Εχθές (24 Ιουλίου 2023) καταγράφηκε η υψηλότερη θερμοκρασία που έχει καταγραφεί ποτέ στην επιφάνεια της θάλασσας της Μεσογείου, καθώς η θερμοκρασία έφτασε τους 28,4°C, την υψηλότερη τιμή στην ιστορία, σπάζοντας το προηγούμενο ρεκόρ των 28,25ºC που σημειώθηκε κατά τον ευρωπαϊκό καύσωνα του Αυγούστου του 2003.

Δεν έχουμε μετρήσει ποτέ τόσο υψηλή θερμοκρασία σε οποιαδήποτε εποχή του χρόνου και είναι ακόμη Ιούλιος. Αξίζει να σημειωθεί ότι συνήθως βλέπουμε το ετήσιο μέγιστο τον Αύγουστο. Ταυτόχρονα θερμοκρασία ρεκόρ σημειώθηκε και στο Καϊμάκτσαλαν στα 2050μ υψόμετρο καθώς ο υδράργυρος άγγιξε τους 25,4°C. Η θερμοκρασία αυτή αποτελεί ρεκόρ για το σταθμό, σπάζοντας το προηγούμενο ρεκόρ των 24,6°C που καταγράφηκε στις 5 Αυγούστου του 2021.

Τα τελευταία 5 χρόνια καταγράφουμε μέσω των ζυγαριών, τη θερμοκρασία καθημερινά και ανά ώρα σε όλα τα μελισσοκομεία και σε βουνό και σε κάμπο. Εχθές καταρρίφθηκε κάθε ρεκόρ καθώς καταγράφηκε θερμοκρασία 47°C σε μελισσοκομείο στα 450μ υψόμετρο!

Ποτέ ξανά στο παρελθόν δεν έχουμε καταγράψει τέτοιες θερμοκρασίες, παρότι κάθε Αύγουστο ένα κοπάδι βρισκόταν στον κάμπο της Άρτας, σε χέρσο κτήμα. Πριν από δύο εβδομάδες, την Τρίτη 4η Ιουλίου, η Αμερικανική Υπηρεσία Παρατήρησης των Ωκεανών και της Ατμόσφαιρας (NOAA), κατέγραψε την υψηλότερη μέση θερμοκρασία αέρα και επιφάνειας του πλανήτη που έχει καταγραφεί ποτέ. 17,18°C.

Η θερμοκρασία αυτή ξεπέρασε κατά πολύ το προηγούμενο ρεκόρ, τους 17,01°C που είχαν μετρηθεί την προηγούμενη μέρα στις 3 Ιουλίου. Το χειρότερο απ’ όλα είναι ότι τα ρεκόρ αυτά κινδυνεύουν να καταρριφθούν σύντομα.

Οι μέλισσες σε αυτές τις συνθήκες έχουν ανάγκη από νερό ώστε να ρυθμίζουν τη θερμοκρασία στο εσωτερικό της κυψέλης τους. Κάτι που επίσης θα πρέπει να προσέξει ο μελισσοκόμος είναι να βάψει λευκά τα καπάκια ώστε να αντανακλούν το φως του ήλιου.

Το 1975 έξω από τα σκαλιά του Υπουργείου Γεωργίας, μελισσοκόμοι πραγματοποιούν την πρώτη απεργία πείνας στην αγροτική ιστορία της χώρας. Κυριότερη αιτία είναι η αλόγιστη χρήση μελισσοτοξικών φυτοφαρμάκων.

Της απεργίας πρωτοστατεί ο μελισσοκόμος Κώστας Μανιάς με πολυήμερη απεργία πείνας, έπειτα από ολοκληρωτική καταστροφή που υπέστη το μελισσοκομείο του στις πορτοκαλιές του Άργους. Παρότι οι γραμματικές γνώσεις του Μανιά περιορίστηκαν στο απολυτήριο ενός κατοχικού Δημοτικού Σχολείου, έγραψε κοντά στα 10 βιβλία και 30 δοκίμια, σε ένα εκ των οποίων περιγράφει την οργάνωση του αγώνα των μελισσοκόμων του Άργους. Είναι αυτός που έγραψε το εμβληματικό «Πέτρο αγόρι μου!», ένα ατελείωτο μοιρολόι στον γιο του τον Πέτρο, εθελοντή πυροσβέστη, που έχασε τη ζωή του, στις φωτιές της Βαρυμπόμπης τον Αύγουστο του 2021.

