλώντας έτσι ένα τεράστιας κλίμακας φαινόμενο του θερμοκηπίου.

Η ζωή εμφανίστηκε στη Γη πριν από περίπου 3,7 δισεκατομμύρια έτη στη θάλασσα. Οι πρώτοι οργανισμοί ήταν αναγκαστικά αναερόβιοι, προσαρμοσμένοι στην έλλειψη οξυγόνου. Αργότερα εμφανίστηκαν τα κυανοβακτήρια οι πρώτοι οργανισμοί που παρήγαγαν οξυγόνο ως παραπροϊόν κατά τη φωτοσύνθεση, συμβάλλοντας σταδιακά ώστε να σπάσει το φράγμα του 0,1% στην συγκέντρωση του οξυγόνου στην ατμόσφαιρα πριν από 2,2 δισεκατομμύρια έτη. Με τη δημιουργία της αερόβιας φωτοσύνθεσης η ζωή έπαψε να περιορίζεται τοπικά γύρω από θερμές πηγές και για πρώτη φορά στην ιστορία παγκοσμιοποιήθηκε. Ωστόσο ακόμα μόνο μέσα στη θάλασσα.

Η πρώτη μορφή ζωής που βγαίνει από το νερό είναι τα φυτά πριν από μόλις 450 εκατομμύρια χρόνια. Ο αποικισμός δεν ήταν εύκολος αλλά το άγονο για 4 δισεκατομμύρια έτη σεληνιακό τοπίο της Γης δίνει τη θέση του σε έναν πράσινο κόσμο. Η ρύθμιση οξυγόνου και διοξειδίου του άνθρακα είναι πλέον αποκλειστική ευθύνη των χερσαίων φυτών, που αυξάνουν το μεν οξυγόνο στα επικίνδυνα επίπεδα του 25-30% και μειώνουν το διοξείδιο του άνθρακα στο 0,05% κατά τη Λιθανθρακοφόρο περίοδο⁹, των μεγάλων δασών. Οι υψηλές συγκεντρώσεις οξυγόνου προκαλούσαν αυτόματες πυρκαγιές, οι οποίες κατέστρεψαν σημαντικό μέρος της βλάστησης, οδηγώντας τελικά σε μια ισορροπία, σταθεροποιώντας το οξυγόνο σε τιμές κοντά στο 20-22% κατά τα τελευταία 170 εκατομμύρια χρόνια.

Η τεράστια ηφαιστειακή δραστηριότητα που συνόδευσε τη δημιουργία της Παγγαίας πριν από 250 εκατομμύρια χρόνια εξαπλασίασε τη συγκέντρωση διοξειδίου του άνθρακα μέσα σε μόλις 10.000 χρόνια, οδηγώντας στην πλέον εκτεταμένη μαζική εξαφάνιση ειδών. Αντίστοιχα η πτώση αστεροειδούς στο τέλος της Κρητιδικής περιόδου, πριν από 65 εκατομμύρια χρόνια, όταν και εξαφανίστηκαν οι δεινόσαυροι, αύξησε το διοξείδιο του άνθρακα στο 20%. Τα τελευταία εκατομμύρια χρόνια, για τα οποία υπάρχει σχετική βεβαιότητα, το CO₂ βρίσκεται σε δυναμική ισορροπία, κυμαινόμενο από 0,018% κατά τις μακροχρόνιες παγετώδεις περιόδους, σε 0,028% κατά τις σύντομες μεσοπαγετώδεις. Σε αυτές τις συνθήκες διαμορφώθηκε η ζωή και η εξέλιξη όπως την ξέρουμε, αλλά και οι ανθρώπινες κοινωνίες.

Αλλαγές είχαμε όμως και κατά τα τελευταία μερικά χιλιάδες χρόνια. Η Νεώτερη Δρυάδα, αυτό το ψυχρό συμβάν που έπληξε το Βόρειο Ημισφαίριο πριν από 13.000-11.000 χρόνια, κατέβασε τη μέση θερμοκρασία κατά τουλάχιστον 5 βαθμούς^10,11. Μικρότερα σε ένταση επεισόδια, όπως αυτά που παρεμβλήθηκαν πριν από 8.000-6.000 χρόνια, διάρκειας μόλις λίγων εκατοντάδων ετών, ήταν επίσης ψυχρά και ξηρά. Ακόμα πιο πρόσφατα μεταξύ 1550-1850 μ.Χ., η Ευρώπη δοκιμάστηκε από τη Μικρή Παγετώδη Περίοδο¹⁵, όταν η μέση θερμοκρασία έπεσε κατά 1 βαθμό, με σημαντικές συνέπειες στην παραγωγή σιτηρών.

Όλες αυτές οι αλλαγές ήταν αποτέλεσμα απειροελάχιστων διαταράξεων στην ηλιακή δραστηριότητα, αλλαγών στην απόσταση Γης – Ηλίου, ηφαιστειακών εκρήξεων, πτώσης μετεωριτών, αλλά και μεταβολών στη γωνία της τροχιάς της Γης με τον άξονα περιστροφής της. Η κλιματική αλλαγή που βιώνουμε σήμερα όμως δεν οφείλεται σε κανέναν απ’ αυτούς τους παράγοντες.

 

Η αύξηση των εκπομπών CO₂ από το 1880 έως σήμερα ανά χρήση.
Πηγή: Global Carbon Project

 

Η κλιματική αλλαγή που βιώνουμε σήμερα ξεκίνησε πριν από 250 χρόνια και οφείλεται στην ανθρώπινη δραστηριότητα.

Η ισορροπία άρχισε να διαταράσσεται σταδιακά από τη βιομηχανική επανάσταση, πριν από περίπου 250 χρόνια, όταν ουσιαστικά ο άνθρωπος επανέφερε στην ατμόσφαιρα με τη μορφή θερμοκηπιακών αερίων, τον καθηλωμένο εδώ και εκατομμύρια χρόνια στο υπέδαφος άνθρακα (κάρβουνο, πετρέλαιο κτλ), διαταράσσοντας την ισορροπία της συγκέντρωσης του CO₂ στην ατμόσφαιρα⁴. Οι σημερινές συγκεντρώσεις του CO₂ αγγίζουν πλέον το 0,040%. Την ανώτερη τιμή εδώ και εκατομμύρια χρόνια³! Θα πρέπει επίσης να σημειώσουμε ότι η αύξηση αυτή θεωρείται ταχύτερη από εκείνη που προκλήθηκε από τα ηφαίστεια κατά τη δημιουργία της Παγγαίας και ότι τότε οι κλιματικές αλλαγές οδήγησαν στην εξαφάνιση του 90% των ζωικών ειδών¹³. Τι επίδραση είχε αυτό στη θερμοκρασία; Από το 1850 η μέση θερμοκρασία της Γης έχει αυξηθεί κατά 1,1°C σε σχέση με την προβιομηχανική εποχή και μάλιστα τα δύο τρίτα αυτής της ανόδου έχουν συντελεστεί μετά το 1980! Δηλαδή με ολοένα επιταχυνόμενο ρυθμό^5,6,16.

