Η συχνή επαφή με τη φύση αυξάνει τις πιθανότητες τσιμπήματος από έντομο ή σκορπιό. Στην Ελλάδα συναντά κανείς τη μέλισσα που παράγει το μέλι, την κοινή σφήκα με κιτρινόμαυρες ραβδώσεις που κάνει φωλιές στο χώμα, κάτω από πέτρες ή στις γωνίες των σπιτιών και τη μεγάλη σφήκα (vespa orientalis) που είναι καφέ χρώματος και ανάλογα με την γεωγραφική περιοχή λέγεται και σκούργος ή σερσένι ή σερσέκι.

Τα έντομα αυτά αφήνουν το κεντρί τους μέσα στο δέρμα και προκαλούν αντιδράσεις που μπορεί να είναι ακόμη και απειλητικές για τη ζωή. Αν το άτομο είναι αλλεργικό στο δηλητήριο του εντόμου, μπορούν να εμφανιστούν διαφορετικής βαρύτητας αντιδράσεις που κυμαίνονται από την μεγάλη τοπική αντίδραση μέχρι τη βαριά συστηματική αναφυλαξία (αλλεργικό σοκ).

Τι κάνετε αν σας τσιμπήσει σφήκα ή μέλισσα
-Προσπαθήστε να είστε ψύχραιμοι και να αφαιρέσετε το κεντρί (ξύνοντας με ένα αιχμηρό αντικείμενο και όχι πιέζοντας) γρήγορα γιατί όσο παραμένει απελευθερώνεται δηλητήριο που επιτείνει την αντίδραση.
-Βάλτε τοπικά επιθέματα πάγου.
-Χρησιμοποιείστε αντιισταμινικά για τον κνησμό.
-Αν εμφανίσετε μεγάλη τοπική ή ήπια συστηματική αναφυλαξία, κάνετε όλα τα παραπάνω και χρησιμοποιείτε τοπικά και από το στόμα κορτικοειδή (κορτιζόνη).
-Επισκεφθείτε αλλεργιολόγο, ο οποίος θα κρίνει αν πρέπει να κάνετε δερματικές δοκιμασίες ή και εξετάσεις αίματος.

Τσίμπημα σκορπιού
Σε περίπτωση τσιμπήματος από σκορπιό, επιβάλλεται να παρασχεθεί αμέσως ιατρική βοήθεια στο θύμα, καθώς υπάρχει κίνδυνος να υποστεί σοκ.

Συμπτώματα:
-Οξύς πόνος που διαρκεί.
-Πληγή με έντονο κόκκινο χρώμα.
-Σοκ (μπορεί να εκδηλωθούν τα εξής συμπτώματα: παγωμένα άκρα που μελανιάζουν, ταχυκαρδία, δύσπνοια, ναυτία εμετός).
-Οίδημα.
-Διάρροια.
-Εμετός.
-Έντονη εφίδρωση.

Πρώτες βοήθειες
-Βοηθήστε το θύμα να διατηρήσει την ηρεμία του, προκειμένου να περιορίσετε τον κίνδυνο του σοκ.
-Βοηθήστε το θύμα να ξαπλώσει, φροντίζοντας το μέλος όπου βρίσκεται το τσίμπημα να είναι τοποθετημένο χαμηλότερα από το επίπεδο της καρδιάς.
-Πάρτε μια λωρίδα καθαρού υφάσματος, τοποθετήστε τη και δέστε τη 10 εκ. πάνω από το τσίμπημα προς τη μεριά της καρδιάς του θύματος. Aν μεσολαβεί άρθρωση, φροντίστε να δέσετε το ύφασμα πάνω από την άρθρωση. Tο ύφασμα πρέπει να είναι δεμένο τόσο σφιχτά, ώστε να χωράει ίσα-ίσα με κάποια δυσκολία να περάσει από κάτω το δάχτυλο του χεριού σας.
-Αν έχει προκληθεί οίδημα από το τσίμπημα, παρακολουθείτε το διαρκώς. Αν φθάσει μέχρι το σημείο που έχετε δέσει το ύφασμα, κάντε ένα καινούργιο δέσιμο 5-10 εκατοστά ψηλότερα. Έπειτα, αφαιρέστε το πρώτο δέσιμο.
-Πάρτε ένα ύφασμα ή μια πετσέτα, τυλίξτε μέσα τους πάγο και τοποθετήστε τον στην περιοχή με το δάγκωμα.
-Μεταφέρετε επειγόντως το θύμα στο πλησιέστερο νοσοκομείο.