Έπειτα από αυτές τις απεργιακές κινητοποιήσεις, δόθηκαν για πρώτη φορά άδειες για μελισσοκομικά φορτηγά στους κατ’ επάγγελμα μελισσοκόμους, ενώ ορίστηκαν (Ν 721/1977) οι όροι και οι προϋποθέσεις χρήσης μελισσοτοξικών φαρμάκων από τους καλλιεργητές. Για αρκετά χρόνια επαναλαμβάνονταν συστάσεις προς τους αγρότες με εγκυκλίους, ανακοινώσεις και δημοσιεύματα από τις κατά τόπους γεωργικές υπηρεσίες και σταδιακά, χρόνο με το χρόνο η κατάσταση βελτιώθηκε.

Σημαντικό ρόλο έπαιξε και το περίφημο πείραμα της Λαμίας (Σεπ. 1973) που δημοσιεύτηκε στο περιοδικό “Η Μέλισσα” και αποδείκνυε ότι όταν δεν υπάρχουν μέλισσες λόγω της χρήσης εντομοκτόνων, δεν καρποφορεί η μηδική.

Όπως είχαμε γράψει και παλαιότερα πράσινο μέλι είχε αναφερθεί το 2007 στις Φιλιππίνες όταν μέλισσες μάζευαν χλωροφύλλη από πράσινα φύκια, το 2012 στη Γαλλία από χρωστικές ουσίες που συνέλεγαν μέλισσες κοντά στο εργοστάσιο παραγωγής καραμελών m&m, αλλά και πριν μερικά χρόνια στη Νάουσα όταν μέλισσες συνέλεξαν χυμό από τους τραυματισμένους καρπούς της ακτινιδιάς.

Πράσινο μέλι παράγεται όμως και από το φυτό Μαλούσα (Staehelina uniflosculosa) στον Όλυμπο και μάλιστα από το άνθος. Το φυτό είναι γνωστό επίσης και ως Σταεχελίνα η μονανθής και είναι ένας μικρός θάμνος, πολύφυλλος με πολλούς λεπτούς βλαστούς και χνουδωτά φαιοπράσινα φύλλα.

Χαρακτηριστικό φυτό της ορεινής ζώνης του Ολύμπου από τα 400-1500 μ., σύμφωνα με τον Arne Strid και το βιβλίο του “Wild Flowers of Mount Olympus”. Η ανθοφορία του ξεκινά στα μέσα Ιουλίου και διαρκεί μέχρι και τον Οκτώβριο.

Θεωρείται ένα από τα πιο διαδεδομένα και χαρακτηριστικά φυτά των ανώτερων δασωμένων ζωνών του Ολύμπου, πιθανόν πιο κοινή εκεί, παρά οπουδήποτε αλλού και συχνά κυρίαρχη σε δάση μαύρης πεύκης, αλλά και σε βραχώδεις θέσεις μέσα σε δάση ελάτης. Σύμφωνα με τον καθηγητή του τμήματος Μελισσοκομίας του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης, Ανδρέα Θρασυβούλου από το φυτό αυτό μπορεί να παραχθεί μέλι με πράσινο χρώμα.

Πηγές: Αγριλούλουδα της Ελλάδας, Wild flowers of Mount Olympus / Arne Strid, Ανδρέας Θρασυβούλου

Το Εργαστήριο Μελισσοκομίας και Σηροτροφίας του Αριστοτέλειου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης, πραγματοποίησε μια έρευνα για τη βιολογική δράση των Ελληνικών μελιών και της Ελληνικής πρόπολης.