 

Τα τελευταία 8 χρόνια ήταν τα θερμότερα που έχουν καταγραφεί ποτέ.
Πηγή: Copernicus.

 

Πόσο σημαντική είναι η ατμόσφαιρα και πόσο επηρεάζουν οι αλλαγές στη σύστασή της;

Η ατμόσφαιρα βοηθάει τον πλανήτη να διατηρήσει τη θερμοκρασία του, παγιδεύοντας την εσωτερική του θερμότητα. Χωρίς τα αέρια του θερμοκηπίου, η μέση θερμοκρασία της επιφάνειας της Γης θα ήταν περίπου -18 Κελσίου⁷. Δεν είναι όμως όλα τα αέρια εξίσου αποτελεσματικά. Το άζωτο και το οξυγόνο για παράδειγμα δε συμβάλουν σημαντικά στη θερμομόνωση, παρότι αποτελούν το 99% της ατμόσφαιρας κατ’ όγκο. Αντίθετα το νερό (H₂O, με τη μορφή υδρατμών), το διοξείδιο του άνθρακα (CO₂), το μεθάνιο (CH₄) και το όζον (O₃) είναι αυτά που κάνουν τη διαφορά. Τα ονομάζουμε αέρια του θερμοκηπίου και πολύ σπάνια θα ξεπεράσουν το 1% (όγκο ενός λίτρου ανά κυβικό μέτρο). Από τη βιομηχανική επανάσταση και μετά τα CO₂ και CH₄ παρουσιάζουν σαφείς τάσεις αύξησης, τα αίτια της οποίας είναι χωρίς καμία αμφιβολία ανθρωπογενή^1,17. Μάλιστα αυτό που φαίνεται περισσότερο επικίνδυνο είναι το CO₂.

Η Γη είχε πάντα στην ατμόσφαιρα της CO₂. Πριν την εμφάνιση της ζωής η περιεκτικότητα της ατμόσφαιρας σε CO₂ ήταν 50 φορές μεγαλύτερη απ’ τη σημερινή². Εκείνη την εποχή η θερμοκρασία ήταν πολύ υψηλότερη παρότι η τάση για υπερθέρμανση αντισταθμιζόταν εν μέρει απ’ τη μικρότερη λαμπρότητα (70% της σημερινής) του νεαρότερου τότε ήλιου⁸. Η εμφάνιση και η εξέλιξη της ζωής πρόσθεσε έναν νέο γεωχημικό κύκλο του άνθρακα αλλάζοντας σταδιακά το κλίμα. Τα φυτά καθηλώνουν τον άνθρακα μέσω της φωτοσύνθεσης και τα ζώα καταναλώνοντας τα φυτά τον αποδίδουν και πάλι στην ατμόσφαιρα μέσω της αναπνοής τους. Με τη πάροδο του γεωλογικού χρόνου η ισορροπία κλίνει προς την καθήλωση του άνθρακα στη βιομάζα. Ταυτόχρονα η συνεχώς μειούμενη συχνότητα ηφαιστειακών εκρήξεων συνεισφέρει στη μείωση των συγκεντρώσεων διοξειδίου του άνθρακα στην ατμόσφαιρα¹⁴.

 

Η παγκόσμια αύξηση της θερμοκρασίας από το 1850, από πέντε διαφορετικές πηγές¹².

 

Σύμφωνα με την ευρωπαϊκή υπηρεσία Copernicus τα τελευταία 8 χρόνια ήταν τα πιο ζεστά από το 1850 ²⁴. Το 2022 oι ωκεανοί του πλανήτη ήταν πιο θερμοί που έχουν καταγραφεί ποτέ, ενώ οι συγκεντρώσεις διοξειδίου του άνθρακα στην ατμόσφαιρα έφθασαν κατά μέσο όρο τα 0,0417% ²⁴ το υψηλότερο επίπεδο εδώ και πάνω από δύο εκατομμύρια χρόνια σύμφωνα με το C3S ²⁴.

Το αν υφίσταται λοιπόν ή όχι κλιματική αλλαγή και αν αυτή είναι ανθρωπογενής δεν είναι θέμα προς διαπραγμάτευση. Ο William R. L. Anderegg δημσίευσε μια μελέτη το 2010, στην οποία ανέλυσε 1372 έρευνες σχετικά με την επιστήμη του κλίματος και βρήκε ότι το 97% συμφωνούσε με το γεγονός ότι η κλιματική αλλαγή υφίσταται και έχει ανθρωπογενή αίτια. Αντίστοιχο συμπέρασμα έβγαλε και ο John Cook το 2013, ο οποίος εξέτασε 11.944 μελέτες καταλήγοντας στο ίδιο ποσοστό 97%. Όλα τα δεδομένα επανεξετάστηκαν το 2016 καταλήγοντας για μια ακόμα φορά στο ίδιο αποτέλεσμα¹⁸. Για τα δεδομένα της επιστημονικής κοινότητας τα ποσοστά αυτά είναι τεράστια. Υπάρχει δηλαδή καθολική ομοφωνία.

 

Τι θα συμβεί στο άμεσο μέλλον;

Η μέση θερμοκρασία του πλανήτη είναι 15°C. Αν δε ληφθεί κανένα απολύτως μέτρο και με τους τρέχοντες ρυθμούς εκπομπών αερίου του θερμοκηπίου, η αύξηση της θερμοκρασίας ενδεχομένως να φτάσει τους 8°C έως το 2100¹⁴, ενώ με τους συμφωνημένους περιορισμούς εκπομπών που έθεσε η Διακυβερνητική Επιτροπή για την αλλαγή του κλίματος, τα κλιματικά μοντέλα προβλέπουν αύξηση έως και 5°C μέχρι το τέλος του αιώνα²². Θα πρέπει εδώ να σημειώσουμε ότι τέτοιες επιφανειακές θερμοκρασίες δεν έχουν υπάρξει στον πλανήτη εδώ και πολλά εκατομμύρια χρόνια και ότι η εξέλιξη των σημερινών οργανισμών συντελέστηκε σε θερμοκρασίες χαμηλότερες των 15°C.

 

 

Καπιταλισμός και οικολογική κρίση. Σκίτσο του Κάρλος Λατούφ.

