Το Υπουργείο Γεωργίας των ΗΠΑ έδωσε το πράσινο φως για την γενετική τροποποίηση των μήλων ώστε να καθυστερεί το μαύρισμα. Η κίνηση αυτή ανοίγει το δρόμο για τους καλλιεργητές των ΗΠΑ να παράγουν και να πωλούν αυτού του είδους τα μήλα στο εμπόριο…

Η απόφαση όμως αυτή εξόργισε πολλούς παραγωγούς μήλων που υποστηρίζουν ότι οι γενετικά τροποποιημένες ποικιλίες πρέπει να επισημαίνονται ως τέτοιες. Πολλοί καλλιεργητές φοβούνται ότι οι καταναλωτές θα σταματήσουν να τρώνε μήλα απ’ τη στιγμή που δεν θα μπορούν να τα διακρίνουν.

Τα γενετικά τροποποιημένα μήλα που δεν μαυρίζουν αναπτύχθηκαν από την Καναδική Okanagan Specialty Fruits. Περιέχουν γονίδια από άλλα μήλα που παράγουν μικρές ποσότητες πολυφαινολοξειδάσης, το ένζυμο που προκαλεί το χαρακτηριστικό μαύρισμα στο μήλο. Τα γονίδια αυτά “απενεργοποιήθηκαν” με μια διαδικασία που ονομάζεται γονιδιακή σίγηση, ή παρεμβολή RNA, έτσι ώστε η παραγωγή της πολυφαινολοξειδάσης να είναι πολύ χαμηλή.

Το Υπουργείο Γεωργίας των ΗΠΑ κατέληξε στο συμπέρασμα ότι τα γενετικά τροποποιημένα μήλα είναι απίθανο να αποτελέσουν κίνδυνο για άλλα φυτά στις ΗΠΑ ή στο περιβάλλον. Όμως καταναλωτικές και περιβαλλοντικές οργανώσεις εγείρουν ανησυχίες σχετικά με την ασφάλεια των καταναλωτών, κάτι που δεν έχει ακόμη αξιολογηθεί από την Υπηρεσία Τροφίμων και Φαρμάκων. Οι καλλιεργητές μπορούν να φυτεύουν και να πωλούν τα μήλα χωρίς την έγκριση του FDA.

«Το μόνο που έχουμε κάνει είναι να περιορίσουμε ένα ένζυμο. Δεν έχουμε προσθέσει τίποτα και η διατροφική αξία των μήλων αυτών είναι η ισοδύναμη με των συμβατικών» δήλωσε ο Neal Carter, πρόεδρος και ιδρυτής της Okanagan. Το πως θα συμπεριφερθούν οι καταναλωτές, αν θα τα προτιμήσουν ή όχι, αλλά και τις επιπτώσεις θα τις δούμε στο μέλλον.

Chemical & Engineering News

Ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας (ΠΟΥ) εξέδωσε τις νέες κατευθυντήριες γραμμές αναφορικά με την ημερήσια πρόσληψη σακχάρων από παιδιά και ενήλικες με σκοπό να αποτελέσουν πολύτιμο «εργαλείο» για τις κυβερνητικές αρχές που θέλουν να αξιολογήσουν την πρόσληψη σακχάρων στους πληθυσμούς τους και να διαμορφώσουν κατάλληλες και αποτελεσματικές διατροφικές συστάσεις.

Ποιες είναι οι νέες συστάσεις για την πρόσληψη σακχάρων;
Βάσει των νέων συστάσεων που εξέδωσε ο ΠΟΥ, τα σάκχαρα που λαμβάνουν καθημερινά τόσο παιδιά όσο και ενήλικες, πρέπει να μην υπερβαίνουν το 10% της ημερήσιας πρόσληψης θερμίδων, σύσταση η οποία είναι κοινή με προηγούμενη σύσταση του ΠΟΥ για τα σάκχαρα (που είχε ανακοινωθεί το 2002) και προκύπτει από μέσης ποιότητας στοιχεία ερευνών παρατήρησης που διεξήχθησαν για τη σχέση κατανάλωσης σακχάρων με το σωματικό βάρος και την τερηδόνα.

Επιπλέον, ο ΠΟΥ προτείνει περαιτέρω μείωση της πρόσληψης σακχάρων στο 5% των ημερήσιων θερμίδων «υπό προϋποθέσεις» σε συγκεκριμένες ομάδες του πληθυσμού, που σημαίνει ότι υπάρχει κάποια αβεβαιότητα για την ισορροπία οφέλους-ζημίας από την εφαρμογή της τελευταίας σύστασης καθώς στηρίζεται σε χαμηλής ποιότητας δεδομένα που προέρχονται από λίγες σε αριθμό οικολογικές μελέτες σχετικά με τη σχέση της κατανάλωσής τους και της στοματικής υγείας.

Οι νέες συστάσεις θα είναι χρήσιμες για χώρες στις οποίες έχει παρατηρηθεί υπερβολική πρόσληψη σακχάρων, όπως το Ηνωμένο Βασίλειο και η Ισπανία (16-17% των ημερήσιων θερμίδων για τους ενήλικες) και η Πορτογαλία (25% των ημερήσιων θερμίδων στα παιδιά).

Σε ποια σάκχαρα αναφέρεται ο ΠΟΥ;
Ο ΠΟΥ αναφέρεται στα «ελεύθερα» σάκχαρα τα οποία περιλαμβάνουν μονοσακχαρίτες (π.χ. γλυκόζη, φρουκτόζη) και δισακχαρίτες (π.χ. σακχαρόζη) που είτε προστίθενται σε τρόφιμα και ροφήματα από τη βιομηχανία τροφίμων, τους παραγωγούς, τους μάγειρες και τους καταναλωτές είτε περιέχονται φυσικά σε τρόφιμα όπως σε φυσικούς χυμούς φρούτων, φυσικά συμπυκνώματα αυτών, στο μέλι και στα σιρόπια, όπως η μελάσα. Τα σάκχαρα που περιέχονται φυσικά σε φρούτα, λαχανικά και το γάλα δεν περιλαμβάνονται στα ελεύθερα σάκχαρα που αναφέρει ο ΠΟΥ.

Τελικά πόση ζάχαρη μπορούμε να καταναλώνουμε;
Αν και οι παραπάνω συστάσεις δεν αποτελούν εξατομικευμένες οδηγίες για την πρόσληψη σακχάρων, καθώς η ακριβής ποσότητα που μπορεί να καταναλώσει κανείς καθημερινά εξαρτάται από αρκετούς παράγοντες όπως το φύλο, το βάρος, η ηλικία και η σωματική δραστηριότητα, δίνοντας ένα παράδειγμα θα μπορούσαμε να πούμε ότι για μία μέση δίαιτα 2000 θερμίδων, το 10% που καταλαμβάνουν τα σάκχαρα στην ημερήσια πρόσληψη μεταφράζεται σε 200 θερμίδες, οι οποίες με τη σειρά τους μεταφράζονται σε 50 γραμμάρια σακχάρων, όπως είναι η επιτραπέζια ζάχαρη (που αποδίδει 4 θερμίδες ανά γραμμάριο, όπως κι όλοι οι υδατάνθρακες). Το νούμερο αυτό από μόνο του δεν μας λέει πολλά, αλλά με την κατάλληλη διατροφική εκπαίδευση και ενημέρωση θα μπορούμε να γνωρίζουμε ποια τρόφιμα και ροφήματα περιέχουν ελεύθερα σάκχαρα (π.χ. μέλι, σπιτικά γλυκίσματα, σνακ εμπορίου, φυσικοί χυμοί, σπιτικά ροφήματα, έτοιμα ροφήματα με ζάχαρη, είδη ζαχαροπλαστείου, κ.λπ.,) αλλά και τις ενδεχόμενες «γλυκές» εναλλακτικές που έχουμε ώστε να συνεχίσουμε να απολαμβάνουμε τη γλυκύτητα που ενστικτωδώς αποζητούμε. Ένα τέτοιο παράδειγμα είναι τα ολιγοθερμιδικά γλυκαντικά που αποτελούν ασφαλή συστατικά που προσδίδουν γλυκύτητα χωρίς θερμίδες και που δεν συνδέονται με την τερηδόνα.

Το μόνο σίγουρο είναι ότι όλοι οι καταναλωτές μπορούμε να εντάξουμε ασφαλώς τα σάκχαρα στη διατροφή μας και πάντοτε στα πλαίσια μίας ισορροπημένης διατροφής και ενός υγιεινού και δραστήριου τρόπου ζωής, χωρίς να χρειάζεται να στερηθούμε τη γλυκιά γεύση, εφόσον την απολαμβάνουμε με μέτρο.

Ωστόσο, όπως αναφέραμε και στην αρχή, οι συστάσεις αυτές αποσκοπούν κυρίως στο να χρησιμοποιηθούν κατάλληλα από τους επιστήμονες και τις κυβερνήσεις ώστε να διατυπωθούν πρακτικές διατροφικές οδηγίες σε τοπικό επίπεδο για κάθε χώρα.