πηγή: melissokomianet.gr

Μία έρευνα που έγινε στις ΗΠΑ από το Food Safety News (FSN), αποκάλυψε ότι το 75% των προϊόντων που πωλούνται στις ΗΠΑ ως μέλι σε εμπορικά καταστήματα, σούπερ-μάρκετ, εστιατόρια, ταχυφαγεία (fast food), φαρμακεία, απλά δεν είναι μέλι.

Κριτήριο στην έρευνα αποτελούσε η ύπαρξη ή όχι γύρης μέσα στα προϊόντα. Προϊόντα μελιού που δεν περιέχουν έστω και λίγη γύρη δε μπορεί να είναι μέλι. Την έρευνα έκανε ο Vaughn Bryant, κορυφαίος μελλισοπαλυνολόγος, ειδικευμένος στον εντοπισμό γύρης στο μέλι, διευθυντής του Παλυνολογικού Ερευνητικού Εργαστηρίου του Πανεπιστημίου του Τέξας. Ελέγχθηκαν περισσότερα από 60 προϊόντα που πωλούνταν με την ετικέτα «Μέλι».

Το 75% με 76% των προϊόντων που προέρχονταν από εμπορικά καταστήματα με την ένδειξη «μέλι», δεν περιείχαν κανένα ίχνος γύρης! Το ποσοστό εκτοξεύτηκε στο 100% στα προϊόντα που χρησιμοποιούνταν σε ταχυφαγεία (fast food). Από τι λοιπόν φτιάχνεται αυτό το ψεύτικο «μέλι»; Είναι δύσκολο να δοθεί απάντηση σε αυτό το ερώτημα, καθώς η γύρη είναι το κλειδί για το αν το μέλι είναι πραγματικό ή όχι. Σύμφωνα με το FSN, το πιθανότερο είναι η πλειοψηφία από το ψεύτικο «μέλι» να έχει εισαχθεί μυστικά από την Κίνα και να περιέχει αντιβιοτικά και άλλες ξένες ουσίες.

Αυτές είναι μερικές από τις ποικιλίες που ανέλυσε η Food Safety News για να εντοπίσει την ύπαρξη γύρης στο μέλι ή όχι.

Σύμφωνα με το FSN, η έλλειψη γύρης στα περισσότερα συμβατικά προϊόντα «μελιού», οφείλεται στο ότι αυτά έχουν υπερ-φιλτραριστεί. Αυτό σημαίνει ότι έχουν υποστεί έντονη θερμική επεξεργασία, έχουν περαστεί μέσα από φίλτρα πολύ μικρής διαμέτρου, ή ηθελημένα έχουν αποδυναμωθεί ή νοθευτεί πριν συσκευαστούν και διατεθούν στην αγορά ως προϊόν. Το υπερ-φιλτράρισμα, και η αφαίρεση της γύρης και άλλων χρήσιμων ουσιών από το μέλι, το καθιστούν ιατρικά ουδέτερο και ουδέτερα ωφέλιμο.

Γιατί όμως υπερ-φιλτράρεται το μέλι;
Ο διευθυντής του Παλυνολογικού Ερευνητικού Εργαστηρίου του Πανεπιστημίου του Τέξας Vaughn Bryant μας λέει ότι «Είναι κοινό μυστικό στη βιομηχανία μελιού, ότι ο βασικός λόγος που το μέλι υπερ-φιλτράρεται είναι για να αφαιρεθούν τα υπολείμματα γύρης, γιατί τα υπολείμματα γύρης αποκαλύπτουν από που προέρχεται το «μέλι» και αυτό το μέρος είναι συνήθως η Κίνα. Και δε θέλουν ο καταναλωτής να το ξέρει αυτό.»

Vaughn Bryant, κορυφαίος μελλισοπαλυνολόγος, ειδικευμένος στον εντοπισμό γύρης στο μέλι, διευθυντής του Παλυνολογικού Ερευνητικού Εργαστηρίου του Πανεπιστημίου του Τέξας.