Στα πλαίσια αυτής της εργασίας, της οποίας ηγήθηκαν οι Τανανάκη Χ., Δήμου Μ., Θρασυβούλου Α., συλλέχθηκε μεγάλος αριθμός δειγμάτων ελληνικών μελιών και έπειτα από την αποτίμηση των μικροσκοπικών και φυσικοχημικών χαρακτηριστικών επιλέχθηκαν 48 δείγματα αμιγών κατηγοριών μελιού: πευκόμελο, πορτοκαλιάς, βελανιδιάς, ελάτης, βαμβακιού, ερείκης, καστανιάς, θυμαριού και παλιουριού. Στη συλλογή αυτή προστέθηκαν και 6 δείγματα Manuka που κυκλοφορούν στην Ευρωπαϊκή αγορά.

Σε όλα τα δείγματα πραγματοποιήθηκαν οι ακόλουθες αναλύσεις: αντιοξειδοτική δράση (μέθοδος FRAP), ολικές φαινόλες (μέθοδος Folin-Ciocalteu), χρώμα (χρωματικές παράμετροι L*, a*, b*), αγωγιμότητα (αγωγιμομετρικά) και πλήρης γυρεοσκοπική ανάλυση (μέθοδος Louveaux).

Όπως φαίνεται κι απ’ τα διαγράμματα διαπιστώθηκε ότι το μέλι με την υψηλότερη αντιοξειδωτική δράση ήταν αυτό που παράχθηκε από μελιτώματα βελανιδιάς. Μάλιστα είναι χαρακτηριστικό ότι η αντιοξειδωτική δράση του μελιού βελανιδιάς βρέθηκε τρεις φορές μεγαλύτερη απ’ αυτή του θυμαρίσιου μελιού και εννέα φορές απ’ αυτή του μελιού πορτοκαλιάς, που είναι ιδιαίτερα αγαπητά στους καταναλωτές λόγω του ευχάριστου αρώματος τους.

Αντίστοιχα ήταν τα πράγματα και στις ολικές φαινόλες με υψηλότερο να είναι το περιεχόμενο για το μέλι βελανιδιάς. Αρνητική συσχέτιση βρέθηκε μεταξύ της χρωματικής παραμέτρου L* και των μελετώμενων βιολογικών δράσεων, γεγονός που συνεπάγεται ότι τα σκουρόχρωμα μέλια έχουν υψηλότερη αντιοξειδωτική δράση και φαινολικό περιεχόμενο. Θετική ήταν η συσχέτιση της ηλεκτρικής αγωγιμότητας και των βιολογικών δράσεων με τα μέλια με την υψηλότερη αγωγιμότητα να παρουσιάζουν και πιο έντονη δράση.

Όλη η έρευνα αναλυτικά παρουσιάστηκε στο 1ο Πανελλήνιο Συνέδριο Επαγγελματικής Μελισσοκομίας που έλαβε χώρα στην Αλεξανδρούπολη.

Συνηθίζουμε να λέμε ότι η κρυστάλλωση, γνωστή και ως ζαχάρωμα ή πάγωμα του μελιού, είναι μια φυσική ιδιότητα του αγνού μελιού και δεν έχει καμία σχέση με την νοθεία. Το μέλι σχηματίζεται από τη συμπύκνωση του νέκταρος που κάνουν οι μέλισσες. Κατά τη διαδικασία προκαλείται συμπύκνωση στα σάκχαρα που φτάνει στο βαθμό του υπερκορεσμού. Γι αυτό χαρακτηρίζουμε το μέλι ως υπέρκορο διάλυμα ζαχάρων σε νερό.

Ως υπέρκορο διάλυμα, λοιπόν, είναι ασταθές, έχοντας την τάση να σταθεροποιηθεί με την καταβύθιση της περίσσειας ποσότητας ζαχάρων που βρίσκεται σε αυτό. Ένας από τους σημαντικότερους παράγοντες που επηρεάζουν την κρυστάλλωση είναι η συγκέντρωση γλυκόζης στο μέλι, ειδικότερα όταν αυτή ξεπεράσει το 30%. Κατά τη διαδικασία της κρυστάλλωσης η γλυκόζη αφυδατώνεται και παίρνει τη μορφή κρυστάλλου, η συνεχής αύξηση των οποίων δύναται να προκαλέσει την πλήρη κρυστάλλωση του μελιού.