Τι λέει ο ΠΟΥ για τη σημασία διατήρησης του ενεργειακού ισοζυγίου:
Σύμφωνα με τον ΠΟΥ, ελέγχοντας την ποσότητα σακχάρων που προσλαμβάνουμε, μπορούμε να επιτύχουμε τη διατήρηση ενεργειακού ισοζυγίου που αποτελεί καθοριστικό παράγοντα για την διατήρηση υγιούς σωματικού βάρους. Εξάλλου, ούτε η ζάχαρη ούτε τα λιπαρά ή άλλα συστατικά οδηγούν απευθείας σε αύξηση βάρους, εφόσον δεν υπερκαταναλώνονται και δεν γίνεται κατάχρησή τους. Φυσικά, δεν πρέπει να ξεχνάμε πως καθημερινά καταναλώνουμε ποικιλία τροφίμων και ροφημάτων που πέρα από ζάχαρη περιέχουν και άλλα συστατικά που πρέπει επίσης να προσμετρούμε στο σύνολο των θερμίδων που προσλαμβάνουμε. Μπορούμε λοιπόν να συνεχίσουμε να καταναλώνουμε σάκχαρα, όπως η ζάχαρη και το μέλι, χωρίς να διαταράσσουμε το βάρος μας ή να επηρεάζουμε την υγεία μας, αλλά πάντοτε με μέτρο, ανάλογα με τις ανάγκες μας σε ενέργεια και θρεπτικά συστατικά και τον τρόπο ζωής μας, φροντίζοντας πάντοτε να διατηρούμε μία ισορροπημένη διατροφή και έναν δραστήριο τρόπο ζωής.

της Μαρίας Ζερβού Διαιτολόγου – Διατροφολόγου, πηγή: mednutrition.gr

Όλοι λίγο πολύ αναγνωρίζουμε τη διατροφική αξία του πρωινού στην καθημερινότητά μας, τουλάχιστον θεωρητικά. Στην πράξη ωστόσο, λόγω του σύγχρονου τρόπου ζωής μεγάλο ποσοστό των Ελλήνων φαίνεται να έχει φτάσει σε σημείο να μην καταναλώνει πρωινό γεύμα. Σύμφωνα με έρευνα που πραγματοποιήθηκε, το 50% των Ελλήνων παραλείπει το πρωινό γεύμα, είτε γιατί υποτιμούν την αξία του, είτε για να «εξοικονομήσουν» θερμίδες. Πόσοι από εσάς έχετε καταφέρει να εντάξετε το πρωινό γεύμα σταθερά στο πρόγραμμά σας;

Η σημασία του πρωινού
Έχετε σκεφτεί ποτέ την αγγλική μετάφραση του πρωινού «breakfast»; Προέρχεται συνθέτοντας τις λέξεις «break» + «fast», που σημαίνουν τη διακοπή της νηστείας του οργανισμού. Το σώμα μας, κατά τη διάρκεια του ύπνου, συνεχίζει να «δουλεύει», αλλά «νηστεύει». Επομένως, με τη χρήση του πρωινού γεύματος ο οργανισμός μας επαναπροσλαμβάνει την κατάλληλη ενέργεια για να ξεκινήσει την ημέρα του και να μπορέσει να ανταποκριθεί στις δυσκολίες της.

Έρευνες έχουν δείξει ότι το πρωινό γεύμα μας βοηθάει να μην επαναφέρουμε το χαμένο μας βάρος με την πάροδο του χρόνου, μετά από δίαιτα, ενώ η σημαντική αυτή διατροφική συνήθεια μειώνει τις πιθανότητες να οδηγηθούμε σε παχυσαρκία. Επιπλέον, καταναλώνοντας τακτικά πρωινό όπως και τα υπόλοιπα βασικά γεύματα είναι πιο πιθανό να καταναλώσουμε τελικά λιγότερες θερμίδες συνολικά μέσα στη μέρα, σε σύγκριση με το αν τρώγαμε 2 συνολικά βασικά γεύματα.

Θυμηθείτε το εαυτό σας όταν φάγατε ένα πλήρες και ωραίο πρωινό; Πεινάσατε σύντομα; Νομίζω πως όχι! Όταν το πρωινό μας γεύμα είναι πλήρες και γευστικό, ο οργανισμός μας χορταίνει καλύτερα, με αποτέλεσμα να μην οδηγούμαστε στην υπερβολική κατανάλωση θερμίδων και ποσοτήτων στο επόμενο γεύμα.

Το πρωινό κάνει καλό και στην καρδιά! Πιο συγκεκριμένα, έχει βρεθεί σε μελέτη, ότι οι άνδρες που δεν καταναλώνουν πρωινό έχουν 27% μεγαλύτερο κίνδυνο καρδιακής προσβολής και στεφανιαίας νόσου σε σύγκριση με τα άτομα που καταναλώνουν συστηματικά πρωινό. Τα άτομα, επίσης, που δεν καταναλώνουν πρωινό γεύμα νιώθουν περισσότερο το αίσθημα της πείνας μέσα στη μέρα τους και καταναλώνουν περισσότερη ποσότητα φαγητού στο βραδινό τους γεύμα.

Από τι αποτελείται ένα πλήρες και θρεπτικό πρωινό;
Το πρωινό μας γεύμα πρέπει να αποτελεί το 25-30% των ημερήσιων θερμίδων που καταναλώνουμε ημερησίως. Είναι σημαντικό η ενέργεια αυτή να προέρχεται από όλες τις ομάδες των θρεπτικών συστατικών, όπως υδατάνθρακες, πρωτεΐνες και λιπαρά αλλά και να είναι πλούσιο από βιταμίνες και ιχνοστοιχεία που δεν έχουν θερμίδες αλλά είναι απαραίτητες για την εύρυθμη λειτουργία του οργανισμού.

Tip: Βάλτε φαντασία στο πρωινό σας και θα χορτάσετε περισσότερο!

Μερικές ενδεικτικές επιλογές θρεπτικού πρωινού είναι:

• Δημητριακά πρωινού ολική άλεσης με πρωτεΐνη μαζί με γάλα ή γιαούρτι χαμηλό σε λιπαρά και λίγα αποξηραμένα ή φρέσκα φρούτα. Τα δημητριακά πρωινού ολικής άλεσης προσδίδουν στον οργανισμό μας σημαντική ποσότητα φυτικών ινών, μαγνησίου, σιδήρου και βιταμινών του συμπλέγματος Β που μαζί με την πρωτεΐνη, μας χορταίνουν καλύτερα. Με το γάλα και το γιαούρτι παραλαμβάνουμε την κατάλληλη ποσότητα ασβεστίου για δυνατά οστά, ενώ τα φρούτα μας εφοδιάζουν με σημαντικές ποσότητες επιπλέον βιταμινών και αντιοξειδωτικών.
• Ψωμί ολικής άλεσης με μέλι και ταχίνι. Ένας δυνατός συνδυασμός φυτικών ινών, βιταμινών και «καλών» λιπαρών για τον οργανισμό μας. Ένα φρέσκο φρούτο θα μπορούσε και εδώ να προσθέσει μερικές «φρέσκιες» βιταμίνες και φυτοθρεπτικά συστατικά στο γεύμα σας.
• Τοστ με τυρί χαμηλό σε λιπαρά και φρούτο εποχής. Ένα εύκολο και γευστικό γεύμα για μικρούς και μεγάλους για να μην έχουν την δικαιολογία ότι καθυστερούν το πρωί! Δοκιμάστε να προσθέσετε στο τόστ κάποιο λαχανικό της αρεσκείας σας (ντομάτα, μαρούλι, αγγούρι), έχει σημασία να απολαμβάνετε το γεύμα σας.
• Φρυγανιές ολικής άλεσης με φυτική μαργαρίνη και μέλι ή μαρμελάδα φρούτων. Ένας συνδυασμός ενέργειας και θρεπτικών συστατικών από τον οποίο παραλαμβάνουμε φυτικές ίνες για κορεσμό, «καλά» λιπαρά για την καλή νοητική λειτουργία και υδατάνθρακες για ενέργεια.

Πρωινό στο σπίτι
Οι διαιτολόγοι συχνά επιμένουμε «να απολαμβάνεις το κάθε σου γεύμα». Το πρωινό δεν εξαιρείται από αυτό. Είναι σημαντικό να μπορούμε να απολαύσουμε το κάθε μας γεύμα με ηρεμία. Προτιμείστε, λοιπόν να ξυπνήσετε 15 λεπτά πιο νωρίς, να ετοιμάσετε το πρωινό σας γεύμα και να το απολαύσετε με ηρεμία. Ακόμα περισσότερο, αν έχετε παιδί προτείνετε να φτιάχνετε μαζί το πρωινό του, στα αγαπημένα του μαγειρικά σκεύη, δείχνοντάς του την αξία και τη σημασία αυτού του γεύματος. Κι αν πάλι δεν προλαβαίνετε; Η σωστή διαχείριση και ο προγραμματισμός είναι η λύση. Φτιάξτε, για παράδειγμα ένα τοστ από το βράδυ και πάρτε το μαζί σας ή μια μπάρα δημητριακών ολικής άλεσης μαζί με ένα ποτήρι γάλα χαμηλό σε λιπαρά. Η δική σας σπιτική σπανακόπιτα θα μπορούσε, επίσης να είναι μια εύκολη λύση πρωινού.