 Το γνήσιο μέλι κάνει καλό στην υγεία
Το γνήσιο μέλι κάνει καλό στην υγεία. Βοηθά στην καταπολέμηση των προβλημάτων με το στομάχι, την αναιμία, τις αλλεργίες και άλλων παθολογικών καταστάσεων.

Το επεξεργασμένο μέλι δεν ωφελεί!
Το επεξεργασμένο μέλι δε διαφέρει από άλλα προϊόντα ζάχαρης που κάνουν κακό στην υγεία.

πηγή: foodsafetynews.com

Σε περίπου 390.000 υπολογίζονται τα είδη των φυτών που υπάρχουν σήμερα στον πλανήτη μας, εκ των οποίων τα 369.400 έχουν άνθη. Όμως τουλάχιστον ένα στα πέντε είδη φυτών (ποσοστό 21%) αντιμετωπίζει κίνδυνο εξαφάνισης, σύμφωνα με την πρώτη ετήσια διεθνή έκθεση «Η κατάσταση των φυτών του κόσμου» από τους επιστήμονες των Βασιλικών Βοτανικών Κήπων Κιου της Βρετανίας, που αποτελεί την πρώτη παγκόσμια «απογραφή» της χλωρίδας της Γης και η οποία εφεξής θα δημοσιεύεται κάθε χρόνο.

Οι προηγούμενες εκτιμήσεις για τα είδη των φυτών ήσαν από 100.000 έως 600.000, ενώ για τα απειλούμενα είδη φυτών κυμαίνονταν μεταξύ 10% και 60%. Η απογραφή των φυτών ήταν ανέκαθεν δύσκολη υπόθεση, καθώς στο πέρασμα του χρόνου διαφορετικοί βοτανολόγοι έχουν δώσει διαφορετικά ονόματα στο ίδιο φυτό.

Οι νέες εκτιμήσεις (που δεν περιλαμβάνουν τα διάφορα φύκια και βρύα) θεωρούνται οι πιο αξιόπιστες μέχρι σήμερα, αν και οι επιστήμονες παραδέχονται ότι είναι δυνατό ένα φυτό που θεωρείται πια εξαφανισμένο, στην πραγματικότητα να έχει διασωθεί σε μικρούς αριθμούς κάπου στη Γη. Πρόκειται για τα λεγόμενα «φυτά-Λάζαρους», που μετά από χρόνια «ανασταίνονται», όταν ανακαλύπτονται ξανά.

Η έκθεση, για την οποία εργάσθηκαν 80 επιστήμονες, αναφέρει ότι γύρω στα 2.000 νέα είδη φυτών ανακαλύπτονται κάθε χρόνο κάπου στη Γη. Το 2015, ανάμεσα στα 2.034 νέα είδη που ανακαλύφθηκαν, ήσαν ένα βραζιλιάνικο τεράστιο εντομοφάγο φυτό ύψους ενάμισι μέτρου (το Drosera magnifica, που αρχικά εντοπίσθηκε μέσω φωτογραφίας στο Facebook!), καθώς και ένα γιγάντιο δέντρο ύψους 45 μέτρων και βάρους 100 τόνων, το Gilbertiodendron maximum, κρυμένο σε ένα δυτικοαφρικανικό δάσος. Ανακαλύφθηκαν επίσης 90 νέα είδη μπιγκόνιας.

Από τα 390.000 είδη φυτών, περίπου τα 31.000 χρησιμοποιούνται από τους ανθρώπους για τροφή (το 18%), για φάρμακα (το 57%), αλλά επίσης για δηλητήρια, ναρκωτικά κ.α. Η πιθανή εξαφάνιση πολλών από αυτά αποτελεί μια απειλή για τη διατροφική ασφάλεια και επάρκεια σε φάρμακα, σύμφωνα με την έκθεση. Από την άλλη, περίπου 5.000 ξενικά είδη φυτών έχουν «εισβάλει» σε άλλες χώρες και ηπείρους, προκαλώντας ζημιές δισεκατομμυρίων ευρώ κάθε χρόνο, που φθάνουν έως και το 5% της παγκόσμιας οικονομίας.