 

Το άρθρο αυτό σε καμία περίπτωση δεν πρέπει να εκληφθεί ως καταστροφολογικό. Δεν είναι ο σκοπός του να τρομάξει. Από την κλιματική αλλαγή δεν κινδυνεύει ούτε ο πλανήτης, ο οποίος έχει επανέλθει από πολύ μεγαλύτερες καταστροφές και κατά πάσα πιθανότητα ούτε ο άνθρωπος ως είδος. Αυτό που κινδυνεύει είναι η ανθρωπότητα, δηλαδή οι κοινωνίες όπως τις έχουμε διαμορφώσει. Ο πολιτισμός, η τεχνολογία και κυρίως το πολιτικό, οικονομικό και κοινωνικό σύστημα. Αυτό θα καταρρεύσει.

 

Καπιταλισμός και οικολογική κρίση.

Σήμερα το 11% της χέρσου είναι καλλιεργούμενες εκτάσεις και το 26% βοσκότοποι. Δηλαδή το 37% χρησιμοποιείται για να θρέψει και να ντύσει ένα και μόνο είδος^14,23. Για τις υπόλοιπες ανθρώπινες χρήσεις, αστικές, βιομηχανικές κτλ αφιερώνεται το 31% ²³. Έτσι για τη λεγόμενη άγρια ζωή απομένει μόλις το 32%, παρότι ούτε αυτό μπορεί να θεωρηθεί εντελώς αδιατάραχτο. Η κλιματική κρίση που βιώνουμε λοιπόν, είναι υπαρκτή, είναι ανθρωπογενής και οφείλεται σε ένα σύστημα που σκοπό έχει την κυριαρχία πάνω στη φύση. Ένα σύστημα που αντιμετωπίζει τη βιόσφαιρα ως κάτι δίχως εγγενή αξία, ως έναν πόρο που πρέπει να αξιοποιηθεί από το κεφάλαιο, που βλέπει το περιβάλλον ως αντικείμενο της αγοραίας κερδοσκοπίας. Ένα οικονομικό σύστημα που θεωρεί ότι ο ανταγωνισμός είναι η μηχανή της κοινωνικής προόδου και βασίζει την ύπαρξη του στη ατέρμονη και με κάθε κόστος ανάπτυξη. Ένα σύστημα τελικά άπληστο, σε ένα πλανήτη με πεπερασμένους πόρους και εύθραυστες ισορροπίες.

Γι αυτό και η οικολογία σήμερα δε μπορεί να σταθεί ως μονοδιάστατο κίνημα, αγνοώντας τα ταξικά ζητήματα και χωρίς να αμφισβητεί τα θεμελιώδη αξιώματα του συστήματος της ελεύθερης αγοράς. Οικολογία και καπιταλισμός είναι έννοιες αντίθετες και κάθε προσπάθεια σταδιακής και εκ των έσω αναμόρφωσης του σημερινού συστήματος είναι καταδικασμένη σε αποτυχία. Οικολογική πολιτική δε μπορεί να σημαίνει βελτιωμένες μέθοδοι κυριαρχίας πάνω στο περιβάλλον. Η οικολογική δράση ή είναι επαναστατική δράση ή δεν είναι απολύτως τίποτα.

Είναι φυσικό λοιπόν το σύστημα αυτό που διψά ασυγκράτητα για κατανάλωση, να αντιλαμβάνεται κάθε είδους περιορισμό ως απειλή για την ύπαρξη του. Και φύσει τυχοδιωκτικό, από τη μία χρησιμοποιεί την κλιματική αλλαγή όπου μπορεί προς όφελός του, για παράδειγμα πουλώντας εναλλακτική πράσινη ανάπτυξη, αλλά και ως άλλοθι όπως είδαμε πρόσφατα, ώστε να αποφύγει αποζημιώσεις προς τους αγρότες που επλήγησαν από τον καιρό. Ταυτόχρονα όμως παραπληροφορεί, επιστρατεύει κάθε είδους ψευδοεπιστήμη και εκτρέφει μια στρατιά γραφικών και ηλίθιων αρνητών, που νομίζουν ότι αρνούμενοι την κλιματική αλλαγή αντιστέκονται στην ελίτ, ενώ ουσιαστικά, με το να μην πράττουν τίποτα εξυπηρετούν τα συμφέροντά της.

 

Στράτος Σαραντουλάκης
Μελισσοκόμος

 

 

Βιβλιογραφία

Φυσικά ΣΤ’ Δημοτικού

Η ζωή σήμερα, άλλοτε, αλλού και στο μέλλον – Η λογική των βιολογικών συστημάτων – Γιάννης Μανέτας, Διδάκτορας Βιολογικών Επιστημών Πανεπιστημίου Πατρών

Προς μια οικολογική κοινωνία – Μάρεϊ Μπούκτσιν

Οικολογία και επαναστατική σκέψη – Μ. Μπούκτσιν, Α. Ρόμπερτς

Ο ρόλος της εργασίας στην εξανθρώπιση του πιθήκου – Φρίντριχ Ένγκελς

Βιολογία ΙΙ Μηχανισμοί της εξέλιξης, Εξελικτική ιστορία της βιολογικής ποικιλότητας – Campell & Reece

Ο κύκλος που κλείνει – Μπάρι Κόμονερ

Κοσμικές καταστροφές – Chapman & Morrison 1992

Expanding frontiers in deep subsurface microbiology Palaeogeography, Palaeoclimatology, Palaeoecology – JP Amend · 2005

 

Παραπομπές

¹ Climate Change: Atmospheric Carbon Dioxide

² A Graphical History of Atmospheric CO2 Levels Over Time

³ A 40-million-year history of atmospheric CO₂

⁴ Global Greenhouse Gas Emissions Data

⁵ The Physical Science Basis

⁶ NASA: Combined land-surface air and sea-surface water temperature anomalies

⁷ NASA: Greenhouse Gases: Refining the Role of Carbon Dioxide

⁸ The faint young Sun problem – Feulner, Georg (2012)

⁹ Rainforest collapse triggered Pennsylvanian tetrapod diversification in Euramerica – Sahney, S.; Benton, M.J. & Falcon-Lang, H.J. (2010)

¹⁰ Younger Dryas: A data to model comparison to constrain the strength of the overturning circulation

¹¹ Greenland temperature response to climate forcing during the last deglaciation

¹² Τα δεδομένα μέσης θερμοκρασίας σε παγκόσμια κλίμακα από τη NASA, τη NOAA, το Berkeley Earth και τα μετεωρολογικά γραφεία του Ηνωμένου Βασιλείου και της Ιαπωνίας, τα οποία δείχνουν την επιστημονική συναίνεση σχετικά με την πρόοδο και την έκταση της υπερθέρμανσης του πλανήτη.

¹³ Palaeos: Life Through Deep Time > The Permian Period

¹⁴ FAO: Land use in agriculture by the numbers

¹⁵ Little Ice Age – Report of Committee on Glaciers, April 1939 (Matthes, François E.)