Δεν κρυσταλλώνουν όλα τα μέλια με τον ίδιο τρόπο, αλλά ούτε και στον ίδιο χρόνο. Η κρυστάλλωση μπορεί να είναι ανομοιόμορφη, όπου χοντροί κρύσταλλοι καθιζάνουν, δημιουργώντας στο σώμα του μελιού δύο στρώματα, το κρυσταλλωμένο μέλι στον πυθμένα και την υδαρή φάση του μελιού στην επιφάνεια. Σε αυτή την περίπτωση υπάρχει πιθανότητα το μέλι να υποστεί ζύμωση και να ξινίσει. Αλλά και η ομοιόμορφη κρυστάλλωση όπου μικροί κρύσταλλοι κατανέμονται σε όλη την μάζα του μελιού, δίνοντας την εμφάνιση του «πηγμένου», που δεν κινδυνεύει να ξινίσει. 

Εκτός της γλυκόζης, σημαντικοί παράγοντες που επηρεάζουν την κρυστάλλωση είναι το ποσοστό υγρασίας του μελιού, διάφορες ξένες ύλες, όπως γύρη, κερί, κρύσταλλοι γλυκόζης, λειτουργούν ως πυρήνες, πάνω στους οποίους κολλούν και άλλοι κρύσταλλοι γλυκόζης, με αποτέλεσμα να επιταχύνεται η κρυστάλλωση και φυσικά η θερμοκρασία διατήρησης του μελιού. Η θερμοκρασία των 14°C επιταχύνει την κρυστάλλωση.

Δυστυχώς ορισμένοι καταναλωτές θεωρούν ότι το μέλι που κρυσταλλώνει είναι νοθευμένο. Γι αυτό και αποκαλούν το φαινόμενο ζαχάρωμα. Είναι όμως έτσι; Η τροφοδότηση των μελισσών πάνω στην ανθοφορία, με σιρόπι ζάχαρης, με σκοπό τη αύξηση της παραγόμενης ποσότητας, κάτι που αποτελεί νοθεία, θα δώσει ένα προϊόν που έχει αποδειχτεί πειραματικά από τη δεκαετία του 1960 ότι θα κρυσταλλώσει αργότερα, απ’ ό,τι θα κρυστάλλωνε κανονικά.

Στη Διδακτορική Διατριβή του Μιχαήλ Κωδούνη με τίτλο «Η Κρυστάλλωσις του Μέλιτος» που δημοσιεύτηκε το 1962, αποδείχτηκε πειραματικά ότι η τροφοδότηση με σιρόπι σακχαρόζης επιβραδύνει την κρυστάλλωση καθώς επιφέρει μείωση του ποσοστού γλυκόζης στο μέλι. Και μάλιστα όσο μεγαλύτερη είναι η νοθεία με σιρόπι ζάχαρης τόσο επιβραδύνεται η κρυστάλλωση. Αντίθετα η τροφοδότηση με σιρόπι γλυκόζης επιταχύνει την κρυστάλλωση, κάτι που είναι απόλυτα λογικό καθώς η συγκέντρωση γλυκόζης είναι απ’ τους σημαντικότερους παράγοντες που επηρεάζουν την κρυστάλλωση. Όμως το σιρόπι γλυκόζης περιέχει δεξτρίνες άπεπτες για τις μέλισσες και γι αυτό αποφεύγεται στη μελισσοκομία.

Η κρυστάλλωση λοιπόν είναι μια απόλυτα φυσική ιδιότητα του μελιού και μάλιστα η ταχύτατη κρυστάλλωση (κάτι βέβαια που εξαρτάται σημαντικά και από τη βοτανική προέλευση του μελιού), είναι δείγμα αγνότητας. Ο καλύτερος και ασφαλέστερος τρόπος για να επανέλθει ένα μέλι στην αρχική του ρευστή κατάσταση είναι η ήπια θέρμανση με τη χρήση μπεν-μαρί. Σε θερμοκρασίες που δεν θα ξεπεράσουν τους 45-50°C ώστε να μη χαθεί η θρεπτική αξία του μελιού.