Πρωινό «στο χέρι»
Είναι φυσικό κάποια μέρα να μην προλάβετε να καταναλώσετε το πρωινό σας στο σπίτι. Επιλέξτε τότε μια από τις υγιεινές επιλογές που μπορεί να έχει ο συνοικιακός σας φούρνος, όπως για παράδειγμα ένα κουλούρι Θεσσαλονίκης με λίγο τυρί χαμηλό σε λιπαρά ή κάποια μπάρα δημητριακών ολικής άλεσης μαζί με κάποιο φυσικό χυμό φρούτων εποχής.

Είναι σημαντικό να προσέξετε τις μικρές παγίδες εδεσμάτων που κυκλοφορούν στους φούρνους. Μυρωδάτα κρουασάν, γευστικές τυρόπιτες, πίτσες και άλλα πολλά, που δεν ξέρετε όμως το τρόπο παρασκευής τους. Σίγουρα δεν θα περιέχουν το μετρημένο παρθένο ελαιόλαδο που θα βάζατε οι ίδιοι! Προτιμείστε σε τέτοιες περιπτώσεις να τα φτιάξετε μόνοι σας από το σπίτι και να κεράσετε και τους συναδέλφους στη δουλειά!

Συμφωνείτε λοιπόν ότι το πρωινό είναι το πιο σημαντικό γεύμα της ημέρας; Αν καταφέρετε να εντάξετε το πρωινό στην καθημερινότητά σας, θα δείτε πολύ σύντομα τα οφέλη αυτού στον οργανισμό σας. Ακόμα, περισσότερα είναι τα οφέλη στους μικρούς μας φίλους, καθώς μελέτες έχουν δείξει ότι η υιοθέτηση της κατανάλωσης ενός θρεπτικού πρωινού έχει θετικά αποτελέσματα στην επίδοσή τους στο σχολείο.

πηγή: mednutrition.gr
των Πάρη Παπαχρήστου και Ελένης Τσαχάκη, διαιτολόγων – διατροφολόγων.

Βιβλιογραφία:
Rampersaud GC, Pereira MA, Girard BL, Adams J, Metzl JD. Breakfast habits, nutritional status, body weight, and academic performance in children and adolescents. J Am Diet Assoc. 2005 May;105(5):743-60; quiz 761-2.
Harvard School of Public Health. A healthy breakfast essential to losing weight (https://www.hsph.harvard.edu/news/hsph-in-the-news/a-healthy-breakfast-essential-to-losing-weight/)
Harvard School of Public Health. Skipping breakfast may increase coronary heart disease risk (https://www.hsph.harvard.edu/news/features/skipping-breakfast-may-increase-coronary-heart-disease-risk/)
Harvard School of Public Health. Food and Diet: Beyond Willpower: Diet Quality and Quantity Matter (https://www.hsph.harvard.edu/obesity-prevention-source/obesity-causes/diet-and-weight/)
Katie Adolphus, Clare L. Lawton, and Louise Dye. The effects of breakfast on behavior and academic performance in children and adolescents. Front Hum Neurosci. 2013; 7: 425. Published online 2013 Aug 8. Prepublished online 2013 Jun 25

Ο βήχας είναι ένα τόσο συχνό σύμπτωμα κατά την παιδική ηλικία, που ιδιαίτερα στα μικρά παιδιά προσχολικής ηλικίας και κατά τους μήνες του χειμώνα μπορεί να χαρακτηριστεί για μεγάλες χρονικές περιόδους φυσιολογική κατάσταση. Όπως όλα τα συμπτώματα στον ανθρώπινο οργανισμό, οι γονείς δεν πρέπει να ξεχνούν ότι ο βήχας εξυπηρετεί μια λειτουργία, βοηθάει στην απομάκρυνση των ερεθιστικών ή μολυσματικών παραγόντων από τα πνευμόνια και την αναπνευστική οδό. Επομένως η συμπτωματική καταπολέμηση οποιουδήποτε βήχα στα παιδιά ούτε χρειάζεται ούτε είναι ωφέλιμη. Και πράγματι αυτό επιβεβαιώνεται από την επιστημονική τεκμηρίωση, που αποτυγχάνει να βρει όφελος από την χρήση διαφόρων αντιβηχικών.

Σκοπός του γονιού δεν είναι να καταπολεμήσει οποιοδήποτε βήχα στο παιδί του. Θα πρέπει να μάθει να αναγνωρίζει πότε ο βήχας είναι ένα παροδικό σύμπτωμα μιας εκ των πολλών ιώσεων που θα περάσει το μικρό του παιδί στο δρόμο για να χτίσει την άμυνά του, και πότε έχει ιδιαίτερα και πιο δύσκολα χαρακτηριστικά που πρέπει να τον οδηγήσουν σε παιδιατρική εκτίμηση ή και θεραπευτική αντιμετώπιση.

Από τις αρχές του φθινοπώρου και με το άνοιγμα των παιδικών σταθμών και των νηπιαγωγείων ξεκινούν επιδημίες ιώσεων από μεγάλο αριθμό ρινο-ιών και άλλων ιών που προκαλούν κοινό κρυολόγημα. Αυτός ο τύπος βήχα, ακολουθεί συνήθως ένα σύντομο διάστημα όχι υψηλού πυρετού και ρινικής καταρροής, και μπορεί να επιμείνει ως μεταλοιμώδης βήχας με φθίνουσα πορεία έως και 7-10 μέρες. Στο στάδιο του βήχα η μύξα του παιδιού έχει συνήθως γίνει πηχτή και το παιδί εμφανίζεται να «πνίγεται» στο ξάπλωμα ή όταν ξυπνάει ή μετά το γάλα του. Προς ανακούφιση του παιδιού, απλά παρηγορητικά μέτρα συνήθως αρκούν: να κοιμάται πιο ανασηκωμένο με ανάκλιση κάτω του έτους ή σε μαξιλάρια άνω του έτους, άφθονη αγκαλιά και ανταπόκριση, μέλι είτε σε χλιαρό ρόφημα είτε και σκέτο πριν τον ύπνο, βιταμίνη C σε φρούτα λαχανικά και χυμό, θηλασμό και καθάρισμα της μύτης με φυσιολογικό ορό ή θαλασσινό νερό. Με υπομονή αποφεύγουμε την πολυφαρμακία και ιδιαίτερα δυνητικά επικίνδυνα φάρμακα όπως κατασταλτικά του βήχα. Συχνά στις μέρες έξαρσης του βήχα αρκεί να δώσουμε πιο χλιαρό το γάλα του ή λιγότερη ποσότητα ή σε πιο όρθια ή καθιστή θέση ή όχι με μπιμπερό αλλά σε ποτήρι, για να βελτιωθούν τα επεισόδια βήχα. Οι γονείς έχουν το νου τους για την επιπλοκή της ωτίτιδας: αν στην πορεία της ίωσης ο πυρετός χειροτερεύει αντί να καλυτερεύει ή το παιδί φαίνεται κακοδιάθετο και στο ρίξιμο του πυρετού ή να πονάει στο αυτί του.

Ο βήχας που είναι αποτέλεσμα απλών ιώσεων του ανώτερου αναπνευστικού, όπως η ιογενής φαρυγγίτιδα, μπορεί επίσης να κάνει τον κύκλο του σε αρκετές ημέρες, έως και 10-14 μέρες ανά επεισόδιο λοίμωξης. Αν δε αναλογιστούμε ότι τα περισσότερα μικρά παιδιά χτίζουν την άμυνά τους καταπολεμώντας κατά την διάρκεια της προσχολικής ηλικίας πάνω από 50-60 ιώσεις συνολικά, και ότι ένα μικρό παιδί που ξεκινάει για πρώτη φορά βρεφονηπιακό σταθμό είναι πιθανό να κολλήσει ως παρθένος οργανισμός μια καινούργια ίωση κάθε βδομάδα, γίνεται εμφανές ότι ιδιαίτερα κατά την περίοδο του χειμώνα ένα φυσιολογικό κατά τα άλλα παιδί μπορεί να έχει σχεδόν μόνιμα υποτροπιάζοντα βήχα με κάθε κύκλο λοίμωξης. Ο βήχας αυτός είναι μεταλοιμώδης και στο τελείωμά του, εκεί που καλυτερεύει, υποτροπιάζει με μια καινούργια ίωση που φέρνει καινούργιο πυρετό και καταρροή. Σε αυτές τις περιπτώσεις φροντίζουμε να ανεβάζουμε την γενικότερη άμυνα του παιδιού με θηλασμό, αγκαλιά, καλή διατροφή, ξεκούραση και διακοπή κάποιων ημερών από τον παιδικό σταθμό ώστε ο οργανισμός του να προλάβει να αναρρώσει από τη μια ίωση πριν έρθει η άλλη.Αρκετές φορές όμως ο γονιός θα πρέπει να μαθαίνει να αναγνωρίζει σημάδια συναγερμού (red flags) που υποδεικνύουν ότι ο συγκεκριμένος τύπος βήχα υποδηλώνει βαρύτερη πάθηση και χρήζει κλινικής εξέτασης και εκτίμησης από τον γιατρό ή και θεραπευτικής αντιμετώπισης.