«Τα φυτά είναι απολύτως αναγκαία για την ανθρωπότητα. Μας παρέχουν τα πάντα – τροφή, καύσιμα, φάρμακα, ξυλεία- και είναι απίστευτα σημαντικά για τη ρύθμιση του κλίματός μας. Χωρίς τα φυτά, δεν θα ήμασταν εδώ. Είμαστε αντιμέτωποι με καταστροφικές πραγματικότητες, αν δεν επανεξετάσουμε τις προτεραιότητές μας», δήλωσε η επικεφαλής της έκθεσης καθηγήτρια Κάθι Γουίλις, επιστημονική διευθύντρια των Κήπων Κιου.

Οι κυριότερες απειλές για τα φυτά είναι η καταστροφή τους από τις γεωργικές καλλιέργειες και την κτηνοτροφία (31%), η αποψίλωση των δασών για ξυλεία (21%) και οι κάθε είδους κατασκευές κτιρίων και υποδομών (13%). Η κλιματική αλλαγή παίζει μικρότερο ρόλο προς το παρόν (4%), αλλά η επίδρασή της στα φυτά θα αυξηθεί στο μέλλον και αναμένεται να γίνει αισθητή σε περίπου 30 χρόνια. Τα παράκτια μανγκρόβια δέντρα είναι αυτά που απειλούνται περισσότερο από όλα (έχουν συρρικνωθεί κατά 25% την τελευταία δεκαετία) και ακολουθούν τα τροπικά και υποτροπικά δάση.

Οι επιστήμονες επεσήμαναν ότι στη Γη υπάρχουν ακόμη πολλές χιλιάδες άγνωστα είδη φυτών, ιδίως στην Αφρική, στη Νότια Αμερική, στην Αυστραλία και στην Κίνα. «Υπάρχουν τεράστιες περιοχές του κόσμου, όπου δεν ξέρουμε καθόλου τι φύεται σε αυτές. Είναι ενθαρρυντικό ότι βρίσκουμε συνεχώς νέα είδη φυτών και δέντρων. Ενδεικτικά, πέντε νέα είδη κρεμμυδιών ανακαλύφθηκαν μόνο πέρυσι», δήλωσε η Γουίλις.

Καθώς πολλά δημοφιλή αγροτικά προϊόντα, όπως οι μπανάνες και οι μελιτζάνες, πάσχουν πλέον από ολοένα μεγαλύτερη έλλειψη γενετικής ποικιλομορφίας, μένοντας έτσι όλο και πιο απροστάτευτα απέναντι στις αρρώστιες, στα παράσιτα και στην κλιματική αλλαγή, το «κλειδί» για τη σωτηρία τους μπορεί να αναζητηθεί μελλοντικά σε αυτή την άγνωστη βιοποικιλότητα. Η ανακάλυψη στην άγρια φύση συγγενικών ειδών μπορεί να ανανεώσει γενετικά τα επαπειλούμενα είδη με πιο ανθεκτικές ποικιλίες.

Πηγή: lifo.gr

Μια νέα μελέτη επιβεβαιώνει ευρήματα άλλων ερευνών που έχουν δείξει ότι τα νεονικοτινοειδή, εντομοκτόνα φάρμακα που χρησιμοποιούνται ευρέως στις καλλιέργειες σε παγκόσμιο επίπεδο, είναι υπεύθυνα για την μαζική κατάρρευση των μελισσιών και την εξόντωση των μελισσών που εξελίσσεται σε παγκόσμιο επίπεδο εδώ και περίπου μια δεκαετία.

Η μελέτη

Ομάδα ειδικών με επικεφαλής τον Μπεν Γούντκοκ του Κέντρου Ερευνας Φυσικού Περιβάλλοντος για την Οικολογία και Υδρολογία στη Μ.Βρετανία μελέτησε δεδομένα για 62 είδη μελισσών σε μεγαλύτερο βάθος χρόνου από ότι οι άλλες σχετικές έρευνες που έχουν γίνει μέχρι σήμερα. Πιο συγκεκριμένα οι ερευνητές μελέτησαν δεδομένα από το 1994 για να διαπιστώσουν το αν και πώς επηρέασαν τους πληθυσμούς των μελισσών τα περιβόητα νεονικοτινοειδή φυτοφάρμακα η χρήση των οποίων στις καλλιέργειες πήρε μεγάλες διαστάσεις στα μέσα της δεκαετίας του 2000.