Στράτος Σαραντουλάκης
Μελισσοκόμος

Πριν από 10 χρόνια ο μελισσοκόμος Αλέκος Σαμαράς από τη Νάουσα παρατήρησε ότι κάποια μελίσσια του συνέλεξαν και αποθήκευσαν πράσινο μέλι. Αφού έστειλε δείγμα στο εργαστήριο του ΑΠΘ βρέθηκε ότι το μέλι προέρχονταν από ακτινιδιές. Όμως το ακτινίδιο δίνει μόνο γύρη και καθόλου μέλι.

Η χαλαζόπτωση της προηγούμενης χρονιάς είχε καταστρέψει τη σοδειά με αποτέλεσμα οι αγρότες να αφήσουν τους τραυματισμένους καρπούς στα δέντρα. Οι μέλισσες συνέλεξαν τον χυμό από τους καρπούς και τον μετέτρεψαν σε μέλι. Πράσινο μέλι είχε αναφερθεί και το 2007 στις Φιλιππίνες όταν μέλισσες μάζευαν χλωροφύλλη από πράσινα φύκια, αλλά και το 2012 στη Γαλλία από χρωστικές ουσίες που συνέλεγαν μέλισσες κοντά στο εργοστάσιο παραγωγής καραμελών m&m.

Το «ακτινιδόμελο» αφού αναλύθηκε βρέθηκε να περιέχει παρόμοια συγκέντρωση σακχάρων με ένα συνηθισμένο μέλι, αγωγιμότητα και υγρασία εντός νομοθετημένων ορίων, αλλά με ιδιαίτερα υψηλή HMF, οξύτητα και καθόλου δραστηριότητα του ενζύμου διαστάση.

Η γυρεοσκοπική ανάλυση έδειξε μεγάλο αριθμό γυρεοκόκκων από κισσό (70%) αλλά και άλλα φυτά που ήταν ανθισμένα εκείνη την εποχή, δείχνοντας ότι η ανάλυση αυτή από μόνη της σε μερικές περιπτώσεις είναι δυνατόν να οδηγήσει σε λανθασμένα αποτελέσματα και ότι για να προσδιοριστεί μια αμιγή κατηγορία μελιού θα πρέπει να συνοδεύεται και από εκτίμηση φυσικοχημικών και οργανοληπτικών χαρακτηριστικών.

Μια εβδομάδα μετά τη συλλογή το «ακτινιδόμελο» κρυστάλλωσε με πολύ λεπτούς κρυστάλλους δημιουργώντας κάτι σαν μέλι κρέμα. Τα οργανοληπτικά του χαρακτηριστικά ήταν ευχάριστα σύμφωνα με όσους το δοκίμασαν. Όμως τα μελίσσια που μπήκαν στο χειμώνα με αποθέματα πράσινου μελιού δεν επιβίωσαν παρότι ήταν αρκετά δυνατά. Τα αίτια αποδόθηκαν στην ιδιαίτερα αυξημένη HMF που είναι τοξική για τις μέλισσες. Ο χυμός του ακτινιδίου από πληγωμένα φρούτα δεν εμπίπτει στον ορισμό του μελιού και από αυτή την έννοια δε μπορεί να θεωρηθεί μέλι.

πηγή: Μελισσοκομική Επιθεώρηση

Ακόμα και το 1/3 των κυψελών κινδυνεύει να χαθεί τα επόμενα χρόνια στην ΕΕ, ενώ τα φαινόμενα νοθείας στο μέλι έχουν οδηγήσει τους μελισσοκόμους σε απόγνωση, οι οποίοι καλούνται τώρα να πάρουν την υπόθεση στα χέρια τους και να διεκδικήσουν ριζικές αλλαγές. Οι συγκλονιστικές αποκαλύψεις της τελευταίας μελέτης της Κομισιόν, η οποία καταγράφει το μέγεθος της απάτης με την εισαγωγή νοθευμένων παρτίδων μελιού στις ευρωπαϊκές αγορές, ήταν η σταγόνα που ξεχείλισε το ποτήρι.