¹⁶ NASA: Global land and ocean temperature anomalies 1880-2021

¹⁷ NASA: Comparison of atmospheric samples contained in ice cores and more recent direct measurements, provides evidence that atmospheric CO₂ has increased since the Industrial Revolution.

¹⁸ Expert credibility in climate change – William R. L. Anderegg & Quantifying the consensus on anthropogenic global warming in the scientific literature – John Cook & Consensus on consensus: a synthesis of consensus estimates on human-caused global warming

¹⁹ Οι ψευδοεπιστημονικές απόψεις των αρνητών της κλιματικής αλλαγής – Ελληνικά Hoaxes

²⁰ Η Θάτσερ ΔΕΝ κατασκεύασε τη κλιματική αλλαγή το 1978 – Ελληνικά Hoaxes

²¹ Η σύγχρονη κλιματική αλλαγή δεν οφείλεται στον ήλιο – Ελληνικά Hoaxes

²² Climate Change: Global Temperature Projections

²³ Η ζωή σήμερα, άλλοτε, αλλού και στο μέλλον – Η λογική των βιολογικών συστημάτων – Γιάννης Μανέτας

²⁴ 2022 saw record temperatures in Europe and across the world – Copernicus Climate Change Service

 

 

Συχνά αποδίδεται στον Άλμπερτ Αϊνστάιν μια ρήση σύμφωνα με την οποία «Αν κάποτε οι μέλισσες αφανιστούν από προσώπου γης, δεν θα απομείνουν στον άνθρωπο παραπάνω από τέσσερα χρόνια ζωής». Μάλιστα αναπαράγεται τόσο πολύ τα τελευταία χρόνια μέσω διαδικτύου που την υιοθέτησαν μέχρι και Υφυπουργοί του ΥπΑΑΤ όπως μπορείτε να δείτε εδώ. Το είπε όντως ο Αϊνστάιν; Και κατά πόσο ισχύει;

Η αλήθεια είναι ότι δεν υπάρχει καμία απόδειξη ότι ο Αϊνστάιν έχει κάνει αυτή τη δήλωση για τις μέλισσες. Το όνομά του πιθανότατα συνδέθηκε με αυτές και τα καταστροφολογικά αυτά σενάρια, από το Καναδικό περιοδικό Canadian Bee Journal και συγκεκριμένα, όπως αναφέρουν τα Ελληνικά Hoaxes, στο φύλλο 49 (σελίδα 13) του έτους 1941 όπου ο συντάκτης αναφέρει ότι «…αν θυμάμαι καλά ήταν ο Αϊνστάιν ο οποίος είπε ότι αν εκλείψουν οι μέλισσες από τη γη θα προκληθεί «εγκεφαλικό επεισόδιο» καθώς τουλάχιστον εκατό χιλιάδες φυτά δεν θα καταφέρουν να επιβιώσουν».

Αργότερα το 1951, ο Αϊνστάιν απαντά σε μια επιστολή μαθητών οι οποίοι τον ρωτούν αν θα ήταν δυνατό να υπάρξουν έμβια όντα στη γη, χωρίς το φως του ήλιου, γράφοντας ότι «Χωρίς το φως του ήλιου: δεν θα υπήρχε σιτάρι, ούτε ψωμί, ούτε γρασίδι, ούτε βοοειδή, ούτε κρέας, ούτε γάλα , κι όλα θα πάγωναν. Δεν θα υπήρχε ζωή.» Και ενώ ούτε αυτός ούτε οι μαθητές αναφέρουν κάπου τις μέλισσες, αυτή η επιστολή σε συνδυασμό με τη δημοσίευση του Καναδικού περιοδικού προκαλεί σύγχυση συνδέοντας το όνομά του με τις μέλισσες.

Το 1966 το περιοδικό The Irish Beekeeper πηγαίνει τα πράγματα ακόμα παραπέρα αναφέροντας ότι Αϊνστάιν υπολόγισε και τον χρόνο που απομένει στην ανθρωπότητα μετά την εξαφάνιση των μελισσών «Ο καθηγητής Αϊνστάιν, ο γνωστός επιστήμονας, υπολόγισε ότι εάν εξαφανιστούν όλες οι μέλισσες από τη γη, τέσσερα χρόνια αργότερα, όλοι οι άνθρωποι θα εξαφανιστούν». Η Alice Calaprice συντάκτρια της συλλογής με τα αποφθέγματα του Αϊνστάιν (The Ultimate Quotable Einstein, 2010) ανέφερε ότι το ρητό δεν είναι πιθανότατα του Αϊνστάιν.

Ο Αϊνστάιν δεν το είπε. Τουλάχιστον όχι έτσι ακριβώς.

Ας δούμε όμως κατά πόσο ισχύει και αν έχει επιστημονική βάση η ρήση ανεξάρτητα από το ποιος την είπε. Η σημασία των μελισσών για το περιβάλλον αλλά και τον πολιτισμό μας είναι αδιαμφισβήτητη. Επικονιάζουν το 85% των καλλιεργούμενων φυτών και το 75% της αυτοφυούς βλάστησης. Η παραγωγή φρούτων, λαχανικών, καρπών, σπόρων εξαρτάται απόλυτα απ’ αυτές και μια πιθανή εξαφάνιση θα οδηγούσε σε κατάρρευση της παραγωγής.

Για να συνειδητοποιήσουμε το μέγεθος της σημασίας τους αξίζει απλά να σημειωθεί ότι κάθε χρόνο το 70% όλων των μελισσιών των ΗΠΑ, δηλαδή 1,7 εκατομμύρια μελίσσια (!) μεταφέρονται στην Καλιφόρνια για να επικονιάσουν την αμυγδαλιά. Ο Μωρίς Μαίτερλινκ συγγραφέας του Η ζωή των μελισσών του 1901, έλεγε -προκλητικά- ότι ουσιαστικά οφείλουμε τον πολιτισμό μας στην μέλισσα.

Αν εξαφανιστούν λοιπόν οι μέλισσες δεν μας απομένουν παρά 4 χρόνια ζωής; Σύμφωνα με τον κ. Γιώργο Γκόρα, Επίκουρο Καθηγητή Μελισσοκομίας του Γεωπονικού Πανεπιστημίου Αθηνών, αν οι μέλισσες εκλείψουν από τη γη, η ανθρωπότητα θα στραφεί στις ανεμόφιλες καλλιέργειες όπως το ρύζι, το σιτάρι και το καλαμπόκι που δεν χρειάζονται τα έντομα. Θα βιώσουμε μια μεγάλη επισιτιστική κρίση, η διατροφή μας θα γίνει μονότονη, φτωχότερη και κακής ποιότητας καθώς θα είναι κυρίως αμυλούχα όμως μην ξεχνάμε ότι οι μονοκαλλιέργειες όπως αυτή των δημητριακών έχουν μεγάλες αποδόσεις. Τα 4 χρόνια είναι πολύ μικρό διάστημα για να χαθεί η ανθρωπότητα.