Στο άρθρο τους που δημοσιεύεται στην επιθεώρηση «Nature Communication» οι ερευνητές αναφέρουν ότι η έκθεση των μελισσών στα νεονικοτινοειδή αυξάνει εκθετικά τις πιθανότητες να εμφανίσουν σοβαρά προβλήματα υγείας σε σχέση με τους κινδύνους που κρύβει η έκθεση των μελισσών σε άλλα είδη φυτοφαρμάκων. Οπως έγινε γνωστό αυτή η μελέτη θα αποτελέσει μέρος μιας μεγάλης έρευνας την οποία διεξάγει η Ευρωπαϊκή Αρχή Διατροφικών Προτύπων για τους κινδύνους της χρήσης των τα νεονικοτινοειδών. Η έρευνα αυτή θα ολοκληρωθεί τον Ιανουάριο του 2017.

Διασυστηματικά εντομοκτόνα

Τα νεονικοτινοειδή είναι διασυστηματικά εντομοκτόνα (κυκλοφορούν, δηλαδή, σε όλα τα μέρη του φυτού) που χρησιμοποιούνται σε πολλές καλλιέργειες όπως στην ελαιοκράμβη, στα σιτηρά, στο βαμβάκι και στους ηλίανθους και έχουν δράση παρόμοια με το φυσικό εντομοκτόνο νικοτίνη, το οποίο δρα στο κεντρικό νευρικό σύστημα. Το αρχικό σκεπτικό της δράσης τέτοιου είδους φυτοφαρμάκων σε αντίθεση με τα συμβατικά που απλώς ψεκάζονται στα φυτά ήταν το να χρησιμοποιούνται και για την «επένδυση» σπόρων έτσι ώστε να «κυριεύουν» το φυτό από την αρχή ως το τέλος της ζωής του σώζοντάς το από επιβλαβή έντομα.

Ωστόσο, όπως δείχνουν όλο και περισσότερα επιστημονικά στοιχεία, εκτός από τα βλαβερά έντομα-στόχους, τα φυτοφάρμακα αυτά δηλητηριάζουν και ωφέλιμα έντομα όπως οι μέλισσες, οι αγριομέλισσες, οι βομβίνοι και οι πεταλούδες. Και αυτό διότι εντοπίζονται στο νέκταρ, στη γύρη αλλά και στον «ιδρώτα» των φυτών που παράγεται κατά τη διαπνοή τους, άρα σε όλους τους χυμούς τους οποίους συλλέγουν οι επικονιαστές. Για παράδειγμα μελέτες έχουν δείξει ότι αυτού του είδους τα φυτοφάρμακα κάνουν τις μέλισσες πιο ευάλωτες στο παράσιτο nosema το οποίο πλήττει το γαστρεντερικό τους σύστημα. Άλλες μελέτες δείχνουν ότι αυτά τα φυτοφάρμακα καταστρέφουν το εσωτερικό GPS των μελισσών με αποτέλεσμα να χάνουν τον δρόμο τους, να μην μπορούν να επιστρέψουν στα μελίσσια τα οποία έτσι καταρρέουν.

Πηγή: Το Βήμα

Αυτό το κάνει να είναι το παλαιότερο γνωστό δέντρο στην Ευρώπη. Το υπερχιλιετές πεύκο ανακαλύφθηκε από ομάδα ερευνητών από το Πανεπιστήμιο της Στοκχόλμης, το Πανεπιστήμιο του Μάιντζ στην Γερμανία και το Πανεπιστήμιο της Αριζόνα στην Αμερική.

Μαζί με τους δεινόσαυρους εξαφανίστηκαν οι μέλισσες, σύμφωνα με έρευνα του πανεπιστημίου Flinders στην Αυστραλία.Παρά το γεγονός ότι τα διαθέσιμα απολιθώματα είναι ελάχιστα, οι επιστήμονες κατάφεραν να αποδείξουν για πρώτη φορά ότι.. οι μέλισσες της οικογένειας Xylocopinae ήταν θύματα της μαζικής εξαφάνισης των ειδών πριν 65 εκατομμύρια χρόνια.