Σε παιδιά άνω των έξι μηνών με επίμονη ρινίτιδα ή με ευαισθησία ή με αλλεργικό υπόβαθρο ή με συνοδά αλλεργικά χαρακτηριστικά – φταρνίσματα, επιπεφυκίτιδα, εποχιακή έξαρση -, συγκεκριμένα αντιισταμινικά για λίγες μέρες μπορεί να βοηθήσουν. Σε μεγαλύτερα παιδιά αποσυμφορητικές σταγόνες στη μύτη μπορεί να βοηθήσουν.
Παιδιά με χρόνιο ή υποτροπιάζοντα βήχα, που σε κάθε ίωση εμφανίζουν παρατεινόμενο βήχα για μέρες, που μπορεί να έχουν ροχαλητό ή άπνοιες στον ύπνο ή επεισόδια ωτίτιδων ή χρόνια ρινική καταρροή ή βαρυκοία μπορεί να έχουν διογκωμένα κρεατάκια – αδενοειδείς εκβλαστήσεις – , απαιτούν αγωγή από παιδίατρο – θαλασσινό νερό στη μύτη, αποσυμφορητικά, αντιισταμινικά ή αντιβίωση ανάλογα την κλινική εικόνα – και συχνά συνεργασία με ΩΡΛ για αδεονειδεκτομή.

Βήχας με επίμονο υψηλό πυρετό, με διογκωμένους λεμφαδένες στο λαιμό του παιδιού, έντονο πονόλαιμο ή σε παιδί με ιστορικό διογκωμένων αμυγδαλών και ευαισθησία για αμυγδαλίτιδες μπορεί να σημαίνει πυώδη ή στρεπτοκοκκική αμυγδαλίτιδα που χρήζει εξέτασης από παιδίατρο και ίσως αντιβιοτικής αγωγής. Ο βήχας της ιογενούς λαρυγγίτιδας έχει συγκεκριμένα χαρακτηριστικά: είναι σκυλίσιος (υλακώδης), παροξυσμικός και σε επεισόδια ιδιαίτερα τη νύχτα, και μπορεί να συνοδεύεται από χαμηλό πυρετό, βραχνάδα ή και δύσπνοια. Στις περισσότερες περιπτώσεις βήχα λαρυγγίτιδας απλά παρηγορητικά μέτρα αρκούν: αγκαλιά και καθησυχασμός, σήκωμα όρθιο, υδρατμοί, αλλαγή αέρα να βγει το παιδί λίγο στο μπαλκόνι, μέλι χλιαρά ροφήματα, θηλασμός. Σε κάποιες περιπτώσεις μπορεί να χρειαστεί αγωγή με εισπνεόμενη ή από του στόματος κορτιζόνη ή και εισαγωγή στο νοσοκομείο. Βαθύς βήχας με επίμονο υψηλό πυρετό σε παιδί με γενική κακοδιαθεσία ή με πυρετό που επιμένει άνω των 2-3 ημερών ή με πόνο στην κοιλιά μπορεί να υποδηλώνει πνευμονία και χρήζει εξέτασης στον παιδίατρο.

Ο βήχας της βρογχιολίτιδας είναι χαρακτηριστικός: το βρέφος έχει «σπαστικό», ξερό εσωτερικό βήχα σε παροξυσμούς που του δημιουργούν ανησυχία και στο τέλος του επεισοδίου κλαίει. Ο βήχας της βρογχιολίτιδας είναι χειρότερος κατά την 3η με 4η μέρα από την έναρξη των συμπτωμάτων και έπειτα έχει μια αργά φθίνουσα πορεία που μπορεί να κρατήσει και 2 με 3 εβδομάδες. Εκτός από παρηγορητικά μέτρα και υδρατμούς, σε κάποιες περιπτώσεις, ιδιαίτερα όταν προεξάρχει βρογχόσπασμος ή αλλεργικό υπόβαθρο – ιστορικό, δοκιμάζονται βρογχοδιασταλτικά ή και κορτιζονούχα σε εισπνοές.

Ο αλλεργικού τύπου βήχας ή «ασθματικός» έχει συγκεκριμένα χαρακτηριστικά που θα μας κάνουν να τον σκεφτούμε: μπορεί να γίνεται βήχας υποτροπιάζων χωρίς εμφανή επεισόδια λοίμωξης, πυρετού ή καταρροής. Το παιδί μπορεί να βήχει περισσότερο κατά το τρέξιμο και την έντονη σωματική δραστηριότητα, σα να πιάνεται η ανάσα του, να λαχανιάζει. Το παιδί μπορεί να βήχει στον ύπνο του, στη διάρκεια της νύχτας – όχι στο ξάπλωμα ή στο ξύπνημα. Μπορεί να ακούγεται από το στηθάκι του χουρχούρισμα ή σφύριγμα ή θόρυβος ή γατάκια, όπως συχνά περιγράφεται το σύμπτωμα του βρογχόσπασμου από γονείς. Μπορεί ο βήχας να συνοδεύεται από δύσπνοια και ταχύπνοια – δύσκολη ή και γρήγορη ανάσα, στις ήπιες περιπτώσεις στην έξαρση, όταν το παιδί κάνει κάτι σωματικά έντονο, στις σοβαρότερες περιπτώσεις στην ηρεμία, με το παιδί να κομπιάζει να μην μπορεί να μιλήσει εύκολα ή να τρέξει εύκολα. Όλα αυτά θα ανησυχήσουν τους γονείς ώστε να ζητήσουν ιατρική εκτίμηση και το παιδί να λάβει κατάλληλη αγωγή, που συνήθως περιλαμβάνει με εισπνεόμενα σε μάσκα.

Συμπερασματικά, θυμηθείτε ότι για τα περισσότερα παιδιά και για τα περισσότερα επεισόδια βήχα, πρόκειται για ένα σύμπτωμα πολύ συχνό και αναμενόμενο στην πορεία πάμπολων απλών ιώσεων που το μόνο που απαιτεί από εμάς είναι υπομονή, αγάπη, αντίσταση στην πολυφαρμακία και βασικά παρηγορητικά μέτρα για το παιδί. Αραιός βήχας – επεισόδια λιγότερα από ένα το μισάωρο ή την ώρα, με έξαρση ιδιαίτερα στο ξάπλωμα και στο σήκωμα δεν υποδηλώνουν συνήθως κάτι σοβαρό. Οι γονείς πρέπει να ανησυχήσουν και να αναζητήσουν ιατρική βοήθεια για συγκεκριμένα χαρακτηριστικά βήχα όπως:

Βήχα σκυλίσιο – υλακώδη με δύπνοια
Βήχα με χουρχούρισμα – σφύριγμα στο στήθος ταχύπνοια ή δύσπνοια
Βήχα με υψηλό πυρετό που επιμένει σε κακοδιάθετο παιδί
Βήχα που συνδυάζεται με πονόκοιλο
Βήχα πάνω στην άσκηση και την έξαρση

Οποιαδήποτε αμφιβολία είναι πάντα με το μέρος του γονιού και πρέπει να μην διστάζει να την επικοινωνεί με παιδίατρο.

πηγή: pediatros-thes.gr (του Στέλιου Παπαβέντση παιδιάτρου MRCPCH DCH IBCLC)

Ο Χάρης Δημοσθενόπουλος, Κλινικός Διαιτολόγος & Βιολόγος, βρέθηκε στο studio της ΕΡΤ για να μιλήσει για το μέλι και τη διατροφική αξία του. Αναφέρθηκε στη χρήση του μελιού τόσο ως τρόφιμο όσο και ως θεραπευτικό που ξεκινά ήδη από την αρχαιότητα αφού το μέλι είναι γνωστό από αρχαιοτάτων χρόνων για τις διαιτητικές, βιολογικές και φαρμακευτικές του ιδιότητες.

Επίσης αναφέρθηκε στην επουλωτική του δράση αφού ως επίθεμα βοηθάει σε πληγές και σε εγκαύματα ενώ παίζει ρόλο στη μείωση του πόνου, στη μείωση μεγέθους ουλών, μειώνει τη διάρκεια διάρροιας σε ασθενείς με βακτηριακή γαστρεντερίτιδα και προσφέρει προστασία από ελεύθερες ρίζες λόγω παρουσίας φαινολικών οξέων. Τέλος σε ερώτηση σχετικά με την κατανάλωση του μελιού από άτομα με διαβήτη ανέφερε ότι η φρουκτόζη του μελιού απορροφάται στο αίμα με ενεργητική απορρόφηση, ενώ αντίθετα η απορρόφηση της κοινής ζάχαρης μετά την πέψη της γίνεται μέσω ώσμωσης. Έτσι η γλυκόζη της ζάχαρης εισέρχεται με μεγαλύτερη ταχύτητα και οδηγεί σε υψηλή συγκέντρωση της στο αίμα, προκαλώντας έτσι την άμεση παραγωγή ινσουλίνης από το πάγκρεας.