Ήδη, οι ευρωπαίοι μελισσοκόμοι ήρθαν αντιμέτωποι με την κλιματική αλλαγή, η οποία επηρέασε την παραγωγή μελιού το 2022. Αυτό σε συνδυασμό με την αύξηση των τιμών, οδήγησαν σημαντικές ευρωπαϊκές αγορές όπως η Ουγγαρία, η Ισπανία και η Ιταλία να υπολειτουργούν ή ακόμα και να σταματήσουν να λειτουργούν.

Στροφή στο φθηνό μέλι

Ειδικότερα, όπως επισήμανε η Ομάδα Εργασίας για το μέλι των Copa – Cogeca σε διαδικτυακή συνέντευξη Τύπου, η αύξηση των τιμών πώλησης δεν μεταφέρεται στην αγορά, η οποία προτιμά το φθηνότερο εισαγόμενο μέλι, κυρίως αυτό από την Κίνα, αλλά στο μέλλον γιατί όχι και από το Βιετνάμ και την Ινδία. «Έτσι, η ΕΕ θα μπορούσε να χάσει το ένα τρίτο των κυψελών της τα επόμενα χρόνια, πράγμα που σημαίνει περαιτέρω εισαγωγές», επισήμαναν χαρακτηριστικά.

Οι λύσεις για την αντιμετώπιση αυτής της μαζικής απάτης είναι γνωστές και πρέπει να εφαρμοστούν στην επικείμενη αναθεώρηση της οδηγίας της ΕΕ για το μέλι. Στο πλαίσιο αυτό, οι Copa – Cogeca απηύθυναν έκκληση για κινητοποίηση σε όλους τους μελισσοκόμους της ΕΕ στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης με το hashtag #HoneYstlabellingNow.

Τι δείχνουν τα στοιχεία

Η δημοσίευση από την Κομισιόν μελέτης που αποδεικνύει την μαζική απάτη σε αυτά τα εισαγόμενα μέλια έφερε γενική αναστάτωση στους ευρωπαίους μελισσοκόμους, οι οποίοι πλέον ζητούν άμεσα να παρθούν μέτρα. Σύμφωνα με τη μελέτη, από τα 320 δείγματα που ελήφθησαν από τις αρμόδιες αρχές τα 147 (46%) ήταν ύποπτα για μη συμμόρφωση με τις διατάξεις της ευρωπαϊκής οδηγίας για το μέλι.

Το ποσοστό αυτό ήταν σημαντικά υψηλότερο από αυτό που σημειώθηκε το 2015-17 (14%). Τα περισσότερα ύποπτα δείγματα (66 από τα 89) προερχόταν από την Κίνα (74%), αν και το μέλι καταγωγής Τουρκίας είχε το υψηλότερο σχετικό ποσοστό ύποπτων δειγμάτων σε ποσοστό 93% (τα 14 από τα 15).

Περισσότεροι από τους μισούς (57%) των επιχειρηματιών είχαν εξάγει μέλι ύποπτο για νοθεία με ξένα σάκχαρα.

Όμως, οι επίσημες μέθοδοι που χρησιμοποιούνται σήμερα δεν είναι κατάλληλες για τον εντοπισμό της απάτης. Σύμφωνα με τις Copa – Cogeca, ένας πλήρης πίνακας συχνά επικαιροποιημένων τεχνικών είναι απαραίτητος για την ανάδειξη του μέγιστου αριθμού απάτης. Αν ληφθεί επίσης υπόψη ότι η προσθήκη σιροπιού ζάχαρης δεν καλύπτει όλους τους τύπους νοθείας, όπως τα ανώριμα μέλια, οι ψευδείς ονομασίες ή η προσθήκη χρωστικών ουσιών, τότε το μέγεθος της απάτης θα ήταν ακόμα μεγαλύτερο.

Απαιτούνται γρήγορες απαντήσεις

«Η κατάσταση είναι εξαιρετικά ανησυχητική και χρειαζόμαστε μια γρήγορη απάντηση από τους ιθύνοντες της ΕΕ. Όλοι οι ευρωπαίοι μελισσοκόμοι συμφωνούν για το πρόβλημα αλλά και για την ανάγκη εξεύρεσης λύσεων», επισημαίνει ο Stanislav Jas, πρόεδρος της ομάδας εργασίας των Copa – Cogeca για το μέλι.