Τα ευρήματα εκτιμάται ότι θα βοηθήσουν τους επιστήμονες να κατανοήσουν τα αίτια της σημερινής μείωσης του πληθυσμού των μελισσών παγκοσμίως, που απειλεί την επιβίωση των φυτών που χρειάζονται τα πολύτιμα έντομα για να γονιμοποιηθούν. Στο πλαίσιο της έρευνας οι επιστήμονες μελέτησαν τη μαζική εξαφάνιση των μελισσών της οικογένειας Xylocopinae στο τέλος της Κρητιδικής και στις αρχές της Παλαιογενούς περιόδου.

Προηγούμενες μελέτες υποστήριζαν ότι μεταξύ των δυο περιόδων συντελέστηκε μαζική εξαφάνιση των ανθοφόρων φυτών, κάτι που έκανε τους επιστήμονες να πιστεύουν πως και οι μέλισσες που εξαρτιόνταν από τα συγκεκριμένα φυτά είχαν την ίδια τύχη. Ωστόσο, σε αντίθεση με τους δεινοσαύρους, τα απολιθώματα μελισσών που θα μπορούσαν να επιβεβαιώσουν αυτή τη θεωρία είναι ελάχιστα. Χρησιμοποιώντας μια τεχνική που ονομάζεται μοριακή φυλογενετική, οι επιστήμονες ανέλυσαν τις γονιδιωματικές αλληλουχίες τεσσάρων «φυλών» από 230 είδη μελισσών της οικογένειας Xylocopinae.

Οι μέλισσες που μελέτησαν προέρχονταν από όλες της ηπείρους πλην την Ανταρκτικής και στόχος των επιστημόνων ήταν να διαπιστώσουν της μεταξύ τους εξελικτικές σχέσεις. Συνδυάζοντας δεδομένα από αρχεία απολιθωμάτων με αναλύσεις DNA, οι ερευνητές κατάφεραν να βάλουν και τον χρονικό παράγοντα στην εξίσωση, ανακαλύπτοντας όχι μόνο τη σχέση μεταξύ των μελισσών, αλλά και την ηλικία τους.

«Τα στοιχεία μας λένε ότι κάτι πολύ σημαντικό συνέβη σε τέσσερις διαφορετικές ομάδες μελισσών την ίδια περίοδο», δήλωσε η Δρ. Sandra Rehan, καθηγήτρια βιολογίας στο πανεπιστήμιο του Νιου Χάμσαϊρ. «Και αυτό το ‘πολύ σημαντικό’ συνέπεσε χρονικά με την εξαφάνιση των δεινοσαύρων», προσέθεσε. «Κατά τη διάρκεια της έρευνάς μας βρήκαμε μια παράξενη γενετική υπογραφή η οποία θύμιζε περιστατικό μαζικής εξαφάνισης», τόνισε ο Δρ.  Mike Schwarz, καθηγητής βιολογίας στο πανεπιστήμιο Flinders.

Ο καθηγητής εκτιμά ότι η εξαφάνιση προκλήθηκε από μια σειρά περιστατικών που σημειώθηκαν την ίδια χρονική περίοδο και δεν μπορεί να αποδοθεί σε ένα και μόνο γεγονός, όπως για παράδειγμα η πρόσκρουση μετεωρίτη. Η μελέτη δημοσιεύτηκε στην επιστημονική επιθεώρηση Plos One.

Πηγή: econews

Οι επιστήμονες ανακάλυψαν ένα σπάνιο είδος μελισσών να φωλιάζει σε τέφρα στο ηφαίστειο Μασάγια στη Νικαράγουα και οι οποίες τρέφονται σχεδόν αποκλειστικά από ένα μόνο αγριολούλουδο που φυτρώνει εκεί.