Δε μπορούμε να πούμε με σιγουριά τι θα συμβεί αν χαθούν οι μέλισσες. Θα είναι μια τεράστια αλλαγή για το περιβάλλον και τον πολιτισμό μας. Πιθανότατα η ανθρωπότητα να επιβιώσει, παρά τις αντιξοότητες. Η σημασία των μελισσών είναι πολύ μεγάλη για τη ζωή όπως την ξέρουμε. Εξελίχθηκαν μαζί με τα ανθοφόρα φυτά πριν από 100εκ. χρόνια αλλάζοντας ριζικά τον πλανήτη, ο οποίος από τότε και έπειτα απέκτησε χρώματα, αρώματα και σχήματα. Μια πιθανή απώλειά τους θα σημάνει και το τέλος όλων αυτών. Οι μέλισσες και τα έντομα γενικότερα αντιμετωπίζουν πράγματι τον κίνδυνο της εξαφάνισης, όμως το να αποδίδουμε ακραία καταστροφολογικά σενάρια σε σημαίνοντα πρόσωπα δεν είναι η λύση για την ευαισθητοποίηση του κόσμου.

πηγές:
Ελληνικά Hoaxes
Γιατί χάνονται οι μέλισσες; (Podcast lifo)
Πρακτική μελισσοκομία – Ανδρέας Θρασυβούλου
Η ζωή σήμερα, άλλοτε, αλλού και στο μέλλον – Γιάννης Μανέτας

 

 

 

Την ώρα που μελέτες του Οργανισμού Ηνωμένων Εθνών που δημοσιεύτηκαν μόλις την προηγούμενη εβδομάδα προειδοποιούν ότι απαιτείται άμεσα επείγουσα και συλλογική δράση, οι πετρελαϊκές εταιρείες αναφέρουν αστρονομικά κέρδη σύμφωνα με την Guardian.

Έπειτα από μια σειρά πολύ σοβαρών αναφορών ο διακεκριμένος Σουηδός επιστήμονας Γιόχαν Ρόκστρεμ δήλωσε ότι απαιτείται συλλογική δράση από όλα τα έθνη του κόσμου περισσότερο από οποιαδήποτε άλλη στιγμή μετά τον δεύτερο παγκόσμιο πόλεμο ώστε να αποφευχθεί η κλιματική κατάρρευση, όμως οι γεωπολιτικές εντάσεις βρίσκονται σε υψηλό επίπεδο.

«Ο κόσμος πλησιάζει όλο και πιο κοντά σε μη αναστρέψιμες αλλαγές… ο χρόνος τελειώνει πραγματικά πολύ, πολύ γρήγορα» λέει. Οι εκπομπές πρέπει να μειωθούν περίπου στο μισό έως το 2030 για να επιτευχθεί ο διεθνώς συμφωνημένος στόχος του περιορισμού της αύξησης της θερμοκρασίας στους 1,5°C, όμως νέες μελέτες δείχνουν ότι αυτό είναι πρακτικά ανεφάρμοστο πια. Αν ο στόχος ξεπεραστεί ακόμα και κατά μισή μονάδα , στους 2°C, ο πλανήτης ξεπερνά τις κόκκινες γραμμές που επιτρέπουν την επιβίωσή του.

Την περασμένη Πέμπτη, η Shell και η TotalEnergies διπλασίασαν τα τριμηνιαία κέρδη τους σε περίπου 10 δισ. δολάρια. Οι δύο πολυεθνικοί γίγαντες πετρελαίου και φυσικού αερίου απολαμβάνουν τα αυξημένα κέρδη τους καθώς η ζήτηση μετά την πανδημία αλλά και την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία, αυξήθηκε. Όμως όλες οι εκθέσεις του ΟΗΕ διαπιστώνουν ότι είναι πρακτικά αδύνατος ο στόχος του 1,5°C, ότι η πρόοδος είναι «θλιβερά ανεπαρκής» και ότι ο μόνος τρόπος πλέον για να περιοριστούν οι εκπομπές άνθρακα είναι ένας «ταχύς μετασχηματισμός των κοινωνιών» με ό,τι αυτό μπορεί να σημαίνει.

Η Μετεωρολογική Υπηρεσία του ΟΗΕ αναφέρει ότι οι εκπομπές των κυριότερων αερίων που συμβάλουν στο φαινόμενο του θερμοκηπίου, έφθασαν σε ιστορικά υψηλά επίπεδα ρεκόρ το 2021, με μια ιδιαίτερα ανησυχητική αύξηση των εκπομπών μεθανίου. Απ’ την άλλη η έκθεση της Διεθνούς Οργάνωσης Ενέργειας ενώ αναφέρει ότι οι υψηλές τιμές ενέργειας ωθούν τα έθνη προς την καθαρή ενέργεια προειδοποιεί ότι πλέον αυτό δεν θα ήταν αρκετό για να αποφευχθούν σοβαρές κλιματικές επιπτώσεις.

Ο Γιόχαν Ρόκστρεμ διευθυντής του Ινστιτούτου Πότσνταμ για την Έρευνα των Κλιματικών Επιπτώσεων στη Γερμανία, έγινε γνωστός με την ερευνητική του εργασία για το πλαίσιο των πλανητικών ορίων, που δημοσιεύτηκε για πρώτη φορά το 2009. Σύμφωνα με αυτό η ανθρωπότητα έχει ξεπεράσει ήδη τα τέσσερα από τα εννέα όρια που διατηρούν τον πλανήτη μας φιλόξενο για ζωή.

«Η κατάσταση είναι ζοφερή», δήλωσε ο καθηγητής Σάιμον Λιούις από το Πανεπιστημιακό Κολέγιο Λονδίνου. «Η Shell είχε κέρδη 26 δισεκατομμυρίων λιρών φέτος, οι εκπομπές άνθρακα επανήλθαν στα προ πανδημίας επίπεδα, ενώ 53.000 άνθρωποι πέθαναν από ζέστη στην Ευρώπη το καλοκαίρι και οι πλημμύρες έχουν εκτοπίσει εκατομμύρια από τη Νιγηρία στο Πακιστάν».

Ο Ρόκστρεμ είναι απαισιόδοξος. Θεωρεί ότι η επερχόμενη σύνοδος κορυφής για την Κλιματική Αλλαγή δεν θα φέρει καμία πρόοδο. Χώρες όπως το Πακιστάν θα απαιτήσουν χρηματοδότηση για την ανοικοδόμηση μετά τις κλιματικές καταστροφές και οι πλούσιες χώρες που είναι και υπεύθυνες για τις υψηλές εκπομπές έχουν ήδη απορρίψει αυτό το σενάριο. «Το ρήγμα μεταξύ Βορρά και του Νότου βαθαίνει και αυτό ακριβώς δεν χρειαζόμαστε τώρα».