Παρακάτω μπορείτε να παρακολουθήσετε το απόσπασμα από την εκπομπή των δημοσιογράφων Ελένης Χρονά και Ανδρέα Ροδίτη.

πηγή: mednutrition.gr

Όπως παρατηρούμε η διατροφή μέρα με τη μέρα αποκτά σημαντικότερη θέση στη ζωή μας. Συνειδητοποιούμε φαίνεται, ότι δεν είναι απλά ένα μέσο να διατηρηθούμε στη ζωή αλλά ένα μέσο να έχουμε μια υγιή ζωή με λιγότερα προβλήματα. Η αύξηση της παιδικής παχυσαρκίας, του διαβήτη και τα μεγάλα ποσοστά υπερφαγίας σε εφήβους μας δείχνουν ότι η νέα γενιά έχει μείνει έξω από τις εξελίξεις και δεν έχει επαρκείς γνώσεις όσον αφορά τη σωστή διατροφή.

Φταίνε τα παιδιά γι’ αυτό;
Μια γνωστή παροιμία λέει «Το παιδί και το σκυλί, όπως τα μάθεις» – αν ένα παιδί δεν έχει πάρει τις σωστές αρχές για μια ισορροπημένη διατροφή, η ευθύνη βαραίνει το γονιό. Στην αγορά υπάρχει πληθώρα τροφίμων με χαμηλή θρεπτική αξία που φτιάχνονται πολύ γρήγορα και είναι αρκετά φθηνά. Δυστυχώς, ο σύγχρονος τρόπος ζωής θέλει τους γονείς να απασχολούνται πολλές ώρες και να επιλέγουν γρήγορες λύσεις, είτε για φαγητό, είτε για τη διασκέδαση των παιδιών τους. Η εύκολη λύση που συχνά σημαίνει και πρόχειρη, είναι ένα έτοιμο γεύμα και κάποιο παιχνίδι στον υπολογιστή για το παιδί. Σε οικογένειες που υπάρχει χαμηλό εισόδημα μπορεί ο χρόνος προετοιμασίας φαγητού να είναι μεγαλύτερος αλλά η επιλογή γίνεται βάση της τιμής. Η έρευνα ΔΙΑΤΡΟΦΗ που πραγματοποιήθηκε στην Ελλάδα το 2012-2013, χρόνια δηλαδή που η οικονομική κρίση έχει ήδη εδραιωθεί, έδειξε ότι όσο χαμηλότερο το κοινωνικο-οικονομικό στάτους της οικογένειας τόσο λιγότερα παιδιά κατανάλωναν καθημερινά πρωινό, φρούτα και λαχανικά και γαλακτοκομικά. Ναι μεν η παχυσαρκία είναι ένα σημαντικό ζήτημα λοιπόν, αλλά σ’ αυτή την ηλικία η κακή θρέψη μπορεί να αποτελέσει μεγαλύτερο πρόβλημα γιατί θα καθυστερήσει τη σωματική και πνευματική ανάπτυξη του παιδιού.

Βάζετε στο παιδί σας τη σωστή μερίδα;
Έρευνες έδειξαν ότι οι μερίδες που σερβίρονται στα εστιατόρια πολλές φορές μπορεί να είναι και 5 φορές μεγαλύτερες από τις κανονικές μερίδες των ενηλίκων. Μπορούμε να φανταστούμε πόσο μεγαλύτερες είναι από τις παιδικές! Και στο σπίτι όμως τα δεδομένα δεν είναι πολύ καλύτερα. Κυριαρχεί η άποψη ότι το παιδί θα φάει όσο θέλει από ένα γεμάτο πιάτο, αν δε το πιέσει η μαμά και η γιαγιά φυσικά να το φάει όλο. Σε μελέτες που έγιναν, φάνηκε ότι ένα παιδί μπορεί να φάει μέχρι και 57% περισσότερο φαγητό από το κανονικό αν του σερβίρετε μεγαλύτερη μερίδα. Στον παρακάτω πίνακα φαίνονται οι μερίδες που αντιστοιχούν στα παιδιά σύμφωνα με τον Αμερικάνικο Σύλλογο Διαιτολόγων. Εσείς βάζετε λοιπόν τη σωστή μερίδα στο παιδί σας;

Διατροφή στο σχολείο
Μεγάλο μέρος της καθημερινότητας του παιδιού είναι και το σχολείο. Το παιδί καλείται να καταναλώσει τουλάχιστον ένα γεύμα μέσα σ’ αυτές τις ώρες, υπάρχει όμως κάτι υγιεινό να επιλέξει; Τα κυλικεία των σχολείων δίνουν λίγες επιλογές στα παιδιά, έχουν να επιλέξουν ανάμεσα σε σφολιατοειδή, κρουασάν, σοκολατούχο γάλα ή κάποιο πατατάκι. Αλήθεια έχουμε δει κάποιο κυλικείο να δίνει την επιλογή ενός φρούτου; Μια λανθασμένη αντίληψη του παιδιού για το φαγητό θα το οδηγήσει και σε μια λιγότερο υγιεινή επιλογή και στο σχολείο. Το ιδανικό είναι να ετοιμάζει ο ίδιος ο γονιός το σνακ του παιδιού, χωρίς αυτό να σημαίνει ότι θα ξοδέψει πολύ χρόνο, καθώς μπορεί να επιλέξει κάποιο φρούτο ή ένα τόστ. Αν δεν υπάρχει αυτή η δυνατότητα καλό είναι να καθοδηγηθεί το παιδί σε μια σωστή επιλογή όπως ένα κουλούρι Θεσσαλονίκης. Επειδή το σχολείο είναι χώρος εκπαίδευσης, όχι μόνο θεωρητικών μαθημάτων αλλά και πρακτικών, αξίζει να θέσετε σαν θέμα στο Σύλλογο Γονέων κάποιες νέες επιλογές για το κυλικείο του σχολείου σας. Θα οδηγήσει σε μια καλύτερη διατροφική συμπεριφορά των παιδιών σας κάνοντάς τα να αναζητούν υγιεινές επιλογές στις εξόδους τους.

Τελικά εσείς ξέρετε τι έφαγε το παιδί σας σήμερα;
Δοκιμάστε μια φορά να ρωτήσετε το παιδί σας τι ακριβώς έφαγε τη μέρα που πέρασε, πιστεύετε θα σας ικανοποιήσει η απάντηση; Στη σημερινή εποχή οι γονείς δεν είναι κοντά στα παιδιά όσον αφορά τη διατροφική τους καθοδήγηση είτε λόγο χρόνου είτε από σιγουριά ότι το παιδί θα επιλέξει κάτι υγιεινό από μόνο του. Πόσες φορές έχουμε δει παιδιά να σταματάνε μόνα τους στο σούπερ μαρκετ και να αγοράζουν αναψυκτικά ή σοκολάτες με το χαρτζιλίκι τους; Μέσα από το διάλογο με τα παιδιά μπορεί να ανακαλύψετε κάποιο κομμάτι που να μπορείτε να τα συμβουλέψετε. Ρωτήστε τα για τις ποσότητες, για το αν χόρτασαν ή αν θέλουν να δοκιμάσουν κάτι διαφορετικό.

Ευκαιρία για μαγειρική
Έρευνες έδειξαν ότι ενώ οι εκπομπές μαγειρικής αυξάνονται ο χρόνος που ξοδεύεται για την προετοιμασία του γεύματος μειώνεται. Σίγουρα υπάρχει ανάγκη για εξοικονόμηση χρόνου αλλά το να μαγειρεύετε με το παιδί σας, συνδυάζει το παιχνίδι, την προετοιμασία του φαγητού και τη διατροφική καθοδήγηση σε ένα! Για το παιδί είναι κάτι παραπάνω απ’ αυτό όμως, είναι η ευκαιρία του να εξοικειωθεί με τρόφιμα που δεν τρώει, να βοηθήσει στο καθάρισμα και το μαγείρεμά τους και στο τέλος να τα δοκιμάσει! Η εμπειρία αυτή θα το ακολουθήσει και στην ενήλικη ζωή του, που θα επιλέγει να μαγειρεύει πιο υγιεινά φαγητά. Βγάλτε λοιπόν τον «σταρ» από μέσα σας και κάντε τη δική σας εκπομπή μαγειρικής στο σπίτι!