Υπό το φως της τρέχουσας αναθεώρησης της οδηγίας για το μέλι, οι Ευρωπαίοι μελισσοκόμοι και οι συνεταιρισμοί τους ζητούν επισήμανση της χώρας προέλευσης, ενίσχυση της ιχνηλασιμότητας, καθώς και ένα σύγχρονο εναρμονισμένο ευρωπαϊκό πλαίσιο για τον εργαστηριακό έλεγχο του μελιού.

Γι’ αυτό, Copa – Cogeca καλεί όλους τους ευρωπαίους μελισσοκόμους να συγκεντρωθούν γύρω από το hashtag #HoneYstlabellingnow και να εξηγήσουν την κατάστασή τους μέσω των κοινωνικών δικτύων, να δώσουν παραδείγματα απομιμήσεων και να ζητήσουν, μαζί με την Οργάνωση, την επισήμανση της χώρας προέλευσης σε όλα τα εισαγόμενα μέλια, όπως χαρακτηριστικά επισήμανε ο πρόεδρος της ομάδας μελιού.

Το άκαρι βαρρόα εντοπίστηκε για πρώτη φορά στο λιμάνι του Νιούκαστλ, στη Νέα Νότια Ουαλία, στην Αυστραλία, τη μοναδική ήπειρο μέχρι σήμερα που παρέμενε χωρίς βαρρόα.

Οι Αρχές επιβεβαίωσαν ότι τα ακάρεα εντοπίστηκαν στις 22 Ιουνίου, σε ορισμένες κυψέλες που βρίσκονταν, μέσω του προγράμματος επιτήρησης και ανίχνευσης, γύρω απ’ το λιμάνι. Στη συνέχεια περίπου 400 μελίσσια υποβλήθηκαν σε ευθανασία. Πρόθεσή τους ήταν να εξαλείψουν τα ακάρεα και να βεβαιωθούν ότι δεν θα μολυνθεί ολόκληρη η ήπειρος.

Η περιοχή χωρίστηκε σε ζώνες και μπήκε σε καραντίνα. Τα μελίσσια που βρίσκονται 10λμ γύρω απ’ τα σημεία που εντοπίστηκαν τα ακάρεα καταστρέφονται. Ως περιοχή παρακολούθησης ορίστηκε η περιοχή 25χλμ γύρω και μέχρι τα 50χλμ απαγορεύεται η μετακίνηση των μελισσιών.

Η βαρρόα είναι ένα άκαρι με καταγωγή από την Νοτιοδυτική Ασία, όπου ενδημούσε ως μόνιμο παράσιτο στην Ινδική μέλισσα Apis cerana. Η φυσική επιλογή οδήγησε έπειτα από την πάροδο εκατομμυρίων ετών τον ξενιστή και το παράσιτο σε μια κατάσταση ισορροπίας. Από το 1940 και μετά όμως άρχισε να εξαπλώνεται και στον υπόλοιπο κόσμο με αποτέλεσμα να μεταδοθεί και στην Ευρωπαϊκή μέλισσα Apis mellifera, με καταστροφικές όπως αποδείχτηκε συνέπειες. Στην Ελλάδα εμφανίστηκε γύρω στα 1978.

Η ίδια η βαρρόα δεν σκοτώνει τις μέλισσες, τις εξασθενεί όμως τόσο ώστε να είναι ευάλωτες σε άλλους παράγοντες, όπως για παράδειγμα ο ιός των παραμορφωμένων φτερών (Deformed Wing Virus), ή ο ιός οξείας παράλυσης (Acute Bee Paralysis Virus) των οποίων η βαρρόα είναι φορέας.

Αξίζει να σημειωθεί εδώ ότι το 1981 στην Ελλάδα το πρόβλημα πήρε ανεξέλεγκτες διαστάσεις με 220.000 μελισσοσμήνη να καταστρέφονται ολοκληρωτικά. Όπως είναι φυσικό επικρατεί πανικός, όμως οι συνάδελφοι Αυστραλοί θα πρέπει να κρατήσουν την ψυχραιμία τους καθώς πλέον διαθέτουμε αρκετή γνώση σχετικά με την αντιμετώπιση του παρασίτου.