«Μερικοί υποστηρίζουν ότι οι άνθρωποι είναι αρκετά έξυπνοι να αναπτυχτούν ακόμα κι αν η Γη απομακρυνθεί από τη σταθερότητα της Ολόκαινου Περιόδου. Αλλά γιατί να πάρουμε αυτό το ρίσκο;»

πηγή: The Guardian

Το τελευταίο παρθένο γεωγραφικό διαμέρισμα της Ελλάδας κινδυνεύει έπειτα από την απόφαση να γίνουν έρευνες από την Ιταλική εταιρία πετρελαίου Geotec για την εύρεση υδρογονανθράκων και εκμετάλλευση τους, στην περιοχή του Ζαγορίου.

Σε μια περιοχή που εκτείνεται από τον Δήμο Πωγωνίου Ιωαννίνων και φτάνει μέχρι τη Θεσπρωτία, αρχικά κατασχέθηκαν ιδιωτικές εκτάσεις με απίστευτες μεθοδεύσεις (τις οποίες μπορείτε να δείτε αναλυτικά εδώ) οι οποίες στη συνέχεια παραχωρήθηκαν για χρήση σε πετρελαϊκές εταιρείες.

Από κει και πέρα για να διεξαχθεί η έρευνα, πρέπει να αποψιλωθεί μεγάλο μέρος του δάσους, ώστε να γίνουν οι 11.500 γεωτρήσεις που προβλέπονται και στις οποίες θα τοποθετηθούν εκρηκτικά. Τα αναπόφευκτα αποτελέσματα ανάμεσα στα άλλα αφορούν τον κίνδυνο απελευθέρωσης στην ατμόσφαιρα υδρόθειου το οποίο είναι ένα άχρωμο, δηλητηριώδες, διαβρωτικό, εύφλεκτο και εκρηκτικό αέριο, αλλά και μονοξειδίου του άνθρακα.

Τις τελευταίες μέρες έγιναν κάποιες δράσεις από ντόπιους και μη οι οποίοι διαμαρτύρονται, όμως άνθρωποι της εταιρίας τους απομάκρυναν απειλώντας τους μάλιστα με αυτόφωρο. Αυτοί που αναμένεται να πληγούν άμεσα είναι οι κτηνοτρόφοι της περιοχής, οι εταιρίες παραγωγής μεταλλικού νερού και φυσικά οι μελισσοκόμοι.

Την ανανέωση της άδειας χρήσης της γλυφοσάτης αποφάσισε η Ε.Ε., επιλέγοντας την προάσπιση των ισχυρών οικονομικών συμφερόντων αντί της υγείας των πολιτών και της προστασίας του περιβάλλοντος.

Η αρμόδια Επιτροπή Εφέσεων -που αποτελείται από εμπειρογνώμονες των 28 χωρών-μελών της Ε.Ε. και την Ευρωπαϊκή Επιτροπή- ενέκρινε με την απαιτούμενη ειδική πλειοψηφία την επέκταση της αδείας χρήσης της χημικής ουσίας στην επικράτεια της Ε.Ε. για ακόμη πέντε χρόνια αγνοώντας τις προειδοποιήσεις του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας, τις αποφάσεις του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και τα ψηφίσματα εκατομμυρίων ευρωπαϊων πολιτών.

Η γλυφοσάτη, βασικό συστατικό του μεγαλύτερου σε πωλήσεις ζιζανιοκτόνου στον κόσμο Roundup που παράγει ο αγροχημικός κολοσσός Μonsanto, είναι σύμφωνα με το Διεθνές Γραφείο Έρευνας για τον Καρκίνο (ΙARC) του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας «πιθανότατα καρικινογενής». Την ίδια άποψη έχουν εδώ και χρόνια αρκετοί ανεξάρτητοι επιστήμονες. Αλλά και η Monsantο γνωρίζει ήδη από τη δεκαετία του 1980 ότι το «Roundup» προκαλεί γενετικές ανωμαλίες και δυσμορφίες σε πειραματόζωα και τουλάχιστον από το 1999 ότι η ουσία αυτή είναι επικίνδυνη και για την ανθρώπινη υγεία.

Παρ’ όλα αυτά η Κομισιόν πρότεινε τον προηγούμενο μήνα στην Μόνιμη Επιτροπή Φυτών, Ζώων, Τροφίμων και Ζωοτροφών (PAFF) της Ε.Ε. τη δεκαετή ανανέωση της άδειας χρήσης της γλυφοσάτης. Δεν κατάφερε ωστόσο να αποσπάσει την ειδική πλειοψηφία που απαιτείτο. Επεχείρησε εκ νέου στις αρχές Νοεμβρίου προτείνοντας πενταετή ανανέωση αλλά και πάλι «έφαγε τα μούτρα της». Για την επίτευξη της απαιτούμενης ειδικής πλειοψηφίας θα έπρεπε : α. το 55% των χωρών της Ε.Ε. να ψηφίσουν υπέρ και β. η πρόταση να υποστηριχθεί από χώρες που αντιπροσωπεύουν τουλάχιστον το 65% του συνολικού πληθυσμού.

Την Δευτέρα, κατάφερε να περάσει την επέκταση της άδειας χρήσης της επικίνδυνης ουσίας κυρίως χάρη στην αλλαγή στάσης της Γερμανίας.

Συγκεκριμένα στην αρμόδια Επιτροπή Προσφυγών όπου εκδικάστηκε τελεσίδικα η πρόταση της Κομισιόν, 18 χώρες που αντιπροσωπεύουν λίγο περισσότερο από το 65% του πληθυσμού της ΕΕ, ψήφισαν υπέρ της πενταετούς επέκταση της αδείας χρήσης της γλυφοσάτης, 9 χώρες (μεταξύ των οποίων και η Ελλάδα) καταψήφισαν ενώ μία (Πορτογαλία) απείχε.

Ζιζάνια… στο Βερολίνο

Η πλάστιγγα υπέρ της παράτασης της χρήσης του ζιζανιοκτόνου έγειρε με την θετική, αυτή τη φορά, ψήφο της Γερμανίας, η οποία απείχε στην προηγούμενη ψηφοφορία.

Και πέρα από την χαρά της Monsanto, η θετική αυτή ψήφος έσπειρε… ζιζάνια μεταξύ των Σοσιαλδημοκρατών (που έχουν ταχθεί κατά της γλυφοσάτης) και των Χριστιανοδημοκρατών στο Βερολίνο, που μέχρι να αποφασίσουν εάν θα σχηματίσουν πάλι «μεγάλο συνασπισμό», εξακολουθούν να συγκυβερνούν ως υπηρεσιακή κυβέρνηση.