Οικοσυστήματα μπορεί να προκύψουν σε εκπληκτικά μέρη, όπως συνέβη με τις μέλισσες Anthophora squammulosa, που μελετήθηκαν από την οικολόγο Hilary Erenler από το Πανεπιστήμιο του Νορθάμπτον στο Ηνωμένο Βασίλειο. Οι μέλισσες Anthophora squammulosa είναι μοναχικές, δεν ζουν δηλαδή σε κοινωνικές ομάδες, και φωλιάζουν υπογείως. “Οι μέλισσες φωλιάζουν λίγα μέτρα κάτω από την τέφρα του ηφαιστείου” αναφέρεται στο περιοδικό Pan-Pacific Entomologist, “όπου οι θηλυκές σκάβουν σήραγγες για να γεννήσουν τα αυγά τους”.

Το ηφαίστειο βρίσκεται σε υψόμετρο 635 μέτρων και είναι γνωστό για τις συχνές εκρήξεις του, ενώ το περιβάλλον είναι ιδιαίτερα αφιλόξενο με την τέφρα και τα τοξικά αέρια. Ερευνητές βρήκαν μέλισσες να ζουν κάτω απ’ την ηφαιστειακή τέφρα σε έναν κρατήρα με την ονομασία Σαντιάγκο, μια περιοχή όπου θεωρείται ότι έχει απ’ τις μεγαλύτερες συγκεντρώσεις διοξειδίου του θείου.

Βλάστηση εδώ δεν υπάρχει οπότε εύλογα προκύπτει το ερώτημα “από τι τρέφονται οι μέλισσες;” Οι ερευνητές έψαξαν μια περιοχή 725 μέτρων, γύρω από εκεί που βρέθηκαν οι φωλιές, προσπαθώντας να προσομοιώσουν τις αποστάσεις που μετακινούνται οι συγκεκριμένες μέλισσες για να βρουν λουλούδια. Εντόπισαν μέλισσες που επέστρεφαν με γύρη στα πόδια. Στη σχετική ανάλυση που έγινε βρέθηκε ότι το 99% των γυρεοκόκκων ανήκαν σε ένα αγριολούλουδο με τη λατινική ονομασία Melanthera nivea.

Αυτού του είδους η συμπεριφορά έχει αναφερθεί σε πολύ λίγα είδη. Έχουν παρατηρηθεί μέλισσες να ζουν κάτω από ηφαιστειακή τέφρα και στην Γουατεμάλα, αλλά σε μια περιοχή 6 χιλιομέτρων από τον κρατήρα. Ποτέ μέσα στη ζώνη του θανάτου, όπως εδώ. Μια έρευνα του 1975 στην Κόστα Ρίκα έδειξε ότι η τέφρα προκαλεί βλάβες στον εξωσκελετό των εντόμων, ενώ η κατανάλωση γύρης η οποία καλύπτεται από τέφρα μπορεί να προκαλέσει φυσικές αλλά και χημικές βλάβες. Μια έκρηξη επίσης θα μπορούσε να εξαλείψει τις μέλισσες αλλά και τα φυτά απ’ τα οποία τρέφονται. Έτσι δεν είμαστε σε θέση να σας πούμε γιατί επιλέγουν να ζήσουν εκεί.

πηγή: mnn.com

Ως μελιτογόνα χαρακτηρίζονται τα έντομα τα οποία τρεφόμενα με το χυμό των φυτών παράγουν μελιτώδεις εκκρίσεις ελκυστικές στις μέλισσες. Οι μέλισσες συλλέγουν το μελίτωμα, το εμπλουτίζουν, το επεξεργάζονται και παράγουν το μέλι μελιτώματος. Τα μελιτογόνα έντομα ανήκουν σχεδόν καθ’ ολοκληρία στα Hemiptera – Sternorrhyncha και κυρίως στις υπεροικογένειες Coccoidea, Aleyrodidea, Aphidoidea, Phylloidea και Cicadoidea.