7 λάθη που κάνουν οι γονείς

1. Πιέζουν το παιδί να φάει περισσότερο από όσο θέλει με αποτέλεσμα να χάνει το αίσθημα του κορεσμού.
2. Επιβραβεύουν το παιδί με σοκολάτες ή άλλα γλυκά.
3. Δεν αφήνουν το παιδί να συμμετέχει στην προετοιμασία του φαγητού για να μην λερώσει.
4. Πιστεύουν ότι το παιδί μπορεί να πίνει πολλούς χυμούς ενώ είναι θερμιδογόνοι και δεν προσφέρουν τις απαραίτητες φυτικές ίνες.
5. Χρησιμοποιούν το ίδιο μέγεθος σε πιάτα και τις ίδιες μερίδες για τους εαυτούς τους και τα παιδιά, τη στιγμή μάλιστα που τα τελευταία 50 χρόνια το πιάτο έχει μεγαλώσει από τα 25 στα 30 εκατοστά διάμετρο!
6. Χάνουν τις ευκαιρίες για σωματική δραστηριότητα δική τους και των παιδιών.
7. Δε γίνονται οι ίδιοι πρότυπο για τα παιδιά τους.

Ξεμείνατε από ιδέες; Θα σας δώσουμε εμείς!

Πρωινό

• Γάλα ημιαποβουτυρωμένο με δημητριακά πρωινού ολικής άλεσης
• Ψωμί με φυτική μαργαρίνη και μέλι
• Τόστ (με τυρί χαμηλών λιπαρών) και φυσικό σπιτικό χυμό

Στο σχολείο ή το απόγευμα

• Ένα φρούτο εποχής
• Ξηρούς καρπούς ανάλατους και λίγη μαύρη σοκολάτα
• Κουλούρι Θεσσαλονίκης

Μεσημεριανό

• Ψάρι με ρύζι αναποφλοίωτο και σαλάτα της επιλογής του
• Κοτόπουλο με πατάτες φούρνου και καροτάκια σαλάτα
• Φακές στραγγισμένες ανακατεμένες με λαχανικά και ανθότυρο

Βραδινό

• Τόστ με βραστό αυγό και ντομάτα
• Γιαούρτι 1.5% με λίγα δημητριακά και μέλι
• Σούπα με κοτόπουλο ή ψάρι

Ενημερωθείτε για τη σωστή διατροφή των παιδιών σας.

πηγή: mednutrition.gr (των Πάρη Ππαχρήστου, διαιτολόγου – διατροφολόγου, M.Sc. , Όλγας Δέδε διαιτολόγου – διατροφολόγου)

Ο Βασιλιάς Σολομώντας στην Παλαιά Διαθήκη είχε πει «Φάε μέλι παιδί μου επειδή είναι καλό». Από τα αρχαία χρόνια το μέλι θεωρείται πολύτιμη τροφή, με οφέλη τόσο διατροφικά όσο και θεραπευτικά ενώ πρόκειται για ένα εντελώς φυσικό και αγνό προϊόν, καθώς παράγεται από τις μέλισσες είτε από το νέκταρ ανθών ή δέντρων. Και ενώ στα δικά μας παιδικά χρόνια οι μαμάδες μας τάιζαν μέλι με τους οκάδες, σήμερα η κατανάλωσή του επιτρέπεται μόνο μετά τον πρώτο χρόνο της ζωής του παιδιού, ενώ και τότε οι περισσότεροι παιδίατροι το συνιστούν με μέτρο.

Γιατί, όμως, είναι επικίνδυνο να δίνουμε μέλι στα μωρά και ποια είναι τα πραγματικά οφέλη της συγκεκριμένης τροφής στην διατροφή του παιδιού; Απαντήσεις σε αυτά και ακόμα περισσότερα μας δίνει ο κλινικός διαιτολόγος & διατροφολόγος, διευθυντή του Διαιτολογικού Τμήματος στην Ευρωκλινική Παίδων, κ. Γιάννης Χρύσου.

«Όχι μέλι πριν τον πρώτο χρόνο του παιδιού»
Ο λόγος που οι παιδίατροι αποκλείουν το μέλι πριν τον πρώτο χρόνο του παιδιού έχει να κάνει με τον κίνδυνο της αλλαντίασης, λέει ο κ. Χρύσου. Η αλλαντίαση είναι μία παραλυτική ασθένεια που προκαλείται από ορισμένες νευροτοξίνες που παράγονται από ένα μικρόβιο που μπορεί να υπάρχει στο μέλι. Μετά τον πρώτο χρόνο της ζωής θεωρούμε πως το γαστρεντερικό σύστημα του βρέφους έχει ωριμάσει, οπότε έχει την δυνατότητα να εμποδίσει την ανάπτυξη και τον πολλαπλασιασμό του μικροβίου αυτού.

Μέλι για γλυκιά γεύση όχι για θρέψη
Για παιδιά άνω του ενός έτους, το μέλι λειτουργεί ως μία φυσική γλυκαντική ουσία, η οποία υπερτερεί της ζάχαρης, αφού, σύμφωνα με τον κ. Χρύσου, περιέχει ποικιλία μικροστοιχείων και αντιοξειδωτικών ουσιών. Επιπλέον, αποτελεί καλή πηγή ενέργειας και υδατανθράκων που είναι απαραίτητα στα πολύ δραστήρια παιδιά.

Ωστόσο, δεν πρόκειται για ένα τρόφιμο που θα πρέπει να χρησιμοποιείται ως μέσο θρέψης, καθώς περιέχει και έναν σημαντικό αριθμό θερμίδων που θα προσθέσουν βάρος σε παιδιά που το καταναλώνουν ανεξέλεγκτα. Έτσι, όπως συμβουλεύει ο ειδικός, το μέλι μπορεί να προσφέρεται στα παιδιά άνω του ενός έτους σε περιορισμένη ποσότητα. «Μπορούμε να προσθέτουμε 1-2 κουταλάκια μελιού σε ροφήματα του παιδιού ή πάνω σε μία φέτα ψωμί για ένα μικρογεύμα. Επίσης, θα πρότεινα να χρησιμοποιείται αντί της ζάχαρης σε κάθε μαγειρική ή άλλη παρασκευή».

Ως προς το ποιο μέλι να προτιμούν οι γονείς για τα παιδιά, δεν υπάρχει συγκεκριμένη απάντηση. Καλό είναι, πάντως, οι γονείς να γνωρίζουν πως τα ανθόμελα έχουν μεγαλύτερο ποσοστό γλυκόζης και φρουκτόζης (μεγαλύτερο του 65%), ενώ τα μέλια από κωνοφόρα δέντρα μικρότερο (από 38 έως 65%). Τέλος, σε κάθε περίπτωση, για την ασφάλειά σας, θα πρέπει να επιλέγετε μέλι επώνυμο και συσκευασμένο σε γυάλινα δοχεία, αεροστεγή και προστατευμένα από την έκθεση στο φως.

πηγή: mama365.gr

Πρόγευμα, το πιο σημαντικό γεύμα της μέρας, γιατί: Γεμίζει το σώμα με ενέργεια. Όταν ξυπνάμε έχουμε μείνει πολλές ώρες νηστικοί. Έτσι θα πρέπει να αναπληρώσουμε την ενέργεια με ένα ισορροπημένο και θρεπτικό πρόγευμα. Ενισχύει στη συγκέντρωση. Έρευνες έχουν δείξει ότι τα άτομα που παίρνουν πρόγευμα καθημερινά, έχουν καλύτερες αποδόσεις στη δουλειά και το σχολείο και μεγαλύτερη συγκέντρωση.

Ενισχύει στην πρόσληψη θρεπτικών ουσιών. Το ισορροπημένο πρόγευμα δίνει το 1/3 των θρεπτικών ουσιών που πρέπει να λαμβάνουμε καθημερινά. Ένα απλό πρόγευμα όπως 1 φλιτζάνι δημητριακά μαζί με ένα φλιτζάνι γάλα και ένα φρούτο, προσφέρουν μεγάλη ποσότητα ασβεστίου, σιδήρου, φυτικών ινών, βιταμίνης Β6, ριβοφλαβίνης, φολικού οξέως και πολλών άλλων βιταμινών και ιχνοστοιχείων. Βοηθά στη διατήρηση του βάρους. Έρευνες έχουν δείξει ότι τα άτομα που αποφεύγουν το πρόγευμα έχουν διπλάσιες πιθανότητες να είναι παχύσαρκοι από αυτούς που παίρνουν καθημερινά πρόγευμα.