Ο καυγάς ήταν δημόσιος. Η επικεφαλής του SPD στη Βουλή Andrea Nahles έκανε λόγο για «σοβαρή κατάχρηση εμπιστοσύνης» και για μια κίνηση που θα «βαρύνει» στις διαπραγματεύσεις.

Τι έγινε; Κάτι σαν μίνι «πραξικόπημα» εκ μέρους του κόμματος της Α. Μέρκελ καταγγέλουν οι Σοσιαλδημοκράτες.

Η Γερμανία απείχε στην προηγούμενη ψηφοφορία για την γλυφοσάτη κατ’ εντολή της υπουργού Περιβάλλοντος Μπάρμπαρα Χέντρικς που ανήκει στο SPD. Αυτή τη φορά ψήφισε υπέρ κατ’ εντολή του Χριστιανοκοινωνιστή υπουργού Γεωργίας, Κρίστιαν Σμιτ, ο οποίος φαίνεται ότι δεν ενημέρωσε την συνάδελφό του.

Ένας από τους λόγους που ο Σμιτ αγνόησε την προηγούμενη στάση της κυβέρνησης του- γράφει το Spiegel- είναι οι αφόρητες πιέσεις που άσκησαν στον Βαυαρό πολιτικό οι… Βαυαροί αγρότες που θέλουν το επικίνδυνο ζιζανιοκτόνο για τα χωράφια τους.

Η αλλαγή στάσης της Γερμανίας είναι εμφανώς επιλογή και της ...Bayer, η οποία έχει εξαγοράσει εδώ τηMonsanto και -αναμένοντας το πράσινο φως από τις αντιμονοπωλιακές αρχές της Ε.Ε.- προσδοκά σε κέρδη δισεκατομμυρίων.

Μαζί με την Γερμανία στάση άλλαξαν και οι Ρουμανία, Βουλγαρία, Πολωνία που στην προηγούμενη ψηφοφορία απείχαν.

Η μόνη που παρέμεινε πιστή στην αποχή ήταν η Πορτογαλία.

Ας σημειωθεί ότι κάθε χρόνο περί τα 3,45 εκατομμύρια ευρωπαίοι προσβάλλονται κάθε χρόνο από καρκίνο ενώ περίπου 1,75 εκατομμύρια είναι αυτοί που φεύγουν τελικά εξ αιτίας αυτού.

πηγή: efsyn.gr
Συντάκτης: Μπάμπης Μιχάλης

«“Σαράντα χρόνια προσπαθώ να καλλιεργήσω αυτό τον τόπο και δεν φυτρώνουν ούτε πέτρες! Χάνεις τον καιρό σου!”, ήταν τα πρώτα λόγια ενός γείτονα, όταν ήρθα στην περιοχή πριν από 7 χρόνια για να δουλέψω τη γη», θα πει η Άννα Μορδεχάι από το Περιβόλι στη Βάρη, μία επιχείρηση που στοχεύει να «φέρει τους αστούς πιο κοντά στη φύση», όπως εξηγεί.

Πώς κατάφερε να μετατρέψει ένα έδαφος άγονο σε μία σύγχρονη όαση; «Εφαρμόζοντας τις αρχές της Περμακουλτούρας, η οποία δεν σου λέει πώς να καλλιεργήσεις αλλά πώς πρέπει να σκέφτεσαι και να οργανώνεις τη λειτουργία σου, ώστε να δρας σύμφωνα με τη φύση, υιοθετώντας τις αρχές της αειφορίας. Η φύση είναι ξεκάθαρα το αφεντικό. Αντί να της εναντιωνόμαστε, παρατηρούμε τα μοτίβα της και προσπαθούμε να τα αναπαράγουμε – σαν να ανεβαίνεις σε μία σανίδα του surf και αφήνεσαι να σε οδηγήσει το ρεύμα».

Ηγετικές φυσιογνωμίες στον χώρο της Περμακουλτούρας, οι Perrine και Charles Herve’ – Gruyer, αγρότες και εκπαιδευτές μαζί, μεγαλώνουν τα 4 παιδιά τους στη Φάρμα του Μπεκ Ελουέν, στη Νορμανδία. Η σχέση τους με τον χώρο της γεωργίας ανύπαρκτη, καθώς η μεν Perrine έκανε καριέρα ως νομικός σύμβουλος διεθνών επιχειρήσεων στην Ασία, ο δε Charles, ήταν παιδαγωγός και ναυτικός – για πάνω από 20 χρόνια ταξίδευε ανά τον κόσμο με ωκεανογραφικό σκάφος, δημιουργώντας ντοκιμαντέρ και γράφοντας βιβλία για τη φύση. «Η Perrine κι εγώ θέλαμε να τρέφουμε την οικογένειά μας με υγιεινά και ζωντανά προϊόντα, καλλιεργημένα με αγάπη από τα χέρια μας. Γίναμε αγρότες. Οι πηγές έμπνευσής μας προέρχονται από τους αυτόχθονες λαούς, τους αγρότες του παρελθόντος αλλά και από τις τελευταίες προόδους στον τομέα της φυσικής γεωργίας. Η Περμακουλτούρα, επάνω στην οποία έχει σχεδιαστεί η φάρμα μας, είναι σαν μία έξυπνη εργαλειοθήκη, που επιτρέπει να αναπτυχθούν τρόποι ζωής, με σεβασμό τόσο στη γη όσο και στους κατοίκους της», γράφει ο Charles στο βιβλίο τους «Περμακουλτούρα» (εκδ. Καπόν) με τη στήριξη του World Human Forum.