Κοριός Cinara Confinis, μελιτογόνο έντομο της ελάτης

Τα μελιτογόνα έντομα διαθέτουν πεπτικό σύστημα και ιδιαίτερα στοματικά μόρια προσαρμοσμένα ώστε να διαπερνούν – τρυπούν τον φυτικό ιστό και να απομυζούν τον φυτικό χυμό. Ως μελίτωμα ορίζεται ο σακχαρούχος χυμός που παράγεται από έντομα με στοματικά μόρια προσαρμοσμένα στην μύζηση και εισροή ρευστών τροφών. Οι τροφές αυτές προσλαμβάνονται κατ’ ευθείαν από τα αγωγά στοιχεία του φυτού ξενιστή. O φυτικός χυμός εισέρχεται στο σώμα του εντόμου κατά κύριο λόγο παθητικά, εξ αιτίας της πίεσης που επικρατεί στο φυτό, είτε ενεργητικά σαν αποτέλεσμα απομύζησης. Στο πεπτικό σύστημα του εντόμου ο χυμός αναμιγνύεται με πεπτικά υγρά, πλούσια σε ένζυμα και μετά τη λειτουργία της πέψης, η ποσότητα που πλεονάζει αποβάλλεται από τα απεκκριτικά όργανα των εντόμων, με την μορφή μικρών διάφανων σταγόνων, του μελιτώματος, τις οποίες συλλέγουν οι μέλισσες και μετατρέπουν σε μέλι.

Το μελίτωμα είναι η πλεονάζουσα ποσότητα του χυμού, την οποία το έντομο δεν χρησιμοποιεί. Δεν αποτελεί παραπροϊόν της διαδικασίας της πέψης και είναι πλουσιότερο σε θρεπτικά συστατικά από τον προσλαμβανόμενο φυτικό χυμό, διότι κατά τη διέλευσή του από το σώμα του εντόμου εμπλουτίζεται με διάφορες βιταμίνες και άλλες ουσίες. Υπολογίζεται ότι το 50% της ετήσιας παραγωγής μελιού της Κ. Ευρώπης είναι μέλι μελιτώματος, ενώ συγκεκριμένα για την Αυστρία το ποσοστό αυτό φτάνει το 80% (Fossel, 1974).

Στην Ελλάδα μέχρι στιγμής έχουν αναγνωρισθεί 33 είδη μελιτογόνων εντόμων ελάσσονος ή ήσσονος σημασίας, τις μελιτώδεις εκκρίσεις των οποίων εκμεταλλεύεταιη μέλισσα (Σαντάς, 1983). Η ποσότητα παραγόμενου μελιού από μελιτώματα στη χώρα μας υπολογίζεται ότι αντιπροσωπεύει το 70% περίπου της συνολικής ετήσιας ποσότητας μελιού. Από αυτό το 60-65% αντιπροσωπεύει το μέλι πεύκου, ενώ περίπου 5% παράγεται από τις μελιτώδεις εκκρίσεις εντόμων της ελάτης.(Thrasyvoulou & Manikis, 1996).

Μαρχαλίνα η ελληνική (Marchalina hellenica). Κοινώς βαμβακάδα ή εργάτης του πεύκου.

Τα μελιτογόνα έντομα εξαρτούν την επιβίωση τους από την ποσότητα νιτρικών που περιέχεται στο χυμό του φυτού – ξενιστή. Γι’ αυτό άλλωστε αποβάλλουν σχεδόν την πλειοψηφία των υπολοίπων χημικών συστατικών. Καθώς η ποσότητα των νιτρικών του φυτικού χυμού είναι έτσι κι αλλιώς περιορισμένη, οποιαδήποτε διακύμανση επηρεάζει άμεσα την επιβίωση των εντόμων όπως και την ανάπτυξη των πληθυσμών τους. Δύο σημαντικοί παράγοντες που επηρεάζουν το επίπεδο νιτρικών στο φυτικό χυμό του φυτού — ξενιστή άρα και την πληθυσμιακή πυκνότητα του μελιτογόνου εντόμου, είναι η διαθεσιμότητα του νερού και η σύσταση του εδάφους.

Σε καταστάσεις έλλειψης νερού το φυτό κινητοποιεί νιτρικά στοιχεία ώστε να αλλάξει την οσμωτική πίεση του χυμού. Έτσι κατ’ αρχήν παρουσιάζεται αύξηση της ποσότητας των υδρογονανθράκων του χυμού, ακολουθούμενη από μία αύξηση των ελεύθερων αμινοξέων (Kunkel & Kloft. 19S5). Ο εμπλουτισμός του φυτικού χυμού με νιτρικά, οδηγεί, για μία περίοδο τουλάχιστον στην αύξηση του πληθυσμού του εντόμου.