Οι 12 καλύτερες επιλογές προγεύματος:
Δημητριακά πλούσια σε φυτικές ίνες + γάλα χαμηλό σε λιπαρά + φρέσκα φρούτα
Βρώμη + γάλα χαμηλό σε λιπαρά + αποξηραμένα φρούτα χωρίς ζάχαρη
Τοστ με ψωμί ολικής αλέσεως + τυρί χαμηλό σε λιπαρά + γαλοπούλα + ντομάτα, αγγούρι, μαρούλι
Φρουτοσαλάτα + γιαούρτι χαμηλό σε λιπαρά + αμύγδαλα ή καρύδια
Πίτα ολικής αλέσεως με τυρί κρέμα χαμηλό σε λιπαρά + καπνιστός σολομός + αβοκάντο, μαρούλι, ντομάτα
Ψωμί ολικής αλέσεως + αυγά βραστά ή ποσέ + μανιτάρια σχάρας, ντομάτα ψητή
Βάφλα ή κρέπα ολικής αλέσεως + φιστικοβούτυρο + μπανάνα + γάλα χαμηλό σε λιπαρά
Μπισκότα χωρίς ζάχαρη και πλούσια σε φυτικές ίνες + γάλα χαμηλό σε λιπαρά + φρέσκα φρούτα
Φρέσκα φρούτα + μυζήθρα ή τυρί τύπου cottage + μέλι
Σπιτική τυρόπιτα με αλεύρι ολικής αλέσεως και τυρί χαμηλό σε λιπαρά + φρέσκο χυμό με καρότο και μήλο
Κουλούρι με σησάμι + μαργαρίνη χαμηλή σε λιπαρά + ελιές + φρούτα

Το αναγκαίο ασβέστιο
Η πρώτη τροφή του ανθρώπου από τη στιγμή που γεννιέται είναι το γάλα. Δεν είναι τυχαίο ότι το γάλα και γενικά τα γαλακτοκομικά προϊόντα είναι βασικά για τη φυσιολογική ανάπτυξη του σώματος και ιδιαίτερα των οστών και των δοντιών. Τα γαλακτοκομικά προϊόντα προσφέρουν στον οργανισμό ασβέστιο και άλλες θρεπτικές ουσίες, που αν δεν παρέχονται στο σώμα από τις τροφές, ο οργανισμός τις απορροφά από τα δόντια και τα οστά, κάνοντάς τα πιο εύθραυστα. Εκτός από ασβέστιο, τα γαλακτοκομικά προϊόντα είναι πλούσια σε: βιταμίνη D, βιταμίνη Α, βιταμίνη Β12, κάλιο, φωσφόρο, ριβοφλαβίνη, νιασίνη και πρωτεΐνες. Έτσι, ένα πρωινό για να είναι ισορροπημένο, πρέπει να περιέχει τουλάχιστον μια μερίδα γαλακτοκομικών προϊόντων.

Οι πολύτιμες φυτικές ίνες
Είναι καλό να χρησιμοποιούμε στο πρόγευμα και όχι μόνο, τροφές πλούσιες σε φυτικές ίνες, όπως ολικής αλέσεως δημητριακά και ψωμί, βρώμη, φρούτα και λαχανικά. Οι φυτικές ίνες είναι απαραίτητες για την υγεία μας για τους πιο κάτω:

Διευκολύνουν το πεπτικό σύστημα: 25-35γρ. φυτικών ινών καθημερινά στη διατροφή βοηθούν στη πρόληψη της δυσκοιλιότητας και στη καλή λειτουργία του πεπτικού.
Βοηθούν στη διατήρηση του βάρους: Τροφές πλούσιες σε φυτικές ίνες μας κάνουν να νιώθουμε πιο πολύ ώρα χορτάτοι. Έτσι δε «τσιμπούμε» ότι βρίσουμε μπροστά μας.
Βοηθούν στον έλεγχο του σακχάρου στο αίμα: Το σώμα χρειάζεται περισσότερο χρόνο να διασπάσει τους υδατάνθρακες σε ζάχαρη όταν υπάρχουν φυτικές ίνες στο γεύμα, επομένως η ζάχαρη περνά με πιο αργό ρυθμό στο αίμα και αποφεύγονται οι μεγάλες αυξομειώσεις.
Συμβάλλουν στην προστασία από κάποιες μορφές καρκίνου: Οι φυτικές ίνες βοηθούν στην απαλλαγή του οργανισμού από τοξικές ουσίες και, επιταχύνοντας τη διαδικασία της πέψης, αυτές οι ουσίες παραμένουν στον οργανισμό για λιγότερο χρόνο.
Προφυλάσσουν από τις καρδιακές παθήσεις: Μια διατροφή ψηλή σε φυτικές ίνες και χαμηλή σε λιπαρά, βοηθά στη μείωση της χοληστερόλης και προφυλάσσει τον οργανισμό από καρδιακά νοσήματα.

Μην ξεχνάτε τα φρούτα και τα λαχανικά
Τα φρούτα και τα λαχανικά έχουν πάρα πολλές βιταμίνες, ιχνοστοιχεία, αντιοξειδωτικές ιδιότητες και φυτικές ίνες που μειώνουν τη πιθανότητα χρόνιων ασθενειών, όπως τα καρδιακά νοσήματα, ο διαβήτης και ο καρκίνο. Επίσης, βοηθούν στην αντιμετώπιση της δυσκοιλιότητας, στην ενίσχυση του ανοσοποιητικού συστήματος, στην ανάπλαση των ιστών και δέρματος και σε πολλές άλλες λειτουργίες του οργανισμού. Πολύ σημαντικό είναι το γεγονός ότι τα φρούτα και τα λαχανικά βοηθούν στην απώλεια και διατήρηση του βάρους, αφού 1 μερίδα φρούτων έχει μόνο 60 θερμίδες και μια μερίδα λαχανικών μόνο 25 θερμίδες. Έτσι για να συμπληρώνουμε τα 5 φρούτα και λαχανικά που πρέπει να παίρνουμε ημερησίως, προσθέτουμε φρούτα και λαχανικά σε κάθε μας πρωινό.
Βάλτε στο πρωινό σας πρωτεΐνη χαμηλών λιπαρών

Επιλέξτε αλλαντικά χαμηλά σε λιπαρά όπως γαλοπούλα και ζαμπόν χαμηλό σε λιπαρά, αυγό, γιαούρτι χαμηλό σε λιπαρά και τυρί χαμηλό σε λιπαρά.
Τα λιπαρά είναι απαραίτητα σε κάθε διατροφή, πρέπει όμως να επιλέγουμε λιπαρά που είναι ωφέλιμα για τον οργανισμό μας, αποφεύγοντας τα κορεσμένα λιπαρά. Καλές επιλογές λιπαρών είναι η μαργαρίνη, το αβοκάντο, το φιστικοβούτυρο, το ελαιόλαδο, οι ελιές και το σησάμι.

Πείτε όχι στη ζάχαρη
Πρόσφατη έρευνα έδειξε ότι τα παιδιά που κατανάλωναν δημητριακά με ζάχαρη, έτειναν να καταναλώνουν περισσότερη ζάχαρη όλη μέρα, συγκριτικά με άλλα παιδιά που κατανάλωναν σκέτα δημητριακά ολικής αλέσεως. Επίσης, τα παιδιά που κατανάλωναν δημητριακά ολικής αλέσεως, έτρωγαν περισσότερες μερίδες φρούτων κατά τη διάρκεια της μέρας από τα άλλα παιδιά που έτρωγαν δημητριακά με ζάχαρη. Η ζάχαρη γενικά στη διατροφή προσδίδει περιττές θερμίδες και μπορεί να αυξήσει το σωματικό βάρος και λίπος, γι’ αυτό είναι καλύτερα να την αποφεύγουμε όσο μπορούμε.
Εμπλουτίστε το πρωινό σας με ωμέγα-3 λιπαρά οξέα.

Τα ωμέγα-3 λιπαρά οξέα έχουν διάφορα οφέλη για τον οργανισμό, όπως την προστασία της καρδιάς και την αύξηση της «καλής» χοληστερόλης (HDL). Για να εμπλουτίσετε το πρωινό σας με ωμέγα-3 λιπαρά οξέα, προσθέστε πάνω στο γιαούρτι σας 1 κουταλιά λιναρόσπορο, καταναλώνετε 1 φορά τη βδομάδα αυγά και προσθέστε λίγα καρύδια στα δημητριακά σας.
Βιάζεστε; Αυτό δεν σημαίνει πως δεν πρέπει να φάτε πρωινό.

Φτιάξετε στο μπλέντερ ένα ισορροπημένο ρόφημα, και πάρτε το μαζί σας.
Βάλτε στο μπλέντερ λίγο γιαούρτι, γάλα, φρέσκα φρούτα και λίγα δημητριακά. Το ρόφημα σας είναι έτοιμο να το πάτε όπου θέλετε. Επίσης, μπορείτε να πείτε ένα ποτήρι γάλα και να πάρετε μαζί σας μια γκοφρέτα δημητριακών. Μια άλλη λύση είναι να φτιάξετε το σάντουιτς σας από το βράδυ και να το φάτε στο δρόμο για τη δουλειά ή το σχολείο.

πηγή: mednutrition.gr (της Νικολέτας Ντόρζη Κλινικής Διαιτολόγου – Διατροφολόγου, M.Sc., RD)

Μια παρουσίαση των ευεργετικών δράσεων του μελιού από την Αλεξάνδρα Γεωργίου (Κλινική Διαιτολόγος – Διατροφολόγος, M.Sc. PhD – c) στην ΕΞΠΟΤΡΟΦ (Έκθεση Τροφίμων και Ποτών). Το μέλι αποτελεί ένα φυσικό γλυκό τρόφιμο και ο ρόλος του στη ζωή του ανθρώπου είναι σημαντικός ήδη από τα αρχαία χρόνια, ως τρόφιμο, αλλά και ως συστατικό φαρμακευτικών σκευασμάτων αλλά και ως θρησκευτικό στοιχείο.