Το πρόβλημα γίνεται λύση

«Αναζητούσαμε μια ζωή με νόημα, ποιότητα και αυτάρκεια», θα πει η Perrine, εξηγώντας πως «τίποτε δεν ήταν προϊόν της φαντασίας μας: εμπνευστήκαμε από τις γεωργικές τεχνικές του παρελθόντος και τις αναμείξαμε με τη σύγχρονη, επιστημονική γνώση – δεν είμαστε κατά της προόδου! Χρησιμοποιούμε Η/Υ συνεχώς για την καλύτερη οργάνωσή μας. Αλλά στη γη, η δουλειά γίνεται με τα χέρια. Η παρατήρηση και η σκέψη είναι οι καλύτεροι τρόποι για την προαγωγή της γεωργίας». «Αν και ριψοκίνδυνη επιλογή, ξαναβάλαμε το ανθρώπινο χέρι στο επίκεντρο της διαδικασίας της αγροτικής παραγωγής», προσθέτει ο σύζυγός της σε επίρρωση των προλεχθέντων. «Απερίσκεπτο στοίχημα σε μία εποχή που η εργασία κοστίζει ακριβά και τα αγροτικά προϊόντα δεν αποδίδουν. Όμως η Περμακουλτούρα προτείνει να μετατρέψουμε το πρόβλημα σε λύση, καθώς ο άνθρωπος αποτελεί πλεονέκτημα όταν του εμπιστευόμαστε εργασίες, που η μηχανή δύσκολα μπορεί να πραγματοποιήσει: δημιουργώντας καλλιεργημένους χώρους εντατικά ζωντανούς, φροντίζοντας με αγάπη το έδαφος και τα φυτά, συνδυάζοντας και πυκνώνοντας τις καλλιέργειες, διαπιστώσαμε ότι η γη μας γινόταν γονιμότερη και η παραγωγή ήταν ανάλογη. Η φάρμα μας σήμερα, έχει εξελιχθεί σε ένα μωσαϊκό από μικρά οικοσυστήματα που αλληλεπιδρούν: λιμνούλες, νησιά, περιβόλια, δάσος-κήπο, καλλιέργεια σε αναχώματα, βοσκότοπους. Κυριαρχεί η εντύπωση μιας άφθονης γενναιοδωρίας». «Επαναφέρουμε την ομορφιά της φύσης», τονίζει η Perrine.

«Η Περμακουλτούρα δεν επιδιώκει να μεγιστοποιήσει την παραγωγή ανά παραγωγική μονάδα αλλά ανά τετραγωνικό μέτρο εδάφους», αναφέρει η Αννα Μορδεχάι, δίνοντας ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα: «Αντί να φυτέψουμε δύο ντοματιές σε απόσταση 40 εκ. μεταξύ τους, όπως θα έκανε ένας συμβατικός αγρότης, εμείς ανάμεσά τους θα φυτέψουμε τέσσερα μαρούλια, που θα εμποδίσουν τα αγριόχορτα να φυτρώσουν –η φύση απεχθάνεται τον κενό χώρο– θα σκιάσουν τις μικρές ντοματιές και όταν αυτές χρειαστούν τον χώρο, εμείς θα έχουμε ήδη συγκομίσει τα μαρούλια».

«Οι άνθρωποι έχουν εκπαιδευθεί να σκέφτονται τα πάντα σαν μία ευθεία γραμμή, το ένα να διαδέχεται το άλλο, παραλείποντας έτσι τον παράγοντα αλληλεπίδραση, που είναι καθοριστικός. Όλα όμως βασίζονται στην κοινή λογική. Λειτουργούν σαν ένας κύκλος», καταλήγει η Perrine.

Σαν ένα νέο «λογισμικό»

«Απέναντι στη σφοδρότητα του αγροβιομηχανικού ποταμού, που παρασύρει τα πάντα στο πέρασμά του αφήνοντας τη γη εξαντλημένη και τον κόσμο λαβωμένο, η Φάρμα του Μπεκ Ελουέν είναι μία όαση», διαβάζει κανείς στον πρόλογο του βιβλίου «Περμακουλτούρα» που υπογράφει ο Philippe Desbrosses, αγρότης, δρ Επιστημών του Περιβάλλοντος, συνιδρυτής των περισσότερων ιστορικών κινημάτων βιολογικής γεωργίας. Όπως επισημαίνει ο ίδιος: «Φαίνεται ότι εκεί που υπάρχει σεβασμός στη φύση, η ζωή ανθίζει με δεκαπλάσια ενέργεια».

Για τον Charles, «η Περμακουλτούρα αποτελεί ένα νέο παράδειγμα, ένα νέο “λογισμικό”. Στους αντίποδες του κυρίαρχου αγροτικού συστήματος, το οποίο δεν σταματά να τεχνοποιεί τη φύση, προσπαθούμε να εκμεταλλευθούμε τις υπηρεσίες που παρέχουν γενναιόδωρα τα οικοσυστήματα. Μήπως η φύση δεν προσφέρει στα φυτά όλα όσα χρειάζονται για την ανάπτυξή τους; Επιπλέον, συνειδητοποιούμε πως όταν αγγίζουμε τη γη, συνδεόμαστε ξανά με όλα όσα διαμορφώνουν τη ζωή των Ανθρώπων: τη διατροφή, την υγεία, τα τοπία, την απασχόληση, την οικονομία, την τέχνη της συμβίωσης, καθώς και με ό,τι πιο οικείο έχουμε – τις συγκινήσεις μας, την παρουσία μας στον κόσμο, τη σχέση μας με τη ζωή».

πηγή: Καθημερινή
Οι φωτογραφίες είναι από τη φάρμα του Μπεκ Ελουέν στην Γαλλία (climateheroes.org)

Πάνω από ένα μέτρο έχει πέσει η στάθμη της λίμνης των Ιωαννίνων, λόγω της παρατεταμένης ανομβρίας που χαρακτηρίζει τους τελευταίους μήνες. Οι πηγές που τροφοδοτούν την λίμνη στέρεψαν από την ξηρασία και σε πολλά σημεία έχει αποκαλυφθεί ο πυθμένας της λίμνης καθώς τα νερά υποχώρησαν σημαντικά ενώ σε άλλα δημιουργήθηκαν… παραλίες και αποκαλύφθηκαν τα βράχια!!!

Κι όλα αυτά ενώ το θυρόφραγμα στο Πέραμα παραμένει κλειστό εδώ και αρκετό καιρό λόγω εργασιών, που σημαίνει ότι νερά από την Παμβώτιδα δεν κατευθύνονται προς τον Καλαμά…  Παρότι η στάθμη έχει πέσει σε πρωτοφανή, για τα τελευταία χρόνια, επίπεδα, η εικόνα της λίμνης διατηρείται πολύ καλή, καθώς δεν εμφανίζεται φυτοπλαγκτόν, όπως έχει συμβεί άλλες χρονιές όταν μάλιστα τα νερά ήταν πολύ περισσότερα.

Πρόκειται σίγουρα για μία ενδιαφέρουσα διάσταση καθώς μέχρι τώρα η παρουσία φυτοπλαγκτόν συνδέονταν με τις καιρικές συνθήκες και με την πτώση της στάθμης. Σημειώνεται ότι τα τελευταία χρόνια τέτοιες εικόνες ήταν άγνωστες, καθώς τα καλοκαίρια ήταν βροχερά… Αυτή την φορά μια βροχή δεν αρκεί για να μας σώσει, μαζί και την λίμνη, καθώς για δύο περίπου μήνες δεν έχει πέσει ούτε σταγόνα! Η Παμβώτιδα που λειτουργεί ως φυσικός ταμιευτήρας του λεκανοπεδίου δεν έχει δεχθεί νερά εδώ και καιρό με αποτέλεσμα την συρρίκνωσή της.

πηγή: epiruspost