Πιο αναλυτικά, αναφορικά με τη διατροφική σύσταση του μελιού:

• Αποτελείται κυρίως από υδατάνθρακες και πιο συγκεκριμένα σε μεγαλύτερη αναλογία τους μονοσακχαρίτες γλυκόζη και φρουκτόζη σε ίση αναλογία
• Περιέχει περισσότερα από 200 συστατικά εκτός των υδατανθράκων, μεταξύ των οποίων βιταμίνες του συμπλέγματος Β και βιταμίνη C αλλά και μέταλλα και ιχνοστοιχεία όπως το ασβέστιο, ο σίδηρος, το κάλιο και το νάτριο.

Λόγω της πληθώρας των συστατικών που περιέχει το μέλι, του έχουν αποδοθεί:

• Αντιοξειδωτικές
• Αντιμικροβιακές
• Επουλωτικές
• Αντικαρκινικές και αντιμεταστατικές
• Αντιφλεγμονώδεις
• Ανοσοκατασταλτικές και
• Καρδιοπροστατευτικές,
  ιδιότητες, με ελάχιστες από αυτές να είναι επιστημονικά τεκμηριωμένες. Το μέλι δρα επίσης ως πρεβιοτικός παράγοντας, ενώ είναι πολύ καλύτερα ανεκτό από τον οργανισμό σε σύγκριση με τη ζάχαρη, καθώς προκαλεί μικρότερη αύξηση του σακχάρου στο αίμα.

Το μέλι κατέχει σημαντική θέση στη μαγειρική, καθώς δρα ως:

• βελτιωτικό της γεύσης
• γαλακτωματοποιητής σε μείγματα όπως οι σάλτσες
• ενυδατική ουσία και
• συντηρητικό

ενώ έχει ελαφρώς πιο γλυκιά γεύση από τη ζάχαρη, συνεπώς προσθέτοντας μικρότερη ποσότητα μελιού μπορούμε να πετύχουμε ίδιας έντασης γλυκύτητα με τη ζάχαρη.

Υπάρχουν περισσότερες από 200 διαφορετικές ποικιλίες μελιού, οι οποίες διαφέρουν στο χρώμα, τη γεύση και το άρωμα, στοιχεία τα οποία εξαρτώνται κυρίως από το φυτό από το οποίο προήλθε το νέκταρ. Το σκουρότερο χρώμα στο μέλι είναι ενδεικτικό μεγαλύτερης περιεκτικότητας σε αντιοξειδωτικά. Επιπρόσθετα, πρόσφατη ελληνική μελέτη που συγκρίνει διαφορετικές ποικιλίες ελληνικών μελιών κατέληξε στο συμπέρασμα ότι το μέλι που προέρχεται από κωνοφόρα δέντρα (πεύκο και έλατο) είναι το πιο πλούσιο σε αντιοξειδωτικά και είναι πιθανότερο να έχει αντικαρκινικές δράσεις.

Συνοψίζοντας, μέσω της ανασκόπησης της βιβλιογραφίας που πραγματοποίησα για την προετοιμασία της ομιλίας, ανακάλυψα την ποικιλία των διαφορετικών δράσεων και ιδιοτήτων που αποδίδονται στο μέλι και την εξέχουσα θέση που αυτό κατέχει στη ζωή των ανθρώπων από αρχαιοτάτων χρόνων, παρά το γεγονός ότι ελάχιστες από αυτές τις δράσεις είναι αποδεδειγμένες, συνεπώς αποτελεί ένα πολλά υποσχόμενο τρόφιμο προς διερεύνηση από τους επιστήμονες της υγείας.

πηγή: mednutrition.gr (της Αλεξάνδρας Γεωργίου, Κλινικής Διαιτολόγου – Διατροφολόγου, M.Sc. PhD – c)

Ως μέλι ορίζεται το γλυκό προϊόν – τρόφιμο που παράγουν οι μέλισσες όταν συλλέγουν νέκταρ ή άλλους φυσικούς χυμούς (εκκρίσεις) από ζωντανά μέρη φυτών ή εκκρίσεις εντόμων. Το μεταφέρουν στη κυψέλη τους, το εμπλουτίζουν με δικές τους ουσίες που συντελούν στη μετατροπή του, το αποθηκεύουν στις κηρήθρες τους, όπου το ωριμάζουν και στη συνέχεια το σφραγίζουν στεγανοποιώντας το¹.

Στο μέλι έχουν ανιχνευτεί πάνω από 180 ουσίες. Τα κυριότερα συστατικά του είναι¹:

Οι Ιδιότητες και τα Οφέλη του Μελιού

• Βακτηριοστατική δράση²: Δεν ευνοεί την ανάπτυξη  παθογόνων μικροοργανισμών. Αραιωμένο σε νερό εκδηλώνεται καλύτερα η δράση αυτή (προσθήκη μελιού στο τσάι), σύμμαχος στη ξηρότητα του λαιμού, στο συνάχι και γενικά στα κρυολογήματα.  Με την έκθεση του μελιού στο φως αλλά και με παρατεταμένη θέρμανση χάνεται αυτή του η δράση.
• Σημαντική πηγή ενέργειας: Προσδίδει καλύτερη φυσική απόδοση και αντοχή στην κόπωση, ιδιαίτερα στην επαναλαμβανόμενη προσπάθεια (άσκηση)³ .
• Καρδιά: Λόγω της περιεκτικότητας του σε γλυκόζη βοηθάει την καρδιά στο έργο της και γενικότερα βελτιώνει την κυκλοφορία του αίματος ακόμα και σε αυτούς που αντιμετωπίζουν πρόβλημα με τη καρδιά τους³.
• Ιδανικό τρόφιμο για το συκώτι: Η περιεκτικότητα του μελιού σε σάκχαρα αλλά και σε αντιοξειδωτικά τροφοδοτεί και ταυτόχρονα προστατεύει το συκώτι από το οξειδωτικό στρες⁴.
• Γαστρεντερικό σύστημα: Βοηθάει σε προβλήματα όπως γαστρίτιδα, δυσκοιλιότητα, έλκος στομάχου και δωδεκαδακτύλου⁵ και βελτιώνει την αφομοίωση των τροφών.
• Νευρικό σύστημα: Θεωρείται καταπραϋντικό και θα μπορούσε να θεωρηθεί και ως υπνωτικό⁶.
• Οστά: Μελέτες σε ζωικά μοντέλα έδειξαν καλύτερη δέσμευση του ασβεστίου στα οστά⁷.

Συχνά ακούγεται ότι το μέλι είναι καλό και για άτομα που πάσχουν από διαβήτη. Για αυτή τη δήλωση είναι σχεδόν απίθανο να βρεθεί τεκμηρίωση λόγω της υψηλής περιεκτικότητάς του σε σάκχαρα. Ωστόσο, είναι καλύτερο από τα προϊόντα που γίνονται με τη ζάχαρη από ζαχαροκάλαμο³.

Σε κάθε περίπτωση  βλέπουμε το μέλι ως μια εξαιρετική τροφή και όχι ως φάρμακο. Άλλωστε αυτό που τελικά κάνει τη διαφορά στην υγεία μας είναι η ποικιλία στη διατροφή μας και οι σωστές επιλογές τροφίμων.

της Φανής Κούτριου, Διαιτολόγου – Διατροφολόγου (medikcal.net)

Βιβλιογραφία

1. Food and Agriculture Organization (FAO): Value-added products from beekeeping. Chapter 2: http://www.fao.org/docrep/w0076e/w0076e04.htm
2. Ε. Πατρόζου, Χρ. Βλαχάκη, ∆. Λιόλια, ∆. Βλαχάκης, Ο ρόλος του διαιτολόγου στην πρόληψη των λοιμώξεων, ελληνική επιθεώρηση διαιτολογίας-διατροφής 2010, 1(1), 37-44
3. Tahereh Eteraf-Oskouei and Moslem Najafi, Traditional and Modern Uses of Natural Honey in Human Diseases, Iran j Basic Med Sci.2013 Jun; 16(6): 731-742
4. Bulent Kılıcoglu, The ultrastructural research of liver in experimental obstructive jaundice and effect of honey, February 2008 Volume 195, Issue 2, Pages 249-256
5. Ishan Ullah Khan, Widhi Dubey, Vedprakash Gupta, Medicinal Properties of Honey, International Joyrnal of Pure and Applied Bioscience (5):149-156(2014). ISSN:2320-7051
6. Mike McInnes, Honey composition with l-alanyl-l-glutamine, United States. Patent Application Publication Mclnnes. Pub. No.: US 2014/0186457 A1 Pub. Date: Jul. 3. 2014
7. Merlin W. Ariefdjohan, Berdine R. Martin, Pamela J. Lachcik and Connie M. Weaver, Acute and Chronic Effects of Honey and Its Carbohydrate Constituents on Calcium Absorption in Rats, J Argic Chem 2008 23 Apr 23;56(8):2649-54. Doi: 10.1021/jf073357w. Epub 2008 Mar 25.